Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSA w SO Grzegorz Ślęzak

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w K.

przeciwko M. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 24 listopada 2016 roku, sygn. akt I C 4/16upr

1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym sentencji w zakresie odsetek zasądzonych od kwot : 3.389,40 zł i 1.745,58 zł w ten sposób, że od obu tych kwot zasądza odsetki ustawowe od dnia 18 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku, a od dnia 1 stycznia 2016 do dnia zapłaty ustawowe odsetki za opóźnienie,

2. nie obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą na rzecz powoda.

Sygn. akt II Ca 120/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie po rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym sprawy z powództwa (...) przeciwko M. M. o zapłatę

1. zasadził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.670,65 zł z ustawowymi odsetkami przy czym od kwoty:

- 3.389,40 zł od dnia 18 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty;

- 1.745,58 zł od dnia 18 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty;

2. . zasadził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.297,- złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę powyższego wyroku stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

Powoda (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w K.
i pozwanego M. M. łączyły umowy o pożyczkę pieniężną z dnia 02-09-2014 r. i 09-09-2014 r. Pożyczka zawarta 09-09-2014 r. miała być spłacona w ratach w 24 ratach: 23 ratach po 93,90 zł i ostatniej 93,79 zł.

M. M. nie spłacił pożyczek na warunkach określonych w umowach, co spowodowało powstanie wymagalnego zadłużenia, na dzień 18-08-2015 r. w kwotach dochodzonych pozwem, w tym 3 389,40 zł i 1 745,58 zł tytułem niespłaconego kapitału. Pozwany nie spłacił zadłużenia wobec powoda.

Pozwany M. M. ma czworo dzieci; na wszystkie dzieci płaci alimenty. Na dzieci z pierwszego małżeństwa płaci tytułem alimentów łącznie 950 zł miesięcznie. Na dzieci ze związku nieformalnego płaci alimenty w łącznej wysokości 780 zł miesięcznie. Wynagrodzenie za pracę pozwanego wynosi około 1 300 zł netto miesięcznie, a ponadto z dodatkowej pracy uzyskuje około 300-400 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo zasługuje w całości na uwzględnienie.

Strony łączyła umowa pożyczki. Zgodnie z art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie z ustanowioną w art. 353 ¹ KC zasadą swobody umów, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W niniejszej sprawie niesporne jest, że na podstawie zawartej umowy pozwany powinien zwrócić kwotę pożyczki z odsetkami, ponadto bank mógł naliczyć prowizje i opłaty określone w tabeli opłat i prowizji. Zgodnie z art. 354 § 1 KC, dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Pozwany nie wywiązał się ze swoich zobowiązań z umowy pożyczki, co też przyznał, kwota zadłużenia dochodzona pozwem określona z odsetkami na dzień 17-08-2015 r. była niesporna, w związku z czym Sąd zasądził w na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę łącznie 5 670,65 zł wraz z żądanymi odsetkami ustawowymi od kwot kapitału od dnia 18 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty, które są należne na podstawie art. 481 § 1 kc.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Pozwany wniósł o rozłożenie spłaty zasądzonego świadczenia na raty. Zgodnie z art. 320 kpc. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. W przedmiotowej sprawie spełnienie przez pozwanego świadczenia w sposób jednorazowy w pełnej wysokości i od razu może być utrudnione, ponieważ jego dochody są niskie, a ma na utrzymaniu czworo dzieci. Jednakże ochrona jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 k.p.c. nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym. Pozwany zgodnie zawartymi umowami miał spłacać pożyczki w ratach, ale się z tak ustalonego zobowiązania nie wywiązał. Nie było też przeszkód, aby w okresie przed wytoczeniem powództwa we współpracy z wierzycielem ustalił inny okres spłaty i miesięczna ratę. Wobec przytoczonych okoliczności w ocenie Sądu rozłożenie na raty na żądany okres stanowiłoby naruszenie interesu powoda, dlatego nie uwzględnił wniosku pozwanego o rozłożenie spłaty na raty.

Powyższy wyrok w punkcie 1-ym w części zasądzającej odsetki zaskarżył powód.

Podnosząc zarzut obrazy art. 481 § 1 i § 2 kc poprzez jego błędną wykładnię i zastosowanie przez zasądzenie odsetek dalszych wyłącznie w wysokości odsetek ustawowych, podczas gdy powód dochodził ustawowych za opóźnienie, wnosił o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie pkt 1., poprzez zasądzenie na rzecz powoda kwoty 5.670,65 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 3.389,40 zł od dnia 18 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty oraz odsetek od kwoty 1.745,58 zł od dnia 18 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty w wysokości

odsetek ustawowych za opóźnienie

2. zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesowych za postępowania apelacyjne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest uzasadniona, albowiem słusznie podnosi zarzut obrazy prawa materialnego, tj. przepisów art. 481 § 1 i § 2 kc.

Trafnie bowiem wywodzi apelujący, że ustawą z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1830 ), która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2016 r, uległa zmianie treść przepisu art. 481 kc. Zgodnie z § 1 tegoż przepisu, który nie uległ zmianie, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie jednak z § 2 art. 481 kc. którego treść uległa zmianie od 1 stycznia 2016 r, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowania według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Zgodnie z art. 55 cyt. powyżej ustawy z dnia 9 października 2015 r o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. przed 1 stycznia 2016 r, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Powyższe oznacza, że zasądzone przez Sąd Rejonowy zaskarżonym wyrokiem odsetki są prawidłowe ale tylko za okres od 18 sierpnia 2015 r do dnia 31 grudnia 2015 r. Natomiast od obu kwot, tj. od kwoty 3389,40 zł i od kwoty 1745,58 zł, od dnia 1 stycznia 2016 r do dnia zapłaty powinny być zasądzone ustawowe odsetki za opóźnienie – zgodnie z art. 481 § 2 kc. w brzmieniu obowiązującym od tej daty.

Dlatego też, uwzględniając apelację w omawianym wyżej zakresie, należało na podstawie art. 386 § 1 kpc. zmienić w powyżej wskazany sposób zaskarżony wyrok w zakresie rozstrzygnięcia o odsetkach i orzec jak w sentencji wyroku.

O kosztach procesu między stronami za instancję odwoławczą orzeczono na zasadzie art. 102 kpc. Mając bowiem na względzie trudną sytuację materialną i rodzinną pozwanego, dysproporcję w stanie majątkowym obu stron, z których jedna – powód jest podmiotem gospodarczym, a także fakt, że apelacja, formalnie przegrana przez powoda, dotyczyła jedynie rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie odsetek, przy czym to sam powód zaniedbał też doprecyzowania żądania pozwu w tym zakresie, Sąd Okręgowy nie obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz powoda.

Mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania oraz powołane w nich przepisy, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.