IV Ka 667/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2023-12-05

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 667/23      

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1      

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z 9 sierpnia 2023 roku sygn. akt II K 885/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

oskarżyciel posiłkowy

oskarżyciel prywatny

obrońca

oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego

zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2. USTALENIE FAKTÓW W ZWIĄZKU Z DOWODAMI
PRZEPROWADZONYMI PRZEZ SĄD ODWOŁAWCZY

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

     

     

     

     

     

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

     

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów (dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające

znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

     

     

     

3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH

ZARZUTÓW I WNIOSKÓW

Lp.

Zarzut

1

Rażącej niewspółmierności kary polegający na wymierzeniu oskarżonemu M. J. grzywny w wysokości 150 stawek dziennych po 40 tj. kary o charakterze wolnościowym, co w sytuacji kiedy postawa oskarżonego, uprzednio karanego za przestępstwo z art. 178 a § 1 kk, za które został on skazany na karę grzywny, wysoki stopień stężenia alkoholu we krwi podejrzanego, przekraczający 3 promille, co przekłada się na wysoki stopień społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu, wyrażający się także w nagminności tego typu przestępstw, a także rażące lekceważenie przez niego norm prawnych, polegające na tym, że mimo uprzedniej karalności, za takie samo przestępstwo, w dalszym nie przestrzegał porządku prawnego, co powoduje, że orzeczona względem niego kara jest rażąco niewspółmierna do stopnia zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu, a tym samym powoduje, że nie spełnia swoich zadań wychowawczych i poprawczych w zakresie prewencji szczególnej, tym bardziej, że wymierzona poprzednio kara grzywny oraz środki karne nie powtrzymały oskarżonego przed kolejnym prowadzaniem pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, a także nie spełnia swoich zadań w zakresie prewencji ogólnej tj. prawidłowego odziaływania na społeczeństwo..

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na zasadzie art. 436 kpk Sąd ograniczył rozpoznanie środka odwoławczego do okoliczności wskazanych w punkcie 4, które należało uwzględnić z urzędu, gdyż rozpoznanie sprawy w tym zakresie było wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpatrywanie zarzutu apelacji stało się bezprzedmiotowe.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności, świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 10 000 zł, dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i obciążenie kosztami postępowania.

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zarzut jest bezprzedmiotowy, to również wniosek posiada taki sam status.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Z analizy akt niniejszej sprawy wynika, że na etapie postępowania przygotowawczego prokurator powziął uzasadnione wątpliwości co do poczytalności M. J. czego wyrazem było wydanie postanowienia o dopuszczeniu dowodu opinii sądowo-psychiatrycznej celem zbadania jego stanu poczytalności tempore criminis oraz tempore procedendi (k. 27). Skutkowało to także wyznaczeniem oskarżonemu obrońcy z urzędu (k. 30). W sporządzonej opinii biegli psychiatrzy jednoznacznie wskazali, że w chwili czynu M. J. miał zachowaną zdolność rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem, a także, że może on prowadzić obronę w sposób samodzielny i rozsądny (k. 42-43). Następnie prokurator przesłał do sądu akta postępowania przygotowawczego wraz z aktem oskarżenia (k. 57). Po czym, wyznaczony został termin rozprawy głównej (k. 63). Do czasu jednak rozpoznania sprawy Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim nie wydał postanowienia, o którym mowa w art. 79 § 4 kpk (stwierdzającego brak obligatoryjności obrony w sytuacji, gdy z opinii biegłych lekarzy psychiatrów wynika, iż poczytalność oskarżonego w czasie popełnienia czynu nie była wyłączona ani w znacznym stopniu ograniczona, a nadto, że stan zdrowia psychicznego oskarżonego pozwala mu na udział w postępowaniu i prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny). Na rozprawie natomiast w dniu 9 sierpnia 2023 roku Sąd I instancji procedował bez obecności obrońcy (k. 67-68).

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że w sprawie wystąpiła bezwzględna przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 10 kpk. Z racji bowiem braku wydania przez Sąd I instancji postanowienia o cofnięciu obrony obligatoryjnej w związku z treścią opinii biegłych psychiatrów usuwającej wątpliwości co do poczytalności M. J., stan ten trwał w postępowaniu jurysdykcyjnym, powodując konieczność posiadania obrońcy, a w konsekwencji obligatoryjny udział obrońcy w rozprawie, którego to wymogu nie zachowano (por. w tej kwestii wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2022 r., IV KK 30/22; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2020 r., V KK 248/19; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2019 r., V KK 121/18; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2019 r., III KK 662/18; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2018 r., V KK 506/17).

Stan obrony obligatoryjnej opartej na art. 79 § 1 pkt 3 i 4 kpk nie ustaje bowiem z chwilą wydania opinii biegłych psychiatrów usuwającej wątpliwości organu procesowego, ale dopiero z chwilą wydania postanowienia przez sąd - art. 79 § 4 kpk.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nieobecność obrońcy obligatoryjnego (art. 79 § 1 pkt 3 i 4 kpk) na rozprawie w przypadku braku wydania przez sąd postanowienia stwierdzającego brak obligatoryjności obrony (art. 79 § 4 kpk), stanowi uchybienie będące bezwzględną przyczyną odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 10 kpk, które sąd odwoławczy musi uwzględnić z urzędu, niezależnie od granic środka zaskarżenia, podniesionych zarzutów i wpływu na treść orzeczenia.

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

     

Zwięźle o powodach zmiany

     

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Brak udziału obrońcy w czynnościach w których jego udział był obowiązkowy.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Artykuł 439 § 1 pkt 10 kpk ma zastosowanie w sytuacji, gdy obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy. W wypadku obrony obligatoryjnej ustawa wymaga obecności obrońcy w rozprawie oraz w tych posiedzeniach, w których obowiązkowy jest udział oskarżonego (art. 79 § 3 kpk). Ustalenie, że w wypadkach wskazanych w treści art. 439 § 1 pkt 10 kpk obrońca oskarżonego w postępowaniu sądowym nie brał udziału w jakimkolwiek fragmencie czynności, w której jego udział był obowiązkowy, oznacza spełnienie bezwzględniej przesłanki odwoławczej, o której mowa w tym przepisie. Zgodnie natomiast z treścią art. 437 § 2 zd. 2 kpk jedną z podstaw uchylenia wyroku sądu pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, jest właśnie art. 439 kpk.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

     

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zobowiązany jest ustrzec się uchybień o randze bezwzględnych przyczyn odwoławczych.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

     

6. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7. PODPIS

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

     1

Podmiot wnoszący apelację

     prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

     kara wymierzona oskarżonemu

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: