Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSO Stanisław Łęgosz
Sędziowie	SSR del. Aleksandra Szymorek - Wąsek SSO Dariusz Mizera (spr.)
Protokolant	st. sekr. sąd. Dorota Roniek

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa Z. P. (1)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 18 marca 2014 roku, sygn. akt I C 194/11

1.oddala apelację,

2.nie obciąża powoda Z. P. (1) obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akta II Ca 632/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim

I. zasądził od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. P. (1):

1/ kwotę 35.700,00 (trzydzieści pięć tysięcy siedemset złotych 00/100) tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami:

od kwoty 7.000 ,00 (siedem tysięcy) złotych od dnia 24 grudnia 2010r. do dnia zapłaty;

od kwoty 21.500,00 (dwadzieścia jeden tysięcy pięćset złotych 00/100) złotych od dnia 11 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty;

od kwoty 7.200,00 (siedem tysięcy dwieście złotych 00/100) od dnia 10 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty;

2/ kwotę 1.560,00 (jeden tysiąc pięćset sześćdziesiąt złotych 00/100) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2010 roku do dnia zapłaty;

3/. kwotę 4.000,00 (cztery tysiące złotych 00/100) tytułem skapitalizowanej renty wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2010 roku do dnia zapłaty;

II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

III. zasądził od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. P. (1) kwotę 901.86 (dziewięćset jeden złotych 86/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV. nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim: od powoda Z. P. (1) kwotę 651.00 (sześćset pięćdziesiąt jeden złotych 00/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa;

od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 2.776,00 (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt sześć złotych 00/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa;

V. zwrócił pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w

W. nadpłaconą zaliczkę w kwocie 30 (trzydzieści złotych 00/100)

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego.

W dniu (...)roku, około godz. 21.00, powód Z. P. (1) wracał z miejscowości Ż. do swojego domu, znajdującego się w B.. Szedł pieszo nieutwardzonym poboczem, prawą stroną w kierunku B.. W pewnym momencie zauważył nadjeżdżający od strony Ż. samochód osobowym, którego kierujący będąc w stanie nietrzeźwości nie zachowując szczególnej ostrożności doprowadził do potrącenia powoda Z. P. (1).

Kierujący samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. (...) B. H. ani też wspólnie z nim podróżujący koledzy nie udzielili pomocy powodowi Z. P. (1) i zbiegli z miejsca wypadku.

Następnego dnia rano, około godziny 06.00, jadąca do pracy rowerem mieszkanka B. zobaczyła leżącego w rowie powoda, po czym niezwłocznie wezwała karetkę pogotowia, która zabrała powoda do szpitala w S..

W szpitalu w S., na oddziale ortopedyczno - urazowym, powód Z. P. (1) przebywał w okresie od 19.05.2010r. do dnia 11.06.2010r., gdzie w dniu 26.05.2010r., został poddany zabiegowi operacyjnemu - repozycji otwartej i osteosynteza m.AO.

Powód Z. P. (2) w chwili wypadku miał w organizmie około 2 promili alkoholu.

W wyniku wypadku z dnia 18.05.2010r. powód Z. P. (1) doznał wielomiejscowego złamania kości biodrowej lewej z przemieszczeniem odłamów oraz ogólnego potłuczenia. W okresie pierwszych 3 tygodni od zdarzenia zakres cierpień powoda związanych z przebytymi urazami był znacznego stopnia, a było to związane ze znacznymi bólami po złamaniu, brakiem możliwości poruszania się oraz bólem okołooperacyjnym. Po tym okresie czasu dolegliwości bólowe zmniejszały się, przy nadal zaleconym leżeniu, a następnie ograniczonym poruszaniu się.

W okresie od wypadku do dnia 11.06.2010r., powód przebywał w Oddziale Urazowo- Ortopedycznym w S., gdzie miał zapewnioną całodobową opiekę. Do dnia 07.07.2010r., powód Z. P. (1) przebywał w domu i wówczas wymagał pełnej opieki osób trzecich w wymiarze 8 godzin dziennie. Od dnia 07.07.2010r. do 18.08.2010r., powód poruszał się o dwóch kulach, a następnie jednej kuli i wtedy wymagał częściowej pomocy innych osób przy kąpieli, sprzątaniu, robieniu zakupów i obiadów w wymiarze czterech godzin dziennie. Po 18.08.2010r. do końca 2010r. powód wymagał opieki w wymiarze dwóch godzin dziennie.

Po wyjściu ze szpitala, powód Z. P. (1) miał zalecone leżenie. Po wykonanym w dniu 07.07.2010r. rtg, powód miał zalecone chodzenie o kulach, a po 18.08.2010r. chodzenie z pełnym obciążeniem.

Dwukrotnie w dniach 07 lipca i 18 sierpnia .2010r. powód miał przeprowadzone badanie kontrolne w Poradni Ortopedyczno- Urazowej w S.. Korzystał z rehabilitacji.

W wyniku z darzenia z dnia (...)., powód Z. P. (1) doznał 15 % uszczerbku na zdrowiu wynikającego z wielomiejscowego złamania, jego wpływu na dysfunkcję miednicy i KDP oraz dolegliwości bólowych powysiłkowych.

W wyniku wypadku, powód Z. P. (1) w obszarze psychiatrycznym doznał reaktywnych zaburzeń i krótkotrwałych zaburzeń emocjonalnych o bardzo dużym nasileniu związanych z realnym zagrożeniem życia i niemożnością udzielenia jakiejkolwiek pomocy. Początkowo u powoda wystąpiła ostra reakcja na stres (znaczne cierpienie i poczucie realnego zagrożenia), następnie zespół stresu pourazowego o umiarkowanym nasileniu (umiarkowane cierpienia psychiczne) oraz zespół stresu pourazowego o łagodnym i epizodycznie umiarkowanym nasileniu (łagodne i umiarkowane cierpienie psychiczne).

Na skutek przedmiotowego wypadku, powód Z. P. (1) doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 % oraz utrwalonego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 3% wynikającego ze złych widoków na przyszłość, niemożności odzyskania pełnej sprawności ruchowej, upadki, poczucie kalectwa. Natychmiastowe udzielenie pomocy powodowi i przewiezienie do szpitala nie spowodowałoby tak wielkiej traumy oraz długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

W dniu zdarzenia, pojazd marki O. (...) o nr rej. (...) objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w (...) S.A. z siedzibą w W..

Powyższe ustalenia faktyczne, Sąd poczynił w oparciu o dokumenty załączone do akt niniejszej sprawy jak i do akt szkodowych wraz ze znajdującą się tam dokumentacją medyczną, opinię biegłych ortopedy traumatologia, psychiatry i z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych jak i zeznania powoda Z. P. (1) oraz świadków Z. P. (3) i A. W., które uznał za wiarygodne. Dokonując oceny zgromadzonego tak materiału dowodowego Sąd uznał, iż brak jest podstaw, aby odmówić waloru wiarygodności opiniom sporządzonym w niniejszej sprawie przez biegłych.

Zdaniem Sądu, opinie biegłego ortopedy - traumatologa oraz biegłego psychiatry zostały sporządzone w oparciu o dokumentację medyczną i badanie osobowe powoda, bazują na wiedzy i doświadczeniu biegłych w zakresie ich specjalności. Ponadto, opinie te jako odnoszące się do wszystkich kwestii zawartych w tezach dowodowych są wyczerpujące i zawierają fachowe uzasadnienie wniosków końcowych w nich zawartych. Ponadto, nie były one kwestionowane przez żadną ze stron i dlatego też stały się podstawą poczynienia ustaleń przez Sąd.

Mając takie ustalenia Sąd Rejonowy zważył, iż pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wypłacając na rzecz powoda Z. P. (1) kwotę 14.020,60 złotych tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia pomniejszoną o 30 % przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody, przyjął na siebie odpowiedzialność za skutki wypadku, któremu uległ powód. Odpowiedzialność ta nie budzi wątpliwości i nie była przez żądną ze stron kwestionowana w toku niniejszego postępowania.

Ustawową przesłanką odpowiedzialności pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W., jest przepis art. 822 k.c. stanowiący, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zostaje zawarta umowa ubezpieczenia.

Przepis art. 444 § 1 k.c. stanowi, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Podstawą żądania zadośćuczynienia mogą być cierpienia fizyczne i psychiczne występujące łącznie lub oddzielnie. W celu określenia wysokości zadośćuczynienia należnego powodowi Z. P. (1), Sąd uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na doznane przez powoda krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych oraz trwałość skutków czynu niedozwolonego.

Z analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w okresie pierwszych 3 tygodni od zdarzenia zakres cierpień powoda związanych z przebytymi urazami był znacznego stopnia, a było to związane ze znacznymi bólami po złamaniu, brakiem możliwości poruszania się oraz bólem okołooperacyjnym. Po tym okresie czasu dolegliwości bólowe zmniejszały się, przy nadal zaleconym leżeniu, a następnie ograniczonym poruszaniu się. Ponadto, u powoda wystąpiła ostra reakcja na stres (znaczne cierpienie i poczucie realnego zagrożenia), następnie zespół stresu pourazowego o umiarkowanym nasileniu (umiarkowane cierpienia psychiczne) oraz zespół stresu pourazowego o łagodnym i epizodycznie umiarkowanym nasileniu (łagodne i umiarkowane cierpienie psychiczne).

Podkreślić należy, iż zadośćuczynienie określone w art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Zadośćuczynienie ma charakter uznaniowy, a jego przyznanie nie jest więc obligatoryjne w każdej sytuacji, gdy zaistnieje krzywda, lecz zależy od uznania i oceny Sądu konkretnych okoliczności sprawy. Przepisy kodeksu nie wskazują jakichkolwiek kryteriów, jakie należałoby uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego; przepis ten mówi jedynie o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę". Kryteria, jakimi należy się kierować przy określaniu wysokości zadośćuczynienia dostarcza nam orzecznictwo. Ustalając wysokość zadośćuczynienia, pamiętać należy, że ma ono mieć charakter kompensacyjny, a więc przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Orzecznictwo wskazuje, że uwzględniając przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie można podważać kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia. Nie może jednak zarazem kwota zadośćuczynienia stanowić źródła wzbogacenia, a jedynym kryterium dla oceny wysokości zasądzonego zadośćuczynienia jest rozmiar krzywdy powoda .

W orzecznictwie przyjmuje się, że przyczynieniem się poszkodowanego do powstania szkody jest każde jego zachowanie pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Przy czym o przyczynieniu się poszkodowanego można mówić wyłącznie w przypadku, gdy jego określone zachowanie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, a nie w jakimkolwiek innym powiązaniu przyczynowym. Innymi słowy - zachowanie się poszkodowanego musi stanowić adekwatną współprzyczynę powstania szkody lub jej zwiększenia, czyli włączać się musi jako dodatkowa przyczyna szkody. Stąd przyjmuje się, że zastosowanie art. 362 k.c. może nastąpić dopiero po ustaleniu istnienia związku przyczynowego. Jeżeli nie ma takiego przyczynienia się, to nie może być zmniejszony obowiązek naprawienia szkody. Ponadto stwierdzić należy, że ustalenie kryteriów, które należy uwzględnić przy dokonywaniu obniżenia odszkodowania zostało pozostawione orzecznictwu. Sam przepis przedstawia je bardzo ogólnie, zawierając je w zwrocie „stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron". Taka redakcja przepisu niewątpliwie nakazuje, by uwzględniać wszystkie okoliczności konkretnej sprawy, a nie tylko sam stopień przyczynienia się do szkody. Jednocześnie kodeks cywilny nie ustanawia żadnych sztywnych kryteriów. W sytuacji zaistnienia przyczynienia się poszkodowanego może dojść do obniżenia odszkodowania. Jednakże stwierdzenie przyczynienia, pomimo że jest konieczne do obniżenia odszkodowania, lecz nie jest do tego wystarczające - nie prowadzi bowiem do niego automatycznie. Konsekwencją stwierdzenia współprzyczynienia jest jedynie powinność badania przez sędziego okoliczności decydujących o tym, czy zmniejszenie odszkodowania winno w ogóle nastąpić. Tak więc obowiązkiem sądu, który stwierdził przyczynienie poszkodowanego, nie jest zmniejszenie odszkodowania, lecz dokonanie analizy pod kątem zbadania zasadności i skali ewentualnego obniżenia odszkodowania .

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, iż stopień winy powoda Z. P. (1) idącego nieprawidłowo poboczem po prawej stronie jezdni oraz będącego w stanie nietrzeźwości nie był znaczny w stosunku do winy sprawcy wypadku, które to okoliczności zdaniem Sądu pozwalają na przyjęcie 20 % przyczynienia się powoda Z. P. (1) do zaistniałej szkody.

Z powyższych względów, uwzględniając ustalony przez biegłego ortopedę traumatologa oraz biegłego psychiatrę uszczerbek na zdrowiu oraz dotychczas wypłaconą powodowi Z. P. (1) kwotę zadośćuczynienia w wysokości 9.100 zł jak i stopień przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody na poziomie 20 %, Sąd zasądził na jego rzecz dodatkowo kwotę 35.700 zł tytułem należnego dalszego zadośćuczynienia .

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 482 k.c., zasądzając je od kwoty 7.000 zł od dnia 24.12.2010r. do dnia zapłaty, od kwoty 21.500 zł od dnia

11.06.2012r. do dnia zapłaty tj. zgodnie ze zgłoszonym w tym zakresie żądaniem, a od kwoty 7.200 zł od dnia 10.04.2013r.tj. od następnego dnia od złożenia pisma procesowego stanowiącego rozszerzenie powództwa.

Wysokość skapitalizowanej renty (odszkodowania) z tytułu zwiększonych potrzeb po wypadku - kosztów opieki osób trzecich, Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego ortopedy traumatologa, zgodnie z którą powód Z. P. (1) :

-

od dnia 12.06.2010r. do 07.07.2010 r. wymagał pomocy osób trzecich w wymiarze po 8 godziny dziennie,

-

od dnia 08.07.2010r. do 18.08.2010r. w wymiarze 4 godzin dziennie;

-

od 19.08.2010r. do 31.12.2010r. w wymiarze 2 godzin dziennie. Powód wnosił o zasądzenie za 1 godzinę opieki kwoty 14.99 zł, a zatem:

-koszt opieki osób trzecich w okresie od 12.06.2010r. do 18.08.2010r. wyniósł 2.998,00 zł (25 dni x 8 godz. x 14.99 zł);

- koszt opieki osób trzecich w okresie od 08.07.2010 r. do 18.08.2010r. wyniósł

2.458,36 zł ( 41 dni x 4 godz. x 14.99 zł);

-koszt opieki osób trzecich w okresie od 19.08.2010r. do 31.12.2010r. wyniósł

395,73 zł ( 132 dni x 2 godz. x 14.99 zł);

Z powyższych względów, uwzględniając stopień przyczynienia się powoda do powstałej szkody (20%) oraz dotychczas wypłaconą na jego rzecz kwotę 705.60 zł, Sąd zasądził na rzecz powoda Z. P. (1) kwotę 4.000 zł tytułem skapitalizowanej renty (odszkodowania za poniesione koszty opieki).

Mając na uwadze wysokość dochodzonego odszkodowania z tytułu kosztów dojazdów powoda do placówek medycznych (1.500 zł), kosztów zakupu leków farmakologicznych (250 zł) oraz kosztów zniszczonego ubrania (200 zł), które to kwoty w trakcie toczącego się postępowania nie były kwestionowane przez pozwanego Sąd po pomniejszeniu tychże kwot o 20% przyczynienie się powoda do zaistniałej szkody, zasądził na rzecz powoda kwotę dodatkowo kwotę 1.560 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24.12.2010r. do dnia zapłaty, zgodnie ze zgłoszonym w tym zakresie żądaniem.

Z powyższych względów, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako nieuzasadnione.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach, stanowił natomiast przepis art. 100 k.p.c., który przewiduje zasadę stosunkowego rozłożenia kosztów. Polega ona na rozłożeniu kosztów miedzy stronami odpowiednio do wysokości, w jakiej zostały poniesione oraz stosownie do wyniku sprawy tj. stopnia uwzględnienia i nieuwzględnienia żądań.

Z porównania łącznej kwoty dochodzonej przez powoda Z. P. (1) w niniejszej sprawie (50.950 zł ) z kwotą zasądzoną (41.260 zł) wynika, iż powód Z. P. (1) wygrał sprawę w 81%. Łącznie koszty postępowania w sprawie wyniosły 3.320,29 zł.

Ponieważ powód Z. P. (1) poniósł koszty w wysokości 1.532,72 zł , a powinien je ponieść w kwocie 630,85 (19% x 3.320,29 zł), to zgodnie z treścią art. 100 k.p.c. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. powinien mu zwrócić kwotę 901,88 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów procesu (1.532,72 zł - 630,85 zł).

Koszty sądowe, które nie zostały uiszczone w trakcie toczącego się procesu, obejmowały łącznie kwotę 3.427,42 złotych, a złożyły się na nie:

- nieuiszczona opłata sądowa od pozwu w kwocie 698 zł;

- koszty wynagrodzenia biegłego psychiatry w kwocie 270,16 złotych; - -

- koszty wynagrodzenia biegłego ortopedy w kwocie 353.50 złotych;

- oplata sądowa od rozszerzonej części powództwa w kwotach 1.075 zł oraz w kwocie 775 zł;

- koszty uzupełniającej pisemnej opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych w kwocie 255,76 zł.

Mając na uwadze zasadę stosunkowego rozłożenia kosztów oraz przepis art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr 167 poz. 1398.), Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim:

- od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 2.776,00 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (opłaty sądowej oraz wydatków na opinie biegłych) od uwzględnionej części powództwa (81% x 3.427,42 zł),

- od powoda Z. P. (1) kwotę 651.00 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (opłaty sądowej oraz wydatków na opinie biegłych) od oddalonej części powództwa (19% x 3.427,42 zł).

Podstawę prawną rozstrzygnięcia punktu V wyroku stanowił przepis art. 80 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. Nr 167 poz. 1398).

Apelację od powyższego wyroku wniósł za pośrednictwem swojego pełnomocnika powód Z. P. (1) zaskarżając wyrok w części oddalającej powództwo.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił :

I.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, wbrew ustalonemu w sprawie materiale dowodowemu, iż w chwili potrącenia powoda przez samochód osobowy, powód znajdował się na poboczu drogi, a nie w rowie,

II.  naruszenie art. 362 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż powód-poszkodowany przyczynił się do powstania szkody w wymiarze 20%, co skutkowało odpowiednim pomniejszeniem przyznanej powodowi kwoty tytułem zadośćuczynienia (art. 445 § 1 k.c.), odszkodowania (art. 444 § 1 k.c.)

i skapitalizowanej renty (art. 444 § 2 k.c.) oraz wpłynęło na obciążenie powoda Z. P. (1) kosztami postępowania w zakresie oddalonego powództwa tj. w zakresie 20%,

Powołując się powyższe zarzuty skarżący wniósł o :

1. zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanego (...) S.A na rzecz powoda Z. P. (1):

a) w pkt I ppkt 1:

kwoty 44.000 zł (słownie: czterdzieści cztery tysięcy złotych 00/100)

tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami:

-

od kwoty 7000 zł od dn. 24.12.2010 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 21500 zł od dn. 11.06.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 15000 zł od dn. 10.04.2013 r. do dnia zapłaty,

b) w pkt I ppkt 2:

kwoty 1.950 zł (słownie: jeden tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt złotych 00/100) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24.12.2010 r. do dnia zapłaty,

c) w pkt I ppkt 3:kwoty 5.000 zł (słownie: pięć tysięcy złotych 00/100) tytułem skapitalizowanej renty wraz z ustawowymi odsetkami od dn. 24.12.2010 r. do dnia zapłaty;

d) w pkt. III: kwoty 2.732,72 zł (słownie: dwa tysiące siedemset trzydzieści dwa złotych 72/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

a nadto:

2.  uchylenie w całości pkt II przedmiotowego wyroku,

3.  zmianę przedmiotowego wyroku w pkt. IV poprzez zasądzenie od pozwanego (...) S.A na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim kwoty 3.427 (słownie: trzy tysiące czterysta dwadzieścia siedem złotych 00/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionego powództwa, a tym samym- nieobciążanie nimi powoda Z. P. (1)

4.  zasądzenie od pozwanego (...) S.A na rzecz powoda Z. P. (1) kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na apelację wnosił o jej oddalenie w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja jest bezzasadna.

Skarżący w pierwszej kolejności zarzuca Sądowi naruszenie art. 233§ 1 k.p.c. wskazując, iż Sąd Rejonowy oceniając materiał dowodowy zgromadzony w sprawie błędnie przyjął, iż w chwili potrącenia przez samochód osobowy powód znajdował się na poboczu drogi podczas gdy zdaniem skarżącego znajdował się już w rowie. Sąd Rejonowy na podstawie zebranych dowodów przyjął , iż do uderzenia powoda doszło na poboczu drogi. Takie ustalenie znajduje pełne oparcie w zgromadzonych w sprawie dowodach. Słusznie bowiem pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na apelacje wskazuje, iż powód w swoich zeznaniach był bardzo niekonsekwentny gdyż podawał różne wersje zdarzenia w zależności od charakteru postępowania. W postępowaniu karnym powód zeznał, iż szedł prawą stroną jezdni /k.44 odw. akt II K 771/10 SR w Tomaszowie Mazowieckim/ , w toku procesu cywilnego mówił już , że szedł prawnym poboczem /k. 117odw. /. W postępowaniu karnym powód wskazał ponadto, iż nikt nie wysiadał z samochodu, a sprawcy szybko odjechali /k. 45odw. akt II K 771/10 SR w Tomaszowie Maz./ by następnie w sprawie cywilnej zeznać, iż uczestnicy zdarzenia po wypadku przykrywali go gałęziami. Rozbieżności tego rodzaju każą podchodzić do zeznań powoda z dużą ostrożnością. Są to istotne rozbieżności nad którymi Sąd nie może przejść do porządku dziennego zwłaszcza, że sporządzona po wypadku dokumentacja fotograficzna miejsca zdarzenia wcale nie wskazuje aby na miejscu zdarzenia były jakieś gałęzie którymi rzekomo miał być przykrywany powód. Nie sposób zatem zarzucić Sądowi Rejonowemu dowolności w ustaleniu stanu faktycznego w tym zakresie. Pełnomocnik powoda nie przedstawił żadnej przekonującej argumentacji która mogłaby doprowadzić Sąd odwoławczy do innych ustaleń niż te dokonane przez Sąd Rejonowy.

Rozważając z kolei zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 362 k.c. stwierdzić należy, iż powód poruszając się poboczem drogi po prawej stronie naruszył art. 11 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (jedn. tekst: Dz.U. z 2012 r., poz. 1137, ze zm.).

W takiej sytuacji pomiędzy obiektywnie niewłaściwym zachowaniem powoda, a powstałą szkodą zachodzi normalny związek przyczynowy w rozumieniu art. 361§1 k.c.

Ma rację skarżący, iż to nie powód był sprawcą wypadku, a nietrzeźwy kierujący samochodem osobowym. Powód jednak przyczynił się do powstania samej szkody.

Przyczynieniem się jest każde zachowanie się poszkodowanego pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Przyczynienie się do szkody występuje wtedy, gdy na podstawie stanu faktycznego sprawy uzasadniony jest wniosek, że bez udziału poszkodowanego szkoda by nie powstała lub nie przybrałaby ustalonych rozmiarów. Uznanie przyczynienia się za kategorię obiektywną oznacza, że nie należą do jej treści elementy podmiotowe, takie jak wina lub jej brak. Mają one natomiast znaczenie dla stopnia zmniejszenia odszkodowania (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 29 października 2008 r., IV CSK 228/08, niepubl. i z dnia 19 listopada 2009 r., IV CSK 241/09, niepubl.), co w praktyce zwykle nazywa się „stopniem przyczynienia się poszkodowanego”. Ocena zachowania poszkodowanego pod kątem tak rozumianego przyczynienia była obowiązkiem Sądu Rejonowego rozpoznającego sprawę, jest to bowiem ocena prawna podejmowana na podstawie ustaleń, w konkretnych okolicznościach danej sprawy.

Niewątpliwe jednak było, że do wypadku doszło w sytuacji, w której powód znajdował się na drodze po niewłaściwej jej stronie. Przepis art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (jedn. tekst: Dz.U. z 2012 r., poz. 1137, ze zm.) nakazuje pieszemu idącemu poboczem lub jezdnią poruszanie się lewą stroną. Stosowanie się do tego wymogu gwarantuje bezpieczeństwo, a w każdym razie podnosi niewymiernie jego poziom. Niezastosowanie się do tego wymogu bywa tragiczne w skutkach, zwłaszcza gdy drogą porusza się pojazd kierowany przez nietrzeźwego kierowcę, ponieważ pieszy nie ma możliwości zaobserwowania w odpowiednim czasie zachowania kierującego.

Taka sytuacja miała miejsce w rozpoznawanej sprawie, nie może zatem ulegać wątpliwości, że obiektywnie nieprawidłowe zachowanie powoda było przyczyną doznanej przez niego szkody; gdyby zachował się on prawidłowo, to jest szedł lewą stroną drogi, do potrącenia go przez sprawcę wypadku by nie doszło.

Wbrew stanowisku skarżącego, nie można pomijać okoliczności, że w chwili zdarzenia powód (podobnie jak i sprawca wypadku) był pod znacznym wpływem działania alkoholu. Pieszego co prawda nie obowiązuje nakaz trzeźwości, jednakże jest oczywiste , iż stan nietrzeźwości (około 2 promille) w sposób bezpośredni wpływał na postrzeganie, koncentrację, a więc na właściwości organizmu człowieka będącego pod wpływem alkoholu, mające wpływ na jego zachowanie się na drodze w aspekcie przestrzegania obowiązujących zasad ruchu drogowego. Nie sposób się zgodzić z twierdzeniem, iż w takim stanie powód mógł bez jakichkolwiek zakłóceń obserwować nadjeżdżające pojazdy, oceniać ich prawidłowości toru jazdy i podejmować racjonalne decyzje.

Ocena stopnia przyczynienia się poszkodowanego do szkody stanowi w zasadzie uprawnienie sądu I instancji. Sąd odwoławczy może zakwestionować tę ocenę tylko wtedy gdy rażąco błędnie ocenia stopień winy obu stron, lub ogranicza obowiązek odszkodowawczy w taki sposób który nie odpowiada określonemu wymogowi jego „odpowiedniego” zmniejszenia stosownie do wszystkich okoliczności danego przypadku.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jakichkolwiek przesłanek do skutecznego zakwestionowania przyjętego przez Sąd I instancji rozmiaru przyczynienia się poszkodowanego do szkody. Wszystkie przywołane wyżej okoliczności wskazują, iż przyczynienie się powoda do powstania szkody ocenione na poziomie 20% zostało dokonane przez Sąd w sposób prawidłowy .

Na marginesie jedynie należy zauważyć, iż w bardzo zbliżonym niemalże identycznym stanie faktycznym Sąd Najwyższy zaakceptował przyczynienie poszkodowanego do szkody w rozmiarze aż 50%. (por. wyrok SN z 11 września 2014r. III CSK 248/13 , www.sn.pl.)

Reasumując podniesione przez powoda w apelacji zarzuty okazały się bezzasadne w związku z czym apelacja podlegała oddaleniu, a to na podstawie art. 385 k.p.c.

Z uwagi na trudną sytuacje powoda Sąd Okręgowy na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył powoda obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów procesu za instancję odwoławczą.