Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

M. R. (1) w dniu 27 października 2017 roku jechała z pracy z M. do P. autem swojego ojca m-ki C. (...) nr rej. (...). Na wiadukcie dostrzegła busa, który zatrzymał się w zatoczce. Kobieta chciała go ominąć z lewej strony. Gdy wykonywała manewr, nagle że z naprzeciwka zjeżdża z wiaduktu pojazd ciężarowy. W tym czasie w aucie kierowanym przez kobietę zgasł silnik. Kierujący pojazdem ciężarowym, którym był S. K., chcąc uniknąć zderzenia odbił w prawo i znalazł się w rowie. Pojazd był załadowany kruszywem, przechylił się na prawy bok.

Po około 15 minutach przyjechał (...) H.. M. R. podpisała oświadczenie, że jest sprawcą zdarzenia drogowego. Z kierowcą wymienili się numerami telefonów. Kobieta odjechał zanim ciężarówka została wyciągnięta z rowu i odholowana z miejsca zdarzenia.

(zeznania świadka M. R. -k.26v -k.

zeznania świadka E. G. -k. 11v;

dokumentacja fotograficzna- k.13;

oświadczenie -k.15)

Po kilku dniach S. K. zadzwonił do M. R. i poprosił o spotkanie. Gdy się spotkali 31.10.2017 roku, powiedział, że oświadczenie które zostało sporządzone na miejscu kolizji ma błędy i trzeba je poprawić. Było faktycznie wpisane błędnie nazwisko S. K. oraz data ważności prawa jazdy. S. K. dodatkowo poprosił kobietę, by jako datę zdarzenia wpisać 31.10.2017 roku tłumacząc, że minął mu termin na złożenie wniosku o odszkodowanie. M. R. uwierzyła w tę wersję i zgodziła się na zaproponowane zmiany. Sporządzone zostało zupełnie nowe oświadczenie.

(zeznania świadka M. R. -k. 26v , -k. 303 -k. 205-206, k305)

oświadczenie -k.35)

S. K. (1) prowadzi działalność gospodarczą K. w zakresie transportu samochodowego.

R. M. (1) pracował od 18 lat jako diagnosta w (...) w T. ul. (...).

Mężczyźni znali się od kilku lat bowiem S. K. przeprowadzał przeglądy swoich samochodów na stacji gdzie pracuje R. M..

(wyjaśnienia oskarżonego R. M. -k. 22;-k.303-303v)

S. K. gdy się zorientował, że pojazd, który uczestniczył w zdarzeniu drogowym nie miał aktualnych badań technicznych postanowił ,,załatwić” brakujący wpis w dowodzie rejestracyjnym pojazdu ciężarowego marki M. na stacji diagnostycznej.

W dniu 28 października 2017 roku przyjechał na stację diagnostyczną gdzie pracował R. M.. Na prośbę znajomego, bez przeprowadzenia badania technicznego auta, poświadczył, że pojazd ten miał wykonane i aktualne badania techniczne. Wpisał datę 28.10.2017 roku. Potwierdzenie takie zostało dokonane także w dokumentacji elektronicznej.

R. M. zgodził się na to ponieważ znał auto, nadto nie chciał, aby stacja straciła stałego klienta. S. K. zapewniał, że pojazdem nie mógł przyjechać, bo kręcił tzw. ,,pauzę”.

S. K. wychodząc pozostawił diagnoście w zamian za przysługę butelkę markowej wódki o wartości około 50 zł. Diagnosta nie uzależniał dokonania wpisu w dowodzie rejestracyjnym od uzyskania z tego tytułu korzyści majątkowej.

(wyjaśnienia oskarżonego R. M. -k. 22; -k.71-72, -k.303v;

dowód rejestracyjny -k.43)

Na podstawie drugiego oświadczenia S. K. w dniu 2..11. 2017 roku wystąpił do A. z wnioskiem o wypłatę odszkodowania z tytułu uszkodzenia i holowania pojazdu marki M. nr rej. (...) i naczepy B. nr rej. (...) z polisy auta, którym kierowała M. R.. Łącznie miała to być kwota 52.149,81 zł. Kwota ta obejmowała koszty holowania.

Ubezpieczyciel w sprawozdaniu, które zostało sporządzone do sprawy zakwestionował zgłoszenie w zakresie okoliczności i powstałych uszkodzeń.

(zeznania świadka K. S. -k.3, -k.335v;

dokumentacja -k.36-39;

sprawozdanie -k. 30-34;

faktury -k.38-39)

R. M. (1) ma 47 lat, jest żonaty, posiada wykształcenie wyższe, z zawodu jest diagnostą samochodowym, pracuje w zawodzie i osiąga z tego tytułu dochód w wysokości 5.000 zł miesięcznie, nie posiada nikogo na utrzymaniu, posiada dom jednorodzinny i samochód.

(wyjaśnienia oskarżonego -k.302v)

R. K. ma 58 lat, jest żonaty, posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest rolnikiem, prowadzi działalność gospodarczą i osiąga z tego tytułu dochód w wysokości 4.000 zł miesięcznie, posiada na utrzymaniu dwoje dzieci, posiada dom jednorodzinny, mieszkanie i samochód.

(wyjaśnienia oskarżonego -k.302v)

Oskarżony R. M. jest osobą niekaraną.

(dane o karalności -k.332)

Oskarżony S. K. jest osobą niekaraną.

(dane o karalności -k.333)

Oskarżony R. M. (1) od samego początki przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

(wyjaśnienia oskarżonego -k.303-303v)

Oskarżony S. K. konsekwentnie nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów.

(wyjaśnienia oskarżonego -k.303-303v)

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył co następuje:

W ocenie Sądu należało dać wiarę wyjaśnieniom oskarżonego R. M., który w sposób szczery, logiczny i spontaniczny powiedział jak doszło do tego, że potwierdził w dowodzie rejestracyjnym pojazdu należącego do S. K. przeprowadzenie aktualnych badań technicznych.

Zupełnie inaczej sąd ocenił wyjaśnienia drugiego z oskarżonych, który zaprzeczał, że popełnił zarzucane mu czyny. Mając jednak na uwadze wyjaśnienia R. M., zeznania M. R. oraz dokumentowy materiał dowodowy Sąd doszedł do wniosku, że oskarżony jest winny. Nieprzyznanie się było jedynie linią obrony przygotowaną na potrzeby niniejszej sprawy. S. K. miał powód by załatwić aktualne badania techniczne w znanej mu stacji diagnostycznej, bowiem doszło do zdarzenia drogowego z udziałem jego auta. Jak ustalono brak aktualnych badań technicznych nie był przeszkodą do wypłaty odszkodowania. Oskarżony nie chciał jednak mieć z tego tytułu problemów i postanowił załatwić sprawę. Mając na uwadze datę, którą wpisał w dowodzie rejestracyjnym S. K. musiał ,,dopasować” jeszcze do tego datę zdarzenia drogowego z udziałem M. R., którą przekonał by napisać nowe oświadczenie o spowodowaniu przez nią kolizji innego zupełnie dnia. Dopiero z tak przygotowaną dokumentacją udał się do A. w celu sfinalizowania wszystkiego. Bezspornie zanim złożył dokumenty dopuścił się dwóch czynów zabronionych, a po złożeniu wniosku na podstawie tych nierzetelnych dokumentów zamierzał uzyskać odszkodowanie.

Brak jest podstaw do tego by zakwestionować zeznania świadka M. R. oraz pracownika A.. Zeznania te są prawdziwe i wpisują się w logiczny ciąg zdarzeń. Podobnie zostały ocenione zeznania pozostałych świadków przesłuchanych w sprawie.

Odnośnie pozostałych zgromadzonych materiałów w postaci dokumentów związanych ze zdarzeniem drogowym to potwierdzają one wszystko to co zostało opisane w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia.

Za wiarygodny i posiadający atrybut autentyczności należy uznać także pozostały materiał dowodowy.

Stosownie do treści art. 286 §1 kk karze podlega ten, kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania,

Wprowadzenie w błąd (zwane oszustwem "czynnym") polega na tym, iż sprawca własnymi podstępnymi zabiegami doprowadza pokrzywdzonego do mylnego wyobrażenia o określonym stanie rzeczy (np. co do wartości przedmiotu, cech sprzedawanego lub nabywanego towaru, możliwości uzyskania korzyści z zawartej transakcji itp.)

Niekorzystne rozporządzenie mieniem, jako skutek oszustwa, ogólnie rzecz ujmując, oznacza pogorszenie sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, chociaż nie musi polegać na spowodowaniu efektywnej szkody (zob. wyr. SN z 30 VIII 2000 r., V KKN 207/00 z glosą aprobującą J. Satko, OSP 2001, nr 3). Tak pojęte niekorzystne rozporządzenie może np. polegać na nabyciu rzeczy powyżej jej wartości lub sprzedaży poniżej wartości albo nabyciu rzeczy obciążonej wadami fizycznymi lub prawnymi, nieuzasadnionym zwolnieniu z długu, nieprawidłowym udzieleniu pożyczki, kredytu itp. Jest to zatem niezwykle szeroki zakres rozporządzeń o charakterze rzeczowym lub obligacyjnym, do których dochodzi w wyniku oszukańczego zachowania się sprawcy.

W sprawie będącej przedmiotem osądu doszło do sytuacji, że oskarżony S. K. dążył do tego, by przedstawić ubezpieczycielowi dokumentację, która miała być autentyczna, a w ten sposób dążył do wypłaty pieniędzy. Przede wszystkim nieprawdziwa był data zdarzenia, bowiem kolizja miała miejsce w zupełnie innym dniu. Można się zastanawiać nad tym, czy w sytuacji przedmiotowej sprawy przyjęta kwalifikacja prawna powinna ograniczyć się li tylko do art. 270 § 1 kk.

W ocenie Sądu poprzez podanie zupełnie innej daty zdarzenia drogowego S. K. zamierza wprowadzić w błąd A.. Okoliczność, kiedy miało miejsce zdarzenie jest jedną z kluczowych okoliczności przy ustalaniu, a potem wypłacie należnej kwoty pieniężnej. W dniu podanym w oświadczeniu, pojazd M. R. z całą pewnością nie brał udziału w zdarzeniu drogowym. Jak wynika z zeznań K. S. zakwestionowane zostały uszkodzenia prawego boku pojazdu należącego do S. K. i na tej podstawie nastąpiła odmowa wypłaty odszkodowania. Pojawiły się wątpliwości co do tego czy w okolicznościach sprawy faktycznie mogły powstać takie uszkodzenia. Oskarżony zresztą od decyzji ubezpieczyciela się nie odwoływał.

Co się tyczy zarzutu z art. 270 § 1 kk opisanego w punkcie III aktu oskarżenia to tu bezspornym jest, że to oskarżony nakłonił M. R. do sporządzenia nowego oświadczenia, którym potem się posłużył w A..

Z kolei jeżeli chodzi o czyn z art. 229 § 3 kk to w tym przypadku oskarżony S. K. pozostawiając R. M. butelkę markowej w wódki dopuścił się w tym zakresie zarzucanego mu czynu. Dla realizacji przesłanki zawartej w tym przepi sie wystarczy, iż osoba pełniąca funkcję publiczną lib inna osoba uprawniona, przyjmie korzyść majątkową lub korzyść osobistą (albo/lub) obietnice korzyści majątkowej lub obietnice korzyści osobistej.

Odnośnie oskarżonego R. M. to w przestępstwie z art. 271§1 kk (zwanym fałszem intelektualnym) czynność sprawcza polega na poświadczeniu nieprawdy (przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę upoważnioną do wystawienia dokumentu) co do okoliczności mającej znaczenie prawne. Poświadczenie nieprawdy może polegać na potwierdzeniu okoliczności, które nie miały miejsca, lub też na ich przeinaczeniu lub zatajaniu; potwierdzenie to może mieć charakter odrębnego dokumentu, może być też częścią innego dokumentu (Wróbel (w:) Zoll II, s. 1341). Poprzez poświadczenie nieprawdy sprawca uprawniony do wystawienia dokumentu tworzy dokument autentyczny, jednakże o nieprawdziwej treści w zakresie okoliczności mającej znaczenie prawne ( postanowienie SN z 8 listopada 2002 r., II KKN 139/01, niepublikowane).

Stosownie do treści przepisów Prawo o ruchu drogowym ( art. 84 ust 1 ) Dz. U. Z 1997 roku nr 98 poz.602 ze zm. , uprawnioną osobą do wykonania badania technicznego pojazdów jest uprawniony tylko i wyłącznie diagnosta. R. M. był osobą uprawnioną do potwierdzenia aktualnych badań technicznych.

Jak zauważył SN w wyroku z 29 października 1998 r. (IV KKN 128/97): "(...) ta "inna osoba" wymieniona obok funkcjonariusza publicznego musi spełniać owe czynności jakby w uzupełnieniu kompetencji tego funkcjonariusza i dlatego musi być do tego upoważniona. Upoważnienie to musi odnosić się do "poświadczania" ("zaświadczania", "potwierdzania") jakichś okoliczności, mających znaczenie prawne, a nie do ich oświadczania we własnym interesie" (Orz. Prok. i Pr. 1999, nr 3, poz. 9).

Stosownie zaś do treści art. 228§ 3 kk odpowiedzialności prawnej podlega ten kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa. Przepis art. 228 § 3 kk stanowi, że karze pozbawienia wolności w nim przewidzianej podlega, kto w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z wyraźnym brzmieniem przepisu, przyjęcie korzyści majątkowej czy osobistej lub też jej obietnicy musi nastąpić „w związku z pełnioną funkcją publiczną”. To zawarte w znamionach typu czynu zabronionego sformułowanie pełni dwojaką rolę: po pierwsze, charakteryzuje podmiot czynności sprawczej, a po drugie, stanowi znamię modalne, określające, w jakiej „sytuacji” przyjęcie korzyści majątkowej czy osobistej lub też jej obietnicy stanowi przestępstwo (…). Określenie „w związku” oznacza, iż udzielona funkcjonariuszowi korzyść lub obietnica jej udzielenia dokonana została właśnie ze względu na pełnioną przez niego funkcję publiczną. Związek taki może oznaczać, że przyjęcie korzyści majątkowej lub osobistej następuje w związku z konkretną czynnością służbową, ale również może sprowadzać się do zapewnienia sobie przychylności osoby pełniącej funkcję publiczną. Związek, o którym mowa w art. 228 § 3 KK, rozumiany powinien być nie tylko jako związek pomiędzy konkretną czynnością służbową, a przyjęciem korzyści majątkowej (jej obietnicy), tylko szerzej, jako związek pomiędzy pełnieniem funkcji publicznej, czyli faktycznym posiadaniem możliwości podjęcia konkretnych czynności służbowych.

Potwierdzając przeprowadzenie badania technicznego, którego nie wykonał oraz przyjęcie butelki wódki R. M. wypełnił swoim zachowaniem dyspozycję w/w przepisu. Nie uzależniał swojego zachowania od przyjęcia takiej korzyści jednakże nie zwalnia go to z odpowiedzialności prawnej, bowiem już takie zachowanie jest penalizowane przez kk.

Oskarżeni są winni bowiem nie zachodzi żadna z okoliczności wyłączających winę.

Wymierzając karę oskarżonemu R. M. Sąd miał na uwadze przede wszystkim charakter naruszonego dobra oraz stopień społecznej szkodliwości czynu, a także warunki osobiste oraz sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i uznał, że jedyną słuszną i adekwatną karą jest kara 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszenia jej wykonania.

Na korzyść oskarżonego poczytane zostało poczytanie się do winy oraz nienaganna opinia z miejsca pracy i dotychczasowy nienaganny ustabilizowany tryb życia.

Określając wymiar okresu próby w konkretnej sprawie, należy przede wszystkim kierować się prognozą kryminologiczną wobec sprawcy, w szczególności oceną niezbędnego czasu oddziaływania na sprawcę w ramach próby, im pewniejsza dobra prognoza tym okres próby może być krótszy. W tym konkretnym przypadku w ocenie Sądu jednoroczny okres próby jest wystarczający do osiągnięcia celów postępowania.

R. M. został zobowiązany do informowania o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy.

Przy wymiarze kary grzywny, Sąd baczył by była ona adekwatna do możliwości majątkowych oraz sytuacji rodzinnej oskarżonego. Ilość stawek odzwierciedla z jednej strony stopień społecznej szkodliwości czynu, zaś wysokość stawek dziennych sytuację majątkową oskarżonego.

Odnośnie oskarżonego S. K. to na jego korzyść poczytana została niekaralność. Na niekorzyść znaczny stopień zawinienia i znaczny stopień społecznej szkodliwości.

W ocenie Sądu z uwagi na to, że oskarżony nigdy nie był karany jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczona została w dolnych granicach ustawowego zagrożenia.

Z uwagi natomiast na zbieżność czasową i przedmiotową przy łączeniu kar jednostkowych zastosowano zasadę pełnej absorpcji.

W tym przypadku w ocenie Sądu dwuletni okres próby jest wystarczający do osiągnięcia celów postępowania.

Przy wymiarze kary grzywny Sąd baczył by była ona adekwatna do możliwości majątkowych oraz sytuacji rodzinnej oskarżonego. Ilość stawek (200) odzwierciedla z jednej strony stopień społecznej szkodliwości czynu, zaś wysokość stawek dziennych (20zł) sytuację majątkową oskarżonego.

S. K. został zobowiązany do informowania o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy.

Obaj oskarżeni zostali obciążeni kosztami postępowania i opłatą od kary ponieważ brak było podstaw do ich zwolnienia z ponoszenia