II Ca 811/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2015-12-30
Sygn. akt II Ca 811/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 grudnia 2015 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący |
SSA w SO Grzegorz Ślęzak (spr.) |
Sędziowie |
SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Dariusz Mizera |
Protokolant |
st. sekr. sąd. Beata Gosławska |
po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim
na rozprawie sprawy z powództwa I. C.
przeciwko K. H.
o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej
na skutek apelacji pozwanej
od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.
z dnia 26 października 2015 roku, sygn. akt III RC 678/14
1. zmienia zaskarżony wyrok: w punkcie pierwszym sentencji w ten sposób, że datę ustanowienia o rozdzielności majątkowej ustala na dzień 2 kwietnia 2014 roku oraz w punkcie drugim sentencji w ten sposób, że znosi wzajemnie koszty procesu między stronami;
2. znosi wzajemnie koszty procesu między stronami za instancję odwoławczą.
SSA w SO Grzegorz Ślęzak
SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Dariusz Mizera
Na oryginale właściwe podpisy
Sygn. akt. II Ca 811/15
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 26 października 2015 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa I. C. przeciwko K. H.
o ustanowienie rozdzielności majątkowej
1. ustanowił rozdzielność majątkową pomiędzy powodem I. C., a pozwaną K. H., poprzednio H. - C., nazwisko rodowe M. z dniem 01 stycznia 2014 roku;
2. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.080 złotych . tytułem zwrotu kosztów procesu.
Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.
Strony zawarły związek małżeński 05 czerwca 1985 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Ł.. Z chwilą zawarcia małżeństwa nastała między powodem a pozwaną wspólność majątkowa. Nie mają dzieci z tego małżeństwa.
W dniu 13 maja 2010 r. powód I. C., jego syn A. C. oraz powódka K. C. założyli prywatną działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, firma (...) S.C.", która prowadzi działalność w zakresie produkcji, handlu i usług.
Małżeństwo I. C. i K. C. utrzymywali się z dochodów prowadzonej działalności gospodarczej. Rok 2013 r. zakończył się dla spółki zyskiem 174.000 złotych netto, w 2014 r. spółka nie zanotowała zysków. Od 2007 r. powód otrzymywał emeryturę, która była przelewana na wspólne konto małżonków. Pozwana pobierała emeryturę od 2009 r., która wpływała na jej konto, do którego powód był upoważniony przez okres około pół roku/rok. I. C. i K. C. prowadzili wspólne gospodarstwo domowe do dnia 02 kwietnia 2014 r. Do tego czasu razem robili zakupy, razem dojeżdżali do pracy, razem wyjeżdżali na wakacje.
Do obowiązków pozwanej związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą należały sprawy związane z dokumentacją firmy, odbiór wpłat gotówkowych od klientów, sprawy windykacji, obsługa gotówki w firmie.
Strony w dniach 9-11 stycznia 2014r. oraz 21-23 marca 2014 r. zajmowały jeden pokój w hotelach w związku ze służbowymi wyjazdami na konferencje.
Pozwana wyprowadziła się z domu, w którym zamieszkiwała wspólnie z powodem dnia 02 kwietnia 2014 r. zabierając ze sobą jedną walizkę. Odebrała ją córka.
Po wyprowadzce pozwanej nie miała ona dostępu do swoich rzeczy pozostawionych w domu. Nie miała też możliwości wejścia na wspólne konta.
K. C. 2 kwietnia 2014 r. zabrała ze sobą dokumenty firmowe, które następnego dnia tj. 3 kwietnia 2014r. przekazała powodowi. Bez nich nie mógł prowadzić przedsiębiorstwa.
W dniu 08 lipca 2014 r. pozwana wypowiedziała swój udział w spółce ze skutkiem natychmiastowym. Od tego momentu pozwana nie była osobą decyzyjną co do działalności spółki.
Wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 26 lutego 2015 r. sygn. akt 1294/14 małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód.
Pozwana 18 kwietnia 2014 r. ze środków zgromadzonych z emerytury oraz zlikwidowanego ubezpieczenia w (...) kupiła mieszkanie, które przekazała jako darowiznę córce A. G.. Strony mają wspólnie dwa domy na działce.
1 maja 2014 r. w przedsiębiorstwie została zatrudniona D. S. jako specjalista do spraw finansowych, której audyt wykazał, że za pierwszy kwartał brakowało w kasie przedsiębiorstwa 160.000 złotych. W ciągu maja i czerwca pozwana była kilka razy w siedzibie firmy.
Pozwana była odwiedzana przez znajomych jej mężczyzn w miejscu pracy, których nie znał powód, poza jedną osobą, p. (...). Pozwana pobierała 2000 złotych miesięcznie na zakupy związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Miała jako jedyna dostęp do środków finansowych. Nie rozliczała się z wpływu 18.000 złotych miesięcznie za pierwszy kwartał 2014 r. i nie wyjaśniła co się stało z tymi pieniędzmi. Przez pierwszy kwartał 2014 r. nie były regulowane zobowiązania przedsiębiorstwa, a zamówienia wstrzymywane. Wydatki domowe stron nie były ograniczane. Pomiędzy styczniem 2014r. a kwietniem 2014 r. strony nie robiły żadnych inwestycji. Wspólnik i syn powoda A. C. nie pobierał wynagrodzenia za pracę w przedsiębiorstwie, według zawartej ustnej umowy ma on przejąć firmę po przejściu na emeryturę ojca. Pożycie fizyczne pomiędzy stronami ustało w 2013 r. Pozwana wynajmowała lokal przed wyprowadzeniem się z domu, o czym nie wiedział powód.
Sąd zważył, iż podstawą żądania pozwu jest art. 52 k.r.io., który stanowi, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach Sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.
Jak wskazuje się w orzecznictwie ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, którzy pozostawali we wspólności ustawowej, z datą wcześniejszą niż dzień wytoczenia powództwa jest dopuszczalne w zasadzie tylko wtedy, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tej dacie ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym (wyrok SN z dnia 11 grudnia 2008 r. III CSK 371/08) i brak porozumienia w zakresie rozliczeń finansowych wynikających z prowadzenia firmy. Podstawowym bowiem warunkiem prawidłowego działania ustroju wspólności ustawowej małżeńskiej jest przede wszystkim harmonijne funkcjonowanie małżeństwa, w którym wzajemne stosunki osobiste i majątkowe małżonków układają się w sposób zgodny z interesem każdego z nich jak również z interesem założonej przez nich rodziny. Zakłócenie tych więzi rozluźnia więź gospodarczą łączącą strony.
W niniejszej sprawie, pomimo iż faktyczna rozłąka pomiędzy małżonkami miała miejsce od 02 kwietnia 2014 r., należy jednak zwrócić uwagę również na postawę pozwanej, która jak wykazał zebrany w sprawie materiał dowodowy nie porozumiewała się z powodem co do czynionych wydatków, co więcej przestała przyczyniać się do powiększania wspólnego majątku poprzez działanie wbrew interesom prowadzonej wspólnie z pozwanym działalności gospodarczej nie rozliczając się z pobranych sum pieniędzy co miało miejsce od początku roku 2014 r. Pozwana swoim działaniem odizolowała powoda od zarządu majątkiem firmy wyprowadzając się z domu, nie przekazując swojego nowego adresu zamieszkania - tworząc kolejne utrudnienia w zarządzie majątkiem firmy, Strony na podstawie umowy spółki cywilnej z dnia 13.05.2010 roku zostały wspólnikami (...) S.C. Zarówno separacja faktyczna jak i towarzysząca jej niemożność dokonania przez powoda jakichkolwiek ustaleń z pozwaną z powodu jej zachowania uniemożliwiała normalne funkcjonowanie w/w spółki a zarząd został pozostawiony wyłącznie wspólnikom. Pozwana posiadała dokumenty spółki, których nie zwróciła odchodząc, a które były konieczne do normalnego jej funkcjonowania. Zatem trwanie wspólności majątkowej pomiędzy stronami pociągałoby poważne zagrożenie interesu majątkiem powoda. Sąd ustalił rozdzielność majątkową stron z dniem 01.01.2014 roku ponieważ z tym dniem nastąpił już brak jakiegokolwiek porozumienia stron w zarządzie majątkiem wspólnym, wzajemna niechęć, która przestała służyć dobru rodziny co utrudniało zarząd majątkiem wspólnym. Ponadto Sąd nie podzielił stanowiska pozwanej, iż ustanowienie rozdzielności z w/w datą będzie niezgodne z prawdą skoro sama przyznała w sprawie rozwodowej, iż więź fizyczna stron ustała już w 2011 roku a każde z małżonków spało w oddzielnych pokojach. Przyznała, iż faktycznie istniała więź gospodarcza, która ustała po jej wyprowadzeniu. Mieszkanie we wspólnym domu i prowadzenie przez strony wspólnego gospodarstwa domowego to były pozory, które wiązały się w dużej mierze z prowadzeniem wspólnie przedsiębiorstwa. Przyczyny ustania wspólnego pożycia z w/w datą można upatrywać w zachowaniu pozwanej, która zaraz po wyprowadzeniu się z domu zakupiła mieszkanie, co prawda na córkę, ale w którym obecnie zamieszkuje, co daje jednoznaczny sygnał, że planowała jego zakup już wcześniej. Opierając się na doświadczeniu życiowym można wskazać, że wyszukanie, podjęcie decyzji o kupnie mieszkanie nie trwa kilkanaście dni. Zatem mając na uwadze powyższe okoliczności należy uznać, iż powód został zmuszony do złożenia takiego powództwa w celu zabezpieczenia własnego majątku w skład którego wchodziła firma (...) s.c. po nagłym i niespodziewanym wyprowadzeniu się powódki kiedy to wyszły na jaw niewyjaśnione nieprawidłowości finansowe w w/w spółce co doprowadziło ją do bardzo niekorzystnej sytuacji finansowej. Sąd dał wiarę powodowi, iż pozwana mogła już wcześniej planować opuszczenie go i w tym celu czynić przed datą wyprowadzenia nieznane mu rozporządzenie majątkowe, czego przykładem może być transakcja zakupu mieszkania na córkę z majątku wspólnego.
W związku z tym dzień 01 stycznia 2014 r. będzie dniem, od którego strony przestały wspólnie zarządzać majątkiem. Po tej dacie żadna ze stron nie poczyniła istotnych inwestycji. Ustanowienie rozdzielności majątkowej od wyżej wskazanego dnia nie będzie krzywdzącym dla żadnego z wierzycieli, nie naruszy ich uzasadnionego interesu, jak również nie będzie stanowiło niekorzystnych skutków dla stron niniejszego postępowania.
Wobec powyższego Sąd ustanowił rozdzielność majątkową pomiędzy powodem I. C. nazwisko rodowe C. a pozwaną K. C., nazwisko rodowe M. w miejsce wspólności majątkowej powstałej w następstwie zawarcia przez nich małżeństwa w dniu 05 czerwca 1985 roku w Ł., przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Ł., za numerem (...), z dniem 01 stycznia 2014 roku,
Na podstawie art.98§ lk.p.c. Sąd zasądził od pozwanej K. C. na rzecz powoda I. C. kwotę 1080/jeden tysiąc osiemdziesiąt / złotych tytułem zwrotu kosztów procesu biorąc pod uwagę częściowe uwzględnienie powództwa.
Powyższy wyrok zaskarżyła pozwana.
Apelacja zaskarżonemu orzeczeniu zarzuca:
1. naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie: arl. 5?. § ? Lr.o, popi/c ICJMI błędną wykładnię, prowadzącą do uznania, iż:
a. przesłanka „wyjątkowych wypadków" uzasadniająca ustanowienie rozdzielności
majątkowej z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa może mieć
postać niesprecyzowanej i niewykazanej przez Sąd I instancji przesłanki ujawnienia
„niewyjaśnionych nieprawidłowości finansowych" w spółce cywilnej prowadzonej
przez strony,
b. za ustanowieniem rozdzielności majątkowej z datą wsteczną przemawiają
okoliczności dotyczące praw majątkowych wynikających ze wspólności łącznej
związanej z uczestnictwem w spółce cywilnej, które w świetle brzmienia art. 31 pkt 3
k.r.o. należą do majątku osobistego każdego z małżonków;
2. sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że:
a. spółka cywilna (...) s.c", której strony były wspólnikami, w
2014 roku nie zanotowała zysków, podczas gdy spółka w tym okresie przyniosła zysk
w wysokości około 5.000,00 zł miesięcznie na każdego wspólnika,
b. w ramach prowadzonej wspólnie działalności gospodarczej (wyłącznie) do
obowiązków pozwanej należały sprawy związane z dokumentacją firmy, odbiór wpłat
gotówkowych od klientów, sprawy windykacji i obsługa gotówki w firmie, gdy
faktycznie główne decyzje finansowe w spółce podejmował powód, co wynika z § 7
ust. 6 umowy spółki cywilnej z dnia 13 maja 2010 roku, iż do podejmowania decyzji
oraz zobowiązań i wydatków ponad 10.000,00 zł upoważniony w imieniu Spółki jest
I. C..
c. pozwana nie była osobą decyzyjną co do działalności spółki od dnia wypowiedzenia
swojego udziału w niej, to jest od dnia 8 lipca 2014 roku, podczas gdy pozwana
wskazała że już od maja 2014 roku została pozbawiona wglądu do dokumentów
spółki,
d. pozwana była odwiedzana przez znajomych jej mężczyzn w miejscu pracy, w sytuacji
gdy brak jest dowodów, by w lokalu spółki przebywali inni mężczyźni niż klienci
firmy bądź osoby pozostające w związku z prowadzoną przez strony działalnością
gospodarczą,
e. pozwana jako jedyna miała dostęp do środków finansowych, w sytuacji gdy dostęp
taki posiadały obie strony,
f. emerytura pozwanej wpływała na jej konto od 2009 roku, do którego to rachunku
bankowego powód był upoważniony przez okres około pół roku/rok, podczas gdy
pozwana dopiero dyspozycjami z dnia 7 kwietnia 2014 roku odwołała
pełnomocnictwo powodowi do tych rachunków,
g. pozwana wynajmowała lokal przed wyprowadzeniem się z domu bez wiedzy powoda,
mimo że ta okoliczność nie została poparta żadnymi innymi dowodami oprócz
wyjaśnień powoda;
3. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:
a. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów, polegające przede wszystkim na przyznaniu waloru wiarygodności wyjaśnieniom powoda, które z uwagi na sprzeczność interesów stron należy oceniać szczególnie rozważnie, i dokonywaniu w oparciu o nie ustaleń faktycznych, przy jednoczesnym pominięciu wyjaśnień pozwanej, oraz gdy pozostają one w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie bądź nie mają w nim żadnego potwierdzenia, w szczególności poprzez przyjęcie, iż:
- pozwana jako jedyna miała dostęp do środków finansowych spółki, w sytuacji gdy pozwana wyjaśniła że klucze do metalowej szafy w której przechowywano pieniądze posiadały obie strony, co potwierdzają również zeznania świadka T. R., który zeznał iż podczas nieobecności pozwanej wszelkie wpływy gotówkowe przyjmował powód i to on zawoził gotówkę z sejfu do banku, wobec czego przy hipotetycznym wystąpieniu niedoborów finansowych nie jest możliwe ustalenie która ze stron, kiedy i w jakiej wysokości pobierała gotówkę z kasy,
- prawidłowe są twierdzenia zawarte w audycie o braku w kasie spółki kwoty 160.000,00 zł za pierwszy kwartał 2014 roku, podczas gdy przeprowadzający audyt świadek D. S. na rozprawie w dniu 12 października 2015 roku zeznała, że audyt przeprowadzała w oparciu o rachunek firmowy, mimo faktu że środki finansowe były wpłacane częściowo na rachunek firmowy, a częściowo na rachunki prywatne stron, czego nie uwzględniono w audycie,
- pozwana nie rozliczyła się z wpływu 18.000,00 zł miesięcznie za pierwszy kwartał 2014 roku i nie wyjaśniła co się stało z pieniędzmi, w sytuacji gdy brak ku temu dowodów a pozwana wskazała, iż nie wzięła żadnych pieniędzy, a nadto sama nie otrzymała zysku ze spółki za 2014 rok, co więcej okoliczność braku rzekomych środków finansowych w spółce nie została podniesiona w pozwie,
- K. H. swoim działaniem odizolowała powoda od zarządu majątkiem firmy wyprowadzając się z domu, nie przekazując swojego nowego adresu zamieszkania i nie zwracając po odejściu dokumentów spółki koniecznych do jej normalnego funkcjonowania, co pozostaje w sprzeczności z prawidłowym ustaleniem Sądu iż pozwana następnego dnia po odejściu, to jest 3 kwietnia 2014 roku, przekazała dokumenty firmowe powodowi, który w celu odbioru dokumentów udał się do znanego mu miejsca jej ówczesnego pobytu,
- pozwana przyznała w sprawie rozwodowej, iż więź fizyczna ustała między stronami już w 2011 roku, podczas gdy pozwana zeznała, iż było to spowodowane wiekiem stron, a zwłaszcza powoda oraz przebytymi chorobami pozwanej i zabiegiem operacji przepukliny powoda, wykluczającym pożycie fizyczne z przyczyn obiektywnych, przy utrzymywaniu pozostałych więzi,
- pozwana była odwiedzana w miejscu pracy przez znajomych jej mężczyzn, których powód nie znał oraz że przed wyprowadzeniem się od powoda wynajmowała lokal mieszkalny bez wiedzy męża, gdy powyższa okoliczność została ustalona wyłącznie w oparciu o twierdzenia powoda nie poparte żadnymi innymi dowodami, a które to twierdzenia z uwagi na zarysowanie się konfliktu pomiędzy stronami, w świetle zasad doświadczenia życiowego należy postrzegać jako nakierunkowane na przedstawienie pozwanej jako strony winnej rozkładu pożycia i nielojalnej, w tym również w zakresie zarządu majątkiem wspólnym,
b. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów polegające na ich niewszechstronnym rozważeniu prowadzącym do przyjęcia, iż pozwana swoją postawą uniemożliwiała porozumienie się co do czynionych wydatków, działała wbrew interesom prowadzonej wspólnie z powodem działalności gospodarczej nic rozliczając się z pobranych sum pieniędzy co miało miejsce od początku roku 2014, oraz od tej chwili jej zachowanie było przyczyną ustania wspólnego pożycia zmuszającego powoda do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, w sytuacji gdy:
- ze zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że strony bezspornie do 2 kwietnia 2014 roku zamieszkiwały razem i prowadziły wspólnie gospodarstwo domowe,
- Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że strony w dniach 9-11 stycznia 2014 roku i 21-23 marca 2014 roku zajmowały jeden pokój w hotelach w związku ze służbowymi wyjazdami na konferencję, która to okoliczność zaprzecza ocenie, jakoby uzasadnione było ustanowienie rozdzielności majątkowej na dzień 1 stycznia 2014 roku,
- przy ocenie materiału dowodowego Sąd I instancji całkowicie pominął dokumenty załączone do odpowiedzi na pozew w postaci wyciągów z posiadanych przez strony rachunków bankowych wskazujących na likwidację przez powoda lokat terminowych stron bez wiedzy i zgody pozwanej i rozdysponowanie zgromadzonych oszczędności stron po odejściu pozwanej, które to okoliczności wskazują na nielojalne działanie powoda, uzasadniające orzeczenie rozdzielności majątkowej od dnia 3 kwietnia 2014 roku,
c. art. 328 § 2 k.p.c. wobec zaniechania podania przez Sąd I instancji w uzasadnieniu
wyroku przyczyn, z powodu których:
- odmówi! wiarygodności wyjaśnieniom pozwanej K. H. podważającym kierowane wobec niej zarzuty przypisujące jej winę za ustanie wspólnego pożycia i nielojalność w prowadzeniu spółki,
- pominął załączone do odpowiedzi na pozew i złożone w toku postępowania dowody z wyciągów ze wspólnych rachunków bankowych stron oraz informacje banków o wypłatach środków pieniężnych ze wspólnych rachunków stron przez powoda, samodzielnej likwidacji przez powoda lokat terminowych i podjęcia środków bez zgody i wiedzy pozwanej po nastaniu separacji faktycznej stron,
d. art. 101 k.p.c. poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w
sytuacji, gdy pozwana uznała powództwo już w odpowiedzi na pozew.
Apelująca wnosiła o zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie poprzez ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami w miejsce wspólności majątkowej powstałej w następstwie zawarcia małżeństwa w dniu 5 czerwca 1985 roku w Ł., przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Ł., za numerem (...) z dniem 2 kwietnia 2014 roku oraz zmianę orzeczenia w zakresie punktu 2 poprzez obciążenie powoda w całości kosztami postępowania za I Instancję w tym kosztami zastępstwa adwokackiego pozwanej, a nadto zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.
Wnosiła także o dopuszczenie przez Sąd dowodu z dokumentów w postaci:
1. dokumentu dyspozycji odwołania pełnomocnictwa w dniu 7 kwietnia 2014r. w (...) Bank (...) dla powoda złożonego przez pozwana dla rachunku oszczędnościowego i subkonta na okoliczność daty odwołania przez pozwaną pełnomocnika dla powoda
2. dokumentu PIT-36L - zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2014 przez pozwaną na okoliczność iż spółka (...) s.c w 2014 roku przyniosła dochód.
Jednocześnie stosownie do treści art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. wskazuję, iż potrzeba powołania sic na powyższe dowody wyniknęła dopiero na etapie postępowania apelacyjnego wobec dokonania wadliwych ustaleń przez Sąd I instancji w przedmiocie faktów, których stwierdzeniu służą zgłoszone dowody, a nadto przeprowadzenie dowodów z dokumentów nic spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy, zaś ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja pozwanej jest uzasadniona i odnosi skutek w postaci zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie daty ustanowienia rozdzielności majątkowej między stronami, albowiem podniesione w niej zarzuty wskazanych uchybień procesowych, które miały wpływ na jego treść , a mianowicie naruszenia przepisów: art. 233 § 1 i art. 328 § 2 kpc a w konsekwencji tego błędnych ustaleń faktycznych w zakresie daty powstania utrwalonej separacji stron i daty z jaką powinna być ustanowiona pomiędzy nimi rozdzielność majątkowa a także zarzut obrazy art. 52 § 2 kro są w trafne.
Zgodzić należy się z poglądem Sadu I instancji – którego z resztą nie kwestionuje apelująca - że trwała separacja stron uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym może stanowić ważny powód – w rozumieniu art. 52 § 1 kro – do ustanowienia rozdzielności majątkowej.
Nie można jednak zapominać, że zgodnie z art. 52 § 2 kro ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż dzień wytoczenia powództwa powinno należeć do wyjątków i ta wyjątkowość tej sytuacji wymagała szczególnie wnikliwych ustaleń i oceny Sądu.
Należy zauważyć, że pozwana nie kwestionowała samej przesłanki ustanowienia rozdzielności, uznając powództwo co do zasady, ale datę jej ustanowienia, podnosząc, że o trwałej separacji między stronami można mówić dopiero od daty 2 kwietnia 2014 r , kiedy to pozwana wyprowadziła się od pozwanego. Wcześniej bowiem strony łączyły więzi, a przynajmniej więzi gospodarcze – w tym prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego – co wyklucza w ocenie apelującej uznanie, iż z datą wcześniejszą niż data rozstania się stron mogłoby dojść do ustanowienia małżeńskiej rozdzielności majątkowej, z którym to stanowiskiem nie sposób się nie zgodzić.
Abstrahując już od szczegółów dotyczących pożycia stron i prowadzenia przez nich działalności gospodarczej, które ustala Sąd zbyt dowolnie i skutecznie polemizuje z nimi w tym zakresie apelacja, podnieść należy, że w zasadzie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności zostały przez Sąd I instancji ustalone prawidłowo, lecz Sad ten nie wyprowadził z nich właściwych wniosków w zakresie daty z jaką powinno nastąpić ustanowienie rozdzielności majątkowej.
Jeszcze raz bowiem w tym względzie podnieść należy, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, podstawą ustanowienia rozdzielności majątkowej może być m. in. separacja stron, przy czym musi to być separacja utrwalona, która uniemożliwia stronom współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym, przy czym do wyjątków należeć powinny przypadki ustanowienia rozdzielności z datą wsteczniejszą niż data wytoczenia powództwa o ustanowienie rozdzielności.
Z prawidłowych ustaleń Sąd Rejonowego wynika, że strony – niezależnie od tego czy łączyły ich inne więzi małżeńskie - prowadziły wspólne gospodarstwo domowe do 2 kwietnia 2014 r. W pierwszym kwartale 2014 r wyjeżdżały też wspólnie na służbowe konferencje, podczas których w dniach 9 – 11 stycznia oraz 21 – 23 marca 2014 r zajmowały jeden pokój w hotelach, a dopiero od 2 kwietnia 2014 r, kiedy to pozwana wyprowadziła się od powoda, ustały między nimi już wszelkie więzi.
W tych okolicznościach wniosek Sadu I instancji, że ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami powinno nastąpić z dniem 1 stycznia 2014 r jest oparty jedynie na hipotetycznych przypuszczeniach tego Sądu, nie znajduje oparcia w materiale dowodowym, a wręcz pozostaje w sprzeczności z zeznaniami samych stron.
Podniesione zatem w apelacji zarzuty obrazy wskazanych w niej przepisów procesowych oraz błędnych ustaleń dotyczą w istocie nie tyle samych ustaleń faktycznych, które w zakresie istotnym i niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy są wystarczające i prawidłowe, ale wniosków, jakie Sąd z tychże ustaleń wyprowadził pod kątem oceny żądania pozwu po myśli przepisów art. 52 1§ i § 2 kro i tak rozumiane stanowisko apelującej prowadzące do wniosku, iż zaskarżony wyrok zapadł z obrazą prawa materialnego, tj. przepisu art. 52 § 2 kro, uznać należy za trafne.
Dlatego też, uwzględniając apelację, należało na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienić zaskarżony wyrok w zakresie daty ustanowienia rozdzielności majątkowej oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu między stronami, przez uznanie, że charakter sprawy, zgodność stanowisk stron co do samej zasady powództwa, przy jednoczesnej ich rozbieżności co do daty rozdzielności przemawiają za zastosowaniem wyrażonej w art. 100 kpc zasady wzajemnego zniesienia kosztów procesu pomiędzy nimi.
Powyżej wyrażone względy zadecydowały też o zniesieniu między stronami kosztów procesu za instancję odwoławcza na zasadzie tego samego przepisu art. 100 kpc.
Dlatego też, mając na względzie wszystkie powyższe rozważania oraz powołane w nich przepisy, należało orzec jak w sentencji wyroku.
Na oryginale właściwe podpisy
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację: w SO Grzegorz Ślęzak, w SO Stanisław Łęgosz , Dariusz Mizera
Data wytworzenia informacji: