Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2024 r.

Sąd (...) w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Renata Folkman

Protokolant: Urszula Wysmyk

przy udziale Prokuratora: xxx

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2024 r.

sprawy P. G., syna G. i E. z domu M. urodzonego
(...) r. w P.

oskarżonego o to, że:

w okresie od maja 2022 roku do sierpnia 2022 roku oraz od października 2022 roku do 18.10.2023 roku uchylał się w P., woj. (...), od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego wyrokiem Sądu (...) w P. (...) z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt (...) na kwotę po 500 zł miesięcznie na rzecz S. G., reprezentowanego przez matkę N. G., przez co powstała wskutek tego zaległość stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, przy czym zarzucanego czynu dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbycia kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności za podobne przestępstwo umyślne

tj. o czyn z art. 209 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

orzeka:

1.  oskarżonego P. G. uznaje za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i za to na podstawie art. 209 § 1 kk w zw. z art. 34 § 1, § 1a pkt 1 kk, art. 35 § 1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania 30 (trzydziestu) godzin nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w stosunku miesięcznym;

2.  na podstawie art. 35 § 4 kk w zw. z art. 72 § 1 pkt 3 i 4 kk zobowiązuje oskarżonego do wywiązywania się w okresie wykonywania kary ograniczenia wolności z obowiązku bieżącej alimentacji uprawnionego S. G. oraz zobowiązuje oskarżonego w tym czasie do wykonywania pracy zarobkowej;

3.  zwalnia oskarżonego od wydatków postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa i z opłaty.

II K 199/24

UZASADNIENIE

Sąd ustalił stan faktyczny:

P. G. jest ojcem dwojga dzieci, z dwóch związków. W szczególności jest ojcem S. G., którego matką jest N. G..

(dowód: odpis aktu urodzenia – k. 12)

Wyrokiem z dnia 10.10.2013 r. za sygn. (...) Sąd (...) w P. (...) rozwiązał związek małżeński P. i N. G. i orzekł alimenty od P. G. na rzecz S. G. w kwocie 500 zł miesięcznie.

(dowód: wyrok – k. 16)

P. G. początkowo płacił alimenty. Z czasem zaprzestał płacenia alimentów. Zatem w marcu 2018 r. matka dziecka złożyła wniosek egzekucyjny do komornika.

(dowód: zeznania N. G. – k. 19)

N. wobec S. G. została już osądzona w sprawach (...) (okres od 14.12.2018 r. do sierpnia 2019 r. i od grudnia 2019 r. do czerwca 2020 r. i od maja 2021 ro do czerwca 2021 r. i od lutego 2022 r. do 05 kwietnia 2022 r.) oraz (...) (okres od maja 2017 r. do 13 grudnia 2018 r.). (dowód: wyrok - k. 30, 32)

Po czym P. G. nadal nie płacił alimentów na rzecz syna. Ostatniej wpłaty dokonał w dniu 15.02.2022 r., z tytułu wynagrodzenia za pracę, a potem kolejnej 12.09.2022 r.

(dowód: pismo – k. 14)

Kolejnych wpłat dokonał w miesiącach styczeń, luty, marzec, kwiecień 2024 r.

(dowód: pismo – k. 78 )

Okres nie alimentacji do 05.04.2022 r. został objęty wyrokiem skazującym wydanym przez Sąd (...) w P. (...) w dniu 30.08.2022 r. za sygn. (...).

(dowód: wyrok – k. 30)

W 2023 r. P. G. został pozbawiony władzy rodzicielskiej nad małoletnim S. G..

W dniu 31.07.2024 r. S. G. kończy 18 lat. Aktualnie uczy się w liceum ogólnokształcącym i zamierza studiować psychologię albo prawo.

N. G. od 2012 – 2013 r. pracuje jako prokurent firmy transportowej, z zarobkiem na poziomie pięciu minimalnych wynagrodzeń brutto, według stanu na 2024 r. Od 9 lat pozostaje w nowym związku, z którego nie ma dzieci. Siebie i syna utrzymuje ze swoich dochodów, które są wystarczające do zaspokojenia potrzeb jej i syna. Od roku szkolnego 2023/2024 S. G. uczęszcza do prywatnego liceum w G.. Koszt tej szkoły rocznie wynosi około 30.000 zł. Wcześniej chodził do szkoły publicznej w P. (...) wówczas N. G. ponosiła miesięcznie koszt korepetycji syna w kwocie 2.000 – 2.500 zł. Od kiedy S. G. podjął naukę w liceum w G., matka małoletniego ponosi też koszt wynajmu mieszkania w G.. Łączny koszt utrzymania dziecka w roku szkolnym 2023/2024 wyniósł 3.000 – 4.000 zł. miesięcznie. Koszty te ponosiła N. G..

P. G. ani nie łoży na syna, ani nie interesuje się nim. To zresztą spowodowało wystąpienie przez N. G. o pozbawienie ojca władzy rodzicielskiej nad synem, co sąd uwzględnił w całości, a zatem przyznał rację matce małoletniego, że jego ojciec nie interesuje się synem.

N. G. – za okresy, w których P. G. nie płaci - nie otrzymuje alimentów z funduszu alimentacyjnego, z uwagi na wysokość swego dochodu. Nigdy z funduszu tego nie korzystała. Matka S. G. jest w stanie zaspokoić wszelkie potrzeby własne i syna ze swojego zarobku, w szczególności z tej przyczyny, że jest aktywna zawodowo, a także ciągle podnosi swoje kompetencje. Z wykształcenia jest magistrem administracji i zarządzania. Nadto w ostatnim czasie podjęła dodatkową naukę, która zaskutkowała uzyskaniem tytułu (...). Gdyby wpływały alimenty od P. G., to N. G. wpłacałaby je na konto syna, żeby tworzyć dla niego na start „poduszkę finansową”.

N. G. ostatecznie stwierdziła na rozprawie, że „ prosi nie nieściganie oskarżonego ” za niealilmentację. Jednocześnie mówiła, że nie zależy jej na osadzeniu P. G. w zakładzie karnym, lecz na tym, żeby w końcu zrozumiał naganność swego postępowania wobec dziecka i zaczął się wywiązywać ze swojego obowiązku alimentacyjnego, który jest nieznaczny, nadal 500 zł, gdyż nigdy nie wystąpiła o podwyższenie alimentów, właśnie z uwagi na swój status materialny i zobowiązanego. Oświadczyła, że w tej sprawie chodzi o zasadę, żeby oskarżony przestał lekceważyć, że ma obowiązek finansowy wobec własnego dziecka.

(dowód: zeznania N. G. – k. 83 i v)

P. G. był zarejestrowany jako osoba bezrobotna, bez zasiłku, poszukująca pracy od 22 do 27.01.2019 r. po czym podjął zatrudnienie. Oraz od 23.12.2022 r. do 16.02.2023 r., po czym został skreślony z ewidencji z powodu niezgłoszenia się w wyznaczonym terminie.

N. G. nie była zarejestrowana jako osoba bezrobotna poszukująca pracy.

(dowód: pismo – k. 11)

Według stanu na dzień 05.10.2023 r. zaległość P. G. w egzekucji alimentów na rzecz S. G. wyniosła 27.873,73 zł dla wierzyciela.

(dowód: pismo – k. 13)

Zaległość na dzień 03.06.2024 r. wyniosła już 31.261,26 zł na rzecz wierzyciela.

(dowód: pismo – k. 78)

Prowadzący egzekucję alimentów na rzecz małoletniego S. G., reprezentowanego przez matkę N. G., komornik J. D. udzielił informacji, że P. G. w okresie od 01.05.2022 r. do 18.10.2023 r. nie informował komornika o podjęciu pracy zarobkowej. Poinformował jedynie o podjęciu pracy zarobkowej w dniu 22.11.2018 r. Komornik skierował egzekucję alimentów do wynagrodzenia za pracę w firmie (...) w dniu 19.05.2023 r., ale pracodawca nie odebrał korespondencji. W latach 2020 – 2023 toczyły się przeciwko P. G. inne postępowania egzekucyjne, w których komornik dokonywał zajęcie wynagrodzenia za pracę dłużnika w w/w firmie, egzekucje były bezskuteczne.

(dowód: pismo – k. 88)

P. G. urodził się (...) Ma wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem budownictwa. Jest rozwiedziony. Ma dwoje małoletnich dzieci z dwóch związków. Aktualnie, do końca sierpnia 2024 r., jest zatrudniony przy układaniu kostki brukowej, z zarobkiem 3.800 zł netto miesięcznie. (k.80v)

P. G. był już karany. W tym raz z art. 178 a § 1 kk i trzy razy z art. 209 § 1 kk. W okresie od 12.11.2020 r. do 11.09.2021 r. odbywał karę 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w P. (...) z dnia 09.09.2019 r. sygn. (...), przy czym od 16.01.2021 r. odbywał karę w (...).

(dowód: karat karna – k. 27,

odpisy wyroków – k. 30 - 38)

P. G. wyjaśnił, że od 01.03.2023 r. płacił alimenty, z tym, że wpływały one na konto egzekucji prowadzonej na rzecz jednego z dwojga jego dzieci, jakie posiada z dwóch związków, podczas gdy jego zamiarem było płacenie alimentów na rzecz obojga dzieci, proporcjonalnie. Stwierdził, że to wina komornika, że nie dzielił alimentów proporcjonalnie. Wyjaśnił, że jak tylko zaczął pracować z dniem 01.03.2023 r., to zawiadomił komorników prowadzących odrębnie dwie różne egzekucje. Stwierdził, że wszystkie pieniądze szły na konto córki Z. S.. (k.91 i v)

Sąd (...) zważył co następuje:

Zeznania N. G. oraz wszystkie zgromadzone dokumenty sąd ocenił jako wiarygodne. Zeznania świadka są logiczne i potwierdzają się w dokumentach. Wyjaśnieniom oskarżonego sąd odmówił wiary w tym zakresie, gdzie przeczą im słowa N. G..

Sąd procedujący sprawę nie wyraził zgody na cofnięcie przez N. G. wniosku o ściganie oskarżonego za niealimentację syna, tak bowiem procesowo należało potraktować końcowe oświadczenie matki małoletniego. Sąd nie wyraził na to zgody, uznając, iż sprzeciwia się temu interes uprawnionego (który z dniem 31.07.2024 r. ukończy 18 lat i wówczas sam zdecyduje, jaka jest jego wola w tym zakresie). To po pierwsze. Po drugie, N. G. popadła w sprzeczność wewnętrzną, bo z jednej strony mówiła o tym, ze oskarżony przez całe życie lekceważył swoje względem dziecka obowiązki, co zresztą zadecydowało finalnie o pozbawieniu go władzy rodzicielskiej nad S. G.. Mówiła, że przez całe życie dziecka radziła sobie finansowo sama, fakt że bardzo dobrze, ale to kosztem dużego wkładu osobistego, podnoszenia kwalifikacji i kompetencji, dużo pracy. Mówiła, że sprawa niniejsza winna uświadomić oskarżonemu, że lekceważąc obowiązki finansowe względem syna postępuje źle. Dlatego sąd ocenił, iż niedopuszczalne byłoby wyrażenie zgody na cofnięcie wniosku o ściganie, zwłaszcza, że akta pokazują, iż oskarżony faktycznie już od 2017 r. nie płaci alimentów na syna i kolejne wyroki skazujące nie zmieniają jego postępowania w sposób zasadniczy. Faktycznie, są miesiące, że płaci alimenty, po czym znów zaprzestaje. Oskarżony w swoich wyjaśnieniach oczywiście przedstawia wyłącznie przyczyny obiektywne (w jego ocenie), jakie powodują zaleganie z alimentami. Jednak logiczna ocena dowodów prowadzi do wniosku, że wyłączną przyczyną niealimentacji jest nastawienie oskarżonego, który nie wykazuje zdeterminowania w poszukiwaniu, a następnie utrzymaniu zatrudnienia, pomimo, iż ma zawód, a zatem i ma obiektywne możliwości zarobkowania, gdyby tylko chciał i wykazał należyte w tym zakresie zaangażowanie. Nadto postawa i słowa oskarżonego (także na rozprawie, gdzie chociażby podnosił, że matka dziecka podróżuje z nim poświecie, co utrudnia mu kontakty z synem oraz nie kupuje prezentów, ale „nie stać go na takie drogie” - k. 83i v) obrazuje jego nastawienie do alimentacji, pokazuje, iż uważa on, że matka dziecka świetnie sobie radzi, co uwalnia go z jego części obowiązków. Wprawdzie bieg tej sprawy spowodował, że oskarżony podjął zatrudnienie, na okres próbny, na umowę, a więc w sposób umożliwiający komornikowi skierowanie egzekucji do wynagrodzenia za pracę. Oskarżony też deklarował, że jest przekonany, iż umowa o pracę zostanie mu przedłużona, co się oczywiście okaże po okresie próby i poziomie zaangażowania oskarżonego w wywiązywanie się z obowiązków pracowniczych. Sąd nie wyeliminował oskarżonemu z opisu czynu przypisanego okresu, w jakim był zarejestrowany jako bezrobotny bez zasiłku (czyli od 23.12.2022 r. do 16.02.2023 r.), albowiem po pierwsze, to został skreślony następnie z listy osób poszukujących zatrudnienia, co potwierdza brak jego zainteresowania w poszukiwaniu i utrzymaniu zatrudnienia. Nadto, postawa oskarżonego wpisuje się w słowa matki małoletniego S. G. o tym, że P. G. nigdy nie był zdeterminowany na realizację obowiązków względem syna, tak finansowych, jak i wkładu osobistego w jego wychowanie. Całość obowiązków w tym zakresie spoczęła na jednym z rodziców na matce. Zresztą obrazowym ukoronowaniem tego stanu jest, iż doszło do pozbawienia P. G. władzy rodzicielskiej nad S. G., co samo w sobie dowodzi niezbicie, że w ogóle dzieckiem swoim nie interesował się. Takie są bowiem ustawowe przesłanki do tego rodzaju rozstrzygnięcia, wobec czego nie ma potrzeby dalej argumentować negatywnego nastawienia oskarżonego do obowiązku alimentacyjnego. Zważywszy, że obowiązek wychowania dziecka (na co składa się też ponoszenie kosztów jego utrzymania do czasu, dokąd nie jest w stanie utrzymać się samo) spoczywa na obojgu rodzicach, zaś faktycznie w tym wypadku realizował go wyłącznie matka, to należało przyjąć, że P. G. wypełnił znamiona zarzuconego mu z art. 209 § 1 kk czynu. Ponieważ zaś uczynił to przed upływem 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze co najmniej 6 miesięcy za umyślne przestępstwo podobne, to czyn jego wypełnił też znamiona art. 64 § 1 kk.

Uprzednia karalność, skutkująca wręcz recydywą w tej sprawie, nie przekreśliła możliwości wymierzenia oskarżonemu kary innej, jak izolacyjna, o jaką zresztą wnosił i sam oskarżony i, faktycznie, matka małoletniego. Oboje podnosili, że to umożliwi oskarżonemu wykonywanie pracy zarobkowej i wywiązywanie się z alimentów (zresztą P. G. ma też obowiązek alimentacyjny wobec drugiego dziecka). Sąd przychylił się do tej argumentacji w takim sensie, iż wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności z jednej strony spowoduje, iż poniesie on odpowiedzialność za swój czyn. Z drugiej strony pozwoli zweryfikować jego deklarację co do wykonywania pracy zarobkowej i płacenia alimentów, co jest przecież celem niniejszego postępowania, żeby oskarżony w końcu realizował swój obowiązek. Dlatego sąd wymierzył mu za przypisany czyn karę 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonania 30 godzin nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w stosunku miesięcznym. W okresie wykonywania kary ograniczenia wolności sąd zobowiązał też oskarżonego do wykonywania pracy zarobkowej i wywiązywania się z alimentów.

Z uwagi na wysokość zadłużenia alimentacyjnego oraz faktu, że alimenty mają pierwszeństwo egzekucyjne przed kosztami sądowymi sąd zwolnił oskarżonego od kosztów procesu (art. 624 § 1 kpk).