Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSO Jarosław Gołębiowski
Sędziowie	SSO Stanisław Łęgosz (spr.) SSO Dariusz Mizera
Protokolant	Paulina Neyman

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa Gminy Ż.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie

z dnia 30 grudnia 2014 roku, sygn. akt I C 554/14

oddala apelację i zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda Gminy Ż. kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 142/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 30 grudnia 2014 r. w sprawie I C 554/10 Sąd Rejonowy w Opocznie zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda Gminy Ż. kwotę 5. 412,- złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 14 lutego 2014 do dnia zapłaty oraz kwotę 1.450,- złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

Pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wystawił w dniu 6 lipca 2012 r. gwarancję ubezpieczeniową właściwego usunięcia wad i usterek Nr (...) obejmującą realizację zadania pn. (...)w miejscowości Ż., w której zobowiązał się nieodwołalnie i bez stawiania warunków do zapłaty na rzecz Gminy Ż. do kwoty 30.352,08 zl z tytułu roszczeń powstałych z tytułu nie wpłacenia przez wykonawcę (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. należności powstałych w okresie obowiązywania gwarancji, w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek, naruszającym postanowienia otrzymanej gwarancji jakości lub rękojmi za wady. Okres obowiązywania gwarancji oznaczono na okres od 1 grudnia 2012 r. do 15 grudnia 2017 r.

W dniu 9 lipca 2012 r. Gmina Ż. zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. umowę, której przedmiotem była budowa kompleksu boisk sportowych (...)w miejscowości Ż.. Odbioru końcowego inwestycji dokonano w dniu 30.11.2012 r.

Pismami datowanymi na 16.05.2013 r.. 05.06.2013 r., 12.06.2013 r., 14.06.2013 r. i 29.11.2013 r. Gmina Ż. wzywała (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. do dokonania napraw gwarancyjnych wykonywanej inwestycji pn. (...) w miejscowości Ż..

Pismem z dnia 5.09.2013 r. Gmina Ż. poinformowała (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. o wszczęciu procedury uruchomienia gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek, z której pokryte będą koszty zlecenia naprawy usterek innemu wykonawcy.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w K., pozostaje w upadłości i nic usunęła wad.

Gmina Ż. w dniu 14 czerwca 2013 roku zleciła firmie (...) z siedzibą w O. opracowanie szacunku na obiekcie (...)położonego w Ż.. Oferta cenowa opiewała na kwotę 5.412 złotych z podatkiem VAT. firma (...) wykonała naprawę wad na boisku w Ż., zgodnie z opracowanym szacunkiem. Wystawiła również fakturę VAT na kwotę 5.412 złotych.

W ocenie sądu powództwo, w którym strona powodowa dochodzi roszczenia z gwarancji ubezpieczeniowej jest zasadne. Gwarancja ubezpieczeniowa jest specyficzną urnową, ukształtowaną przez praktykę (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 1996 r., II CRN 38/96, OSNC 1996, nr 9, poz. 122). Jako czynność ubezpieczeniowa znajduje głównie oparcie w zasadzie swobody umów (art. 353 1 k.c), a do jej zawarcia wymagane jest złożenie oświadczeń woli przez obie strony, przy czym wola ta może zostać wyrażona przez każde zachowanie się, które ujawnia ją w sposób dostateczny. Przyjęcie oferty, jak trafnie podniesiono w literaturze, może nastąpić przez złożenie przez beneficjenta żądania zapłaty, a nawet milcząco. W sprawie umowa została zawarta na skutek oferty (gwarancji ubezpieczeniowej) złożonej przez gwaranta i jej przyjęcia przez beneficjenta w drodze żądania zapłaty. Ofertę tę złożyło pozwane towarzystwo ubezpieczeniowe, będące profesjonalistą działającym na rynku ubezpieczeń. W tej sytuacji wątpliwości powinno się tłumaczyć na niekorzyść strony, która zredagowała ofertę, co oznacza, że ryzyko wątpliwości wynikających z niejasnych postanowień umowy, niedających się usunąć w drodze wykładni, powinna ponieść strona, która zredagowała umowę.

Pozwany nieodwołalnie i bez stawiania warunków poza przewidzianymi w niniejszym dokumencie gwarantuje na rzecz beneficjenta (powoda) zapłatę kwoty 30.352.08 złotych (§ 2 gwarancji ubezpieczeniowej). Gwarancja niniejsza zabezpiecza roszczenia beneficjenta w stosunku do wykonawcy ( (...) Sp. z o.o. w K.) powstałe z tytułu nie zapłacenia przez, wykonawcę należności, powstałych w okresie obowiązywania niniejszej gwarancji, w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek, naruszającym postanowienia otrzymanej gwarancji jakości lub rękojmi za wady wynikających z umowy (umowa o realizacje zadania pn. (...) w miejscowości Ż.(§ 2 gwarancji ubezpieczeniowej).

Nie ulega żadnej wątpliwości, że wady ujawniły się w okresie obowiązywania gwarancji ubezpieczeniowej (tj. maj 2013 roku). Powód wezwał wykonawcę do usunięcia wad (k. 22. 23) oraz wezwał pozwanego do zapłaty (k.18). W tych okolicznościach uznać należy, że powód spełnił warunki stawiane w § 3 gwarancji ubezpieczeniowej. Okoliczności tej nie kwestionuje strona pozwana podnosząc tylko, że zwrot „niewłaściwe usunięcie wad lub usterek" należy wykładać jako „ niewłaściwe wykonanie zobowiązania", a zwrot „nieusunięcie wad łub usterek" jako „niewykonanie zobowiązania" w rozumieniu art. 471 k.c. Skoro wykonawca nie przystąpił w ogóle do usunięcia wad, to w ocenie pozwanego nie można mówić o „niewłaściwym usunięciu wad" o jakich stanowi § 2 gwarancji ubezpieczeniowej.

To pozwany był autorem treści gwarancji ubezpieczeniowej i trudno zgodzić, się z nim, że „niewłaściwe usuniecie wad" przez wykonawcę nie obejmuje swoim zakresem sytuacji występującej w niniejszej sprawie. Intencją wykonawcy i zamawiającego (Gminy Ż.) było zabezpieczenie wykonania umowy nr(...) § 11 pkt.7 powołanej umowy stanowi, że jeżeli wykonawca nie usunie wad w terminie 14 dni od daty wyznaczonej przez zamawiającego na ich usuniecie, to zamawiający może zlecić usuniecie wad stronie trzeciej na koszt wykonawcy. W tym przypadku koszty usuwania wad będą pokrywane w pierwszej kolejności z zatrzymanej kwoty będącej zabezpieczeniem należytego wykonania umowy (k43). Gwarancja ubezpieczeniowa zabezpieczała roszczenia beneficjenta (powoda) w stosunku do wykonawcy w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek naruszających postanowienia wynikające z umowy nr (...)roku, w tym m.in. § 11 pkt. 7 umowy.

Zatem § 2 gwarancji ubezpieczeniowej można również wykładać w ten sposób, że niewłaściwe usuniecie wad i usterek to takie, które wynika z rękojmi za wady określone w umowie nr (...) roku. Skoro powód wezwał wykonawcę do usunięcia wad, zakreślając mu termin, a ten nie usunął wad w terminie to powód postąpił tak jak stanowi § 11 pkt. 7 umowy nr (...).(...)i zlecił naprawę wad osobie trzeciej.

Trudno zresztą przyjąć, że niewłaściwe usunięcie wad nie obejmuje nie usunięcia wad będącego następstwem wezwania wykonawcy do ich usunięcia.

Mając powyższe na uwadze sąd uwzględnił powództwo a o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.,

Od powyższego wyroku apelację wniósł pozwany. Zaskarżył go w całości, zarzucając naruszenie:

I. przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że pozwany był zobowiązany do wypłaty z gwarancji pomimo braku wymagalnego roszczenia pieniężnego powoda oraz braku wykazania przez powoda, że powstało świadczenie pieniężne przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji,

- art. 232 k.p.c. poprzez niezastosowanie tego przepisu i w konsekwencji uznanie, że powód nie był obowiązany do wskazania dowodów w postaci wykazania powstania świadczenia pieniężnego przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji.

II. przepisów prawa materialnego, tj.:

- art. 6 k.c. poprzez pominięcie tego przepisu, a w konsekwencji niezastosowanie ogólnej reguły rozkładu ciężaru dowodu polegającej na obowiązku udowodnienia przez powoda, że dokonał wezwania Wykonawcy do zapłaty świadczenia pieniężnego przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji, a w odpowiedzi na to wezwanie Wykonawca nie zapłacił powodowi należności,

- art. 65 k.c. poprzez błędną wykładnię treści oświadczeń woli zawartych w § 2 gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek Nr (...) i uznanie, że powód nie był obowiązany do wezwania Wykonawcy do zapłaty świadczenia przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji, pomimo że z treści ww. przepisu wynika, że gwarancja zabezpieczała roszczenie Beneficjenta w stosunku do Wykonawcy powstałe z tytułu nie zapłacenia przez Wykonawcę należności,

- art. 65 k.c. poprzez błędną wykładnię treści oświadczeń woli zawartych w § 2 gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek Nr (...) i uznanie, że gwarancja zabezpieczała również roszczenie Beneficjenta w stosunku do Wykonawcy powstałe w związku z niewykonaniem usunięcia wad lub usterek, podczas gdy prawidłowa wykładnia oświadczeń woli zawartych w § 2 ww. gwarancji, powinna prowadzić do wniosku, że zabezpieczała ona jedynie roszczenie mające związek z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek.

Występując z tymi zarzutami skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, przy uwzględnieniu kosztów postępowania przed Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest uzasadniona.

Wbrew zarzutom apelacyjnym Sąd pierwszej instancji nie naruszył przepisu art. 65 k.c. i dokonał prawidłowej wykładni treści oświadczeń zawartych w § 2 gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek Nr (...). Formułując taki zarzut strona pozwana przedstawia własną interpretację, iż gwarancja nie zabezpieczała roszczeń beneficjanta do wykonawcy z tytułu nieusunięcia wad, a jedynie zabezpieczała roszczenia z tytułu niewłaściwego usunięcia wad. Wykładnia pojęcia „niewłaściwe usunięcie wad” polegająca na przeciwstawieniu go pojęciu „nie usunięcie wad” nie jest uprawniona. Pozostaje w sprzeczności nie tylko z wykładnią gramatyczną pojęcia ,,niewłaściwy”, ale również z zakładanym przez strony celem udzielenie gwarancji. Zgodnie bowiem z definicją zawartą w słowniku języka polskiego pod red. Prof. dr. Mieczysława Szymczaka (PWN W-wa 1979 t. II, str. 370) przymiotnik,, niewłaściwy” oznacza „ nie taki jaki powinien być, nieodpowiedni”. Jeśli zatem usunięcie wad ma polegać na ich wyeliminowaniu tj. doprowadzeniu do stanu, gdy obiekt budowlany będzie wolny od wad, to „nie takie, jak powinno być” wykonanie tego zobowiązania polega na pozostawieniu wad w obiekcie, niezależnie od tego, czy jest to efektem źle wykonanych prac związanych z usunięciem wad, czy też nieprzystąpieniem do ich usunięcia. Ponadto już z samej nazwy przedmiotowej gwarancji wynika, że jej celem było zabezpieczenie inwestora przed otrzymaniem świadczenia obarczonego wadami i usterkami.

Powoływanie się przez pozwanego na wykładnię pojęć „niewykonanie” i „nienależyte wykonanie” zobowiązania sformułowanej na gruncie art. 471 k.c. jest chybione i nie uwzględnia faktu, że w przepisie tym dwa omówione pojęcia zostały celowo ze sobą zestawione i dlatego w doktrynie sformułowano definicje odróżniające ich zakresy pojęciowe. Tymczasem z przedmiotowej gwarancji nie wynika w żaden sposób przedstawienie użytego w niej pojęcia „niewłaściwe usunięcie” pojęciu „nieusunięcia”.

Nie są także uzasadnione pozostałe zarzuty skarżącego naruszenia prawa procesowego i materialnego odnoszące się do istnienia roszczenia pieniężnego powoda względem wykonawcy, powstałego przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji.

Strona powodowa w oparciu o dołączone do pozwu dowody z dokumentów, udowodniła istnienie roszczenia pieniężnego wobec wykonawcy, jego wysokość, a także że wzywała wykonawcę do zapłaty. Podnieść również należy, że przed sadem pierwszej instancji strona pozwana nie kwestionowała istnienia roszczenia pieniężnego powoda do wykonawcy, jak również nie prezentowała twierdzeń, że wykonawca nie był przez powoda wzywany do zapłaty kwoty 5 412zł.

Dlatego też apelacja pozwanego, jako pozbawiona uzasadnionych podstaw podlegała oddaleniu- art. 385 k.p.c.