I C 736/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2024-10-22
Sygn. akt IC 736/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 października 2024 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny, w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Robert Pabin
Protokolant: Kinga Śledzińska
po rozpoznaniu w dniu 15 października 2024 roku w Sieradzu na rozprawie
sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.
przeciwko S. L. i M. L.
o zapłatę
1. zasądza solidarnie od S. L. i M. L. na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. od 178.334,18zł (sto siedemdziesiąt osiem tysięcy trzysta trzydzieści cztery złote osiemnaście groszy) z odsetkami:
a) umownymi w wysokości podwojonego oprocentowania umownego obliczanego jako suma marży banku w wysokości 2,29 % oraz stawki referencyjnej WIBOR 3M zgodnie z § 5 umowy kredytu hipotecznego (...) nr (...) (...) z dnia 20 września 2011r. zawartego pomiędzy S. L. i M. L. oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W., lecz nie więcej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP oraz dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanymi od kwoty 154.954,67 zł (sto pięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) od dnia 23 lipca 2022r. do dnia 22 sierpnia 2022 roku;
b) umownymi w wysokości podwojonego oprocentowania umownego obliczanego zgodnie z § 5 umowy kredytu hipotecznego (...) nr (...) (...) z dnia 20 września 2011r. pomiędzy S. L. i M. L. oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. jako suma marży banku w wysokości 2,29 % oraz stawki referencyjnej WIBOR 3M, lecz nie więcej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP oraz dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanymi od kwoty 153.954,67 zł (sto pięćdziesiąt trzy tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) od dnia 23 sierpnia 2022r. do dnia zapłaty;
c) ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od kwoty 24.379,51 zł (dwudziestu czterech tysięcy trzystu siedemdziesięciu dziewięciu złotych pięćdziesięciu jeden groszy) od dnia 18 kwietnia 2023r. do dnia zapłaty;
2. zasądza solidarnie od S. L. i M. L. na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. 27.482 zł (dwadzieścia siedem tysięcy czterysta osiemdziesiąt dwa złote) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 10.800 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Sygn. akt IC 736/24
UZASADNIENIE
W pozwie z dnia 29 grudnia 2022 roku złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od S. L. i M. L. solidarnie kwot wynikających z umowy kredytu hipotecznego nr (...) (...) z dnia 23 września 2011r.
Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2023 r. w sprawie VINc-e (...) Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie umorzył postępowanie wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
W piśmie z dnia 18 kwietnia 2023r. bank zastępowany przez adw. A. C. ponowił żądanie zapłaty zgłoszone w sprawie VINc-e (...) wnosząc tym razem pozew do Sądu Okręgowego w Sieradzu i żądając zasądzenia od S. L. i M. L. solidarnie kwoty 178.334,18zł (sto siedemdziesiąt osiem tysięcy trzysta trzydzieści cztery złote osiemnaście groszy) z odsetkami:
d) umownymi w wysokości podwojonego oprocentowania lecz nie więcej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP naliczanymi od kwoty 154.954,67 zł (sto pięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) od dnia 23 lipca 2022r. do dnia 22 sierpnia 2022 roku;
e) umownymi w wysokości podwojonego oprocentowania umownego lecz nie więcej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP naliczanymi od kwoty 153.954,67 zł (sto pięćdziesiąt trzy tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) od dnia 23 sierpnia 2022r. do dnia zapłaty;
f) ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od kwoty 24.379,51 zł (dwudziestu czterech tysięcy trzystu siedemdziesięciu dziewięciu złotych pięćdziesięciu jeden groszy) od dnia 18 kwietnia 2023r. do dnia zapłaty;
Strona powodowa wniosła również o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.
Uzasadniając zgłoszone żądanie strona powodowa wskazała, że dochodzona kwota obejmuje wierzytelność z tytułu umowy kredytowej nr (...) z dnia 23 września 2011r. która z uwagi na niewywiązywanie się przez pozwanych z jej postanowień została przez powoda skutecznie wypowiedziana. Powód wyjaśnił, że na dochodzoną pozwem kwotę 179.334,18 zł składa się kapitał w kwocie 154.954,67 zł, skapitalizowane odsetki umowne w kwocie 2.393,67 zł, oraz skapitalizowane odsetki umowne karne za opóźnienie w kwocie 21.985,84 zł.
Nakazem zapłaty z dnia 18 października 2023r. wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie INc 43/23 Sąd Okręgowy w Sieradzu uwzględnił powództwo w całości.
Od powyższego nakazu, sprzeciw w ustawowym terminie wnieśli pozwani zastępowani przez zawodowego pełnomocnika (k.135-154) wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od przeciwnika zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W złożonym przez siebie środku odwoławczym skarżący podnieśli zarzuty:
- brak zobowiązania umownego pozwanych z uwagi na nieważność umowy wskutek posłużenia się do ustalania zmiennego oprocentowania wskaźnikiem WIBOR i nie poinformowania kredytobiorców o zasadach ustalania i zmiany tego wskaźnika, co zdaniem pozwanego prowadzi do wniosku, iż nie zostali oni należycie poinformowani o rzeczywistych kosztach kredytu co rażąco narusza interes konsumenta i skutkuje uznaniem tych postanowień za niedozwolone klauzule umowne (art. 385 1 § 1 kc) nie wiążące stron a w konsekwencji brak w umowie jasnych i czytelnych zasad ustalania zmian wysokości oprocentowania kredytu tj. brak określenia elementu przedmiotowo istotnego ( essentialiae negoti) umowy kredytu co czyni ją w całości nieważną;
- przedwczesności powództwa z uwagi na nieskuteczność wypowiedzenia przez bank umowy kredytu wobec braku podstaw do wypowiedzenia umowy w roku 2020, braku umocowania osób działających w imieniu banku do jego reprezentowania oraz złożenia wypowiedzenia z zastrzeżeniem warunku;
- nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości;
- sprzeczności dochodzonego roszczenia z zasadami współżycia społecznego
W toku dalszego postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny
W dniu 23 września 2011 roku S. L. i M. L. zawarli z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu hipotecznego (...) nr (...) (...). Umowa składała się z części szczególnej (CSU) i ogólnej (COU). Integralną część umowy stanowił (...) Bank S.A. w W. – Oddział Hipoteczny (§12 ust. 1 COU). Zmiana regulaminu nie wymagała aneksu do umowy (§12 ust. 2 COU). Kwota udzielonego kredytu oddana do dyspozycji klientów miała wynosić 356.354,60 zł w tym 304.000zł z przeznaczeniem na zakup nieruchomości mieszkalnej na rynku wtórnym, 25.000 zł na remont/wykończenie nieruchomości a reszta na pokrycie kosztów około kredytowych (pkt III CSU). Kredyt wraz kosztami, których całkowita wysokość w zależności od daty wpisu hipoteki wahała się od 329.268,56 zł do 331.729,04 zł (pkt VII CSU informacje dodatkowe pkt 7) miał zostać spłacony w 252 miesięcznych równych ratach kapitałowo-odsetkowych (pkt IV CSU) płatnych do 7 dnia każdego miesiąca (pkt VII CSU informacje dodatkowe pkt 1) zgodnie z harmonogramem spłat na rachunek prowadzony w G. (...) Banku (...). Oprocentowanie kredytu miało być liczone według zmiennej stopy procentowej stanowiącej sumę stawki referencyjnej WIBOR3M i stałej marży kredytowej w wysokości 2,29% która do czasu wpisu hipoteki podlegała podwyższeniu o 2 p.p. (§5 ust.1 COU i pkt IV CSU). Na dzień zawarcia umowy oprocentowanie kredytu wynosiło 9% (pkt VII CSU informacje dodatkowe pkt 6). Bank miał prawo obciążyć pozwanego kosztami monitów i innych działań windykacyjnych według obowiązującej Taryfy Opłat i Prowizji (§6 COU). W razie powstania zaległości w spłacie kredytu spowodowanych brakiem spłaty rat lub spłaty w kwotach niższych niż określono w harmonogramie, bank miał prawo naliczyć od przeterminowanego kapitału odsetki karne w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego (§5 pkt 14 COU w zw. z § 19 pkt B.1.2 regulaminu). W razie opóźnienia w zapłacie całości lub części dwóch kolejnych rat kredytu bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy pod warunkiem uprzedniego wezwania kredytobiorcy na piśmie do zapłaty i braku uregulowania zaległości w terminie 7 dni od daty odbioru wezwania (§8 ust.1.b COU). Od dnia następnego po wypowiedzeniu całe zobowiązanie z tytułu udzielonego kredytu stawało się wymagalne i traktowane jako zadłużenie przeterminowane. Po upływie okresu wypowiedzenia od zadłużenia przeterminowanego bank miał prawo naliczyć odsetki karne w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP (§5 ust. 9 COU).
Dowód: umowa kredytu (k.27v-34); tabela opłat prowizji (k.196-197); (...) Bank S.A. w W. dostępny na stronie https://www.yumpu. (...)regulamin-kredytowania-hipotecznego-pdf-177-kb-getin-bank
Kredyt został uruchomiony w jednej transzy zgodnie z dyspozycją pozwanych w dniu 3 października 2011r.
Dowód: dyspozycja uruchomienia kredytu (k.65-66); historia rachunku kredytowego (k.85);
Pozwani od początku spłacali kredyt nieregularnie. W efekcie ich zobowiązanie aneksami do umowy było kilkukrotnie uaktualniane i restrukturyzowane zarówno w zakresie kapitału jak i wysokości rat. W okresie od sierpnia 2013r. do sierpnia 2016r. kredytobiorcy korzystali z karencji w spłacie odsetkowej części rat uiszczając jedynie część kapitałową w wysokości 1.300 zł. Zaległości w spłacie kredytu spowodowały, że w dniu 24 lipca 2019r. bank wypowiedział pozwanym umowę. Wypowiedzenie to zostało ostatecznie cofnięte na mocy porozumienia stron z dnia 28 sierpnia 2019r. w którym kredytobiorcy ponownie zobowiązali się do terminowej spłaty kredytu. W porozumieniu tym kredytobiorcy jako adres zamieszkania potwierdzili adres wskazany w umowie kredytu tj. W. ul. (...).
Dowód: aneksy do umowy kredytu (k.36-47); porozumienie z dnia 28.08.2019r. (k.153-154); umowa kredytu (k.27v),
Pomimo składanych zapewnień w październiku 2019r. kredytobiorcy zaprzestali terminowego spłacania rat i od tego czasu na ich rachunku zaczęło narastać zadłużenie (zaległość). Na dzień 7 grudnia posiadali zaległość w spłacie części kapitałowej raty za listopad w kwocie 19,68 zł. Do dnia 7 grudnia 2019r. nie uiścili należnej raty za grudzień w wysokości 1.305,84 zł. Dokonana przez nich w dniu 30 grudnia 2019r. wpłata w wysokości 850 zł (k.103) została przez bank zaliczona na odsetki umowne i część raty kapitałowej za grudzień. Do zapłaty pozostała zaległość za grudzień w spłacie kapitału w wysokości 485,77 zł. Do dnia 7 stycznia 2020 roku tj. płatności raty za styczeń zaległość za grudzień nie została uregulowana. Pozwani nie wypłacili także raty za styczeń. Do dnia 7 lutego nie została zapłacona kolejna rata. Poczynając od 8 lutego 2020r. do zapłaty pozostawały zaległe raty za styczeń i luty 2020r. oraz część raty za grudzień 2019r. W związku z powstaniem zaległości obejmującej trzy kolejne raty, bank pismem z dnia 11 lutego 2020 roku sygnowanym przez M. J. wezwał pozwanych do zapłaty zaległości w kwocie 1.889,07 zł tytułem kapitału, 1.208,38 zł tytułem odsetek umownych, 18,10 zł tytułem odsetek karnych oraz 8,20 zł tytułem opłat za monit w terminie 14 dni roboczych pod rygorem wypowiedzenia umowy. Jednocześnie powód poinformował kredytobiorców o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wezwanie zostało przez bank wysłane do kredytobiorców listem poleconym na adres zamieszkania wskazany w umowie kredytu i potwierdzony w porozumieniu z dnia 28 sierpnia 2019r.
Dowód: historia rachunku kredytowego (k.103-104); wezwanie do zapłaty (k.69-70) potwierdzenie nadania przesyłki poleconej (k.72-72v,241-242v); pełnomocnictwo dla M. J. (k.200); porozumienie z dnia 28.08.2019r. (k.153-154); umowa kredytu (k.27v),
W reakcji na wezwanie banku, kredytobiorcy w dniu 24 lutego 2020r. dokonali wpłaty w kwocie 500 zł która w całości została zaliczona na zaległe odsetki.
Dowód: historia rachunku kredytowego (k.103-104);
W okresie od 20 marca 2020 roku do 16 maja 2022r. obowiązywał w Polsce ogłoszony przez Ministra Zdrowia stan epidemii wirusa (...)2 zmieniony następnie w stan zagrożenia epidemicznego, który został zniesiony z dniem 1 lipca 2023r.
Fakt znany notoryjnie
W dniach 4 i 11 maja 2020r. kredytobiorcy dokonali kolejnych wpłat w poczet kredytu w kwotach po 500 zł. Wpłaty te w całości zostały zaliczone na poczet zaległych odsetek karnych i umownych.
Dowód: historia rachunku kredytowego (k.103-104);
Na dzień 12 maja 2020r. zadłużenie pozwanych wynosiło 4.011,33 zł z tytułu kapitału oraz 1.624,54 zł z tytułu odsetek umownych i w zakresie kapitału obejmowało ponad pięciomiesięczną zaległość (rata miesięczna wynosiła 1.305,84 zł w tym 709,74 zł część kapitałowa). W związku z istniejącą zaległością bank pismami z dnia 27 maja 2020 roku sygnowanymi przez M. K. wypowiedział umowę każdemu z pozwanych osobno z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Jednocześnie we wskazanych pismach bank poinformował pozwanych, że jeżeli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego, rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Wypowiedzenia zostały przez bank wysłane do kredytobiorców listem poleconym na adres zamieszkania wskazany w umowie kredytu i potwierdzony w porozumieniu z dnia 28 sierpnia 2019r. Obie przesyłki zostały osobiście odebrane przez S. L. w dniu 5 czerwca 2020 roku.
Dowód: historia rachunku kredytowego (k.103-104); wypowiedzenie umowy (k.73-74); potwierdzenie nadania (k.77,78); potwierdzenie odbioru przesyłki poleconej (k.75-76); pełnomocnictwo dla M. K. (k.198-199)
Pozwani w zakreślonym przez bank 30 dniowym terminie nie uregulowali zaległości. W konsekwencji cały niespłacony kredyt w tym zaległy kapitał i zaległe odsetki umowne stał się z upływem w/w terminu stał się natychmiast wymagalnym zadłużeniem przeterminowanym. Pismami z dnia 14 lipca 2020r. bank wezwał pozwanych do zapłaty wymagalnych kwoty w terminie 7 dni. Pisma zawierały informację, że w przypadku braku spłaty zadłużenia w wyznaczonym terminie, sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego.
Dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty (k. 79,80); potwierdzenie nadania przesyłek poleconych (k.81-82)
Według zapisów w księgach bankowych G. (...) Banku na dzień 22 lipca 2022r. zobowiązanie pozwanych z tytułu niespłaconego i wymagalnego kredytu wynosiło łącznie 179.334,18 zł w tym 154.954,67 zł z tytułu zaległego kapitału, 2.393,67 zł z tytułu zaległych umownych odsetek kapitałowych naliczonych do dnia 5 lipca 2020r. (tj. upływu 30 dniowego terminu wypowiedzenia umowy k. 75-76) oraz 21.985,84 zł z tytułu odsetek karnych naliczonych do dnia 5 lipca 2020r. od zaległych rat kapitałowo – odsetkowych a po tej dacie naliczonych od całego wymagalnego zadłużenia.
Dowód: wyciąg z ksiąg banku (k.83).
W dniu 22 sierpnia 2022r. pozwani uiścili na rzecz banku 1.000 zł. Wpłata ta w całości została zaliczona na poczet kapitału. Po dokonanym zaliczeniu niespłacony i zaległy kapitał wynosił 178.334,18 zł.
Dowód: historia rachunku kredytowego po wypowiedzeniu umowy (k.84-84v)
W związku z przymusową restrukturyzacją wszczętą wobec (...) Banku S.A. z dniem 3 października 2022r. prawa i obowiązki w zakresie umowy kredytu nr (...) przejął nowo utworzony (...) S.A. z siedzibą w W..
Dowód: decyzja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 29 września 2022r. (k.117-118v), odpis KRS (k.120-122)
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o zgromadzony w aktach sprawy nieosobowy materiał dowodowy w postaci dokumentów prywatnych i urzędowych przedłożonych prze stronę powodową i pozwaną oraz okoliczności przytoczonych przez strony w treści złożonych pism procesowych, które to dokumenty sąd uznał za wiarygodne wobec braku dowodów przeciwnych.
Jako nieprzydatny w sprawie sąd uznał dokument w postaci regulaminu załączonego do pozwu (k.67-68v) albowiem nie dotyczy on przedmiotowej umowy. Wskazuje na to wprost zapis § 5 pkt 14 COU umowy (k.30) odwołujący się do postanowień § 19 pkt B i B.1 (...) Bank S.A. w W. – Oddział Hipoteczny (§12 ust. 1 COU), którego to załączony do pozwu regulamin nie zawiera. Z tych względów sąd oparł się na treści właściwego regulaminu dostępnego w Internecie pod adresem:
(...) traktując w/w regulamin jako dokument notoryjnie znany.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe (tj. Dz.U.2019.2357) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Jak wynika z poczynionych powyżej ustaleń faktycznych pozwani S. L. i M. L. zawarli z poprzednikiem prawnym powoda umowę kredytu na podstawie której uzyskali od niego środki pieniężne w kwocie 356.354,60 zł. Zobowiązanie pozwanych, które łącznie z odsetkami wyliczonymi według zmiennej stopy procentowej i innymi kosztami miało wynosić co najmniej 685.623,16 zł (356.354,60 zł k. 27v + 329.268,56 zł k. 28v) miało zostać spłacone w 252 miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych.
Zgodnie z treścią art. 353 § 1 k.c. w zw. z art. 354 § 1 k.c. zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia a dłużnik powinien świadczenie spełnić, zgodnie z treścią zobowiązania. W niniejszej sprawie zobowiązanie kredytobiorców polegało na spełnieniu określonego w umowie kredytu świadczenia pieniężnego w ściśle określonych kwotach i terminach. W braku odmiennej woli stron, jedynie uczynienie przez pozwanych zadość temu obowiązkowi, może być ocenione jako wykonanie zobowiązania. Spłata kredytu miała następować poprzez dokonywanie do 7 dnia każdego miesiąca na rachunek wskazany w pkt IV CSU umowy wpłat rat w wysokościach wskazanych w harmonogramie.
Jak wynika z twierdzeń strony powodowej i przedłożonych przez nią dokumentów wobec których pozwani nie przedstawili żadnych przeciwdowodów, kredytobiorcy początkowo spłacali kredyt po czym od listopada 2019r. zaprzestali dalszych spłat. Z uwagi na brak spłat i powstanie zaległości w spłacie co najmniej 3 rat, bank pismami z dnia 11 lutego 2020 roku wezwał pozwanych do zapłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych pod rygorem wypowiedzenia umowy. Termin spłaty został wydłużony w stosunku do określonego w § 8 ust.1.b COU (k.31) z 7 do 14 dni zgodnie z postanowieniami art. 75c Prawa bankowego. Jednocześnie powód poinformował kredytobiorców o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wezwanie zostało podpisane przez M. J. umocowaną do składania w imieniu banku tego typu oświadczeń (k.200). Pisma zostały wysłane do kredytobiorców listem poleconym na adres zamieszkania wskazany w umowie kredytu i potwierdzony w porozumieniu z dnia 28 sierpnia 2019r. W dacie nadania nie obowiązywał w kraju stan epidemii, a pozwani nie wykazali tego że nie mieli możliwości odebrania korespondencji. Tymczasem w zakresie złożonego przez powoda oświadczenia woli zastosowanie ma art. 61 § 1 k.c. zgodnie z którym oświadczenie woli które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Pozwani, w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie przywołali konkretnych faktów z których wynikałoby, że nie odebrali oni przesyłki poleconej z banku i nie mieli możliwości jej odebrania. Co więcej, fakt że w dniu 24 lutego tj. 13 dni po wystosowaniu do nich wezwania przez bank wpłacili w poczet kredytu 500 zł, uprawdopodobnia tezę, że wezwanie zostało przez nich odebranie i spowodowało ich reakcję w postaci w/w wpłaty która jednak nie pokryła całej zaległości.
W konsekwencji bank, korzystając z uprawnienia wynikającego z § 8 ust.1.b COU, wobec faktu powstania zaległości w spłacie co najmniej dwóch rat kredytu pismami z dnia 27 maja 2020 roku wypowiedział umowę każdemu z pozwanych osobno z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Jednocześnie we wskazanych pismach bank poinformował pozwanych, że jeżeli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego, rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Wypowiedzenia zostały podpisane przez M. K. umocowanego do składania w imieniu banku tego typu oświadczeń (k.198-199). Pisma zostały wysłane do kredytobiorców listem poleconym za potwierdzeniem odbioru na adres zamieszkania wskazany w umowie kredytu i potwierdzony w porozumieniu z dnia 28 sierpnia 2019r. Obie przesyłki w tym nadana do M. L. zostały osobiście odebrane przez S. L. w dniu 5 czerwca 2020 roku.
Bank wypowiedział więc umowę po uprzednim wezwaniu kredytobiorców do zapłaty zaległości w terminie 14 dni, dodatkowo informując w wezwaniu o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zobowiązania. Bank dochował zatem procedury upominawczej wynikającej z umowy oraz przepisów art. 75c Prawa bankowego.
Z tych względów jako chybiony sąd uznał zarzut przedwczesności powództwa z uwagi na nieskuteczność wypowiedzenia przez bank umowy kredytu. Z uwagi na zaległość w spłacie co najmniej dwóch rat utrzymującą się od listopada 2019r. bank miał prawo w świetle postanowień z § 8 ust.1.b COU wypowiedzieć umowę co uczynił skutecznie na piśmie, dochowując procedury upominawczej określonej w art. 75c Prawa bankowego. Pisma zawierające oświadczenia banku o wypowiedzeniu umowy skierowane do pozwanych zostały odebranie osobiście przez S. L. pod adresem wskazanym jako miejsce zamieszkania kredytobiorców. W tym stanie rzeczy, niezależnie od tego czy w świetle art. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 do doręczeń dokonanych za pośrednictwem operatora pocztowego osobom nie będącym przedsiębiorcami należy stosować przepis art. 98 ust. 1 w/w ustawy, należy stwierdzić że w okolicznościach sprawy doręczenie wypowiedzenia nie nastąpiło w sposób dorozumiany (przez awizo) a w konsekwencji przepis art. 98 ust. 1 ustawy nie znajduje zastosowania. Wobec skutecznego wypowiedzenia umowy poczynając od dnia 6 lipca 2020r. (tj. następnego po upływie okresu wypowiedzenia liczonego od daty doręczenia wypowiedzenia) cała należność z umowy kredytu stała się przeterminowana i wymagalna i może być dochodzona przed sądem.
Jako chybiony sąd uznał zarzut braku umocowania osób działających na rzecz banku do składania w jego imieniu oświadczeń wiedzy i woli. W nadesłanej do akt dokumentacji (k. 120 -128v) bank przedłożył bowiem pełnomocnictwa dla osób, które w jego imieniu zawierały umowę kredytową oraz dokonywały czynności w zakresie jej późniejszej obsługi. Dokumenty te potwierdzają prawidłowość i skuteczność działań w/w osób w imieniu i na rzecz powoda.
Jako chybiony sąd uznał zarzut nieważność umowy z uwagi na brak essentialiae negoti umowy kredytu w zakresie odsetek umownych (zmiennego oprocentowania) poprzez posłużenie się do jego ustalania, na kolejne 3 miesięczne okresy wskaźnikiem obliczonym do dwóch miejsc po przecinku jako średnia ze stawek WIBOR3M z pierwszych pięciu dni roboczych miesiąca poprzedzającego 3 miesięczny okres obowiązywania stawek (§5 ust. 3 COU) i nie poinformowania kredytobiorców o zasadach ustalania i zmiany tego wskaźnika, co zdaniem strony pozwanej prowadzi do wniosku, iż nie zostali oni należycie poinformowani o rzeczywistych kosztach kredytu a sama umowa nie określa w sposób jasny i czytelny zasad ustalania zmian wysokości oprocentowania kredytu, co rażąco narusza zasady współżycia społecznego i jest sprzeczna z zasadami rzetelności kupieckiej czyniąc postanowienia w tej części abuzywnymi w rozumieniu art. 385 ( 1) § 1 kc a po ich pominięciu, czyniąc umowę kredytu nieważną w całości z mocy art. 58 § 2 kc - wobec braku elementu przedmiotowo istotnego. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że posłużenie się w umowie kredytu wskaźnikiem referencyjnym do określania wysokości zmiennego oprocentowania kredytu jest prawnie dopuszczalne, co potwierdza zarówno z ustawodawstwo krajowe (art. 5 ust. 9, art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2023.1028tj.) jak i unijne. WIBOR to wskaźnik stanowiący średnią arytmetyczną wielkości stóp procentowych deklarowanych przez największe polskie banki, na podstawie których banki udzielają sobie nawzajem pożyczek. Dokładnie rzecz ujmując jest to wskaźnik referencyjny stopy procentowej w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) (...) z 8 czerwca 2016 r. (Rozporządzenia (...)) w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i (...) oraz rozporządzenie (UE) nr (...) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 171, str. 1 z późn. zm.) będący kluczowym wskaźnikiem referencyjnym w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia (...), odzwierciedlający poziom stopy procentowej, po jakiej depozyty na określone terminy Fixingowe byłyby składane przez podmioty spełniające kryteria uczestnika Fixingu w innych podmiotach, spełniających kryteria uczestnika Fixingu. Uczestnikami Fixingu są największe polskie banki. Terminy fixingowe to terminy na jakie w/w banki mogłyby składać depozyty w innych bankach. Termin ten może między innymi wynosić 3 miesiące (3M). Depozytem jest natomiast transakcja banku polegająca na przyjęciu lub złożeniu środków pieniężnych w złotym na określony termin, od których naliczane są odsetki za okres, na jaki środki te zostały przyjęte lub złożone. Obliczanie WIBOR-u ma miejsce w dni powszednie o 11:00 rano poprzez procedurę zwaną fixingiem. Cały proces to średnia arytmetyczna uzyskiwana z oprocentowania pożyczek międzybankowych, podawanych przez największe banki w Polsce. Po odrzuceniu dwóch najniższych i dwóch najwyższych propozycji, firma odpowiedzialna za rozpowszechnianie informacji o tym, ile wynosie aktualna stawka WIBOR, publikuje jego ostateczną wartość. Zasady dotyczące obliczania WIBOR-u są zawarte w regulaminie fixingu stawek referencyjnych, a za dystrybucję i przetwarzanie informacji o WIBOR jest odpowiedzialny (...) S.A. z siedzibą w W. będący administratorem tego wskaźnika w rozumieniu Rozporządzenia (...). WIBOR(3M) jest zatem wskaźnikiem referencyjnym ustalanym każdego powszedniego dnia w następstwie decyzji rynkowych podejmowanych przez największe polskie banki (uczestników Fixingu). Na jego wysokość wpływa zmienny w czasie, koszt pozyskiwania przez banki pieniądza na rynku międzybankowym ściśle powiązany z wysokością stopy referencyjnej NBP ogłaszanej przez Radę Polityki Pieniężnej. Należy również zaznaczyć, że wartość WIBOR-u jest ograniczona przez wartość stopy depozytowej i stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego, a ich poziom jest rekomendowany przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP). Stopa depozytowa określa wysokość oprocentowania jednodniowych depozytów zakładanych przez banki komercyjne w NBP (im wyższy poziom stopy depozytowej, tym wyższa zyskowność depozytów założonych w bankach komercyjnych). Stopa lombardowa służy do określenia maksymalnego oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym. W sytuacji, w której stawka WIBOR byłaby wyższa od stopy lombardowej, banki nie pożyczałyby pieniędzy od siebie, bo taniej byłoby dla nich zaciągnąć kredyt w NBP. Gdyby natomiast WIBOR był niższy od stopy depozytowej, to banki, zamiast udzielać kredytów, przekazywałyby środki na jednodniowe depozyty w NBP – byłoby to bowiem dla nich bardziej zyskowne. Tak więc wzrost podstawowych stóp procentowych NBP powoduje wzrost stawki WIBOR, a ich spadek prowadzi do jej obniżenia. Wysokość wskaźnika WIBOR, choć zmienna w czasie, jest zatem ustalana w sposób rynkowy a bank udzielający kredytu nie ma możliwości jednostronnego i arbitralnego ustalania jego wysokości. W tym stanie rzeczy pomimo, że zawarte w umowie postanowienia nie pozwalają konsumentowi samodzielnie wyliczyć wysokości wskaźnika WIBOR a co za tym idzie wysokości oprocentowania kredytu w przyszłości ustalanego jako suma wysokości WIBOR3M i stałej marży banku, nie sposób uznać aby tego rodzaju zastrzeżenie umowne stanowiło niedozwolone postanowienie w rozumieniu art. 385 ( 1) § 1 kc, lub było nieważne (art. 58 § 2 kc) z uwagi na rażące naruszenie zasad współżycia społecznego i sprzeczność z zasadami rzetelności kupieckiej. W orzecznictwie wskazuje się, że zastrzeżenie przez bank zmiennej stopy procentowej kredytu nie stanowi niedozwolonej klauzuli wzorca umownego w rozumieniu art. 385 ( 1) k.c., niemniej sposób określenia przez bank warunków zmiany procentowej kredytu podlega ocenie z punktu widzenia konsumenta i w tym zakresie banki powinny zachować szczególną staranność w odniesieniu do precyzyjnego, jednoznacznego i zrozumiałego dla kontrahenta określenia tych warunków (por. Postanowienie SN z 21.12.2011r w sprawie ICSK 310/11 publ. LEX nr 1108504). Zgodne z zasadami słuszności jest ustalenie w umowie zmiennej stopy oprocentowania kredytu a wskazane w umowie okoliczności, od których ma być uzależniona zmiana wysokości oprocentowania powinny być skonkretyzowane w taki sposób, aby w przyszłości mogła być dokonana ocena, czy rzeczywiście one wystąpiły i czy w związku z tym zmiana oprocentowania jest obiektywnie usprawiedliwiona (Wyrok SN z 25.06.2021r. w sprawie IICSKP 63/21 publ. LEX nr 3208522). W tym stanie rzeczy kluczowe z punktu widzenia ochrony konsumenta znaczenie ma to aby umowa w sposób jasny określała mechanizm ustalania zmiennego oprocentowania a w przypadku powiązania go ze zmiennym w czasie wskaźnikiem referencyjnym, precyzyjnie określała o jaki wskaźnik chodzi. Zgodnie z treścią § 2 ust. 1, 2 i 5 umowy strony ustaliły oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej stanowiącej sumę stawki referencyjnej WIBOR 3M i stałej marży banku wynoszącej 6,28 punktów procentowych. Strony ustaliły również, iż zmiana oprocentowania w kolejnych 3 miesięcznych okresach obrachunkowych następuje w wyniku zmiany stawki WIBOR 3M z przedostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień spłaty raty kredytu. Jak już wyjaśniono obliczanie WIBOR-u ma miejsce w dni powszednie a jego wysokość zarówno aktualną jak i historyczną podaje do publicznej wiadomości (...) S.A. z siedzibą w W. będący administratorem tego wskaźnika w rozumieniu rozporządzenia (...). Procedura ustalania wskaźnika WIBOR3M przyjęta przez (...) S.A. w regulaminie została zweryfikowana i zatwierdzona przez (...) pod kątem zgodności z przepisami rozporządzenia (...). W tym stanie rzeczy konsument w oparciu o informacje zawarte w umowie miał możliwość ustalenia wysokości oprocentowania kredytu w kolejnych 3 miesięcznych okresach obrachunkowych. Otrzymał bowiem jasną informację jaki konkretnie wskaźnik referencyjny i w jakiej dacie ma uwzględniać oraz o jaką wartość marży go podwyższać. Jak wskazano wartość wskaźnika WIBOR nie mogła być jednostronnie ustalana przez bank a jego wysokość mieściła się w granicach wyznaczanych przez (...) wartościami stopy depozytowej i stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego. Bez znaczenia w sprawie pozostaje fakt, iż umowa nie określała mechanizmu ustalania wskaźnika WIBOR. Umowa kredytu nie określała przecież także sposobu ustalania przez Radę Polityki Pieniężnej stopy referencyjnej NBP a bank nie informował o tym konsumenta co nie oznacza, że postanowienie umowne określające odsetki od zadłużenia przeterminowanego odpowiadające wysokości odsetek maksymalnych (art. 481 § 2 ( 1) kc) powinny być z tego powodu uznane za abuzywne lub nieważne. Wymóg należytego informowania klienta o zakresie zobowiązania nie może bowiem oznaczać, iż bank zobligowany będzie informować konsumenta o tym w jaki sposób niezależne od banku podmioty ustalają normatywnie sankcjonowane i powszechnie stosowane wskaźniki referencyjne przyjęte w umowie np. stopy referencyjnej NBP rzutującej na wysokość ustawowych odsetek maksymalnych o których mowa w §5 ust. 9 COU. Istota zmiennego oprocentowania, na które konsument świadomie wyraża zgodę, zawiera bowiem w sobie element losowości co sprawia, że na datę zawarcia umowy nie ma możliwości precyzyjnego ustalenia rozmiaru świadczenia, które konsument będzie musiał spełnić aby wykonać zobowiązanie. Nie oznacza to jednak, że tego rodzaju postanowienia umowy są sprzeczne z prawem. Kredytobiorca, mając bowiem świadomość powiązania wysokości swoich przyszłych świadczeń ze zmiennym wskaźnikiem referencyjnym, godzi się na ryzyko z tym związane i decydując się na zawarcie umowy ryzyko to sanuje w ramach swobody zawierania umów określonej w art. 353 ( 1) k.c. Przy czym ryzyko to nie jest nieograniczone albowiem odsetki umowne i za opóźnienie ustalone w powiązaniu ze wskaźnikiem referencyjnym WIBOR3M nie mogą przekroczyć górnej granicy odsetek maksymalnych o których mowa w art. 359 § 2 ( 1) kc i art. 481 § 2 ( 1) kc. W tym stanie rzeczy nie sposób uznać aby postanowienie umowne określające zmienne oprocentowanie kredytu powiązane ze wskaźnikiem WIBOR3M stanowiło niedozwolone postanowienie w rozumieniu art. 385 ( 1) § 1 kc, lub było nieważne (art. 58 § 2 kc) z uwagi na rażące naruszenie zasad współżycia społecznego i sprzeczność z zasadami rzetelności kupieckiej.
Za niezasadny sąd uznał podniesiony przez pozwanych zarzut usiłowania nadużycia przez powoda prawa przy dochodzeniu roszczenia (art.5 k.c.). Zgodnie z treścią art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa art. 5 k.c. może być stosowany wyjątkowo tylko w takich sytuacjach, w których wykorzystywanie uprawnień wynikających z przepisów prawnych prowadziłoby do skutku nieaprobowanego w społeczeństwie, ze względu na przyjęte w społeczeństwie reguły zachowania, wyznaczane przez wartości powszechnie uznawane, których przestrzeganie spotyka się z pozytywną oceną, jest aprobowane, zaś ich naruszanie jest traktowane jako naganne, spotyka się z dezaprobatą (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 9.01.2023r. w sprawie IACa 207/22 LEX nr 3478021). Przy czym wymogiem zastosowania przez Sąd orzekający art. 5 Kc nie jest sprecyzowanie i oznaczenie naruszonej zasady współżycia społecznego (vide: Wyrok SN z dnia 8.05.2014r w sprawie VCSK 322/13 LEX nr 1491263). Stanowisko, że sąd, rozstrzygając sprawę na podstawie art. 5 k.c., powinien określić wprost zasadę współżycia, na którą się powołuje, było przyjęte we wcześniejszym orzecznictwie (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1964 r., I PR 159/64, OSN 1965, Nr 1, poz. 19, z dnia z 22 listopada 1994 r., II CRN 127/94, nie publ., z dnia 14 października 1998 r., II CKN 928/97, OSNC 1999, Nr 4, poz. 75). Judykatura odstąpiła od niego przyjmując, że odwołanie się do zasad współżycia społecznego oznacza odwołanie się do idei słuszności w prawie i do powszechnie uznawanych wartości w kulturze naszego społeczeństwa, a przez zasady współżycia społecznego należy rozumieć podstawowe zasady etycznego i uczciwego postępowania (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2001 r., I CKN 458/00, nie publ., z dnia 28 listopada 2001 r., IV CKN 1756/00, nie publ., z dnia 6 stycznia 2009 r., I PK 18/08, OSN 2010, nr 13-14, poz. 156, z dnia 16 czerwca 2009 r., I CSK 522/08, nie publ., z dnia 23 maja 2013 r., IV CSK 660/12, nie publ.). Należy jednak podkreślić, że na naruszenie zasad współżycia społecznego nie może skutecznie powoływać się osoba, która sama te zasady narusza (popr. Wyrok SA w Warszawie z dnia 19.10.2022r w sprawie VAca 799/21, LEX nr 3433737).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd uznał, że żądanie pozwu nie godzi w podstawowe zasady etycznego i uczciwego postępowania przedsiębiorcy który ma prawo dochodzić swoich należności od konsumenta. Co więcej, to pozwani nie wykonując umowy i korzystając z udzielonego im kredytu działali wobec banku nielojalnie, z naruszeniem zasad współżycia społecznego. W konsekwencji nie mogą sami skutecznie powołać się na naruszenie przez bank zasad współżycia społecznego przy dochodzeniu przez niego praw wynikających z ważnej umowy kredytu.
Jako chybiony sąd uznał zarzut nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości. Pozwani reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika nie przedstawili żadnych dowodów na to, że zobowiązanie z umowy kredytu w części objętej żądaniem pozwu wykonali w całości lub w części, choć zgodnie z treścią art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. zobowiązani byli udowodnić fakty z których wywodzą skutki prawne. Kredytobiorcy winni zatem udowodnić fakt nieistnienia lub wykonania zobowiązania w zakresie objętym żądaniem pozwu. Należy podkreślić, że powód udowodnił zaciągnięcie w stosunku do jego poprzednika prawnego przez stronę przeciwną zobowiązania pieniężnego w łącznej wysokości co najmniej 685.623,16 zł oraz to, że pozwani zobowiązali się zwrócić kredyt z odsetkami w umówionym terminie. Dochodzone pozwem roszczenie znajduje zatem oparcie w umowie kredytu. Jeżeli więc pozwani twierdzą, że roszczenie banku nie istnieje lub istnieje w mniejszym zakresie od dochodzonej pozwem to jako dłużnicy powinni ten fakt udowodnić. Innymi słowy mówiąc to nie bank lecz kredytobiorca jako dłużnik obowiązany jest przedstawić dowody na to, że zobowiązanie wykonał w zakresie objętym żądaniem banku. Jeżeli natomiast takich dowodów nie przedstawia, nie może skutecznie stawiać zarzutu niewykazania lub nieudowodnienia przez powoda wysokości roszczenia z uwagi na nieprzedstawienie szczegółowego rozliczenia wpłat dokonanych przez pozwanego wspartego dokumentami źródłowymi. Nałożenie na bank tego rodzaju wymogów procesowych stanowiłoby odwrócenie ciężaru dowodu i w istocie prowadziło do niedopuszczalnego przerzucenia na wierzyciela obowiązku udowodnienia wykonania przez dłużnika części zobowiązania a tym samym niewykonania w pozostałej części. Innymi słowy mówiąc to nie wierzyciel ma obowiązek dowodzenia w jakim zakresie dłużnik swego zobowiązania nie wykonał, lecz to dłużnik ma obowiązek wykazania w jakiej części je wykonał. S. L. i M. L. winni zatem udowodnić fakt wykonania zobowiązania w zakresie objętym żądaniem pozwu lub to, że jej poszczególne postanowienia są nieważne. Wprawdzie pozwani wnieśli sprzeciw od nakazu zapłaty, tym nie mniej nie przedstawili żadnych kontr dowodów do twierdzeń powoda dowodzących tego, że swoje zobowiązanie wykonali w większym zakresie aniżeli wynika to z twierdzeń wierzyciela.
Jak wynika z treści art. 353 § 1 k.c. zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia a dłużnik powinien świadczenie spełnić, zgodnie z treścią zobowiązania. W niniejszej sprawie zobowiązanie pozwanych polega na spełnieniu określonego w umowie świadczenia pieniężnego. W braku odmiennej woli stron, jedynie uczynienie przez pozwanego zadość temu obowiązkowi, może być ocenione jako wykonanie zobowiązania.
Powód wystawił wyciąg z ksiąg bankowych, który wprost wskazuje co składało się na dochodzą pozwem kwotę. Dowód ten w powiązaniu z dostarczonymi dodatkowo dowodami w postaci umowy z dnia 20 września 2011r., zestawień operacji na rachunku kredytowym, wezwań do zapłaty oraz wypowiedzeniem umowy uzasadniają twierdzenia powoda, zgodnie z którymi pozwani zaciągnęli zobowiązanie którego nie wykonali. Brak było przy tym, wbrew oczekiwaniom pozwanych by odmówić waloru wiarygodności treści zwartych w/w dokumentach. Pozwani podpisując oświadczenia zawarte w umowie potwierdzili znajomość jej warunków, a nadto przez szereg lat bez jakiegokolwiek sprzeciwu korzystali ze środków pieniężnych dostarczonych przez bank. Co istotne, pozwani poza prostym zakwestionowaniem dowodów przedłożonych przez powoda, nie zaoferowali żadnych dowodów przeciwstawnych, które podważałyby wiarygodność materiału dowodowego strony powodowej i wspierały twierdzenia pozwanego. Nie wykazali tego, by kiedykolwiek w przeszłości kwestionowali rzetelność operacji ewidencjonowanych na prowadzonym dla nich przez powoda rachunku bankowym.
Skoro zatem strona pozwana kwestionowała walor wiarygodności dokumentów przedłożonych przez powoda poddając wątpliwości istnienie i wymiar zobowiązania, winna przedstawić na tę okoliczność przeciwdowód potwierdzający te twierdzenia albowiem zgodnie z treścią art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. zobowiązana była udowodnić fakty z których wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Tymczasem pozwany w istocie nie brał aktywnego udziału w postępowaniu dowodowym a swój udział w sprawie ograniczył do zgłoszenia sprzeciwu od wydanego w sprawie nakazu zapłaty.
Sposób wyliczenia należności został szczegółowo wskazany w uzasadnieniu pozwu pismach procesowych, wyciągu z ksiąg rachunkowych banku oraz historii rachunków bankowych. Treści tych ostatnich dokumentów pozwani nie zakwestionowali jakimkolwiek dowodem przeciwnym. Nie przedstawili dowodów na to, że swoje zobowiązanie wykonali w szerszym zakresie aniżeli wynika to z twierdzeń banku. Dochodzona przez bank suma nie przekracza wysokości udzielonego pozwanym kredytu tj. kwoty 356.354,60 zł. Tak więc bank nie musi przedstawiać żadnych szczegółowych wyliczeń sumy dochodzonej w pozwie albowiem to na pozwanych spoczywa obowiązek dowodzenia jaka cześć z kwoty 178.334,18 zł bankowi się nie należy. Tego rodzaju twierdzeń i wyliczeń pozwany nie przedstawił.
Tak więc mając powyższe na uwadze i opierając się na treści załączonych do pozwu dokumentów sąd uznał powództwo za zasadne w całości i zasądził od pozwanych na rzecz powoda solidarnie (art. 369 kc) kwotę 178.334,18 zł z odsetkami:
- umownymi w wysokości podwojonego oprocentowania umownego obliczanego jako suma marży banku w wysokości 2,29 % oraz stawki referencyjnej WIBOR 3M zgodnie z § 5 umowy kredytu hipotecznego (...) nr (...) (...) z dnia 20 września 2011r. zawartego pomiędzy S. L. i M. L. oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W., lecz nie więcej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP oraz dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanymi od kwoty 154.954,67 zł (sto pięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) od dnia 23 lipca 2022r. do dnia 22 sierpnia 2022 roku;
- umownymi w wysokości podwojonego oprocentowania umownego obliczanego zgodnie z § 5 umowy kredytu hipotecznego (...) nr (...) (...) z dnia 20 września 2011r. pomiędzy S. L. i M. L. oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. jako suma marży banku w wysokości 2,29 % oraz stawki referencyjnej WIBOR 3M, lecz nie więcej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP oraz dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanymi od kwoty 153.954,67 zł (sto pięćdziesiąt trzy tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) od dnia 23 sierpnia 2022r. do dnia zapłaty;
Jak wynika z treści §5 ust. 9 COU po upływie okresu wypowiedzenia od zadłużenia przeterminowanego bank miał prawo na podstawie art. 359 § 1 kc naliczyć odsetki karne w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Tym nie mniej, jak wynika z treści pozwu bank ograniczył żądanie odsetkowe do podwojonego oprocentowania umownego i nie żądał odsetek w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Sąd na podstawie art. 321 § 1 kpc pozostawał związany tym żądaniem. Z powyższych względów od należności przeterminowanych sąd zasądził odsetki w wysokości podwojonego oprocentowania umownego (zgodnie z żądaniem) zastrzegając, że nie mogą one przekraczać wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP (maksymalna wysokości określona w §5 ust. 9 COU. Ponieważ zgodnie z treścią art. 359 § 2 1 kc maksymalne odsetki umowne nie mogą przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie sąd zastrzegł, iż zasądzone odsetki nie mogą także przekraczać wysokości maksymalnej określonej w art. 359 § 2 1 kc.
Na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 482 § 1 k.c. od zaległych, skapitalizowanych odsetek w wysokości 24.379,51 zł sąd zasądził odsetki za opóźnienie liczone zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wytoczenia powództwa tj. od 18 kwietnia 2023r. (data nadania - koperta) do dnia zapłaty.
O kosztach procesu należnych pozwanemu Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. uznając, że pozwani którzy przegrali sprawę w całości zobowiązani są zwrócić w całości poniesione przez bank koszty tj. 27.482 zł w tym opłata od pozwu 16.665 zł (4167 zł w (...) + 12.498 zł), opłata od pełnomocnictwa i substytucji 17 zł, koszty zastępstwa prawnego 10.800 zł, obliczone od ustalonej przez sąd wartości przedmiotu sporu –na podstawie § 2 pkt 7 w zw. z § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Jednocześnie nakład pracy i stopień skomplikowania sprawy nie uzasadniał przyznania zwrotu kosztów zastępstwa prawnego powyżej stawki minimalnej określonej powołanym rozporządzeniem. Ponadto stosownie do art. 98 § 1 1 k.p.c. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt. 2 wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Pabin
Data wytworzenia informacji: