Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSA Stanisław Tomasik (spr.)

Sędziowie SO Krzysztof Gąsior

p.o. SO Tomasz Ignaczak

Protokolant Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim V. W.

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2013 roku

sprawy M. W.

oskarżonego z art.178a§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 8 kwietnia 2013 roku sygn. akt VII K 131/13

na podstawie art. 437 § 1 kpk, art. 438 pkt 4 kpk, art. 635 kpk zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 67 § 3 kk orzeka w stosunku do oskarżonego M. W. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 1 (jednego) roku z wyłączeniem pojazdów, do których prowadzenia uprawnia kategoria prawa jazdy C, „C+E”;

na podstawie art. 63 § 2 kk na poczet orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zalicza okres zatrzymania prawa jazdy oskarżonemu M. W. od dnia 13.02.2013 roku do dnia 08.04.2013 roku;

w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

zasądza od oskarżonego M. W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20,00 (dwadzieścia) złotych tytułem wydatków za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt IV Ka 307/13

UZASADNIENIE

M. W. został oskarżony o to, że w dniu 13 lutego 2013 roku w miejscowości T., trasa K-i, woj. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym przez to, że będąc w stanie nietrzeźwości prowadzącym do stężenia próba I- 0,39 mg/l o godzinie 10:20, II -0,34 mg/l o godzinie 10:28, próba III- 0,38 mg/l o godzinie 10:30, próba IV 0,35 mg/l o godzinie 10:44, alkoholu w wydychanym powietrzu kierował pojazdem marki M. o nr rej. (...)

tj. o czyn z art. 178 a § 1 kk

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 8 kwietnia 2013 roku w sprawie sygn. akt VII K 131/13:

1.  oskarżonego M. W. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art.178 a § 1 kk i na podstawie art. 66 § 1 i § 2 kk, art. 67 § 1 kk postępowanie karne warunkowo umorzył na okres próby 2 lat;

2.  na podstawie art. 67 § 3 kk zasądził od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej kwotę 1200 złotych tytułem świadczenia pieniężnego;

3.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 90,00 złotych tytułem zwrotu wydatków oraz kwotę 60,00 złotych tytułem opłaty

Apelację od powyższego wyroku wniósł Prokurator Rejonowy w Piotrkowie Tryb.

Apelacja Prokuratora wywiedziona została z treści art. 438 pkt 2 i 3 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1. Obrazę prawa procesowego w postaci:

art. 7 kpk poprzez ukształtowanie przez organ orzekający w sprawie swojego przekonania w sposób dowolny, bez poszanowania zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, czego dowodem jest nietrafne uznanie Sądu, iż w sprawie spełnione zostały wszystkie przesłanki stypizowane w treści art. 66§1 kk, przemawiające za zastosowaniem instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego na okres próby, podczas gdy w rzeczywistości, z uwagi na stan nietrzeźwości, wysoki stopień społecznej szkodliwości przestępstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, rodzaj naruszonych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, bezsprzeczne zawinienie oskarżonego, nagminność tego typu przestępstw, nie sposób uznać, aby w sprawie wystąpiła przesłanka nieznacznej winy oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu.

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który był następstwem opisanych powyżej uchybień procesowych, a który miał wpływ na treść orzeczenia, polegający na przyjęciu przez Sąd, iż oskarżony zasługuje na skorzystanie z instytucji warunkowego umorzenia postępowania, gdyż w jego przypadku, m.in. oceniając jego właściwości i warunki osobiste, można mówić o pozytywnej prognozie kryminologicznej, podczas gdy w istocie postawa oskarżonego, który jest zawodowym kierowcą, i który wykazał się całkowitą beztroską i lekceważeniem norm prawnych prowadząc pojazd w stanie nietrzeźwości, nakazywałby uznać, iż w jego przypadku nie sposób stwierdzić, aby zostały spełnione wszystkie ustawowe przesłanki warunkujące zasadność zastosowanie instytucji stypizowanej w treści art. 66§1 kk.

W konkluzji skarżący wnosił uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 11 czerwca 2013 roku:

Prokurator popierał apelację Prokuratora Rejonowego w Piotrkowie Tryb. i wnioski w niej zawarte.

Obrońca z wyboru oskarżonego wnosił o nieuwzględnienie apelacji prokuratora i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Oskarżony przyłączył się do stanowiska swojego obrońcy. Oświadczył: aktualnie jestem na zwolnieniu lekarskim, ale nadal pracuję jako kierowca zawodowy. Ja mam prawo jazdy kat. A, B oraz CE, a do prowadzenia ciężarówki wystarczające jest prawo jazdy kategorii C, a jeżeli jest ciężarówka z doczepą to musi być kategoria C + E. Ja czekam na wyrok aby móc dalej pracować. Żałuję tego co zrobiłem i na pewno nic podobnego mi się w przyszłości nie zdarzy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga apelacyjna oskarżyciela publicznego jest zasadna jedynie w takim stopniu, że na skutek jej wniesienia powstały podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku w ten sposób, że na podstawie art. 67§3 kk orzeczono w stosunku do oskarżonego M. W. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 1 (jednego) roku z wyłączeniem pojazdów do których prowadzenia uprawnia kategoria prawa jazdy C, „C+E”.

Natomiast wywody skarżącego dotyczące winy i społecznej szkodliwości czynu sprowadzają się w istocie rzeczy do zanegowania prawidłowych ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy. Opierają się one na odmiennej interpretacji zebranych w sprawie dowodów i nie przedstawiają jakichkolwiek przekonujących argumentów, podważających prawidłowość i słuszność rozumowania Sądu I instancji. Dokonane bowiem przez Sąd I instancji ustalenia co do winy i stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu w pełni odpowiadają zebranym w sprawie dowodom, a nade wszystko są wynikiem wszechstronnej oraz wnikliwej ich analizy. Skarżący nie wykazał w żaden sposób, aby rozumowanie Sądu I instancji, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne. Zarzuty przedstawione bowiem w apelacji mają w istocie charakter polemiczny i opierają się wyłącznie na odmiennej, subiektywnej ocenie zebranych dowodów. Zważyć trzeba, iż przekonanie Sądu I instancji o nieznacznym stopniu społecznej szkodliwości jak i winie, pozostaje pod ochroną prawa procesowego, jako że nie wykracza poza ramy zasady swobodnej oceny dowodów wyrażone w treści art. 7 k.p.k. Jednocześnie zaś konkluzje Sądu meriti stanowią wynik rozważenia wszystkich okoliczności, a nade wszystko zostały wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania – uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku.

Nie budzi wątpliwości, że Sąd I instancji rzetelnie odniósł się do wszystkich okoliczności faktycznych ujawnionych w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego. Skarżący zaś negując dokonaną w sposób prawidłowy przez Sąd I instancji ocenę dowodów, oraz formułując zarzut błędu w ustaleniach faktycznych co do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu nie przytacza w rzeczywistości żadnych, dostatecznych argumentów, które podważałyby trafność konkluzji Sądu Rejonowego w tej materii. W aspekcie zebranego materiału dowodowego, w pełni uprawniona jest konstatacja Sądu I instancji, iż istnieją podstawy do zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego M. W.

Zważyć więc trzeba, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych oraz rzetelnej i wnikliwej oceny zebranych dowodów, w wyniku czego właściwie ocenił stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu inkryminowanego oskarżonemu M. W., przyjmując, iż nie są one znaczne. Sąd Rejonowy przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu, słusznie zwrócił uwagę na epizodyczny charakter przedmiotowego zdarzenia w życiu oskarżonego, dotychczasową niekaralność oskarżonego, oraz przyznanie się do winy. Przede wszystkim jednak na kanwie analizowanej sprawy istotne jest, iż stan nietrzeźwości oskarżonego nie był znaczny tj. 0, 39 mg/l alkoholu etylowego w wydychanym powietrzu. Ten fakt, przy uwzględnieniu pozostałych występujących w sprawie okoliczności przedmiotowo – podmiotowych, uwzględnionych w uzasadnieniu Sądu Rejonowego, prowadzi w ocenie Sądu Okręgowego do wniosku, iż Sąd meriti prawidłowo ustalił, że stopień społecznej szkodliwości czynu inkryminowanego oskarżonemu nie jest znaczny. Reasumując powyższe rozważania, stwierdzić należy, iż Sąd Okręgowy nie dopatrzył się w tym zakresie uchybień w rozumowaniu Sądu meriti. W tym stanie rzeczy, podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, iż zważywszy na stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, okoliczności jego popełnienia, postawę, właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia oskarżonego, wysnuć należy przekonanie, że mimo warunkowego umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

Natomiast nie można zgodzić się z sądem meriti, że nie zaszły podstawy do orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych z wyłączeniem kategorii C i C+E.

Należy mieć tu względzie, ugruntowane w tej materii orzecznictwo Sądu Najwyższego. Wypływa z niego konkluzja, iż zmiana kary (środka karnego) w instancji odwoławczej nie może nastąpić w każdym wypadku, w którym jest możliwa wedle własnej oceny Sądu Odwoławczego, lecz wtedy tylko, gdy kara orzeczona nie daje się zaakceptować z powodu różnicy pomiędzy nią a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej i rażącej (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 roku - KZS 4/96 poz. 42; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 1972 roku - V KRN 230/72, niepublikowany). Podzielając powyższy pogląd Sądu Najwyższego, Sąd Okręgowy zważył również, iż rażąca niewspółmierność kary określona w art. 438 pkt 4 kpk zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a tą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 kk w zw. z art. 56 kk oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego. W realiach przedmiotowej sprawy prezentowane stanowisko odnosi się również do zastosowanych wobec oskarżonego środków karnych.

Mając na względzie powyższe, podzielając zarzut należy stwierdzić, że Sąd I instancji nie uwzględnił w pełni okoliczności przedmiotowych i podmiotowych nie wymierzając środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Sąd I instancji pominął bowiem fakt, iż oskarżony jest zawodowym kierowcą. Lekceważenie bowiem zasad ostrożności i bezpieczeństwa w komunikacji przez oskarżonego wymaga, wbrew stanowisku Sądu meriti, zastosowania surowszej represji karnej i orzekania przedmiotowego zakazu. W ocenie Sądu Okręgowego, adekwatnym do stopnia stanu nietrzeźwości oraz rangi popełnionego czynu jest środek karny postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym z wyłączeniem pojazdów mechanicznych dla których prowadzenia wymagana jest kategoria C i C+E. Wprawdzie nierespektowanie zasad bezpieczeństwa poprzez poruszanie się samochodem w stanie nietrzeźwości stwarza realne zagrożenie dla innych uczestników ruchu i winno zostać właściwie napiętnowane w celu realnego wzmożenia bezpieczeństwa na drogach, niemniej jednak, należy zauważyć, iż zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujący również kategorie C i E byłby nadmiernie surowy. Tym bardziej, że stężenie alkoholu u oskarżonego było niewielkie. Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, iż niecelowe jest zastosowanie powołanego zakazu obejmującego również kategorie C i C+E wobec M. W.. Sąd Okręgowy miał tu na uwadze, iż oskarżony jest zawodowym kierowcą. Był dotychczas niekarany. W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu Okręgowego, środek karny na poziomie ustalonym w postępowaniu odwoławczym uwzględnia w sposób należyty okoliczności popełnienia przedmiotowego przestępstwa oraz jest adekwatny do stopnia stanu nietrzeźwości oraz rangi naruszonych norm prawnych.

Z uwagi na powyższe na podstawie art. 63 § 2 kk na poczet orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych Sąd Odwoławczy zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy oskarżonemu M. W. od dnia 13.02.2013 roku do dnia 08.04.2013 roku (k. 45).

Natomiast Sąd Okręgowy w pozostałej części utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, jako słuszny i odpowiadający prawu.

W oparciu o przepisy powołane w sentencji wyroku Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 zł tytułem wydatków za postępowanie odwoławcze.