Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 762/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2013-12-12

Sygn. akt II Ca 762/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Jarosław Gołębiowski

Sędziowie

SSO Stanisław Łęgosz (spr.)

SSR del. Przemysław Maciejewski

Protokolant

st. sekr. sąd. Beata Gosławska

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa W. G.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 17 września 2013 roku, sygn. akt I C 247/13

oddala apelację i zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W.na rzecz powoda W. G.kwotę 1.200 ( jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 762/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 września 2013r. w sprawie I C247/13 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. zasądził od pozwanego (...)S.A. w W.na rzecz powoda W. G.kwotę 25.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 stycznia 2013r. do dnia zapłaty. W pozostałej części powództwo, w którym powód domagał się kwoty 40.000 zł, oddalił. Zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.034 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

W dniu 19 stycznia 2007 r. kierujący samochodem osobowym marki V. (...) o nr rej. (...) T. K. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie ustąpił pierwszeństwa przejścia dla znajdującego się na oznakowanym przejściu dla pieszych, przechodzącego z lewej na prawą stron ulicy ojca powoda W. G. doprowadzając do jego potrącenia w wyniku czego doznał on ciężkich obrażeń ciała, w następstwie których zmarł.

Wyrokiem z dnia 12 lipca 2007 r. wydanym w sprawie II K 264/07 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. uznał T. K. za winnego popełnienia czynu z art. 177 § 2 k.k. i skazany na karę 2 lat pozbawienia wolności.

Pojazd sprawcy wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...)S.A. w W., którego następcą prawnym jest strona pozwana.

Śmierć ojca wpłynęła negatywnie na stan emocjonalny powoda, wywołując u niego reakcję żałoby bez nasilonych objawów psychopatologicznych. Nie miało to jednak długotrwałego, negatywnego wpływu na jego stan psychiczny oraz dalsze funkcjonowanie w życiu społecznym, zawodowym i osobistym. Występujące u powoda symptomy reakcji żałoby nie utrudniały znacząco długotrwale jego funkcjonowania w aspekcie psychologicznym i społecznym i trwały nie dłużej niż jeden miesiąc. Powód nie wymaga obecnie ani nie wymagał w przeszłości terapii psychologicznej ani leczenia psychiatrycznego.

Ojciec powoda w dacie śmierci miał 80 lat, chorował na chorobę P.od 10 lat przed swą śmiercią. Matka powoda zmarła w latach 80- tych. Powód ma 10 rodzeństwa, jest żonaty od 1984 r., ma dwoje dzieci w wieku 28 i 29 lat. Powód miał dobre relacje z ojcem, wzajemnie się odwiedzali, widywali się prawie codziennie, pomagali sobie wzajemnie oraz razem jeździli na pielgrzymki kościelne. Powód dotkliwiej przeżył śmierć ojca niż śmierć matki, gdyż na śmierć mamy był przygotowany, zaś śmierć ojca była nagła i tragiczna. W. G.ma 53 lata, jest zatrudniony w (...)jako kierowca z wynagrodzeniem 1.600 zł brutto, jego żona również pracuje w (...)i zarabia około 1.500 zł brutto. Dzieci powoda są samodzielne ekonomicznie, nie założyły jeszcze własnych rodzin.

Powód reprezentowany przez (...) S.A. w L. zgłosił swoje roszczenie wobec (...) S.A. pismem z dnia 10 grudnia 2012 r. i żądał wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 80.000 zł. Pismo to wpłynęło do strony pozwanej w dniu 14 grudnia 2012 r. Ubezpieczyciel nie wypłacił zadośćuczynienia.

Sąd Rejonowy zważył, iż podstawą odpowiedzialności strony pozwanej za poniesioną przez powoda krzywdę w wyniku wypadku komunikacyjnego jest przepis art. 822 k.c. Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej reguluje natomiast ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 tej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W myśl art. 35 cytowanej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Ustawodawca nie ograniczył w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych zakresu ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu tylko do niektórych postaci szkody możliwych do wyrządzenia przez kierującego. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanej osoby trzeciej są objęte wszelkie postacie szkody wyrządzonej takiej osobie, a więc zarówno szkody na osobie jak i szkody w mieniu. Szkoda ta może mieć postać szkody majątkowej jak i niemajątkowej. Wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela wyliczono taksatywnie w art. 38 ust. 1 ustawy. Żadna z opisanych w tym przepisie sytuacji nie zachodziła w sprawie. Powód domagał się naprawienia szkody niemajątkowej, której źródłem była śmierć bliskiego dla niej członka rodziny. W tym stanie rzeczy gwarancyjna odpowiedzialność pozwanego nie budzi wątpliwości.

To spowodowanie śmierci przez posiadacza pojazdu ubezpieczonego u strony pozwanej w zakresie OC rodzi odpowiedzialność strony pozwanej na gruncie powołanego art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Śmierć jest szkodą, o której mowa w omawianym przepisie i która rodzi odpowiedzialność strony pozwanej, przepis ten w żadnym razie nie stanowi o wyłączeniu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w zakresie zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych osób bliskich osoby zmarłej w wyniku czynu niedozwolonego (wypadku komunikacyjnego), za który odpowiedzialność ponosi jego sprawca. Osoba, która dochodzi zadośćuczynienia za śmierć osoby najbliższej nie jest poszkodowana jedynie pośrednio. Sam bowiem czyn niedozwolony może wyrządzać krzywdę różnym osobom, źródłem krzywdy jest zatem czyn niedozwolony, którego następstwem jest śmierć. Krzywdą wyrządzoną zmarłemu jest utrata życia, dla osób mu bliskich zaś jest to naruszenie dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej, szczególnie bliskiej w relacjach rodzinnych. Również więc osoba dochodząca ochrony na podstawie art. 448 k.c. może być poszkodowana bezpośrednio i dochodzić naprawienia własnej krzywdy, doznanej poprzez naruszenie jej własnego dobra. Skoro posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu szkodę, której następstwem jest między innymi śmierć, to w ramach zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczyciel przejmuje odpowiedzialność sprawcy, taka jest bowiem w ogóle istota ubezpieczania się od odpowiedzialności cywilnej i ani z przepisów ustawy, ani z umowy nie wynika, by odpowiedzialność ubezpieczyciela za taką szkodę była wyłączona. Takie wyłączenie musiałoby być wyraźne

Następnie Sąd Rejonowy przytoczył cały szereg orzeczeń Sądu Najwyższego, stwierdzając że obecnie już utrwaliło się orzecznictwo dotyczące możliwości zasądzenia zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej na podstawie art. 448 k.c. Wprowadzenie art. 446 § 4 k.c. nie może być rozumiane w ten sposób, że w dotychczasowym stanie prawnym art. 448 k.c. nie mógł stanowić podstawy przyznania zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej. Takie stwierdzenie oznaczałoby, że chwila, w której zaszło zdarzenie będące źródłem szkody, decydująca - zgodnie z wyborem ustawodawcy - o możliwości zastosowania art. 446 § 4 k.c, rozstrzygałaby definitywnie o istnieniu lub braku istnienia uprawnienia do uzyskania zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną śmiercią osoby bliskiej, bez względu na rodzaj tej krzywdy. Prowadziłoby to do radykalnego zróżnicowania sytuacji osób, które doznały krzywdy o podobnym charakterze, nawet w krótkich odstępach czasu, co jest trudne do zaakceptowania.

Natomiast przechodząc do kwestii wysokości należnego zadośćuczynienia Sąd podniósł, że wypracowane w orzecznictwie i doktrynie poglądy co do ustalania zadośćuczynienia i jego charakteru prawnego na gruncie zadośćuczynienia z art. 445 k.c. są aktualne również przy zadośćuczynieniu za naruszenie dobra osobistego.

Ustalenie odpowiedniej sumy pieniężnej powinno nastąpić przy uwzględnieniu wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar krzywdy dotyczących: rodzaju chronionego dobra, rozmiaru doznanego uszczerbku, charakteru następstw naruszenia, wieku poszkodowanego, rodzaju i stopnia winy sprawcy, odczuwania jej przez poszkodowanego, stosunków majątkowych poszkodowanego i zobowiązanego.

Zadośćuczynienie ma za zadanie kompensację doznanej krzywdy. Roszczenie to nie ma na celu wyrównywać straty poniesionej przez członków najbliższej rodziny zmarłego, lecz ma pomóc dostosować się do nowej rzeczywistości. Ma także na celu złagodzić cierpienia fizyczne i psychiczne oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, aby w ten sposób przywrócona została równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. Przy uwzględnianiu naruszenia dobra osobistego wskutek śmierci osoby bliskiej jako szkody niemajątkowej winny być brane pod uwagę: dramatyzm doznań osób bliskich zmarłego, poczucie osamotnienia i odczuwanej pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy uwzględnić jaką rolę w rodzinie pełniła osoba zmarłego, do jakich doszło zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu pozostałych członków rodziny, kolejną przesłanką powinno być określenie, w jakim stopniu pozostali członkowie będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolni są zaakceptować obecny stan rzeczy.

Śmierć ojca spowodowała naruszenie dobra osobistego powoda jako osoby związanej emocjonalnie z racji pokrewieństwa ze zmarłym. Zerwanie tej więzi spowodowało reakcję żałoby, co wynika w sposób jasny i nie budzący wątpliwości z opinii biegłego psychologa.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na względzie, że zmarły był ojcem powoda, a zatem ich więzi rodzinne były silne.

Szkoda spowodowana śmiercią osoby bliskiej jest zawsze dotkliwa i w istocie zawsze jest nie do naprawienia wobec niemożności przywrócenia stanu poprzedniego. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę jest tylko pewnym surogatem, bo nie da się inaczej tej krzywdy naprawić. Zależy to w pewnej mierze od wrażliwości osób poszkodowanych, ale generalnie w każdym przypadku trzeba uznać, że śmierć osoby bliskiej jest dla nich bolesnym ciosem przeżywanym nie tylko w momencie powzięcia niej wiadomości.

Zważywszy na upływ ponad 6 lat od chwili wypadku, nastąpiło z pewnością złagodzenie skutków śmierci poprzez upływ czasu. Dlatego też Sąd uznał, że należy zasądzić zadośćuczynienie nieco niższe niż zasądzane w podobnych sprawach, w których jednak śmierć członka rodziny nastąpiła w krótszym czasie od orzekania. Nadto Sąd miał na względzie, że ojciec powoda w dacie śmierci miał 80 łat, co oznacza, że okres przebywania w pełnej rodzinie z uwagi na jego wiek nie trwałby już tak długo jak w przypadku osoby młodszej. Na wysokość zadośćuczynienia miała także wpływ okoliczność, że powód w chwili zdarzenia był osobą dorosłą, miał już własną rodzinę utworzoną osobami małżonki i dzieci i to właśnie z tymi członkami najbliższej rodziny, a nie ze zmarłym ojcem, wiązał swoją przyszłość. Właśnie posiadanie żony i dzieci spowodowało, że powód łatwiej odnalazł się w związku ze śmiercią ojca i szybciej zaakceptował stan rzeczy po jego śmierci. W tych okolicznościach Sąd uznał, że właściwą kwotą zadośćuczynienia będzie suma 25.000 zł, będzie ona stanowić dla powoda pewną odczuwalną wartość i wynagrodzi doznane cierpienia psychiczne. Jednocześnie kwota te jest umiarkowana i uwzględnia stosunki majątkowe i poziom życia powoda. Natomiast dalej idące żądanie o zadośćuczynienie jako wygórowane oddalił.

Odsetki zasądził zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 14 stycznia 2013 r. W tej dacie bowiem upłynął 30 - dniowy termin z art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych na wypłatę świadczenia, przy czym data zgłoszenia szkody została przez pełnomocnika strony pozwanej przyznana. Podstawą rozstrzygnięcia w zakresie odsetek stanowił przepis art. 481 § 1 k.c.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis artykułu 100 zd. 1 k.p.c., który wyraża zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów.

Z porównania kwoty dochodzonej pozwem (40.000 zł) z kwotą faktycznie zasądzoną (25.000 zł) wynika, że strona pozwana przegrała sprawę w 62,5 %. Koszty sądowe w sprawie wyniosły łącznie 7.122 zł, w tym po stronie powoda 4.705 zł (2.000 zł - opłata sądowa od pozwu, 288 zł - wydatki na biegłego, 2.400 zł koszty zastępstwa, 17 zł - wydatek na opłatę skarbową od pełnomocnictwa), zaś po stronie pozwanej 2.417 zł - są to koszty zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Pozwanego obciąża kwota 4.451,25 zł (7.122 zł x 62,5 %). Skoro poniósł już kwotę 2.417 zł, do zasądzenia pozostawała na rzecz powoda kwota 2.034 zł.

Od powyższego wyroku apelację złożyła strona pozwana. Zaskarżyła go w części uwzględniającej powództwo i zasądzającej zwrot kosztów procesu. Wyrokowi zarzuciła:

- naruszenie prawa materialnego: art. 24kc, art. 448 kc , poprzez przyjęcie , że mają zastosowanie w sprawie ;

- art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003r o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że pozwany, w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej, zobowiązany jest do zapłaty zadośćuczynienia za naruszenie dób osobistych członków rodziny poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym, gdy przepis ten stanowi ,że szkody na osobie, za które ponosi odpowiedzialność pozwany, to szkody, których następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia;

- art. 448 kc poprzez niewłaściwe jego zastosowanie i zasądzenie na rzecz powoda zadośćuczynienia w rażąco wygórowanej wysokości w stosunku do doznanej przez powoda krzywdy wskutek śmierci ojca ;

- art. 481 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie , że pozwany opóźnił się z zapłatą zadośćuczynieni , gdy w rzeczywistości okoliczności faktyczne od których zależało przyznanie powodowi zadośćuczynienia i ustalenie jego wysokości zostały ustalone dopiero w toku postępowania przed Sądem Rejonowym , zatem odsetki winny być przez Sąd Rejonowy zasądzone od daty wyrokowania;

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu Rejonowego z treścią materiału zgromadzonego dowodowego poprzez przyjęcie wbrew temu materiałowi dowodowemu , że wskutek wypadku z dnia 19 lipca 2007r doszło do naruszenia dobra osobistego powoda, że naruszenie tego dobra winno być zrekompensowane zadośćuczynieniem, że rozmiar doznanej przez powoda krzywdy i skutki tej krzywdy uzasadniają przyznanie powodowi w kwocie 25 000 zł .

Występując z powyższymi zarzutami wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest uzasadniona.

Zarzuty obrazy prawa materialnego – tj. art. 24 kc oraz art. 448 kc oraz art. 34 ustawy z 22 maja 2003r. są całkowicie chybione. Sąd pierwszej instancji uwzględniając powództwo tych przepisów nie naruszył.

Argumentacja strony skarżącej, odwołująca się do przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych i Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli komunikacyjnych (Dz. U. Nr 1245, póz. 1552 z późn. zm) jest błędna i nie znajduje akceptacji.

Śmierć ojca powoda spowodowana wypadkiem komunikacyjnym, którego sprawcą była osoba objęta ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeniowym, uruchomią odpowiedzialność ubezpieczeniowa pozwanego. Poszukiwanie przeszkód wyłączających odpowiedzialność odszkodowawczą skarżącego w w/w ustawie z dnia 22 maja 2003 roku jest nieskuteczne. Ustawodawca w akcie tym wyraził generalna zasadę pełnej odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń tj. w takim zakresie, w jakim odpowiadałby sprawca wypadku. Pogląd sądu wyrażony w motywach pisemnych zaskarżonego wyroku jest prawidłowy. Odwołuje się on do wypracowanego już w judykaturze stanowiska, że także przed nowelizacja art. 446§4 kc możliwe jest realizowanie roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła wskutek deliktu .

Sąd Okręgowy w całości podziela rozważania prawne Sadu Rejonowego, znajdujące oparcie w przytoczonym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku orzecznictwie Sądu Najwyższego. Bezsprzecznie w świetle tegoż orzecznictwa więź rodzinna jest dobrem osobistym i chybionym jest pogląd apelującego, że naruszenie tegoż dobra osobistego nie jest związane ze zdarzeniem w postaci czynu niedozwolonego, jakim był wypadek komunikacyjny, w którym zginął ojciec powoda, ale jego dalsza konsekwencją, a zatem, że w wyniku śmierci poszkodowanego czynem niedozwolonym nie dochodzi wprost do naruszenia dobra osobistego najbliższej rodziny.

Sprawca czynu odpowiada za szkodę nim wyrządzoną (krzywdę) wobec wszystkich tych, którym czyn ten szkodę (krzywdę) wyrządził. Osoba, zatem dochodząca ochrony na podstawie art. 448 kc może być poszkodowaną bezpośrednio i dochodzić rozpoznania własnej krzywdy, doznanej poprzez naruszenie jej własnego dobra osobistego, jakim jest wieź z ojcem, którą utraciła w wyniku śmierci w tymże wypadku (vide: uch. SN z dnia 13 sierpnia 2011 roku - III CZP 32/11 - lex 950584)

Powołanie przez skarżącego w uzasadnieniu apelacji wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi, wydanego w sprawie IIC937/12, a także licznych wcześniejszych orzeczeń SN, nie powoduje skutku w postaci odstąpienia przez Sądu Okręgowego od linii orzeczniczej wytyczonej najnowszy orzecznictwem SN w kwestii możliwości dochodzenia zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w oparciu o przepisu art. 448 w związki z art. 24 kc , gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r.

Nie ma także racji strona pozwana kwestionując w apelacji początkową datę należnych odsetek ustawowych. Do niedawna w orzecznictwie przyjmowano, że odsetki mają charakter waloryzacyjny i dlatego (z zasady) należą się dopiero od dnia zasądzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia (wyroki SN z 29.i.i997 r.. I CKU 60/96. Prokuratura i Prawo Nr 5/1997. poz. 31: z 9.1.1998 r.. III CKN 301/97: z 20.3.1998 r.. II CKN 650/97). Stwierdzano też. że skoro przy zasądzaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę sad bierze pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar szkody, do których należy także upływ czasu miedzy zdarzeniem powodującym szkodę a uzyskaniem odszkodowania, to w takim przypadku zasadzenie odsetek za okres poprzedzający wyrok prowadziłoby do podwójnego niedopuszczalnego prawnie odszkodowania (wyrok SN z 8.12.1997 r.. I CKN 361/971 dlatego, że przyznanie odsetek od kwoty zasądzonej tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, poczynając od daty wezwania o jego zapłatę, powodowałoby istotne podwyższenie sumy zadośćuczynienia ponad kwotę uznaną przez sąd za odpowiednią w chwili orzekania (wyrok z 4.9.1998 r.. II CKN 875/97). W ten sposób zasadzenie odsetek za okres poprzedzający wyrokowanie, przy równoczesnym ustaleniu wysokości odszkodowania według cen z daty orzekania (zadośćuczynienia według stanu z chwili orzekania), prowadziłoby do nieuzasadnionego uprzywilejowania wierzyciela kosztem dłużnika (wyrok z 18.4.2002 r.. II CKN 605/00). Orzeczenia te odnosiły się jednak do stanów faktycznych, które występowały w szczególnej sytuacji gospodarczej (wysokiej inflacji i wysokich stóp odsetek ustawowych) w okresie transformacji od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej. Dlatego w celu zapobieżeniu podwójnej waloryzacji i bezpodstawnemu wzbogaceniu poszkodowanego przyjmowano wówczas, że zasądzenie na rzecz poszkodowanego odszkodowania według cen z daty wyrokowania uzasadnia zasądzenie odsetek również od tej daty. Jednak obecna sytuacja społeczno-gospodarcza jest inna i nie uzasadnia takiego szczególnego traktowania kwestii terminu zapłaty odsetek. Dlatego też w ostatnim czasie w orzecznictwie SN zdecydowanie przyjmuje się pogląd, zgodnie z którym zadośćuczynienie, w rozmiarze, w jakim należy się ono wierzycielowi w dniu, w którym dłużnik ma je zapłacić (art. 455 KC). powinno być oprocentowane z tytułu opóźnienia (art. 481 § 1 KC) od tego dnia, a nie dopiero od daty zasądzenia odszkodowania (por. wyroki SN z 10.2.2000 r.. II CKN 725/98. OSNC Nr 9/2000, poz. 158; z 8.8.2001 r.. I CKN 18/99. OSNC Nr 5/2002, poz. 64; z 30.1.2004 r., I CK 131/03, OSNC Nr 2/2005. poz. 40 i z 16.7.2004 r.. I CK 83/04: MoP Nr 16/2004. s. 726; z 18.02.2010r. IICSK434/09 Legalis: z 14. 01.2011r. IPK145/10 Legalis; z 6. 12. 2011r. VCSK 38/11 Legalis). Obecnie funkcja kompensacyjna odsetek znów przeważa nad ich funkcją waloryzacyjną. W tej sytuacji zasądzanie odsetek od daty wyrokowania prowadziłoby w istocie do ich umorzenia za okres sprzed daty wyroku i byłoby nieuzasadnionym uprzywilejowaniem dłużnika, co mogłoby go skłaniać do jak najdłuższego zwlekania z opóźnionym świadczeniem pieniężnym w oczekiwaniu na orzeczenie sądu, znoszące obowiązek zapłaty odsetek za wcześniejszy okres.

Z tych względów apelacja jako pozbawiona uzasadnionych podstaw podlega oddaleniu – art. 385 kpc.

Na oryginale właściwe podpisy

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Justyna Dolata
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację:  Jarosław Gołębiowski,  Przemysław Maciejewski
Data wytworzenia informacji: