IV Ka 348/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2023-09-22
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 348/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 16 lutego 2023 roku sygn. akt II K 987/22 |
Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
Granice zaskarżenia |
Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
Ustalenie faktów |
Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
|
|
|
|
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
|
|
|
|
Ocena dowodów |
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
|
|
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
|
|
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||
Lp. |
Zarzut |
|
|
3.1. |
1. zarzut naruszenia przepisów postępowania mającego wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia, a mianowicie: - art. 4 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez niedostateczne uwzględnienie okoliczności korzystnych dla oskarżonego, które wyniknęły na rozprawie głównej w dniu 16 lutego 2023 roku w zakresie wniosku obrony o uzupełniającą opinię psychiatryczną wobec niepełności i niejasności opinii, -art. 5 § 2 k.p.k. poprzez niewzięcie pod uwagę uzasadnionych wątpliwości co do winy oskarżonego , mimo że cierpi on na chorobę psychiczną, wskazywał że nie rozumie tego zdarzenia i kwestionuje zasadność wyroku, co wskazuje na jego zaburzenia świadomości, - art. 170 k.p.k. w zw. z art. 201 k.p.k. poprzez oddalenie wniosków dowodowych obrońcy o przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii psychiatrycznej oskarżonego pomimo, że opinia psychiatryczna była niepełna, zawierała stwierdzenia, które nie były kategoryczne, co powoduje że opinia miała braki wymagające uzupełnienia gdyż stwierdzał , że choroba nie miała większego wpływu na jego poczytalność, co nie oznacza, że nie miała żadnego wpływu, a to oznacza wystąpienie braku wymagającego jej uzupełnienia, - art. 201 k.p.k. poprzez niezasadne uznanie, że jedynie niezadowolenie strony było podstawą kwestionowania opinii psychiatrycznej, podczas gdy wykazano istotne jej uchybienia powodujące braki, niejasności i sprzeczności, w tym brak kategoryczności, brak wskazania jaki dokładnie wkład w to zdarzenie miała choroba psychiczna oskarżonego, - art. art. 410 k.p.k poprze błędną podstawę dowodową wyroku, polegającą w konsekwencji na bezzasadnym przyjęciu, że oskarżony ponosi winę za przestępstwo, podczas gdy nie tylko cierpi na chorobę psychiczną ale też wydana w sprawie opinia psychiatryczna jest niepełna i nie do końca jasna, wymagająca uzupełnienia i potwierdzenia, 2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mającego wpływ na treść orzeczenia, będący wynikiem ww. uchybień procesowych, polegającego na przyjęciu, że osoba z chorobą psychiczną może ponosić odpowiedzialność karną, tym bardziej w sytuacji gdy wydana opinia psychiatryczna jest niejasna a uzasadnienie wyroku nie wskazuje istotnej okoliczności, że choroba psychiczna mogła mieć jakiś wpływ ( nawet jeśli nie był on większy ) na zdarzenie, 3. na wypadek nieuwzględnienia powyższych zarzutów zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 244 k.k. w zw. z art. 31 § 1 k.k. poprzez przyjęcie błędnej kwalifikacji z art. 244 k.k. i jego błędnej wykładni, nawet w przyjętych i ustalonych przez sąd faktach, mimo braku znamienia zawinienia oskarżonego, a zatem wyrok nie odpowiada prawu |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|
||
Sąd pierwszej instancji procedował w stosunku do oskarżonego M. K. prawidłowo. Poddał analizie zebrane dowody oraz przekonująco, zgodnie ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego przedstawił na jakich przesłankach faktycznych i prawnych oparł swe przekonanie o wiarygodności dowodów, które włączył do podstawy faktycznej wyroku i dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym. Wnioski sądu merytorycznego zostały wyprowadzone z całokształtu okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego (art. 410 k.p.k.), zgodnie z dyrektywami prawdy ( art. 2 § 2 k.p.k.) i bezstronności (art. 4 k.p.k.), a zatem – wbrew wywodom apelacji - nie wykraczają poza granice ocen zakreślonych dyspozycją przepisu art. 7 k.p.k. i w żadnym razie nie noszą cech dowolności. Zarzuty skargi apelacyjnej dotyczące stanu zdrowia psychicznego oskarżonego M. K. w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu, są chybione. Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, w oparciu o sporządzoną w przedmiotowej sprawie opinię sądowo - psychiatryczną, że oskarżony cierpi na chorobę psychiczną pod postacią schizofrenii paranoidalnej, obecnie w stadium remisji z uwagi na regularne leczenie ambulatoryjne. Jest on ponadto osobą uzależnioną od alkoholu i innych środków odurzających pod postacią marihuany i amfetaminy. Nie popełnił przypisanego mu czynu z pobudek psychotycznych ani pod wpływem imperatywów, zaś choroba psychiczna oskarżonego nie miała wpływu na jego przestępne działanie ani też na poczytalność w chwili zdarzenia. Stwierdzenie zawarte w opinii sądowo - psychiatrycznej o nie wywieraniu przez zdiagnozowaną chorobę psychiczną "większego wpływu" na postawę oskarżonego wobec porządku prawnego, jak i na jego zdolność rozumienie znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, należało ocenić jako pomijalne w rozważanym kontekście. Tak też postąpił sąd merytoryczny zasadnie oddalając wniosek dowodowy obrońcy oskarżonego w przedmiocie dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii sądowo - psychiatrycznej, z uwagi na brak podstaw do kwestionowania jej kompletności i jasności. Kwestionowanie dowodu z opinii biegłych wymaga wykazania, że jest ona niepełna, niejasna, czy też zawiera wewnętrzne sprzeczności, była oparta na błędnych przesłankach, bądź nie odpowiada aktualnemu stanowi wiedzy w danej dziedzinie lub też jest sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania. W realiach przedmiotowej sprawy słusznie sąd rejonowy uznał, że opinia wydana przez biegłych lekarzy psychiatrów udziela wyczerpującej odpowiedzi w zakresie tezy dowodowej zakreślonej w postanowieniu o powołaniu tychże biegłych, a w szczególności stwierdza, że poczytalność M. K. tak w czasie czynu, jak i w trakcie postępowania, nie budzi wątpliwości. To wszystko powoduje, że konkluzja tegoż sądu, co do spełnienia przez kwestionowaną opinię wymogów określonych treścią przepisu art. 201 k.p.k. i przyznania jej waloru wiarygodności jest słuszna, zaś podniesione zarzuty naruszenia przepisów postępowania. nie mogły odnieść oczekiwanego skutku. Sąd rejonowy trafnie ocenił wartość dowodową tejże opinii, a autor apelacji nie doprowadził do zdyskredytowania wniosków wyprowadzonych z oceny tego dowodu. Dlatego też prawidłowe były ustalenia sądu pierwszej instancji co do braku w odniesieniu do oskarżonego warunków z art. 31 § 1 k.k., a co za tym idzie przypisanie mu działania z winy umyślnej w zakresie czynu z art. 244 k.k. znajduje podstawy prawne i faktyczne. |
|
||
Wniosek |
|
||
wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego M. K. od popełnienia zarzucanego mu czynu |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|
||
Wniosek nie jest zasadny z przyczyn podanych powyżej. |
|
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
Sąd odwoławczy z urzędu dokonał zmiany kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu M. K. zaskarżonym wyrokiem w ten sposób, że: - za podstawę prawną skazania przyjął art. 244 k.k., a obok niego art. 4 § 1 k.k.( eliminując z niej przepisy art. 180a k.k.i art. 11 § 2 k.k. ), - za podstawę prawną wymiaru kary pozbawienia wolności przyjął art. 244 k.k. ( eliminując z niej art. 11 § 3 k.k.). |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
Jedyną podstawą faktyczną wydania przez Starostę (...) decyzji z dnia 2 czerwca 2022 roku nr (...) ( karta 25 - 26 ) o cofnięciu oskarżonemu uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi na okres 5 lat, był orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 7 kwietnia 2022 roku sygn. akt II K 501/22 zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat. Dlatego w takiej sytuacji zbieg przepisów art. 244 k.k. i art. 180a k.k. jest pozorny ( patrz komentarz do Kodeksu Karnego w zakresie art. 180a k.k. pod redakcją Lecha Gardockiego oraz komentarz do Kodeksu Karnego w zakresie art. 180a k.k. pod redakcją Włodzimierza Wróbla i Andrzeja Zolla opubl. Legalis ). Zbieg kumulatywny może zachodzić pomiędzy art. 244 k.k. i art. 180a k.k. gdy sprawca prowadzi pojazd mechaniczny po drodze publicznej naruszając zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych i obowiązuje go decyzja o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami ale z powodu przekroczenia limitu punktów karnych za wykroczenia drogowe, czy też z powodu braku poddania się badaniom psychologicznym, nie zaś kiedy jej podstawą jest tylko i wyłącznie orzeczenie zakazu, za które sprawca ponosi odpowiedzialność karną i karę na podstawie art. 244 k.k. Dlatego sąd odwoławczy za podstawę prawną skazania przyjął art. 244 k.k., a obok niego art. 4 § 1 k.k. ( z uwagi na zmianę kodeksu karnego w zakresie art. 43a § 2 wprowadzoną ustawą o zmianie ustawy - Kodeks Karny Wykonawczy oraz niektórych innych ustaw z dnia 6 sierpnia 2022 roku - Dz.U. z 2022 r. poz. 1855, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku i jest mniej korzystna dla oskarżonego ), zaś za podstawę prawną wymiaru kary pozbawienia wolności przyjął art. 244 k.k. Oskarżony inkryminowanym czynem naruszył także decyzję Starosty (...) z dnia 2 czerwca 2022 roku nr (...)( karta 25 – 26 ) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi. Ustalenie to było zgodne z prawdą, a więc nie zaistniały podstawy do usuwania go z opisu czynu przypisanego M. K.. |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Utrzymane w mocy zostały wszystkie rozstrzygnięcia zawarte w zaskarżonym wyroku, za wyjątkiem kwalifikacji prawnej czynu i podstawy prawnej wymiaru kary pozbawienia wolności. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
W zakresie utrzymanym w mocy zaskarżony wyrok jest słuszny, a zarzuty skarżącego są chybione. |
|
Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że: - za podstawę prawną skazania przyjął art. 244 k.k., a obok niego art. 4 § 1 k.k., - za podstawę prawną wymiaru kary pozbawienia wolności przyjął art. 244 k.k. |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Powody zmiany zaskarżonego wyroku zostały przedstawione w pkt. 4.1. niniejszego opracowania. |
Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
|
|||
5.3.1.4.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
|
|||
Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
|
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2. |
Sąd odwoławczy zasądził na rzecz adwokata I. M. koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, a ustalił je na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k., § 11 ust. 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) w związku z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, przy uwzględnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r., sygn. akt SK 78/21. |
3. |
Sąd okręgowy zwolnił oskarżonego M. K. od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa. Wydając niniejsze rozstrzygnięcie miał na względzie, zgodnie z przesłankami określonymi w art. 624 k.p.k. trudną sytuację majątkową oskarżonego oraz orzeczenie kary pozbawienia wolności o charakterze izolacyjnym. |
PODPIS |
|
Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego M. K. |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie o winie oskarżonego |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: