Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

V U 1152/15 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2016-09-20

Sygn. akt VU 1152/15

WYROK – łączny

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku J. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury i o wysokość emerytury górniczej

na skutek odwołania J. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 20 sierpnia 2015r. i z dnia 23 października 2015 r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy J. R. prawo do obliczenia wysokości emerytury z przelicznikiem 1,2 do okresu pracy górniczej od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 27 marca 2015 roku;

2.  umarza postępowanie w pozostałym zakresie.

V U 1152/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił J. R. zaliczenia okresu pracy górniczej od dnia 16 października 1984 roku do dnia 27 marca 2015 roku w wymiarze półtorakrotnym, gdyż stanowiska: specjalista specjalności mierniczej, inspektor specjalności mierniczej oraz starszy inspektor specjalności mierniczej nie figurują w załączniku nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 roku.

W odwołaniu od powyższej decyzji pełnomocnik J. R. wniósł o zaliczenie okresu pracy górniczej od dnia 16 października 1984 roku do dnia 27 marca 2015 roku do wysokości emerytury z przelicznikiem 1,2.

Decyzją z dnia 23 października 2015 roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił J. R. przeliczenia emerytury z zastosowaniem przelicznika 1,2% w okresie od dnia 16 października 1984 roku do dnia 27 marca 2015 roku. W uzasadnieniu ZUS wskazał, że prace na stanowisku specjalista specjalności mierniczej, inspektor specjalności mierniczej oraz starszy inspektor specjalności mierniczej nie były wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce i w konsekwencji brak jest podstaw do zastosowania przelicznika 1,2.

W odwołaniu od wyżej wymienionej decyzji działający w imieniu J. R. profesjonalny pełnomocnik wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez zaliczenie ubezpieczonemu do wysokości emerytury górniczej z przelicznikiem 1,2 okresu od dnia 16 października 1984 roku do dnia 27 marca 2015 roku.

Postanowieniem z dnia 11 stycznia 2016 roku Sąd Okręgowy na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawy z odwołań ubezpieczonego do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygn. akt V U 1152/15.

Na rozprawie w dniu 6 września 2016 roku wnioskodawca sprecyzował odwołanie w ten sposób, że wniósł o zaliczenie do wysokości emerytury z zastosowaniem przelicznika 1,2 okresu od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 27 marca 2015 roku , a w pozostałym zakresie cofnął odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca J. R. urodził się w dniu (...).

W dniu 14 marca 2012 roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i na dzień złożenia wniosku nadal pracował w (...) S.A.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2-4, kwestionariusz dotyczący okresów składkowychi nieskładkowych, k. 5 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 10 października 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział

w Z. przyznał wnioskodawcy od dnia 1 sierpnia 2012 roku, to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, emeryturę, której wypłatę zawiesił z uwagi na kontynuację zatrudnienia.

Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił:

-

38 lat i 9 miesięcy okresów składkowych, to jest 465 miesięcy,

-

1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych, to jest 19 miesięcy.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 202,08 % przez kwotę bazową w wysokości 2 974,69 zł, dała kwotę 6011,25 zł. Wysokość świadczenia wyniosła 3 809,12 zł.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 10 października 2012 roku, k. 50 akt ZUS)

W dniu 30 marca 2015 roku wnioskodawca nadesłał do ZUS świadectwo pracy, z którego wynika, że z dniem 28 marca 2015 roku doszło do rozwiązania jego stosunku pracy z (...) S.A. na mocy porozumienia stron. W związku z powyższym J. R. wniósł o zmianę stażu pracy i podjęcie wypłaty świadczenia.

(dowód: pismo z dnia 30 marca 2015 roku, k. 51, świadectwo pracy, k. 52-52v akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 10 kwietnia 2015 roku organ rentowy ponownie ustalił wysokość świadczenia emerytalnego oraz podjął jego wypłatę. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury ZUS wybrał przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Podstawa wymiaru po waloryzacji wyniosła 6 405,72 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił:

-41 lat i 4 miesięcy okresów składkowych, to jest 496 miesięcy,

- 1 rok i 8 miesięcy okresów nieskładkowych, to jest 20 miesięcy.

Dokonując obliczeń organ rentowy nie zastosował przeliczników górniczych. Wysokość świadczenia wyniosła 4 277,48 zł.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 10 kwietnia 2015 roku, k. 54, karta przebiegu zatrudnienia, k. 56-56v akt emerytalnych)

W dniu 24 kwietnia 2015 roku wnioskodawca nadesłał do ZUS zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z lat 2012 - 2014 celem przeliczenia emerytury według nowej kwoty bazowej i wyboru najkorzystniejszego wariantu.

(dowód: pismo z dnia 24 kwietnia 2015 roku, k 57, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, k. 58, koperta, k. 59 akt emerytalnych) Decyzją z dnia 8 maja 2015 roku ZUS przeliczył od dnia 1 kwietnia 2015 roku, to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, emeryturę J. R.. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ rentowy wybrał przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat

kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 207,03 %. Podstawa wymiaru po waloryzacji wyniosła 6 849,24 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił:

-

41 lat i 4 miesięcy okresów składkowych, to jest 496 miesięcy,

-

1 rok i 8 miesięcy okresów nieskładkowych, to jest 20 miesięcy.

Wysokość świadczenia wyniosła 4 554,24 zł.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 8 maja 2015 roku, k. 59, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru ubezpieczonego, k. 61-61v akt emerytalnych)

J. R. od dnia 16 października 1984 roku do dnia 27 marca 2015 roku był zatrudniony w (...) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach: specjalisty technicznego, inspektora technicznego ds. geodezji, starszego inspektora, starszego inspektora technicznego ds. geodezji i starszego inspektora technicznego.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 27 marca 2015 roku, k. 71-71v akt emerytalnych)

W okresie od dnia 16 października 1984 roku do dnia 31 grudnia 1986 roku wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku specjalisty technicznego w Dziale (...) ((...)). W dniu 18 grudnia 1985 roku wnioskodawca został zatwierdzony w charakterze osoby niższego dozoru ruchu w specjalności technicznej miernictwo górnicze w zakładach górniczych odkrywkowych.

Z dniem 1 stycznia 1987 roku wnioskodawcy powierzono stanowisko inspektora technicznego d/s geodezji.

(dowód: umowa o pracę z dnia 16 października 1984 roku, k. 5, zatwierdzenie z dnia 12 grudnia 1985 roku, k. 7, angaż z dnia 1 grudnia 1985 roku, k. 8, angaż z dnia 18 grudnia 1986 roku, k. 10, angaż z dnia 1 grudnia 1987 roku, k. 13 w aktach osobowych wnioskodawcy)

Z dniem 1 września 1988 roku wnioskodawcy powierzono stanowisko

starszego inspektora technicznego d/s geodezji.

W okresie od dnia 1 czerwca 1994 roku do dnia 16 listopada 2006 pracodawca określał stanowisko wnioskodawcy zamiennie jako: starszy inspektor oraz starszy inspektor techniczny d/s geodezji.

W dniu 8 sierpnia 1994 roku skarżący został zatwierdzony w charakterze osoby średniego dozoru ruchu w specjalności technicznej miernictwo górnicze w zakładach górniczych odkrywkowych.

W dniu 2 grudnia 1998 roku stwierdzono, że wnioskodawca posiada kwalifikacje do zatrudnienia na stanowisku osoby wyższego dozoru ruchu w specjalności technicznej mierniczej.

(dowód: angaż z dnia 1 września 1988 roku, k. 15, zatwierdzenie z dnia 8 sierpnia 1994 roku, k. 27, świadectwo, k. 33 w aktach osobowych wnioskodawcy)

Z dniem 17 lipca 2006 roku pracodawca zmienił nazwę zajmowanego przez wnioskodawcę stanowiska ze starszego inspektora na starszego inspektora technicznego, które zajmował do dnia rozwiązania stosunku pracy, to jest do dnia 27 marca 2015 roku.

(wniosek o zmianę stanowiska pracy, k. 51, angaż z dnia 29 grudnia 2006 roku, k. 52, angaże w aktach osobowych wnioskodawcy)

Stanowiska starszego inspektora i starszego inspektora technicznego wymienione były w schemacie organizacyjnym Zakładu (...) będącym załącznikiem do Planu (...), który był zatwierdzany przez (...) jako organ nadzoru górniczego. Wnioskodawca był zatrudniony w wyżej wymienionych okresach w D. (...)m przy obsłudze geodezyjnej ruchu zakładu górniczego i podlegał bezpośrednio Kierownikowi D. Mierniczego.

(dowód: charakterystyka stanowiska pracy wnioskodawcy z dnia 26 kwietnia 2016 roku, k. 28-29 akt sprawy)

W okresie od dnia 16 października 1984 roku do dnia 27 marca 2015 roku wnioskodawca był nieprzerwanie w pełnym wymiarze czasu pracy

zatrudniony w D. (...)m ((...)), gdzie zajmowano się pomiarami związanymi z wykorzystaniem układu (...) oraz pomiarami dotyczącymi wydobycia węgla bądź nakładu. Dział technologii górniczej codziennie dostarczał projekt techniczny dotyczący robót związanych z maszynami podstawowymi. Projekty dotyczyły tyczenia otworów wiertniczych i bieżącej kontroli wykonywanej pracy górniczej. Mierniczy wyznaczał miejsca ustawienia koparki, taśmociągu i studni odwodnieniowych. Początkowo skarżący nie posiadał uprawnień i jedynie pomagał mierniczemu jednocześnie ucząc się zawodu. Pierwsze uprawnienia w zakresie miernictwa górniczego skarżący uzyskał w dniu 18 grudnia 1985 roku, kiedy to został zatwierdzony na stanowisko osoby niższego dozoru.

Do dnia 30 kwietnia 1992 roku wnioskodawca pracował w sekcji realizacyjnej na oddziale mierniczym. Tam zajmował się obsługą obiektów budowlanych na zapleczu i przedpolu odkrywki. W tym okresie większość prac wykonywał poza odkrywką w biurze i w terenie, gdzie zajmował się tyczeniem budynków.

(dowód: zeznania wnioskodawcy- nagranie od minuty 3:59 do minuty 11:02, protokół z rozprawy z dnia 12 kwietnia 2006 roku, k. 21-21v akt sprawy, a nadto angaże, zatwierdzenie z dnia 12 grudnia 1985 roku, k. 7 w aktach osobowych wnioskodawcy, zeznania świadka J. W., nagranie od minuty 3:59 do minuty 8:15, protokół z rozprawy z dnia 21 czerwca 2016 roku, k. 34v, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 17:15 do minuty 19:27, protokół z rozprawy z dnia 6 września 2016 roku, k. 44v — 45 akt sprawy)

Z dniem 1 maja 1992 roku wnioskodawca został przeniesiony do sekcji obsługi odkrywki B.. Nadal wykonywał czynności geodety, jednakże zmienił się charakter świadczonych czynności, albowiem skarżącego skierowano do obsługi wkopu. Do zakresu obowiązków wnioskodawcy należało tyczenie osi przesuwki, położenia taśmociągu, skarp wkopów, otworów stanowiących zagrożenie dla maszyny podstawowej, rowów odwodnieniowych, dróg, słupów, pompowni, rurociągów i linii energetycznych.

J. R. określał granice zabierki, miejsca wykonania odwiertów, położenie przenośników taśmowych względem koparek. Wszystkie te czynności skarżący wykonywał na odkrywce. Na odkrywce znajdowało się zaplecze administracyjno - warsztatowe, gdzie skarżący zajmował się nadzorowaniem prac nad projektowaniem map. Wnioskodawca pracował od godziny 7.00 do 15.00. W biurze położonym poza terenem odkrywki skarżący spędzał około godziny dziennie. Czas ten poświęcał na przygotowanie się do pracy i sporządzenie protokołu z wykonanych obowiązków po zakończeniu zmiany.

(dowód: zeznania świadka J. W., nagranie od minuty 8:15 do minuty 19:08, protokół z rozprawy z dnia 21 czerwca 2016 roku, k. 34v - 35, zeznania świadka Z. R., nagranie od minuty 19:40 do minuty 24:49, protokół z rozprawy z dnia 21 czerwca 2016 roku, k. 35, zeznania świadka L. S., nagranie od minuty 6:58 do minuty 15:42, protokół z rozprawy z dnia 6 września 2016 roku, k. 44v, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 17:15 do minuty 25:28, protokół z rozprawy z dnia 6 września 2016 roku, k. 44v-45 akt sprawy)

Pracodawca skarżącego ewidencjował dni pracy na odkrywce. Zgodnie ze sporządzonym wykazem dniówek wnioskodawca pracował na odkrywce w okresie od 1 maja 1992 roku do dnia 27 marca 2015 roku. Dodatek za pracę na odkrywce przysługiwał pracownikom dozoru i nadzoru za czas efektywnie przepracowany, nie krótszy niż 4 godziny na zmianę.

(dowód:wykaz dniówek przepracowanych na odkrywce przez

wnioskodawcę, k. 27, zeznania świadka L. S., nagranie od minuty 6:58 do minuty 15:42, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 19:27 do minuty 25:28, protokół z rozprawy z dnia 6 września 2016 roku, k. 44v-45, pismo pracodawcy, k. 50 akt sprawy)

Do obowiązków odwołującego w okresie od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 27 marca 2015 roku należało wykonywanie stałej i bieżącej obsługi geodezyjnej ruchu zakładu górniczego związanej z budową, rozbudową i ruchem zakładu górniczego w rejonie wyrobisk górniczych P. B. i

P. S. wraz z ich bezpośrednimi przedpolami oraz na terenie zapleczy

administracyjno - warsztatowych polegającej na:

wykonywaniu w wyrobiskach górniczych pomiarów aktualizacyjnych uzbrojenia terenu (odwodnienia terenu, zasilania w energię elektryczną, dróg technologicznych) poprzez sporządzanie i uzupełnianie dokumentacji mierniczej i kartograficznej oraz sytuacji geologiczno - górniczej,

pomiarach aktualizacyjnych geometrii skarp roboczych i stałych wyrobisk górniczych dla aktualizowania map górniczych,

obsłudze geodezyjnej budowy i przebudowy układów transportowych (...) (koparka - transport - zwałowarka) w wyrobiskach górniczych,

pomiarach geodezyjnych w wyrobiskach górniczych zjawisk osuwiskowych i sporządzanie na ich podstawie dokumentacji mierniczej tych zjawisk,

sporządzaniu map do celów projektowych pod budowę obiektów budowlanych zakładu górniczego,

wykonywaniu pomiarów realizacyjnych i geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej dla obiektów budowlanych zakładu górniczego wykonywanych przez wykonawców własnych,

wykonywaniu pomiarów kontrolnych obiektów budowlanych zakładu górniczego w czasie ich eksploatacji,

wykonywaniu w wyrobiskach, na zlecenie inspektorów nadzoru inwestorskiego pomiarów kontrolnych, geodezyjnych prac realizowanych przy budowie obiektów budowlanych zakładu górniczego przez wykonawców obcych oraz nadzorowanie aktualizacji map górniczych z geodezyjną inwentaryzacją tych obiektów,

prowadzeniu geodezyjnej obsługi wierceń dla odwodnienia wgłębnego i rozpoznania złoża węgla brunatnego B.,

rozbudowie i konserwacji osnowy realizacyjnej w wyrobiskach górniczych,

wykonywaniu prac geodezyjnych na potrzeby gospodarki terenami, w tym wznawianie granic nieruchomości.

Pracodawca odwołującego wskazał, że w okresie zatrudnienia wykonywał on prace na terenie Zakładu (...) w wyrobiskach górniczych i ich przedpolach oraz na terenie zapleczy administracyjno - warsztatowych, a także w biurach. Praca wykonywana w biurze zawsze wiązała się z obsługą geodezyjną ruchu zakładu górniczego.

(dowód: charakterystyka stanowiska pracy, k. 28-29 akt sprawy, karta stanowiska pracy z dnia 7 stycznia 1991 roku , k. 21, karta stanowiska pracy z dnia 14 grudnia 1995 roku, k. 29, karta stanowiska pracy z dnia 17 maja 2005 roku, k. 45, zakres czynności odwołującego z dnia 1 lipca 2005 roku, k. 47, zakres czynności odwołującego z dnia 1 stycznia 2012 roku, k. 78, zakres czynności odwołującego z dnia 2 kwietnia 2013 roku, k. 82 w aktach osobowych wnioskodawcy)

W dniu 9 stycznia 2012 roku (...) z siedzibą w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej, w którym wskazała, że w okresie od dnia 19 grudnia 1985 roku do nadal w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał on pracę górniczą:

-

od dnia 19 grudnia 1985 roku do dnia 31 grudnia 1986 roku na stanowisku specjalisty specjalności mierniczej wymienionym pod lit. C pkt 5 załącznika nr 3 do zarządzenia nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 roku,

-

od dnia 1 stycznia 1987 roku do dnia 31 sierpnia 1988 roku na stanowisku inspektora specjalności mierniczej wymienionym pod lit. C pkt 5 załącznika nr 3 do zarządzenia nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 roku,

-

od dnia 1 września 1988 roku do nadal na stanowisku starszego inspektora specjalności mierniczej wymienionym pod lit. B pkt 6 załącznika nr 3 do zarządzenia nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 roku.

(dowód:świadectwo wykonywania pracy górniczej k. 6 akt

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zmodyfikowane na rozprawie w dniu 6 września 2016 roku w zakresie ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,2 do okresu pracy górniczej od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 27 marca 2015 roku jest zasadne.

Postępowanie podlega natomiast umorzeniu w zakresie w jakim wnioskodawca cofnął odwołanie tj. w części dotyczącej ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,2 do okresu pracy górniczej od dnia 16 października 1984 roku do dnia 30 kwietnia 1992 roku.

W świetle art. 50 c ust. 1 pkt 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) za pracę górniczą uważa się m.in. pracę w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach, o których mowa w pkt 4, na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń określonych w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego.

Wedle art. 50b wyżej wymienionej ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi i nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się jeżeli praca ta była wykonywana co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Zgodnie natomiast z treścią art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS przy ustalaniu wysokości emerytur górniczych

stosuje się następujące przeliczniki :

1)  1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2)  1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3)  1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4)  1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Wykaz stanowisk uprawniających do zaliczenia pracy górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,2- zgodnie z delegacją ustawową - powinien wynikać z rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa. Jednakże ze względu na to, że takie rozporządzenie nie zostało wydane do dnia dzisiejszego, aktem prawnym obowiązującym w tym zakresie jest zarządzenie Nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia stanowisk kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią, w kopalniach siarki i węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą (Dz. U. MG 1995 r. nr 1 poz. 4).

W myśl wykazu B poz. 6 załącznika nr 3 do wyżej wymienionego zarządzenia przelicznik 1,2 należy zastosować w przypadku zatrudnienia osoby wyższego dozoru ruchu zakładu górniczego na stanowisku starszego inspektora specjalności mierniczej. Wedle wykazu C poz. 5 przelicznik ten ma zastosowanie w przypadku zatrudnienia osoby średniego zakładu ruchu górniczego na stanowisku inspektora według specjalności mierniczej. Z kolei według wykazu D poz. 3 przelicznik 1,2 stosować należy w przypadku zatrudnienia osoby niższego dozoru ruchu zakładu górniczego na stanowisku technika według specjalności mierniczej.

Bezspornym było, że odwołujący wykonywał w spornym okresie pracę górniczą w rozumieniu art. 50 c ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej, gdyż organ rentowy zaliczył mu w/w okres do stażu górniczego. Organ rentowy zaprzeczył natomiast, aby w/w prace skarżący wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce, co uprawniałoby go do zastosowania do tego okresu przelicznika 1,2.

Gramatyczna wykładnia cytowanego art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy prowadzi do wniosku, iż przewidziany w nim przelicznik 1,2 znajduje zastosowanie, przy ustalaniu wysokości górniczej emerytury, jedynie do okresów pracy górniczej w kopalni węgla brunatnego i kopalni siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących dla tych kopalń roboty górnicze na określonych we wspomnianym zarządzeniu Nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994r. stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa takich zakładów wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce.

Nie budzi wszak wątpliwości, iż z uwagi na specyfikę kopalni węgla brunatnego będąca udziałem zatrudnionych w niej pracowników praca wykonywana jest zarówno na terenie odkrywki, czyli w miejscu zdejmowania nadkładu i złoża oraz jego ładowania i przewożenia, jak również poza tym terenem, co oznacza, iż "odkrywka”, nie jest pojęciem tożsamym z ” odkrywkową kopalnią węgla brunatnego”.

Gdyby zatem wolą ustawodawcy było przyznanie uprawnienia do zastosowania przedmiotowego przelicznika 1,2 wszystkim pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalni węgla brunatnego, zbędnym byłoby użycie w omawianym przepisie zwrotu ”na odkrywce”, posłużenie się którym powoduje, iż możliwość zastosowania tego przelicznika dotyczy wyłącznie takich pracowników, którzy swoją pracę - na stosownych stanowiskach - wykonują w ściśle określonym miejscu w schemacie organizacyjnym kopalni (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 października 2013 roku, sygn. akt III AUa 2034/12).

Celem stwierdzenia, czy wnioskodawcy przysługuje uprawnienie do zastosowania przelicznika 1,2 należało zatem ustalić, czy skarżący świadczył pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce. Z brzmienia cytowanego zarządzenia wynika bowiem, że do zajmowanych przez skarżącego stanowisk inspektora według specjalności mierniczej oraz starszego inspektora według specjalności mierniczej należy stosować przelicznik 1,2.

Ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych w spornym okresie przez wnioskodawcę Sąd dokonał na podstawie jasnych, spójnych i logicznych zeznań świadków, którzy w spornym okresie pracowali z wnioskodawcą. Należy zaznaczyć, że L. S. był bezpośrednim przełożonym skarżącego, a Z. R. i J. W. jego bliskimi współpracownikami. Dlatego też mieli bezpośrednią wiedzę nie tylko na temat zakresu obowiązków skarżącego, ale także miejsca ich wykonywania. Świadkowie potwierdzili zeznania skarżącego, że od 1 maja 1992r. do dnia 27 marca 2015 roku wnioskodawca swoje stałe, podstawowe obowiązki wykonywał na odkrywce. Z dniem 1 maja 1992r. został bowiem przeniesiony do sekcji obsługi odkrywki B. (obsługi wkopu). Wcześniej zajmował się tyczeniem budynków poza odkrywką. Do zakresu jego obowiązków od 1 maja 1992r. aż do 27 marca 2015r. należało tyczenie osi przesuwki, położenia taśmociągu, skarp wkopów, otworów stanowiących zagrożenie dla maszyny podstawowej, rowów odwodnieniowych, dróg, słupów, pompowni, rurociągów i linii energetycznych. Nadto skarżący określał granice zabierki, miejsca wykonania odwiertów, położenie przenośników taśmowych względem koparek. Wszystkie te prace wykonywał bezpośrednio na odkrywce. Tam też było usytuowane zaplecze administracyjno - biurowe, gdzie wnioskodawca nadzorował proces sporządzania map. Prace te odpowiadające swoim zakresem zatrudnieniu w charakterze specjalisty (technika) specjalności mierniczej.

Zeznania te korespondują z dokumentem w postaci wykazu dniówek przepracowanych przez skarżącego na odkrywce. Poza odkrywką w biurze wnioskodawca spędzał nie więcej niż godzinę dziennie. Tam zapoznawał się z dokumentami geodezyjnymi przed rozpoczęciem prac na odkrywce oraz sporządzał protokół z wykonanych danego dnia prac na odkrywce. Czynności te były niezbędne do prawidłowego wykonania prac geodezyjnych na odkrywce i immamentnie z tymi pracami związane. Bez wykonania tych technicznych czynności wnioskodawca nie mógł by wykonać zleconych mu prac na odkrywce. Pozwala to uznać, że ubezpieczony pomimo wykonywania tych prac, pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce na stanowiskach dozoru ruchu zakładu górniczego, tak jak to potwierdził pracodawca w świadectwie pracy górniczej.

W orzecznictwie sądowym utrwalony jest pogląd, iż na przeszkodzie uznaniu prac wykonywanych przez osoby sprawujące dozór inżynieryjno - techniczny za prace wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nie stoi okoliczność, iż ograniczona część ich obowiązków wchodzi w zakres tak zwanych prac administracyjno - biurowych realizowanych w biurze zlokalizowanym na odkrywce (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 listopada 2008 r., III AUa 505/08). Wbrew stanowisku organu rentowego, zebrany w sprawie materiał dowodowy niewątpliwie świadczy, że ubezpieczony realizował swoje obowiązki najpierw jako technik, od dnia 8 sierpnia 1994 roku inspektor, a od dnia 2 grudnia 1998 roku starszy inspektor specjalności mierniczej i wykonywał swe obowiązki co najmniej 7 godzin dziennie bezpośrednio na odkrywce, pozostały czas pracy przeznaczając na pracę administracyjną, która była ściśle związana z zadaniami wykonywanymi na odkrywce. Wskazać bowiem trzeba, że sporządzanie przez skarżącego dokumentacji, nie odbiera jego pracy charakteru świadczonej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce, uprawniającej tym samym do zastosowania przelicznika 1,2 (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 roku, sygn. akt II UK 31/09). Wykonywanie pracy górniczej przez pracowników niższego, średniego i wyższego dozoru stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w ruchu zakładu górniczego zarówno bezpośrednio na terenie wyrobiska górniczego jak i poza nim, gdy czynności są stale związane z wydobyciem kopalin ze złóż, stanowią pracę na odkrywce (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2015 roku, sygn. akt III AUa 2245/14).

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd uznał, że skarżący w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace górnicze na odkrywce, co uprawnia go do zastosowania do tego okresu przelicznika 1,2.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy w punkcie 1 wyroku zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy J. R. prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,2 do okresów pracy górniczej od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 27 marca 2015 roku.

Wobec cofnięcia odwołania co do zaliczenia okresu pracy górniczej od dnia 16 października 1984 roku do dnia 30 kwietnia 1992 roku z przelicznikiem 1,2, Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie. Cofnięcie odwołania nie było bowiem sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i interesem ubezpieczonego.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marta Ostrowicz - Siwek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację:  Urszula Sipińska-Sęk
Data wytworzenia informacji: