IV Ka 753/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2023-12-22

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 753 / 23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 31 lipca 2023 roku o sygnaturze akt II K 1235 / 21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku poprzez błędne ustalenie, iż w dacie popełnienia zarzuconego czynu oskarżony nie naruszył orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 12 kwietnia 2021 r. w sprawie II K 1135 / 20 nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy prowadzi do wniosku przeciwnego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadne

☐ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

0.1 W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż sąd odwoławczy nie podziela stanowiska zaprezentowanego w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jakoby odpowiedzialności karnej na podstawie art. 244 kk nie podlegały zachowania polegające na naruszeniu niektórych obowiązków orzekanych na podstawie art. 72 § 1 kk. Przywołany na poparcie tego zapatrywania przez sąd I instancji pogląd jednego z komentatorów uznać należy za odosobniony i nie zasługujący na akceptację, o czym świadczy zarówno orzecznictwo Sądu Najwyższego ( por. choćby przywoływane w apelacji wyroki SN z dnia 29 października 2019 r. w sprawie III K 522 / 19 oraz z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie III KK 42 / 12, z których wprost wybrzmiewa, iż przepis art. 244 kk nie zawęża swego stosowania wyłącznie do orzeczeń wydanych na podstawie art. 39 kk, lecz dotyczy każdego obowiązku o określonej treści, niezależnie od tego, czy został on orzeczony na podstawie art. 39 kk, czy też na innej podstawie prawnej, w tym jako środek probacyjny z art. 72 § 1 kk ), jak i tożsame poglądy przeważającej części doktryny ( por. komentarze do art. 244 kk w: A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Kodeks karny. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2024, Legalis el.; M. Królikowski, R. Zawłocki, (red.) Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz. Art. 222–316, Wyd. 4, Warszawa 2017, Legalis el.; Konarska-Wrzosek Violetta (red.), Kodeks karny. Komentarz, LEX el.; Mozgawa Marek (red.), Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX el.; Giezek Jacek (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, LEX el.; Wróbel Włodzimierz (red.), Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. art. 212-277d, LEX el. ).

Sąd odwoławczy podziela także argumentację zawartą w apelacji, iż wydania wyroku uniewinniającego nie uzasadniały również eksponowane przez sąd I instancji uzgodnienia domowników zamieszkujących ten sam, niewielki parterowy dom jednorodzinny, o takim podziale pomieszczeń pomiędzy nimi do samodzielnego ( tj. z wyłączeniem niektórych innych ) użytkowania, który – przynajmniej teoretycznie i przy zachowaniu dobrej woli – pozwalał na korzystanie z „ własnych ” pomieszczeń bez narażania się na codzienny, bezpośredni kontakt pomiędzy nimi. Nieuprawnionym w tak ustalonych realiach sprawy wnioskiem było, iż przy takim podziale pomieszczenia przydzielone oskarżonemu i jego wujowi nie stanowią „ lokalu zamieszkałego wspólnie z pokrzywdzoną ” w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 7b kk. Na użytek prawidłowej oceny niezbędne jest odniesienie się do ratio legis przywołanego w zdaniu poprzednim przepisu, za jakie ustawodawca uznał ograniczenie możliwości kontaktu sprawcy z pokrzywdzonym poprzez uniemożliwienie przebywania mu w miejscu stałego pobytu pokrzywdzonego ( por. komentarz do art. 72 kk w przywoływanym wyżej komentarzu pod red. A. Grześkowiak ). Innymi słowy, celem omawianego środka probacyjnego ma być ochrona osób pokrzywdzonych, mająca na celu uniemożliwienie ( a przynajmniej w możliwie wysokim stopniu ograniczenie ) ponownego popełnienia przestępstwa przez sprawcę przy wykorzystaniu sposobności tego samego miejsca zamieszkania. W tym kontekście pamiętać należało, że opisywany w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku umowny podział pomieszczeń do użytkowania w ramach tego samego, niewielkiego parterowego domu, między oskarżonego, pokrzywdzoną a pozostałych domowników, funkcjonował już od co najmniej 2019 roku i nie stanowił przeszkody, że wykorzystując sposobność zamieszkiwania „ pod tym samym dachem ” oskarżony K. S. do września 2020 r. znęcał się nad matką, za co został następnie skazany wraz z nałożeniem analizowanego środka probacyjnego. Nieodzowne jest także przypomnienie, że również w początkowym okresie próby po skazaniu za to przestępstwo, oskarżony swojego zachowania zasadniczo nie zmienił ( por. zeznania B. S. – k. 78, D. K. – k. 82, I. K. – k. 84, A. K., ) i pomimo oddzielenia od siebie pomieszczeń użytkowanych przez oskarżonego i pokrzywdzoną jedynie drzwiami przegradzającymi korytarz, skazany nadal wszczynał także wobec niej awantury, nachodził ją i jej ubliżał, a finałem było przestępcze uszkodzenie drzwi pomieszczeń pokrzywdzonej ( wszystko to łącznie stanowiło przyczynek do zarządzenia wykonania orzeczonej względem niego uprzednio za czyn z art. 207 § 1 kk kary pozbawienia wolności, a nadto do dodatkowego skazania go za przestępstwo z art. 288 § 1 kk ). Podkreślić też należy, iż skazując oskarżonego w sprawie o znęcanie się nad matką i nakładając na niego probacyjny obowiązek opuszczenia lokalu w oparciu o przepis art. 72 § 1 pkt 7b kk, sąd miał świadomość funkcjonujących już zasad uzgodnionego podziału pomieszczeń do użytkowania pomiędzy domowników oraz tego, iż pomimo takiego podziału, przebywanie oskarżonego z pokrzywdzoną w tym samym domu nie stanowiło dostatecznych gwarancji zabezpieczających ją przed noszącymi znamiona znęcania zachowaniami oskarżonego. Orzeczony obowiązek probacyjny miał temu zapobiec i mając na względzie uwagi przedstawione powyżej należało go wykładać jako nałożony na oskarżonego nakaz opuszczenia tego domu, w którym zamieszkiwał zarówno on, jak i pokrzywdzona. Podkreślić należy, iż w taki właśnie sposób wynikający z wyroku obowiązek odczytywali zgodnie zarówno oskarżony, jak i pozostali domownicy. Z wyjaśnień oskarżonego wybrzmiewa także, że nie opuszczając tego domu w zakreślonym terminie miał świadomość, iż nie respektuje rozstrzygnięć wybrzmiewających z wydanego względem niego wyroku. Mając więc to wszystko na uwadze, te okoliczności, które sąd I instancji poczytał jako znoszące znamiona przestępstwa z art. 244 kk, mogły być jedynie poczytane jako okoliczności podlegające uwzględnieniu na jego korzyść na etapie wyboru rodzaju i rozmiaru kary.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

omówiono powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

omówiono powyżej

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Omówiono powyżej

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Uwzględnić opisane wyżej zapatrywania prawne co do sposobu wykładania przepisów art. 244 kk oraz art. 72 § 1 pkt 7b kk.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: