III K 7/25 - wyrok Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2025-03-06
Sygn. akt III K 7/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 marca 2025 r.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w III Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący sędzia Tomasz Olszewski
Ławnicy: Paweł Olejniczak, Katarzyna Wojciechowska
protokolant: Bożena Wolfram
w obecności prokuratora Karola Tomporka
po rozpoznaniu w dniach 3 lutego 2025r. i 24 lutego 2025r.
sprawy:
1. K. C. , córki S. i E. z domu O., urodzonej w dniu (...) w P.
oskarżonej o to, że:
I. w dniu 29 października 2024r około godziny 17:00 w P., woj. (...), w mieszkaniu przy ul. (...) (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. N., w celu utrzymania się w posiadaniu skradzionych uprzednio rzeczy w postaci saszetki z zawartością pieniędzy w kwocie 120 zł, dwóch dowodów osobistych stwierdzających tożsamość M. P. (1) oraz T. K. (1) oraz trzech kart uprawniających do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego banków (...), należącej do M. P. (1) i R. oraz S., należących do T. K. (1), bezpośrednio po dokonaniu ich zaboru, użyła wobec pokrzywdzonej M. P. (1) przemocy w postaci bicia pięściami po twarzy oraz kopania po całym ciele i głowie, powodując u pokrzywdzonej obrażenia w postaci złamania nosa, złamania kostki bocznej lewej oraz stłuczenia głowy, będąc uprzednio skazaną za podobne przestępstwo umyślne na karę co najmniej 1 roku pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu w całości ostatniej kary, czym działała na szkodę M. P. (1), tj. o czyn z art. 281 kk i art. 157 § 1 kk, art. 278 § 1a kk i art. 275 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk
II. w okresie od 29 października 2024r godzina 17:00 do dnia 30 października 2024r godzina 03:30 w P., woj. (...), w mieszkaniu przy ul. (...) (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. N., ze szczególnym udręczeniem pozbawiła wolności pokrzywdzoną M. P. (1) w ten sposób, że uniemożliwiła jej opuszczenia mieszkania, w którym wspólnie przebywali, polewając ją w tym czasie wodą lub innym płynem oraz skacząc po lewej kostce u nogi, tj. o czyn z art. 189 § 1 i 3 kk
2. M. N. , syna G. i E. z domu K., urodzonego (...) w Ł.
oskarżonego o to, że:
III. w dniu 29 października 2024r około godziny 17:00 w P., woj. (...), w mieszkaniu przy ul. (...) (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. C., w celu utrzymania się w posiadaniu skradzionych uprzednio rzeczy w postaci saszetki z zawartością pieniędzy w kwocie 120 zł, dwóch dowodów osobistych stwierdzających tożsamość M. P. (1) oraz T. K. (1) oraz trzech kart uprawniających do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego banków (...), należącej do M. P. (1) i R. oraz S., należących do T. K. (1), bezpośrednio po dokonaniu ich zaboru, użył wobec pokrzywdzonej M. P. (1) przemocy w postaci bicia pięściami po twarzy oraz kopania po całym ciele i głowie, powodując u pokrzywdzonej obrażenia w postaci złamania nosa, złamania kostki bocznej lewej oraz stłuczenia głowy, czym działała na szkodę M. P. (1), tj. o czyn z art. 281 kk i art. 157 § 1 kk, art. 278 § 1a kk i art. 275 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk
IV. w okresie od 29 października 2024r godzina 17:00 do dnia 30 października 2024r godzina 03:30 w P., woj. (...), w mieszkaniu przy ul. (...) (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. C., ze szczególnym udręczeniem pozbawiła wolności pokrzywdzoną M. P. (1) w ten sposób, że uniemożliwiła jej opuszczenia mieszkania, w którym wspólnie przebywali, polewając ją w tym czasie wodą lub innym płynem oraz skacząc po lewej kostce u nogi, tj. o czyn z art. 189 § 1 i 3 kk
orzeka
1. w granicach czynów zarzucanych w punktach I. - IV. aktu oskarżenia uznaje K. C. i M. N. za winnych tego, że w dniu 29 października 2024r. od godziny 17:00 do dnia 30 października 2024r. do godziny 3:30 w P., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, dokonali kradzieży używając przemocy wobec M. P. (1) w ten sposób, że uprzednio, przy użyciu przemocy uniemożliwiając pokrzywdzonej opuszczenie lokalu, zabrali jej w celu przywłaszczenia saszetkę, w której znajdowały się pieniądze w kwocie 120 zł, dwa dowody osobiste stwierdzające tożsamość M. P. (1) i T. K. (1), legitymację stwierdzającą niepełnosprawność T. K. (1), trzy karty uprawniające do podjęcia pieniędzy z automatu bakowego należące do M. P. (1) i T. K. (1), przy czym saszetkę wyrwali pokrzywdzonej, a jej opór polegający na przytrzymywaniu owej saszetki przerwali kopiąc M. P. (1), bijąc pięściami po twarzy i ciele i głowie, przy czym bicie i kopanie kontynuowali wspólnie pomimo dokonanego zaboru saszetki wraz z zawartością, powodując u pokrzywdzonej obrażenia w postaci krwiaków podskórnych na głowie w pobliżu łuków brwiowych, stłuczenia tkanek miękkich na głowie w prawej okolicy policzkowej, złamania nosa, a następnie K. C. skoczyła na nogę pokrzywdzonej, powodując u niej złamanie kości strzałkowej lewej kończyny dolnej w obrębie kostki bocznej, co spowodowało u M. P. (1) naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej siedmiu dni oraz przyjmując, że K. C. przypisanego jej czynu dopuściła się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 1 roku kary pozbawienia wolności wymierzonej za umyślne przestępstwo podobne do czynu, który został jej przypisany, a jednocześnie ze szczególnym udręczeniem pozbawili wolności M. P. (1) w ten sposób, że po uprzednim jej pobiciu, wykorzystując strach pokrzywdzonej, kategorycznie zakazali jej opuszczenia mieszkania, w którym wspólnie przebywali, uniemożliwiając w ten sposób niezwłoczne uzyskanie pomocy medycznej, której M. P. (1) pilnie wymagała w związku z obrażeniami, których doznała na skutek jej pobicia przez oskarżonych, powodując tym samym cierpienia pokrzywdzonej spowodowane złamaniem nosa i złamaniem kości strzałkowej lewej kończyny dolnej w obrębie kostki bocznej i za tak opisany czyn, wyczerpujący wobec K. C. znamiona art.280 § 1 kk w zbiegu z art.278 § 1a kk, art.275 § 1 kk, art.158 § 1 kk w zbiegu z art.157 § 1 kk w związku z art.64 § 2 kk i w zbiegu z art.189 § 3 kk w związku z art.11 § 2 kk, zaś wobec M. N. znamiona art.280 § 1 kk w zbiegu z art.278 § 1a kk, art.275 § 1 kk, art.158 § 1 kk i art.189 § 3 kk w związku z art.11 § 2 kk na podstawie art.189 § 3 kk w związku z art.11 § 3 kk wymierza K. C. karę 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności oraz na podstawie art.33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 250 (dwieście pięćdziesiąt) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych, oraz M. N. karę 5 (pięciu) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art.33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych;
2. na podstawie art.46 § 1 kk orzeka od oskarżonych K. C. i M. N. solidarnie na rzecz pokrzywdzonej M. P. (1) kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem odszkodowania oraz kwotę 30.000 (trzydzieści tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną czynem pisanym w punkcie 1. wyroku;
3. na podstawie art.63 § 1 kk zalicza K. C. i M. N. na poczet kar pozbawienia wolności okresy ich tymczasowego aresztowania od dnia 30 października 2024r. od godziny 19:15;
4. zasądza o Skarbu Państwa na rzecz adwokatów A. G. kwotę 2.509,20 (dwa tysiące pięćset dziewięć 20/100) złotych i W. U. kwotę 1.771,20 (tysiąc siedemset siedemdziesiąt jeden 20/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu;
5. zwalnia oskarżonych od kosztów sądowych ustalając, że poniesie je Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
III K 7/25 |
||||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||||
7.USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||||
Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.1.1. |
K. C. M. N. |
I. w dniu 29 października 2024r. od godziny 17:00 do dnia 30 października 2024r. do godziny 3:30 w P., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, dokonali kradzieży używając przemocy wobec M. P. (1) w ten sposób, że uprzednio, przy użyciu przemocy uniemożliwiając pokrzywdzonej opuszczenie lokalu, zabrali jej w celu przywłaszczenia saszetkę, w której znajdowały się pieniądze w kwocie 120 zł, dwa dowody osobiste stwierdzające tożsamość M. P. (1) i T. K. (1), legitymację stwierdzającą niepełnosprawność T. K. (1), trzy karty uprawniające do podjęcia pieniędzy z automatu bakowego należące do M. P. (1) i T. K. (1), przy czym saszetkę wyrwali pokrzywdzonej, a jej opór polegający na przytrzymywaniu owej saszetki przerwali kopiąc M. P. (1), bijąc pięściami po twarzy i ciele i głowie, przy czym bicie i kopanie kontynuowali wspólnie pomimo dokonanego zaboru saszetki wraz z zawartością, powodując u pokrzywdzonej obrażenia w postaci krwiaków podskórnych na głowie w pobliżu łuków brwiowych, stłuczenia tkanek miękkich na głowie w prawej okolicy policzkowej, złamania nosa, a następnie K. C. skoczyła na nogę pokrzywdzonej, powodując u niej złamanie kości strzałkowej lewej kończyny dolnej w obrębie kostki bocznej, co spowodowało u M. P. (1) naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej siedmiu dni oraz przyjmując, że K. C. przypisanego jej czynu dopuściła się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 1 roku kary pozbawienia wolności wymierzonej za umyślne przestępstwo podobne do czynu, który został jej przypisany, a jednocześnie ze szczególnym udręczeniem pozbawili wolności M. P. (1) w ten sposób, że po uprzednim jej pobiciu, wykorzystując strach pokrzywdzonej, kategorycznie zakazali jej opuszczenia mieszkania, w którym wspólnie przebywali, uniemożliwiając w ten sposób niezwłoczne uzyskanie pomocy medycznej, której M. P. (1) pilnie wymagała w związku z obrażeniami, których doznała na skutek jej pobicia przez oskarżonych, powodując tym samym cierpienia pokrzywdzonej spowodowane złamaniem nosa i złamaniem kości strzałkowej lewej kończyny dolnej w obrębie kostki bocznej - wobec K. C. art.280 § 1 kk w zbiegu z art.278 § 1a kk, art.275 § 1 kk, art.158 § 1 kk w zbiegu z art.157 § 1 kk w związku z art.64 § 2 kk i w zbiegu z art.189 § 3 kk w związku z art.11 § 2 kk, zaś wobec M. N. - art.280 § 1 kk w zbiegu z art.278 § 1a kk, art.275 § 1 kk, art.158 § 1 kk i art.189 § 3 kk w związku z art.11 § 2 kk. |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
W dniu 29 października 2024r. w godzinach dopołudniowych w lombardzie w P. T. przy ul. (...) wraz ze swoim partnerem T. K. (1) zastawili telefon komórkowy, za który otrzymali 200 zł. Tam też obydwoje poznali K. C., w której towarzystwie poszli do sklepu, gdzie M. P. (1) za otrzymane pieniądze zakupiła papierosy i alkohol, który następnie we trójkę pili w drodze do mieszkania przy ulicy (...), do którego K. C. zaprosiła nowopoznanych znajomych. Po drodze doszło do sprzeczki pomiędzy M. P. (1) a jej partnerem, któremu pomysł odwiedzin w nieznanym mieszkaniu nie przypadł do gustu. Mimo to we troję udali się w umówione miejsce; w mieszkaniu zastali dwóch mężczyzn: M. N. i byłego męża K. M. C., z którymi wspólnie kontynuowali alkoholową biesiadę, w trakcie której – z uwagi na niewybredne aluzje kierowane przez M. N. w stronę T. K. (1) – ten ostatni opuścił towarzystwo. W mieszkaniu pozostała M. P. (1), która wraz z innymi w dalszym ciągu piła alkohol. W pewnym momencie K. C. i M. N. zażądali od M. P. (1) wydania przypiętej u pasa saszetki, w której znajdowały się pieniądze w kwocie 120 zł, karty uprawniające do podjęcia pieniędzy M. P. (1) i T. K. (1) oraz legitymacja inwalidzka tego ostatniego. Opór M. P. (1) przełamali bijąc i kopiąc kobietę, siłą wyrwawszy przedmiot, którego wydania żądali. Pomimo tego, że saszetka znalazła się w ich posiadaniu, K. C. i M. N. wspólnie kontynuowali bicie i kopanie swej ofiary, zadając jej ciosy pięściami m.in. w twarz; K. C. skoczyła na nogę M. P. (1), powodując u niej złamanie kości strzałkowej lewej kończyny dolnej w obrębie kostki bocznej. Następnie stanowczo nakazali M. P. (1) pozostanie w mieszkaniu. M. P. (1), przerażona gwałtownością i agresją K. C. i M. N., pomimo bólu spowodowanego skutkami jej pobicia, nie próbowała opuścić lokum, w którym się znajdowała. Dopiero następnego dnia o godzinie 3:30, kiedy uznała, że napastnicy zasnęli w pokoju obok, ukradkiem opuściła mieszkanie udając się w poszukiwania T. K. (1), którego odnalazła śpiącego w korytarzu jednej z kamienic. Wspólnie udali się do szpitala, gdzie o godzinie 7:28 M. P. (1) udzielona została pomoc medyczna, w trakcie której lekarz stwierdził u niej, prócz licznych zasinień, złamanie kości nosa i złamanie kości strzałkowej lewej kończyny dolnej w obrębie kostki bocznej, które spowodowało u M. P. (1) naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej siedmiu dni. Tego samego dnia M. P. (1) zawiadomiła Policję o zaistniałym zdarzeniu; w dniu 30 października 2024r. o godzinie 19:15 K. C. i M. N. zostali zatrzymani, kiedy wychodzili z mieszkania. Podczas przeszukania mieszkania, w którym doszło do feralnego zdarzenia ujawniono saszetkę wraz z kartami bankomatowymi i legitymacją; w saszetce nie ujawniono pieniędzy. M. N. był wielokrotnie karany, w szczególności za przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu i mieniu, za które odbywał kary pozbawienia wolności. K. C. także była wielokrotnie karana, w szczególności za przestępstwa przeciwko mieniu, w tym za czyn z art.280 § 1 kk i art.279 § 1 kk w związku z art.64 § 1 kk, za które odbywała kary pozbawienia wolności – odpowiednio – w okresach od 9 stycznia 2008r. do 22 kwietnia 2010r. oraz od 18 listopada 2010r. do 10 kwietnia 2014r., a następnie – za liczne przestępstwa z art.278 § 1 kk w związku z art.64 § 1 kk (z uwagi na uprzednie skazanie za czyn z art.279 § 1 kk w związku z art.64 § 1 kk). Sąd Rejonowy w L. wyrokiem łącznym z dnia 16 czerwca 2021r. w sprawie (...) wymierzył jej karę łączną 3 lat pozbawienia wolności m.in. za czyny z art.278 § 1 kk w związku z art.64 § 1 kk, którą to karę odbywała w okresie od 30 sierpnia 2020r. do 30 sierpnia 2023r. |
Zeznania M. P. Zeznania T. K. Zeznania M. P. Dokumentacja medyczna Opinia biegłego medyka Protokół złożenia zawiadomienia Protokoły zatrzymania oskarżonych Protokół przeszukania Informacje o karalności Informacja o karalności Odpisy wyroków |
429-429v. 413-413v. 429-429v. 23-24 147-148, 166-167 21-22 4-5 10-12 45-53 55-64 206-208 |
||||||||||||
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.2.1. |
||||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
7.OCena DOWOdów |
||||||||||||||
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||
Zeznania M. P. (1) Zeznania T. K. (2) |
Najistotniejszym dowodem z punktu widzenia ustaleń dotyczących zdarzeń objętych zarzutami aktu oskarżenia były zeznania M. P. (1), które sąd ocenił jako wiarygodne. Oceniając relacje procesowe pokrzywdzonej sąd miał na uwadze, że podobnie jak pozostali uczestnicy libacji, która miała miejsce w mieszkaniu M. C., również pokrzywdzona znajdowała się pod wpływem alkoholu. Mimo to na podkreślenie zasługuje konsekwencja i niezmienność jej relacji; M. P. (1) będąc przesłuchiwana na rozprawie głównej opisała zarówno genezę znajomości z oskarżoną, zdarzenia, które poprzedziły wizytę w mieszkaniu jej byłego męża, a także przebieg przedmiotowego zajścia w sposób kategoryczny i pewny, a nade wszystko ściśle korespondujący z depozycjami zawartymi w protokole jej przesłuchania w trakcie śledztwa. W swych zeznaniach bez wahania i niezwykle spontanicznie opisała rolę poszczególnych oskarżonych w jej biciu, kopaniu, a także ich zachowanie, jakie nastąpiło po zaprzestaniu bicia. Jej bezpośrednie przesłuchanie pozwoliło sądowi na obserwację reakcji, jakie wywoływały u pokrzywdzonej opisywane przez nią sytuacje, prowadząc do jednoznacznej konkluzji, że pomimo wciąż odczuwanego, silnego strachu przed oskarżonymi, była ona w stanie wiernie i z istotnymi szczegółami odtworzyć przebieg zajścia. Jej procesowe relacje znalazły potwierdzenie w innych dowodach zebranych w trakcie postępowania przygotowawczego, a w szczególności: - w zeznaniach T. K. (1), który potwierdził, że pokrzywdzona następnego dnia w godzinach porannych nosiła ślady pobicia, w szczególności skarżyła się na silny ból nogi w okolicach kostki, a także twierdziła, że została okradziona przez oskarżonych, - protokole oględzin miejsca zdarzenia, w którym ujawniono przedmiotową saszetkę wraz z dokumentami kartami, o których zeznawała pokrzywdzona, - opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej, który potwierdził mechanizm powstania stwierdzonych obrażeń, - dokumentacji szpitalnej, z której wynika, że M. P. (1) rozpoczęto udzielanie pomocy medycznej w dniu 30 października 2024r. o godzinie 7:28. Odnosząc się do powyższych dowodów sąd zauważa, że w momencie przeprowadzania czynności przeszukania mieszkania oraz oskarżonych, zarówno w dowodowej saszetce, jak i przy K. C. i M. N. nie ujawniono pieniędzy. Stanowczo stwierdzić trzeba, że okoliczność ta sama w sobie nie powoduje, że relacje M. P. (1) w tej części, w której zeznawała ona, że kwota 120 zł znajdowała się w saszetce w momencie jej kradzieży są nieprawdziwe. Fakt tern należy bowiem ocenić w kontekście okoliczności sprawy; ucieczka pokrzywdzonej z mieszkania miała miejsce w dniu 30 października 2024r. o godzinie 3:30, natomiast do zatrzymania oskarżonych doszło kilkanaście godzin później – tego samego dnia o godzinie 19:15, co oznacza, że mieli oni niemal cały dzień na to, by zrabowane pieniądze wydać, bądź ukryć. Jednocześnie – konfrontując treść relacji procesowych K. C. i M. P. (1) dotyczących tej właśnie okoliczności – nie sposób logicznie zakładać, by pokrzywdzona miała jakikolwiek żywotny interes w tym, by nieprawdziwie pomawiać oskarżonych o kradzież pieniędzy, tym bardziej, że żywiła ona przed nimi nieskrywany strach. Wyjaśnienia K. C., w których obszernie opisywała ona przebieg spotkania z pokrzywdzoną i jej partnerem, jak również odwołujące się do nich depozycje M. N. sąd ocenił jako niewiarygodną linię obrony, mającą na celu uniknięcie odpowiedzialności karnej przez oskarżonego oraz umniejszenie roli sprawczej samej oskarżonej. Oceniając relacje K. C. nie sposób nie zwrócić uwagi na ich zmienność i brak konsekwencji. Przedstawiane przez nią wersje na różnych etapach postepowania – w przeciwieństwie do wersji pokrzywdzonej – istotnie różnią się od siebie, zaś różnic tych oskarżona nie potrafiła logicznie wytłumaczyć. Co więcej, sąd nie dostrzega żadnego logicznego powodu, który mógłby stanowić podstawę do uznania, że zeznania M. P. (1) były niczym innym, jak bezpodstawnymi i nieprawdziwymi pomówieniami oskarżonych o zachowania, które nie miały miejsca. Pozostałe dowody przedstawione sądowi wraz z aktami sprawy, w tym informacje o karalności protokoły badania trzeźwości, oraz odpisy wyroków sąd uznał za wiarygodne i niekwestionowane. |
|||||||||||||
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||
7.PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||||
☐ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
☒ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
1. |
K. C., M. N. |
|||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
Sąd dokonał istotnej zmiany zarówno opisu, jak i kwalifikacji czynu, który został przypisany oskarżonym względem jego odpowiedników ujętych w akcie oskarżenia. Owa zmiana wynikała z odmiennej, od prokuratorskiej, oceny prawnej dokonanych ustaleń. Sąd doszedł bowiem do wniosku, że zachowanie oskarżonych, podjęte w ramach przestępczego współdziałania opisanego w punktach od I. do IV. aktu oskarżenia było w sensie normatywnym jednym czynem, realizującym kumulatywnie znamiona opisane w art.280 § 1 kk w zbiegu z art.158 § 1 kk i art.189 § 3 kk. Biorąc pod uwagę postulat, by w prawie karnym co do zasady czyn postrzegać jako swoistą ciągłość zdarzeniową, zajście historycznie jednorodne w czasie i przestrzeni powiązane na płaszczyźnie przyczynowo-skutkowej sąd uznał, że w miejsce dwóch odrębnych działań – w granicach zarzutów opisanych w punktach od I. do IV. aktu oskarżenia – zasadne jest przypisanie oskarżonym jednego zachowania wyczerpującego jednocześnie znamiona opisane w art.280 § 1 kk i art.158 § 1 kk w kumulacji z art.189 § 3 kk. Sąd przyjął, że oskarżeni działając w sposób opisany w punkcie 1. wyroku, wspólnie i w porozumieniu pozbawili wolności M. P. (1). Ich sprzeczne z prawem zachowanie polegało na zakazie opuszczania przez pokrzywdzoną mieszkania, w którym następnie pobili ją i okradli. W dalszej kolejności, wykorzystując strach pokrzywdzonej, uzasadniony jej wcześniejszym, brutalnym potraktowaniem, nakazali jej – ewidentnie wbrew jej woli – pozostanie w dotychczasowym lokum; M. P. (1) opuściła mieszkanie kilka godzin później, dopiero wtedy, gdy upewniła się, że jej oprawcy śpią i że nic z ich strony jej nie grozi. Takie działanie zrealizowało znamiona art.189 § 1 kk. Wśród wielu jurydycznych głosów dotyczących kumulatywnej kwalifikacji czynu z art.189 § 1 kk z innymi normami karnymi na szczególną uwagę zasługuje pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 czerwca 2014 r. (II AKa 114/14, Legalis), odwołujący się do tez zawartych w orzeczeniach Sądu Najwyższego, w którym Sąd ten zaaprobował przyjętą przez Sąd I instancji koncepcję opartą na zakwalifikowaniu zachowania sprawców w oparciu o kumulatywną kwalifikację art. 189 § 3 k.k. w zw. z art. 189 § 1 k.k. w zbiegu z art. 191 § 2 k.k. w zbiegu z art. 158 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przyjmując, że „elementami współistniejącymi” w trakcie trwania pozbawienia wolności były inkryminowane zachowania polegające na pobiciu pokrzywdzonego oraz zmuszania do zwrotu wierzytelności, ale nade wszystko uznał, iż: „fakt, że celem działania oskarżonych było zmuszenie pokrzywdzonych do wskazania miejsca ukrycia skradzionych rzeczy nie wyklucza zakwalifikowania ich czynu, z uwagi na sposób działania także z art. 189 § 3 k.k. Sąd Apelacyjny w Lublinie trafnie zauważył, że problem kwalifikacji kumulatywnej przestępstwa z art. 189 § 3 k.k. w zbiegu był rozważany przez Sąd Najwyższy, który w postanowieniu z dnia 5 kwietnia 2007 r. V KK 233/06 stwierdził, że stosowanie przez sprawcę przemocy po uprzednim pozbawieniu wolności pokrzywdzonego (…) może i powinno być ocenione zarówno z punktu widzenia celu, z jakim sprawca działa (zmuszanie), jak i przy charakteryzowaniu warunków pozbawienia wolności, które in concreto, ze względu na nasilenie owej przemocy, świadczyć mogą o połączeniu pozbawienia wolności ze szczególnym udręczeniem ofiary, oraz że nie jest tak, że nadanie znaczenia prawnego sposobowi działania sprawcy z punktu widzenia znamion określonego czynu zabronionego wyłącza ponowienie takiej oceny w kontekście znamion innego czynu zabronionego, jeśli określające te czyny przepisy pozostają w zbiegu kumulatywnym. (LEX nr 260687, Prok. i Pr.-wkł. 2007/9/5)”. Reasumując tę część rozważań prawnych sąd uznał za dopuszczalne i w realiach niniejszej sprawy – w pełni uzasadnione – przyjęcie kumulatywnej kwalifikacji prawnej zachowania oskarżonych przy zastosowaniu art.280 § 1 kk, art.158 § 1 kk oraz art.189 § 3 kk. Wbrew tezom skargi prokuratorskiej – jak wynika z zeznań pokrzywdzonej – pozbawienie jej wolności (zamanifestowane przez oskarżonych odmową wyrażenia zgody na opuszczenie przez nią miejsca libacji: ”Powiedziałam, żeby mnie wypuścili, a oni do mnie, że mam zamknąć mordę”), nastąpiło przed zażądaniem przez nich wydania saszetki, po czym – niemal bezpośrednio później – zanim owa saszetka trafiła w ich ręce, oskarżeni przystąpili do bicia i kopania M. P. (1). W ten właśnie sposób K. C. i M. N. przełamali opór ofiary i używając przemocy – dokonali zaboru cudzej rzeczy ruchomej, dopuszczając się rozboju. Co znamienne, pomimo osiągnięcia zamierzonego celu, oskarżeni nie zaprzestali bicia i kopania M. P. (1); w dalszym ciągu zadawali jej ciosy i kopnięcia. Takie ich zachowanie, stanowiące realizację następczego zamiaru pobicia pokrzywdzonej, odrębnego od chęci jej okradzenia, wypełniało znamiona art.158 § 1 kk, ponieważ narażało ich ofiarę na bezpośrednie niebezpieczeństwo nastąpienia skutku określonego w co najmniej w art. 157 § 1kk. Materiał dowodowy (zeznania pokrzywdzonej oraz opinia biegłego medyka sądowego) pozwolił na konkretne ustalenie, że w trakcie owego pobicia to K. C., skacząc na nogę pokrzywdzonej, spowodowała złamanie kości kostki lewej kończyny dolnej, dlatego sąd właśnie tej oskarżonej przypisał ów skutek, realizujący znamiona art.157 § 1 kk. Pamiętać trzeba, że działanie objęte dyspozycją art.189 § 1 kk może polegać na każdym zachowaniu, którego skutkiem jest pozbawienie wolności, przy czym należy również kwalifikować jako pozbawienie wolności, prócz fizycznych sposobów uniemożliwiania przemieszczania się (krępowania, pozostawiania w zamkniętej przestrzeni), także takie działania sprawców, które stanowią oddziaływanie na psychikę ofiary, jeśli ich zamiarem jest pozbawienie jej wolności. Zatem pozbawieniem wolności w rozumieniu analizowanej normy będzie również uniemożliwienie pokrzywdzonemu przemieszczania się poprzez użycie groźby połączonej z takim zakazem. Z przywołanych powyżej ustaleń poczynionych na podstawie zeznań pokrzywdzonej wynika, że oskarżeni już w trakcie libacji alkoholowej – wbrew prośbie o pozwolenie na opuszczenie mieszkania zgłaszanej przez M. P. (1) – uniemożliwili jej swobodne przemieszczanie – i początkowo, z zamiarem okradzenia jej, bili ją i kopali, a następnie swą agresję kontynuowali pomimo osiągnięcia celu w postaci zaboru saszetki, po czym – wykorzystując przerażenie pokrzywdzonej – nakazali jej pozostanie w tym lokum. Swoją wolę wyrazili jednoznacznie; cytując fragment zeznań pokrzywdzonej: „(…) w końcu przestali mnie bić, rzucili mi koc i powiedzieli, że nigdzie nie wyjdę”. Sąd podzielił tezę aktu oskarżenia opartą na założeniu, że działanie oskarżonych podlegające karnoprawnej ocenie było znamienne sposobem opisanym w § 3 powołanej normy, bowiem związane było ze szczególnym udręczeniem M. P. (1). Owo znamię kwalifikujące zachowanie polegające na pozbawieniu wolności człowieka ma ocenny charakter. Z jednej strony wynika on z użycia w dyspozycji normy prawnej terminu „udręczenie”, z drugiej zaś – stopniującego owo udręczenie pojęcia – „szczególne”. Dla przyjęcia dokonania zbrodni z omawianego przepisu ustawa wymaga bowiem, by pozbawienie wolności wiązało się nie tylko z udręczeniem, ale jednocześnie, by owo udręczenie było szczególne, a więc ponadprzeciętne, wyjątkowe, wykraczające poza udrękę związaną z samym pozbawieniem wolności. Uznaje się m.in., że: „Szczególne udręczenie przestępstwa kwalifikowanego z art. 189 § 3 k.k. może wynikać z wszelkich zachowań podjętych przez sprawcę (sprawców) oraz okoliczności mających związek z miejscem lub warunkami pozbawienia wolności, a także właściwościami samej osoby pokrzywdzonej, jeśli wiążą się one ze sprawieniem bólu, cierpienia, powodują znękanie lub zgnębienie ofiary w stopniu przekraczającym miarę «zwykłego» pozbawienia wolności”. Przywołany pogląd, zaprezentowany w uzasadnieniu wyroku SA w Białymstoku z 20.10.2003 r., II AKa 131/03 (OSA 2004/8, poz. 60) Sąd Okręgowy w pełni aprobuje. Oceniając zachowanie oskarżonych wobec M. P. (1) sąd wziął pod uwagę nie tylko to, że w trakcie jej pozbawienia wolności sprawcy brutalnie bili i kopali bezbronną ofiarę, ale nade wszystko fakt, że pomimo spowodowania dotkliwych obrażeń, w szczególności złamania nosa i kości kostki nogi lewej, uniemożliwiając jej swobodne przemieszczanie się narazili pokrzywdzoną na trwające kilka godzin, dodatkowe, ponadprzeciętnie dotkliwe cierpienia wynikające z nieukojonego bólu fizycznego, który odczuwała jako skutek ich działania. Podobny pogląd wyrażony został w Komentarzu do Kodeksu karnego pod red. M. F., (Kodeks karny, wyd. V., LEX): „o ile (…) pobicie może nie realizować znamion szczególnego udręczenia, to jednak jego skutki i np. brak pomocy lekarskiej mogą przemawiać za przyjęciem kwalifikacji z art. 189 § 3 kk. Stan psychiczny pokrzywdzonej oraz wywołujące ów stan zachowanie oskarżonych będące emanacją przyjętego szczególnego udręczenia związanego z pozbawieniem jej wolności ilustruje fragment jej zeznań: „Trwało to dość długo, aż w końcu przestali nie bić, rzucili mi koc i powiedzieli, że nigdzie wyjdę. Chciałam kawałek papieru, żeby wytrzeć swoją krew z twarzy i ubrań ale nie dali mi nic. Miałam zapuchnięte oczy i prawie nic nie widziałam. Położyłam się na tym narożnym łóżku w pobliżu leżącego mężczyzny i leżałam czekając, aż oni pójdą spać. Oni siedzieli jeszcze dość długo (…) i w końcu poszli spać do tego drugiego pokoju. Czekałam dopóki nie usłyszałam ich chrapania, wtedy założyłam swoje buty i wyszłam z mieszkania (…)”. Na koniec Sąd okręgowy zauważa, że w zakresie przypisania K. C. przestępstwa z art.280 § 1 kk – na skutek niedopatrzenia – doszło do niezasadnego powielenia za aktem oskarżenia w kwalifikacji prawnej skazania - art.64 § 2 kk, w miejsce powinnego art.64 § 1 kk. Jak bowiem wynika z konfiguracji skazań oraz kar orzeczonych i odbytych przez tą oskarżoną, K. C. była uprzednio skazana za czyn z art.278 § 1 kk w związku z art.64 § 1 kk (odbywszy łącznie karę powyżej roku pozbawienia wolności, której zakończenie nastąpiło w dniu 30 sierpnia 2023r.), który nie należy do zamkniętego katalogu przestępstw wymienionych w art.64 § 2 kk. Nie sposób skutecznie polemizować z utrwalonym poglądem przyjętym w orzecznictwie, że zwrot "ponownie", użyty w przepisie art. 64 § 2 kk, odnosi się wyłącznie do przestępstwa, za które uprzednio skazano sprawcę w warunkach recydywy pojedynczej, a nie do któregokolwiek z przestępstw, za które był on uprzednio skazany (np. do "pierwszego", za które orzeczono wobec niego karę pozbawienia wolności, której wykonanie było później przesłanką następnego skazania w warunkach recydywy pojedynczej). W tym więc zakresie sąd okręgowy dostrzega potrzebę poddania problemu pod osąd sądu drugiej instancji. |
||||||||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
3.5. Uniewinnienie |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||||
7.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
K. C. M. N. |
1. 2. |
1. 2. |
Sąd nie odnalazł żadnych okoliczności, które mogłyby zostać potraktowane na korzyść K. C. i M. N.. Na niekorzyść oskarżonych sąd poczytał: - działanie pod wpływem alkoholu, - popełnienie czynu wspólnie i w porozumieniu, - kumulatywne zrealizowanie kilku dyspozycji norm prawnych, w tym dwóch przestępstw o wyjątkowo ciężkim kalibrze, - w zakresie pobicia i spowodowania skutku z art.157 § 1 kk – bezwzględne okrucieństwo i dokonanie czynu bez żadnej przyczyny, zwłaszcza co do K. C., - działanie oskarżonej w ramach powrotu do przestępstwa oraz wielokrotną karalność obydwojga. Przywołane okoliczności decydowały o uznaniu zarówno zawinienia, jak i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonym za bardzo duże. Odrębnego podkreślenia wymaga, że obydwoje oskarżeni w przeszłości odbywali kary pozbawienia wolności, a mimo to ponownie okazali brak jakiegokolwiek poszanowania norm prawnych, godząc swym umyślnym i celowym zachowaniem w liczne dobra, takie jak godność, prawo do poszanowania wolności, zdrowie drugiego człowieka oraz mienie. W ten sposób dali oni wyraz braku pożądanego oddziaływania kar izolacyjnych w zakresie ich resocjalizacji i wychowawczego odziaływania, co już samo w sobie powoduje konieczność orzeczenia wobec nich kar pozbawienia wolności przekraczających, bądź co bądź, wysoko określony dolny próg ustawowego zagrożenia przewidziany przez ustawę w art.189 § 3 kk. Na podstawie art.46 § 1 kk sąd orzekł od oskarżonych K. C. i M. N. solidarnie na rzecz pokrzywdzonej M. P. (1) kwotę 120 złotych tytułem odszkodowania (kwota ta stanowi równowartość pieniędzy zrabowanych przez oskarżonych oraz kwotę 50.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną zachowaniem polegającym na biciu, kopaniu, poniżaniu oraz pozbawieniu wolności M. P. (1). Sąd baczył, by wysokość zadośćuczynienia była adekwatna i odpowiadała rozmiarowi cierpień, jakich doświadczyła pokrzywdzona ze strony oskarżonych, mając także na względzie fakt, że leczenie M. P. (1) wciąż nie zostało ukończona, a dolegliwości wywołane zdarzeniem jeszcze nie ustały. |
|||||||||||
7.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
7.inne zagadnienia |
||||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||
4. |
Sąd w oparciu o przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (§ 11 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5 oraz § 20 zasądził na rzecz obrońców od Skarbu Państwa stosowne kwoty tytułem zwrotu kosztów związanych ze świadczoną przez nich obroną; w przypadku adwokata A. G. sąd rozliczył również koszty obrony udzielonej oskarżonej w toku śledztwa. Z uwagi na to, że oskarżeni nie posiadają żadnego majątku, ani źródła zarobkowania, a ponadto sąd orzekł wobec nich kary długoterminowe pozbawienia wolności zachodzą przesłanki, o których mowa w art.624 § 1 kpk obligujące do zwolnienia ich w całości od kosztów procesu. |
|||||||||||||
7.Podpis |
||||||||||||||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Tomasz Olszewski, Paweł Olejniczak , Katarzyna Wojciechowska
Data wytworzenia informacji: