IV Ka 467/22 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2022-10-07

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 467 / 22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 11 lutego 2022 roku sygn. akt II K 620/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ pełnomocnik oskarżyciela prywatnego

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na niekorzyść

☒ w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego zarzuty błędnych ustaleń faktycznych, mogących mieć wpływ na treść wyroku, poczynione wskutek błędnej i dowolnej oceny materiału dowodowego, w następstwie których sąd I instancji bezzasadnie ocenił zachowanie oskarżonego w kategoriach obrony koniecznej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego zarzuty błędnych ustaleń faktycznych oparte zostały o próbę wykazania, że są one następstwem wadliwej, nie odpowiadającej kryteriom, o jakich mowa w art. 7 kpk, oceny dowodów, połączonej z nierespektowaniem reguły ujętej w art. 4 kpk, w szczególności w kontekście krytycznej oceny zeznań oskarżyciela prywatnego, prowadzącej do niesłusznego zanegowania przedstawionej w nich wersji przebiegu zajścia. Stanowiska tego sąd odwoławczy nie podziela. Wbrew wybrzmiewającym z apelacji sugestiom, zeznania T. K., zestawione z wymową pozostałego materiału dowodowego oraz skonfrontowaniu ich z regułami doświadczenia życiowego i reguł logicznego rozumowania, nie mają aż takiej wymowy, aby bez naruszenia reguły, do jakiej odwołuje się art. 5 § 2 kpk, przyjąć, iż to on został zaatakowany przez oskarżyciela, a nie odwrotnie. Podkreślić należy, iż żaden inny dowód wprost i bezpośrednio zeznań T. K. w tej materii nie wspierał. Jeśli bowiem chodzi o pozostały tzw. osobowy materiał dowodowy, to przypomnieć należy, iż w opozycji do nich stały relacje oskarżonego, jego syna i żony, które przedstawiały odmienne fakty, kto i przez kogo został zaatakowany, a kto się bronił. Oczywiście zakładać należało, że do relacji najbliższych D. M. należało podchodzić z dystansem, mając na uwadze, że ich treść może być obarczona subiektywizmem i ukierunkowana na postawienie oskarżonego w jak najlepszej sytuacji procesowej. Mając tego świadomość, a nadto uwzględniając wiek syna oskarżonego, sąd I instancji zasadnie postanowił ocenę jego wiarygodności zweryfikować posiłkując się wiedzą specjalistyczną biegłego psychologa. Opinia ta nie dostarczyła podstaw, by relacje J. M. (1) zdyskredytować. Biegły poznawcze procesy małoletniego ( spostrzegani, zapamiętywanie oraz odtwarzanie spostrzeżeń ) ocenił na poziomie umożliwiającym prawidłowe zapamiętywanie i odtwarzanie przeżytych zdarzeń i sytuacji, dodając, iż wedle jego wiedzy zeznania przez niego złożone są odzwierciedleniem sytuacji, w których rzeczywiście uczestniczył. Opinia nie zawiera treści mogących wzbudzić wątpliwości, że takie, a nie inne jego relacje, stanowią pochodną wpływu innych osób, w szczególności rodziców. Jeśli zaś chodzi o zeznania T. B. oraz J. M. (2) – słusznie zostały przez sąd I instancji ocenione jako nieprzydatne do weryfikacji prawdziwości relacji oskarżonego i oskarżyciela. Trafnym jawi się wniosek, iż albo nie byli świadkami zajścia między nimi, albo starają się wobec niego zdystansować, składając zeznania nie obciążające którejkolwiek ze stron. Gdyby do zajścia rzeczywiście miało dojść w miejscu, które przedstawiał oskarżyciel, a w/w byliby jego świadkami, to powinni zaobserwować, że między D. M., a T. K. doszło do rękoczynów, których nie dało się nie zauważyć. Jeśli o tym jednak nie zeznają i nie odtwarzają ich przebiegu, to ich relacje uznać należało za nieprzydatne do rozstrzygnięcia sprawy. W tym stanie rzeczy jedynym dowodem, jaki mógł stanowić bezpośrednio o winie oskarżonego, były wyłącznie zeznania oskarżyciela prywatnego. Rzecz jednak w tym, że sąd I instancji słusznie zauważył, iż ich treść jest ewidentnym przejawem skłonności T. K. do daleko idącego przejaskrawiania przebiegu zdarzeń, przerysowania możliwych zachowań oskarżonego oraz wyolbrzymiania zakresu krzywd, jakich z jego strony miał doznać, a przez to są one mało wiarygodne. Przypomnieć bowiem należy, iż oskarżyciel podawał w swoich zeznaniach, że został przez oskarżonego przez znaczny okres zasypywany całym gradem ciosów gumowym młotkiem do układania kostki, które zadawane były po całym jego ciele, ze szczególnym uwzględnieniem głowy, także wtedy, gdy już upadł na ziemie. Tymczasem z dokumentacji medycznej z wizyty w oddziale ratunkowym z izbą przyjęć Szpitala (...) w R., odbytej jeszcze w dniu zdarzenia ( k. 7 – 8 ) oraz dokumentacji fotograficznej ( k. 13 – 15 ) wynika, iż obrażenia są nieliczne i powierzchowne, ograniczone do obrzęku i otarcia tkanek w okolicy żuchwy po stronie lewej oraz pojedynczych, drobnych otarć skóry w okolicy szczytowej. Bólowi dłoni lewej nie towarzyszyły ani zasinienia, ani obrzęki ( k. 7 ). Ani ilość, ani charakter tych obrażeń, ani też ich umiejscowienie nie wskazują, by oskarżony był obiektem przemocy o takim charakterze i intensywności, jaki wyłaniał się z jego relacji. Dopiero w dokumentacji sporządzonej po 6 dniach od zdarzenia obrażenia są opisywane jako rozleglejsze i liczniejsze ( k. 12 ). Skoro nie opisano ich jednak w dniu zdarzenia, trudno nie mieć wątpliwości, czy nie powstały one później i w innych okolicznościach. W tej sytuacji dopuszczalnym jawi się wniosek, że po zdarzeniu obrażenia oskarżyciela ograniczały się do tych pierwotnie przez medyków opisywanych oraz, że jakkolwiek mogły one powstać wskutek użycia wobec niego przemocy, tym niemniej nie miała ona takiej postaci, jak wyłaniająca się z jego zeznań. Sąd odwoławczy nie kwestionuje, że obrażenia te mogły powstać wskutek użycia siły fizycznej przez oskarżonego, tym niemniej mogła ona się sprowadzać do pojedynczych ruchów ręki ukierunkowanych na ciało oskarżyciela, w szczególności formie uderzenia ( ciosu ) w żuchwę, co jednak nie wyklucza możliwości, iż były one ukierunkowane na odparcie ataku oskarżonego, o czym wyjaśnienia oskarżonego traktowały. Przywoływana wyżej argumentacja, świadcząca o obniżonym zaufaniu co do odtwarzania przez oskarżyciela przebiegu zdarzenia w sposób oddający rzeczywistość oraz, że zdarzenie to mogło przebiegać wedle wersji oskarżonego, znajduje wsparcie w opinii biegłego psychologa, który uznał, że u T. K. występują zaburzenia czynności psychicznych na podłożu organicznych zmian w obrębie (...) o obrazie charakteropatii ( organiczne zaburzenia osobowości ), które stwarzają prawdopodobieństwo konfabulacji, a nadto wyrażają się trudnościami w zakresie kontroli emocji i zachowań, podejrzliwością i nastawieniem paranoidalnym. Nie można wykluczyć, że te właśnie mankamenty wywołały konfrontacyjne nastawienie T. K. wobec oskarżonego i doprowadziły do postawienia go w sytuacji, w której zmuszony był podjąć obronę w sposób i okolicznościach, jakie wyłaniają się z jego wyjaśnień. Z powodów wyżej przedstawionych nie było dostatecznych podstaw, by je w tej materii zakwestionować, jak i tego, że w grę wchodził kontratym tzw. obrony koniecznej, do jakiej odwołuje się art. 25 kk. Skoro bowiem oskarżyciel miał zaatakować oskarżonego próbą uderzeń rękoma, to ten ostatni przy użyciu takich samych metod miał prawo zamach ów odeprzeć. To, że jego obrona była skuteczniejsza, niż atak, wywołując przy tym u napastnika nieliczne i powierzchowne obrażenia, nie stanowi o przekroczeniu granic obrony, skoro służyła wyłącznie odparciu zamachu przy użyciu takich samych środków, jakimi posługiwał się atakujący.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Omówiono powyżej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1W całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Omówiono powyżej

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Oskarżonego w uzasadnianym orzeczeniu omyłkowo i bezzasadnie obciążono opłatą za II instancję – w sytuacji, gdy nieskuteczną apelację od wyroku uniewinniającego wnosił wyłącznie oskarżyciel prywatny, to on winien zostać obciążony opłatą karną. Stosownie bowiem do treści art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżyciela prywatnego, sąd wymierza mu za postępowanie odwoławcze opłatę w wysokości od 60 zł do 240 zł. Kwestia ta zostanie rozstrzygnięta odrębnym postanowieniem.

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: