Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 19 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Paweł Hochman (spr.)
Sędziowie:	SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSR del. Przemysław Maciejewski
Protokolant:	st. sekr. sąd. Anna Owczarska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 marca 2018 roku

sprawy z wniosku (...) w R.

z udziałem S. O., A. O., M. K., J. K. (1), W. K., A. D. (1), R. D., M. Z. (1), S. K., M. Z. (2), K. J., W. M., G. K., E. D., J. K. (2), I. W., T. K., I. J., H. K., A. Z., D. P., S. D. (1), A. D. (2), A. O. (1)i Gminy (...)

o ustalenie kuratora spadku po M. O.

na skutek apelacji uczestnika Gminy (...)

od postanowienia Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 9 października 2017 roku, sygn. akt I Ns 162/16

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie:

a)  w punkcie 2 w ten sposób, że zatwierdzić sprawozdanie kuratora Gminy (...) z zarządu spadkiem po zmarłym M. O. synu (...), zmarłym w dniu (...)roku w R. również za okres obejmujący 46 godzin pracy w 2016 roku,

b)  w punktach 3, 4, 6, 7 w ten sposób, że uchylić zawarte we wskazanych punktach rozstrzygnięcia,

2.  oddalić apelację w pozostałej części,

3.  rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego pozostawić Sądowi Rejonowemu w Radomsku w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

SSO Paweł Hochman

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSR Przemysław Maciejewski

Sygn. akt II Ca 75/18

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 4 maja 2017 roku kurator spadku Gmina (...) w R. wniósł o: 1/ zatwierdzenie sprawozdań rocznych z czynności zarządu masą spadku po M. O., synu (...) zmarłym w dniu (...) roku w R., ostatnio stale zamieszkałym w R. za 2014, 2015 i 2016 rok, 2/ przyznanie od Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w Radomsku na rzecz Gminy (...) – kuratora spadku – kwoty 1.723,77 złotych tytułem wynagrodzenia kuratora za dotychczasowy okres sprawowania kurateli, 3/ przyznanie od Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w Radomsku na rzecz Gminy (...) – kuratora spadku kwoty 69.732,00 złotych tytułem zwrotu wydatków za dotychczasowy okres sprawowania kurateli.

W uzasadnieniu powyższego wniosku kurator spadku podniósł, że w toku wykonywania kurateli wykonywał swoje obowiązki w zakresie przewidzianym przepisami art. 667 § 1 i 2 zd. 2 k.p.c., wnioskując w toku toczącego się przed tutejszym Sądem postępowania sądowego o dokonanie spisu inwentarza po zmarłym oraz, że postanowieniem z dnia 16 maja 2016 roku Sąd Rejonowy w Radomsku oddalił wniosek kuratora o zwolnienie go z pełnienia tej funkcji oraz postanowił sporządzić spis inwentarza majątku spadkowego po M. O.. Wskazał, że stosownie do punktu 2 ww. postanowienia Sądu Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) wszczął pod sygn. akt (...) postępowanie zakończone protokołem spisu inwentarza z dnia 19 stycznia 2017 roku, zmienionego następnie protokołem z dnia 14 lutego 2017 roku. Jednocześnie wskazał, że w toku toczącego się równolegle postępowania administracyjnego przed (...) w R. decyzją (...)z dnia 9 kwietnia 2015 roku uchylającą w całości decyzję (...) w R. nr (...) z dnia 7 maja 2014 roku znak: (...). (...) nakazano kuratorowi rozbiórkę budynku na opisanej na wstępie nieruchomości. Wskazał, że zaskarżając powyższą decyzję skargą do WSA w Łodzi kurator wniósł o wstrzymanie jej wykonalności. Postanowieniem z dnia 15 lipca 2015 roku WSA w Łodzi w sprawie (...) wstrzymał wykonalność omawianej decyzji, jednakże w wyniku zaskarżenia ww. postanowienia NSA w W. postanowieniem z dnia 15 czerwca 2016 roku pod sygn. akt (...) uchylił ww. postanowienie. W wyniku powyższego WSA w Łodzi postanowieniem z dnia 13 lipca 2016 roku sygn. akt (...) oddalił wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej przez kuratora decyzji. Tym samym decyzja II-instancyjna (...), której adresatem był kurator – podlegała wykonaniu. Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2017 roku sygn. akt (...) WSA w Łodzi oddalił ww. skargę kuratora, który następnie wniósł od powyższego skargę kasacyjną do NSA w W. oraz, że sprawa oczekuje na rozpoznanie. Jak wskazano w dalszej części pisma, w związku z wykonaniem ww. decyzji kurator wykonał czynności rozbiórki budynku mieszkalnego posadowionego na działce o numerze ewidencyjnym (...), obręb(...) przy ulicy (...) w R. ponosząc z tego tytułu wydatki w kwocie 68.880,00 złotych brutto. Jako podstawę prawną obowiązku sporządzenia przez kuratora spadku sprawozdań ze swoich czynności kurator wskazał postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 17 lipca 2014 roku. Jako podstawę prawną wniosku o przyznanie wynagrodzenia za okres sprawowania kurateli kurator wskazał przepisy art. 178 § 2 i 179 § 1 k.r.o., zgodnie z którymi wynagrodzenie za sprawowanie kurateli przyznaje na żądanie kuratora organ, który go ustanowił, wynagrodzenie to pokrywa się z dochodów lub majątku osoby, dla której kurator został ustanowiony, a jeśli ta osoba nie ma odpowiednich dochodów lub majątku, wynagrodzenie pokrywa ten, kto żądał ustanowienia kuratora. Kurator wskazał, że zgodnie ze sprawozdaniami, o których zatwierdzenie wnosi, czynności zarządu w dotychczasowym okresie zarządu objęły łącznie 75 godzin (8+11+56), czyli 9,4 dnia (przy przyjęciu 8-godzinnego dnia pracy). Przy przyjęciu, że przeciętny miesiąc liczy 21 dni roboczych czynności te zajęły zatem 44,7 % miesiąca. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto pracowników Urzędu (...) w R. zatrudnionych w 2016 roku wyniosło 3.865,33 złote. A zatem należne kuratorowi wynagrodzenie, stosownie do nakładu pracy oraz wykonanych czynności wynosi 1.723,77 złotych (3.856,33 zł x 44,7 %). Jako podstawę prawną wniosku o przyznanie zwrotu wydatków za sprawowanie kurateli kurator wskazał także powołane wyżej przepisy art. 178 § 2 i 179 § 1 k.r.o., wskazując, że winny one podlegać odpowiedniemu stosowaniu do wydatków kuratora. Podniósł, że w wyniku wykonania ostatecznej decyzji (...) z dnia 9 kwietnia 2015 roku Gmina (...)– jako kurator nieobjętego spadku po zmarłym M. O. wykonał czynności związane z rozbiórką budynku mieszkalnego położonego na działce o nr ewid. (...), obręb (...) przy ulicy (...) w R. oraz uporządkowaniem terenu ponosząc z tego tytułu z własnych funduszy wydatki w kwocie 68.880,00 złotych brutto. Ponadto wskazał, że w związku z dotychczas prowadzonym postępowaniem administracyjnym dotyczącym nakazu rozbiórki budynku przed (...) a następnie przed WSA i NSA poniósł łączne wydatki na kwotę 852,00 złote, na które złożyły się: 500,00 wpis od skargi do WSA, 2,00 złote za odpis protokołu rozprawy z dnia 26 października 2016 roku, 100,00 złotych za wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku WSA, 250,00 złotych za wpis od skargi kasacyjnej do NSA. Łącznie z tytułu zwrotu wydatków kurator wniósł o przyznanie kwoty 69.732,00 złotych (68.880,00 zł + 852,00 zł). /wniosek, k. 358-362/

Wnioskodawca i uczestnicy postępowania nie zajęli stanowisk w sprawie w przedmiocie wniosku kuratora o zatwierdzenie sprawozdań oraz o przyznanie wynagrodzenia i zwrotu wydatków. Nie stawili się także na rozprawę w tym przedmiocie.

Postanowieniem z dnia 9 października 2017 roku Sąd Rejonowy w Radomsku po rozpoznaniu sprawy z wniosku (...) w R. z udziałem W. M., S. O., G. K., A. O., E. D., M. Z. (1), J. K. (2), H. K., T. K., M. K., J. K. (1), W. K., I. W., A. D. (1), R. D., A. Z., D. P., S. D. (1), S. K., M. Z. (2), K. J., A. D. (2), A. (...) oraz kuratora spadku Gminy (...) w R. o ustanowienie kuratora spadku po M. O. ( w przedmiocie wniosku kuratora spadku – Gminy (...) w R. o zatwierdzenie sprawozdań rocznych z czynności zarządu spadkiem za lata 2014, 2015 i 2016, o przyznanie wynagrodzenia za sprawowanie kurateli oraz o przyznanie zwrotu wydatków kuratora za okres sprawowania kurateli spadku ) postanowił:

1. zatwierdzić sprawozdania kuratora spadku (...)w R. z zarządu spadkiem po M. O., synu (...), zmarłym w dniu (...) roku w R. i tam ostatnio stale zamieszkałym za lata 2014, 2015 i w odniesieniu do roku 2016 za 10 godzin pracy;

2. odmówić zatwierdzenia sprawozdania kuratora spadku za 2016 rok w pozostałym zakresie;

3. uchylić kuratelę spadku po M. O., synu (...), zmarłym w dniu (...) roku w R. i tam ostatnio stale zamieszkałym, ustanowioną prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Radomsku I Wydziału Cywilnego z dnia 17 grudnia 2013 roku;

4. zwolnić Gminę (...) w R. z funkcji kuratora spadku po M. O., synu (...), zmarłym w dniu(...) roku w R. i tam ostatnio stale zamieszkałym;

5. przyznać na rzecz kuratora spadku – Gminy (...) w R. ze Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w Radomsku kwotę 660,97 zł. tytułem wynagrodzenia za dotychczasowy okres sprawowania kurateli;

6. oddalić wniosek kuratora spadku – Gminy (...) w R. o przyznanie wynagrodzenia za dotychczasowy okres sprawowania kurateli w pozostałym zakresie;

7. oddalić wniosek kuratora spadku – Gminy (...) w R. o przyznanie zwrotu wydatków związanych ze sprawowaniem kurateli w łącznej wysokości 69.732,00 zł.;

8. nakazać pobrać od wnioskodawcy (...) w R. na rzecz Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w Radomsku kwotę 3.448,05 zł. tytułem nieuiszczonych wydatków postępowania.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następując ustalenia Sądu Rejonowego:

W dniu 31 lipca 2013 roku (...) w R. złożył wniosek w trybie art. 30 § 5 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego o ustanowienie kuratora spadku po M. O., synu (...) zmarłym w dniu (...) roku, ostatnio stale zamieszkałym w R. przy ulicy (...). Wskazał, że toczące się przed nim postępowanie administracyjne dotyczy stanu technicznego budynku usytuowanego na działce oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) w obrębie (...) w R. przy ulicy (...), który to budynek znajduje się w złym stanie technicznym i stwarza zagrożenie życia lub zdrowia ludzi.

M. O., syn (...), zmarł w dniu (...) roku w R., ostatnio stale zamieszkiwał w R. przy ulicy (...) (obecnie ulica (...)). W dacie śmierci był żonaty z H. O..

Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Radomsku I Wydział Cywilny ustanowił kuratora nie objętego spadku po M. O., synu (...), zmarłym w dniu (...) roku w R. i tu ostatnio stale zamieszkałym w osobie pracownika Sądu Rejonowego w Radomsku D. K..

Na skutek wniosku kuratora D. K. z dnia 22 maja 2014 roku postanowieniem z dnia 17 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Radomsku I Wydział Cywilny zwolnił D. K. z funkcji kuratora spadku po M. O. i powołał w jej miejsce na kuratora spadku(...) w R., zobowiązując jednocześnie kuratora (...) do składania sprawozdań ze swych czynności w okresach rocznych, począwszy od 31 grudnia 2014 roku. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia Sąd Rejonowy wskazał, że spadek po M. O. nie został dotychczas objęty przez jego spadkobierców, którzy nie są znani, jak również, że ponieważ brak jest osoby sprawującej zarząd majątkiem masy spadkowej pozostałej po M. O., należało wyznaczyć kuratora. Jednocześnie Sąd Rejonowy zważył, że ponieważ z funkcją kuratora spadku związane są obowiązki przekraczające możliwości osoby fizycznej, a dotyczące budynku, który znajduje się w złym stanie technicznym i stwarza zagrożenie życia i zdrowia ludzi, może im powołać tylko organ samorządu terytorialnego. Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 16 grudnia 2015 roku.

Działka położona przy ulicy (...) w R. oznaczona jest w ewidencji gruntów obrębu (...), jednostka ewidencyjna (...) R. numerem (...) i ma powierzchnię (...)ha. Jako władający działką na zasadach posiadania samoistnego w ewidencji gruntów wpisani są: S. D. (2), J. K. (3), S. (...) bez wyodrębnienia udziałów.

Postanowieniem z dnia 16 maja 2016 roku Sąd Rejonowy w Radomsku I Wydział Cywilny w punkcie 1 oddalił wniosek o zmianę kuratora spadku, w punkcie 2 postanowił sporządzić spis inwentarza majątku spadkowego po M. O., synu (...), zmarłym w dniu (...) roku w R., ostatnio stale zamieszkałym w R. przy ulicy (...), w punkcie 3 zlecił sporządzenie spisu inwentarza majątku spadkowego, o którym mowa w punkcie 2 postanowienia Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w (...). Powyższe postanowienie uprawomocniło się w dniu 10 października 2016 roku. Apelacja kuratora spadku – Gminy (...) w R. od postanowienia z dnia 16 maja 2016 roku została oddalona postanowieniem Sadu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim II Wydziału Cywilnego Odwoławczego z dnia 10 października 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II Ca 630/16.

Po zaopatrzeniu postanowienia z dnia 16 maja 2016 roku we wzmiankę o wykonalności w dniu 9 czerwca 2016 roku zlecono Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Radomsku R. T. sporządzenie spisu inwentarza majątku spadkowego po M. O.. Postępowanie w tej sprawie toczyło się pod sygn. akt (...). W toku powyższego postępowania Komornik Sądowy przy pomocy biegłego dokonał opisu i oszacowania nieruchomości przy ulicy (...) w R.. Wartość tej nieruchomości została określona przez biegłego na 45.900,00 złotych. W dniu 19 stycznia 2017 roku Komornik Sądowy sporządził protokół spisu inwentarza majątku spadkowego po M. O., w który stwierdził, że w skład spadku po zmarłym wchodzi nieruchomość przy ulicy (...) w R., oznaczona numerem działki (...) o powierzchni (...) ha o wartości 45.900,00 złotych. Jednocześnie postanowieniem z dnia 19 stycznia 2017 roku Komornik ustalił koszty postępowania w sprawie (...) na łączną kwotę 2.627,08 złotych i obciążył nimi w całości Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Radomsku. W dniu 9 lutego 2017 roku skargę na protokół spisu inwentarza z dnia 19 stycznia 2017 roku złożył kurator spadku – Gmina (...) w R., podnosząc, że według ewidencji gruntów prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w R. zmarły M. O. nie figuruje jako właściciel nieruchomości ujętej w spisie jako masa spadkowa. Na skutek powyższej skargi w dniu 14 lutego 2017 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) uznał skargę kuratora spadku – Gminy (...) w R. za zasadną w trybie art. 767 § 4 k.p.c. i jednocześnie zmienił protokół spisu inwentarza w zaskarżonym zakresie, uznając, że z ewidencji prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w R. wynika, że zmarły figurował jako posiadacz samoistny nieruchomości, a nie jako jej właściciel oraz, że stan prawny nieruchomości nie został dotychczas uregulowany, brak informacji o stwierdzonym zasiedzeniu nieruchomości. Z protokołu spisu inwentarza majątku spadkowego sporządzonego przez Komornika Sądowego w dniu 14 lutego 2017 roku wynika, że stan czynny spadku wynosi „0”, stan bierny spadku wynosi „0” oraz, że brak jest jakiegokolwiek majątku spadkowego po M. O..

W toku toczącego się równolegle postępowania administracyjnego przed(...) w R. decyzją(...)z dnia 9 kwietnia 2015 roku uchylającą w całości decyzję (...) w R. nr (...) z dnia 7 maja 2014 roku znak: (...). (...) nakazano kuratorowi Gminie (...) w R. rozbiórkę budynku na nieruchomości przy ulicy (...) w R.. Zaskarżając powyższą decyzję skargą do WSA w Łodzi kurator spadku wniósł o wstrzymanie jej wykonalności. Postanowieniem z dnia 15 lipca 2015 roku WSA w Łodzi w sprawie (...) wstrzymał wykonalność omawianej decyzji, jednakże w wyniku zaskarżenia ww. postanowienia NSA w W. postanowieniem z dnia 15 czerwca 2016 roku pod sygn. akt (...) uchylił ww. postanowienie. W wyniku powyższego WSA w Łodzi postanowieniem z dnia 13 lipca 2016 roku sygn. akt (...)oddalił wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej przez kuratora decyzji. Tym samym decyzja II-instancyjna (...), której adresatem był kurator – podlegała wykonaniu. Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2017 roku sygn. akt (...) WSA w Łodzi oddalił ww. skargę kuratora, który następnie wniósł od powyższego skargę kasacyjną do NSA w W.. Skarga kasacyjna kuratora do chwili obecnej nie została rozpoznana przez NSA w W..

W związku z wykonaniem ww. decyzji Gmina(...) wyłoniła w drodze przetargu wykonawcę prac oraz zleciła wykonanie czynności rozbiórki budynku mieszkalnego posadowionego na działce o numerze ewidencyjnym (...), obręb(...) przy ulicy (...) w R. wraz z uporządkowaniem terenu po rozbiórce, ponosząc z tego tytułu wydatki w kwocie 68.880,00 złotych brutto.

W następstwie powyższych ustaleń Sąd Rejonowy zważył, że sprawie, na obecnym jej etapie zachodzi podstawa do uchylenia kurateli spadku po zmarłym M. O. ustanowionej postanowieniem Sądu Rejonowego w Radomsku I Wydziału Cywilnego z dnia 17 lipca 2014 roku i zwolnienia Gminy (...) w R. z funkcji kuratora spadku, o czym Sąd uprawniony jest orzec z urzędu. Kodeks postępowania cywilnego nakłada na sąd obowiązek czuwania nad całością spadku aż do jego objęcia przez spadkobiercę, a w razie potrzeby - ustanowienia kuratora spadku. Stosownie do art. 667 k.p.c., zadaniem kuratora spadku jest wyjaśnienie, kto jest spadkobiercą, oraz zarządzanie majątkiem spadkowym pod nadzorem sądu.

Warunkiem istnienia kurateli spadku oraz sprawowania funkcji kuratora spadku jest istnienie majątku spadkowego, nad którym zachodzi potrzeba roztoczenia pieczy przez Sąd działający w tym zakresie przy pomocy wyznaczonego kuratora spadku. Tymczasem w niniejszej sprawie takiego majątku spadkowego brak. Ponieważ w toku postępowania w sprawie sporządzenia spisu inwentarza majątku spadkowego prowadzonej pod sygn. akt (...) zostało ustalone w dokumencie urzędowym, jakim jest protokół spisu inwentarza sporządzony przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) z dnia 14 lutego 2017 roku, że nie ma żadnego majątku spadkowego po M. O. (bowiem nieruchomość położona w R. przy ulicy (...), co do której wnioskodawca wskazywał, że stanowi ona masę spadkową po M. O. nie ma uregulowanego stanu prawnego, stąd też nie można ustalić, że M. O. był jej właścicielem), zachodzi podstawa do uchylenia kurateli spadku oraz zwolnienia Gminy (...) z funkcji kuratora spadku, o czym Sąd orzekł w punkcie 2 i 3 sentencji orzeczenia.

Sąd zatwierdził sprawozdania kuratora spadku za rok 2014, 2015 i za 10 godzin roku 2016. Za w pełni uzasadnione Sąd uznał czynności kuratora spadku podejmowane w roku 2014, których szczegółowe zestawienie zawarte jest na k. 385 akt sprawy i obejmuje 8 godzin pracy pracowników Urzędu (...). Za uzasadnione Sąd uznał także uznał czynności kuratora spadku podejmowane w roku 2015, których szczegółowe zestawienie zawarte jest na k. 386 akt sprawy i obejmuje 11 godzin pracy pracowników Urzędu (...). Za uzasadnione Sąd uznał także czynności podejmowane przez kuratora spadku w roku 2016 w odniesieniu do 10 godzin pracy obejmujących udział w postępowaniu sądowym w sprawie o zmianę kuratora spadku oraz w postępowaniu administracyjnym dotyczącym nakazu rozbiórki budynku posadowionego przy ulicy (...) w R.. W jego ocenie, czynności te były podejmowane przez kuratora spadku jeszcze w okresie, gdy nie był sporządzony spis inwentarza majątku spadkowego po zmarłym M. O., a zatem należy uznać związek tych czynności z niniejszym postępowaniem dotyczącym nieobjętego spadku po ww. spadkodawcy.

Jednocześnie Sąd przyznał kuratorowi spadku – na jego wniosek - wynagrodzenie zgodnie ze złożonym wnioskiem za rok 2014, 2015 oraz za rok 2016 w odniesieniu do 10 godzin pracy, uznając, że określona w nim wysokość wynagrodzenia nie jest wygórowana w odniesieniu do nakładu pracy kuratora określonego w sprawozdaniach za lata 2014 - 2016. Uzasadniony czas pracy kuratora spadku, jak wskazano powyżej, wyniósł 29 godzin pracy (8 za rok 2014 + 11 za rok 2015 + 10 za rok 2016), a więc stosując przelicznik zaprezentowany przez kuratora spadku – 3,6 dnia roboczego (przy przyjęciu 8 - godzinnego dnia pracy). Przy przyjęciu, że przeciętny miesiąc liczy 21 dni roboczych czynności te zajęły zatem 17,14 % miesiąca. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto pracowników Urzędu (...) w R. zatrudnionych w 2016 roku wyniosło 3.865,33 złote, jak wynika ze złożonego przez kuratora spadku zaświadczenia zawartego na k. 390 akt sprawy. A zatem należne kuratorowi wynagrodzenie, stosownie do nakładu pracy oraz wykonanych czynności wynosi 660,97 złotych (3.856,33 zł x 17,14 %).

Sąd Rejonowy podkreślił, że przepisy o kuratorze spadku nie zawierają wprost unormowań określających zasady przyznania wynagrodzenia kuratorowi spadku. Skoro rozwiązania tego problemu próżno szukać w przepisach lex specialis, to zgodnie z podstawowymi dyrektywami wykładni, wyjaśnienia zagadnienia należy poszukiwać w przepisach o charakterze ogólnym. W ten sposób dojść należy do regulacji z art. 179 § 1 zd. 1 k.r.o., zgodnie z którym organ państwowy, który ustanowił kuratora, przyzna mu na jego żądanie stosowne wynagrodzenie za sprawowanie kurateli. Mając na uwadze systemowe spojrzenie na bliźniacze należności kuratora – wynagrodzenie i wydatki, przepis ten, mówiący o wynagrodzeniu, stosować należy odpowiednio także do wydatków. Z przepisu tego jasno wynika więc, że to Sąd spadku, jako organ, który kuratora spadku ustanowił, jest zobowiązany do przyznania mu wynagrodzenia. Mając na uwadze powyższe Sąd w punkcie 4 przyznał kuratorowi wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy.

Sąd oddalił natomiast wniosek kuratora spadku o przyznanie zwrotu wydatków związanych z rozbiórką budynku oraz kosztami postępowania administracyjnego z udziałem kuratora, jak również sprawozdanie z dokonanych czynności za rok 2016 i wniosek o przyznanie wynagrodzenia za 2016 rok w odniesieniu do 46 godzin pracy związanych z przeprowadzeniem postępowania w trybie ofertowym i rozliczeniem prac rozbiórkowych w związku z realizacją nakazu rozbiórki budynku. Nie można bowiem uznać, że wydatek związany z rozbiórką budynku ma związek z masą spadkową po M. O., skoro jak ustalono w toku postępowania o spis inwentarza – takiego majątku spadkowego nie ma, a nieruchomość określona we wniosku, z której budynek został rozebrany na skutek nakazu rozbiórki wydanego w postępowaniu administracyjnym, nie wchodzi w skład spadku po M. O.. Należy podkreślić, że to kurator spadku składał w toku postępowania (...) skargę na pierwotny protokół spisu inwentarza i w wyniku uwzględnienia jego skargi protokół ten został zmieniony po ustaleniu, że stan prawny nieruchomości nie jest uregulowany. Także Sąd na obecnym etapie postępowania nie znajduje podstaw do stwierdzenia, że nieruchomość przy ulicy (...) w R. wchodzi w skład spadku po M. O., bo choć nieruchomość tę zajmowała faktycznie rodzina uczestników, to jednak było to kilkadziesiąt lat temu, zaś nikt w ciągu tego okresu, ani później nie przedstawił jakiegokolwiek tytułu prawnego do tej nieruchomości. Z całą pewnością dowodem takim nie są zapisy widniejące w ewidencji gruntów, w których M. O. określony jest jako współposiadacz przedmiotowej nieruchomości.

A skoro tak, brak jest podstaw do przyznania w niniejszym postępowaniu, którego przedmiotem jest kuratela spadku po M. O. (którego to spadku brak), zwrotu kosztów dokonania rozbiórki budynku na nieruchomości nie będącej składnikiem majątku spadkowego po M. O. oraz wynagrodzenia kuratora w tym zakresie. Niezależnie od tego Sąd zwrócił uwagę na fakt, że w myśl przepisów o zarządzie w toku egzekucji z nieruchomości kurator sprawuje zarząd nieruchomością pod nadzorem Sądu, który winien wyrazić zgodę na czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu w trybie art. 935 § 3 k.p.c., a za taką należy uznać rozbiórkę budynku na nieruchomości mogącą spowodować tak znaczne koszty. Tymczasem w niniejszej sprawie ani wnioskodawca - organ administracji – (...), ani kurator spadku nie poinformowali nawet Sądu o przystąpieniu do rozbiórki budynku przed jej dokonaniem, ani tym bardziej nie zwrócili się o wyrażenie zgody do Sądu spadku na rozbiórkę. Co więcej organ administracji mimo, iż wiedział, że toczy się postępowanie w sprawie sporządzenia spisu inwentarza po M. O. (które to postępowanie miało właśnie na celu wyjaśnienie, czy nieruchomość objęta postępowaniem wchodzi w ogóle w skład spadku po M. O.) wydał nakaz rozbiórki nie oczekując na zakończenie tego postępowania i nie informując o tym nawet Sądu spadku.

Sąd Rejonowy zauważył również, że w sytuacji jaka zaistniała w postępowaniu administracyjnym, pomimo, iż nieruchomość przy ulicy (...) w R. nie wchodzi w skład spadku po M. O., to i tak to na Gminie (...)spoczywałby obowiązek dokonania rozbiórki budynku na żądanie organów administracyjnych w sytuacji, gdy nieruchomość ta położona jest na terenie gminy, nie ma uregulowanego stanu prawnego, brak jest ustalonego właściciela nieruchomości, a stan tej nieruchomości zagraża zdrowiu i bezpieczeństwu osób trzecich. W tym zakresie obowiązek wykonania przez Gminę rozbiórki budynku należy wywieść z treści art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 446 z późn. zm.). Powołany przepis stanowi, iż do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, 14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. Skoro budynek na nieruchomości położonej w R. przy ulicy (...) zagraża zdrowiu i życiu, a więc bezpieczeństwu osób trzecich, w związku z czym konieczne było wydanie nakazu rozbiórki przedmiotowego budynku, to na Gminie spoczywał obowiązek rozebrania tego budynku nie mającego właściciela. W tym zakresie Gmina działa jako prowadzący cudzą sprawę bez zlecenia w oparciu o treść art. 752 i n k.c. i w razie ustalenia w przyszłości stanu własności nieruchomości, czy zgłoszenia się jej właściciela, będzie mogła od tej osoby żądać zwrotu uzasadnionych wydatków, które poniosła w związku z rozbiórką budynku. Jeśli zaś takie osoby nie zostaną ustalone, nic nie stoi na przeszkodzie temu, by Gmina objęła nieruchomość w posiadanie jako posiadacz samoistny, czerpała korzyści z nieruchomości, a w przyszłości doprowadziła do nabycia własności przedmiotowej nieruchomości na swoją rzecz w drodze zasiedzenia, co również zrekompensuje jej wydatki poniesione w związku z rozbiórką budynku.

Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że nie mógł uznać przedmiotowego wydatku za uzasadniony, bowiem wydatek ten nie miał związku z masą spadkową po M. O.. Z analogicznych względów Sąd nie mógł zatwierdzić sprawozdania kuratora za rok 2016 w zakresie obejmującym 46 godzin pracy, jakie wiązały się z przeprowadzeniem postępowania w trybie ofertowym związanego z wykonaniem rozbiórki budynku oraz rozliczeniem prac rozbiórkowych, a co za tym idzie, za te czynności Sąd również nie mógł przyznać kuratorowi wynagrodzenia. Stąd też jego wnioski w tej części podlegały również oddaleniu.

Z kolei jeśli chodzi o wydatki kuratora ponoszone w postępowaniu administracyjnym podlegają one rozliczeniu w tym właśnie postępowaniu administracyjnym, stąd też brak jest podstaw do przyznania ich zwrotu także w niniejszej sprawie.

Sąd Rejonowy podniósł również, że w punkcie ostatnim postanowienia nakazał pobranie od wnioskodawcy nieuiszczonych wydatków powstałych w niniejszym postępowaniu, na które złożyły się opłata do Starostwa za wydanie wypisu z rejestru gruntów w kwocie 160,00 złotych, wydatki poniesione w związku ze spisem inwentarza w kwocie 2.787,08 złotych określone w postanowieniu Komornika Sądowego z dnia 19 stycznia 2017 roku i wynagrodzenie kuratora spadku w kwocie 660,97 złotych.

Podkreślił, że przepis art. 179 § 1 k.r.o. ustanawia zasadę, że kurator ma prawo do stosownego wynagrodzenia. Wynagrodzenie przyznaje organ, który go ustanowił. Wynagrodzenie pokrywa się z dochodów lub majątku osoby, dla której kurator został ustanowiony, a jeżeli osoba ta nie ma odpowiednich dochodów lub majątku, wynagrodzenie pokrywa ten, kto żądał ustanowienia kuratora. Oznacza to, że wynagrodzenie kuratora spadku powinno znaleźć pokrycie w majątku spadkowym, bądź majątku osoby, dla której kurator został ustanowiony, którą może być spadkobierca, jako rzeczywisty właściciel spadku, a w razie braku takich źródeł finansowania wynagrodzenie pokrywa osoba, która żądała ustanowienia kuratora. W stanie faktycznym niniejszej sprawy, w której nie ma spadku, nie ma spadkobierców, ani ich następców prawnych, zgodnie z art. 179 § 1 k.r.o. wynagrodzenie kuratora powinien więc pokryć wnioskodawca (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2015 roku, III CZP 16/15), którym w niniejszej sprawie jest (...).

Apelację od powyższego postanowienia wniósł pełnomocnik Kuratora Spadku - Gminy (...)

Działając w imieniu uczestnika, kuratora spadku - Gminy(...), zaskarżył je w części, tj. w zakresie punktów: drugiego ( w całości ); trzeciego ( w całości ); czwartego ( w całości ); szóstego ( w całości ).

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1. art. 667 § 2 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 939 § 1 k.p.c. - poprzez ich błędną, łączną wykładnię skutkującą odmową zatwierdzenia sprawozdań kuratora z zarządu masą spadku po zmarłym M. O. za 2016 r. - w zakresie 46 godzin pracy w 2016r. - jako wykonywanej w stosunku do nieruchomości położonej w R., przy ulicy (...), nie stanowiącej składnika masy spadku po zmarłym ujawnionego w spisie Inwentarza - w zakresie zatem nie stanowiących „czynności zarządu ta masą”;

2. art. 178 w zw. z art. 179 § 1 k.r.o. poprzez ich błędną łączną wykładnię skutkującą oddaleniem wniosku Kuratora spadku - Gminy (...) - o przyznanie na jego rzecz wynagrodzenia za dotychczasowy okres sprawowania kurateli - w pozostałym zakresie, tj. co do kwoty w wysokości 1.062,80 złotych - jako wynagrodzenia przysługującego z tytułu czynności podejmowanych w stosunku do nieruchomości położonej w R., przy ulicy (...), nie stanowiącej składnika masy spadku po zmarłym ujawnionego w spisie inwentarza - w zakresie zatem nie stanowiących „czynności zarządu tą masą”;

3. art. 939 § 1 k.p.c. oraz art. 163 k.r.o. poprzez ich niezastosowanie skutkujące nie przyznaniem w ogóle - Kuratorowi spadku — Gminie (...) - zwrotu wydatków poniesionych przy sprawowaniu kurateli - jako wydatków poniesionych w związku z czynnościami podejmowanymi w stosunku do nieruchomości położonej w R., przy ulicy (...), nie stanowiącej składnika masy spadku po zmarłym ujawnionego w spisie Inwentarza - w zakresie zatem nie stanowiących „czynności zarządu tą masą”.

Zarzucił również naruszenie przepisów postępowania, mających wpływ na rozstrzygnięcie:

1. art. 328 § 1 k.p.c. w związku z przepisem art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, przekroczenie zasad swobodnej oceny dowodów skutkujący przyjęciem całkowicie sprzecznych wariantów uzasadnienia skarżonego orzeczenia, tj., iż należy oddalić wniosek o przyznanie zwrotu wydatków związanych z rozbiórką budynku oraz o zatwierdzenie sprawozdania z dokonanych czynności za rok 2016 i wniosek o przyznanie wynagrodzenia za 2016 rok w odniesieniu do 46 godzin bowiem „nie można uznać, je wydatek związany z rozbiórką budynku ma związek z masą spadkową po M. O., skoro jak ustalono w toku postępowania o spis inwentarza - takiego majątku spadkowego nie ma”, oraz z drugiej strony, iż zasadne jest jednak zatwierdzenie sprawozdań zarządu masą spadku za 2014, 2015 i 10 godzin w 2016r. - jak również przyznanie wynagrodzenia za ten okres wykonywania funkcji kuratora - albowiem „czynności te były podejmowane przez kuratora spadku jeszcze w okresie, gdy nie był sporządzony spis inwentarza majątku spadkowego po zmarłym M. O., a zetem należy uznać związek tych czynności z niniejszym postępowaniem dotyczącym nieobjętego spadku po ww. spadkodawcy".

W związku z powyższym, wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 2 poprzez zatwierdzenie sprawozdania kuratora spadku Gminy (...) z zarządu spadkiem po zmarłym M. O., synu (...), zmarłym w dniu (...) roku w R., ostatnio stale zamieszkałym w R. przy ulicy (...), za pozostały okres - tj. za 46 godzin pracy w 2016r roku;

2. zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 3, poprzez jego uchylenie;

3. zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 4, poprzez jego uchylenie;

4. zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 6, poprzez przyznanie od Skarbu Państwa - Kasy Sądu Rejonowego w Radomsku na rzecz Gminy (...) - Kuratora spadku - wynagrodzenia za dotychczasowy okres sprawowania kurateli - w pozostałym zakresie, tj. kwoty w wysokości 1.062,80 zł.;

5. zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 7 poprzez przyznanie od Skarbu Państwa - Kasy Sądu Rejonowego w Radomsku na rzecz Gminy (...) - Kuratora spadku - kwoty 69.732,00 zł. - tytułem zwrotu wydatków kuratora za dotychczasowy okres sprawowania kurateli.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja jest o tyle uzasadniona, że skutkuje zmianą zaskarżonego postanowienia aczkolwiek wskazana zmiana nie w pełni odzwierciedla oczekiwania skarżącego.

Na wstępie należy zaznaczyć, że Sąd Okręgowy co do zasady podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, które przyjmuje za własne.

Tym samym brak jest podstaw aby uznać, że przy wydaniu zaskarżonego orzeczenia doszło do uchybienia treści przepisu art. 233 k.p.c., co zarzuca również skarżący w wywiedzionej apelacji. Podnieść należy również, że uzasadnienie skargi apelacyjnej w zakresie w jakim odnosi się do powołanego zarzutu i ocenie Sądu Okręgowego w istocie zawiera zastrzeżenia odnoszące się do błędnej subsumpcji poczynionych przez Sąd meritii ustaleń co z oczywistych względów prowadzi do konieczności ich oceny przez pryzmat prawidłowości zastosowania przy wydaniu zaskarżonego orzeczenia norm prawa materialnego.

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji opiera się na założeniu, że w omawianej sprawie brak jest podstaw do kontynuowania realizacji przez skarżącego funkcji kuratora spadku po zmarłym M. O.. Powyższe stanowisko Sąd meritii oparł na słusznym założeniu, że warunkiem istnienia kurateli spadku oraz sprawowania funkcji kuratora spadku jest istnienie majątku spadkowego, nad którym zachodzi potrzeba roztoczenia pieczy przez Sąd działający w tym zakresie przy pomocy wyznaczonego kuratora spadku. Stwierdził jednocześnie, że w niniejszej sprawie takiego majątku spadkowego brak.

Z drugim z wskazanych wyżej argumentów na obecnym etapie postępowania nie sposób się zgodzić. W ocenie Sądu Okręgowego stwierdzenie, że w skład spadku po M. O. nie wchodzi żaden majątek jest przedwczesne i argumentu na jego potwierdzenie nie może stanowić treść spisu inwentarze majątku spadkowego prowadzonego przez komornika sądowego w sprawie sygn. akt (...). Powyższego stanowiska nie może podważyć okoliczność, że wskazany fakt wynika z dokumentu urzędowego, jakim jest protokół spisu inwentarza sporządzony przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Radomsku R. T. z dnia 14 lutego 2017 roku. W okolicznościach przedmiotowej sprawy jako co najmniej uprawdopodobnioną należy uznać okoliczność, że spadkodawca był współposiadaczem nieruchomość położonej w R. przy ulicy (...).

Kodeks cywilny nie rozstrzyga wyraźnie o dziedziczności posiadania. Jedyną wskazówką w tym zakresie jest art. 176 k.c., zgodnie z którym spadkobierca posiadacza nieruchomości może sobie doliczyć do swojego czasu posiadania czas posiadania swojego poprzednika (spadkodawcy). Za dziedziczeniem posiadania w orzecznictwie opowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z 17 czerwca 1966 r. ( sygn. akt III CR 109/66, OSPiKA 1967, Nr 6, poz. 139); uchwale z 26 stycznia 1968 r. ( sygn. akt III CZP 100/67, OSNC 1968, Nr 8–9, poz. 134); postanowieniu z 28 kwietnia 1999 r. ( sygn. akt I CKU 105/98, OSNC 1999 r., Nr 11, poz. 197) oraz postanowieniu z 4 października 2002 r. ( sygn. akt III CKN 521/01, Legalis).

Sąd Okręgowy w pełni akceptując powyższe stanowisko wskazuje, że w jego ocenie przez pojęcie dziedziczenia posiadania należy rozumieć dziedziczenie skutków prawnych wynikających z sytuacji prawnych, w których pozostawał spadkodawca i które związane były z faktem prawnym sprawowania przez niego posiadania. Wśród tych skutków nie można jednocześnie pominąć uprawnień do zasiedzenia rzeczy objętej posiadaniem oczywiście o ile zostaną spełnione przesłanki wskazane w art. 172 k.c.

Dziedziczenie posiadania rzeczy polega na przejściu na spadkobierców z mocy prawa z chwilą otwarcia spadku wszystkich skutków prawnych, jakie wynikały dla spadkodawcy z faktu posiadania rzeczy. Przy takim rozumieniu dziedziczenia posiadania uznać należy, że każde posiadanie jest dziedziczne. Jest to zaś niezależnie od tego, czy jest ono oparte czy też nie na prawie; czy jest to posiadanie samoistne, czy też zależne i bez względu na to, czy prowadzi do nabycia prawa w danej sytuacji, czy też nie. Dziedziczenie posiadania nie zależy jednocześnie od tego, czy spadkobiercy objęli w faktyczne władztwo rzecz znajdującą się dotychczas w posiadaniu spadkodawcy, a więc, czy kontynuują jego posiadanie.

Powyższe stanowisko prowadzi do wniosku, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie zachodzi podstawa do uchylenia kurateli spadku oraz zwolnienia Gminy (...) z funkcji kuratora spadku, o czym Sąd orzekł w punkcie 2 i 3 sentencji orzeczenia.

W tym miejscu należy przypomnieć, że stosownie do treści przepisu art. 666 § 1 k.p.c. do czasu objęcia spadku przez spadkobiercę sąd czuwa nad całością spadku, a w razie potrzeby ustanawia kuratora spadku. Spadek uważa się natomiast za nieobjęty, jeżeli spadkobiercy nie sprawują nad majątkiem spadkowym faktycznej pieczy, zwłaszcza nie wykonują czynności wchodzących w zakres zarządu, w rozumieniu stosowanych odpowiednio przepisów o zarządzie rzeczą wspólną. Argumentem przemawiającym za uchyleniem kurateli nie jest jednocześnie wątpliwość dotycząca kręgu ewentualnych spadkobierców czy nawet ich braku. Nie można bowiem zapominać o treści art. 935 k.c. zgodnie z którym, w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu…

W przedmiotowej sprawie dotychczasowe działania podjęte przez kuratora spadku sprowadzały się w istocie do realizacji zobowiązania rozbioru znajdującego się na nieruchomości, której spadkobierca był współposiadaczem budynku. Trudno w okolicznościach sprawy skutecznie zakwestionować zasadność tych działań, skoro ich potrzeba stanowiła podstawę ustanowienia kurateli. Powyższe wynika wprost z postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 17 lipca 2014 roku.

W dotychczasowych działaniach kuratora brak jednocześnie czynności zmierzających do ustalenia kręgu spadkodawców; ich podjęcie i przeprowadzenie również poprzez złożenie wniosku o stwierdzeni nabycia spadku jawi się jako niezbędne. Powyższe stanowisko wynika nie tylko z ustaleń faktycznych ale przede wszystkim z treści przepisu art. 667 § 1 k.p.c., zgodnie z którym kurator spadku powinien starać się o wyjaśnienie, kto jest spadkobiercą, i zawiadomić spadkobierców o otwarciu spadku.

Wskazany przepis określa obowiązki kuratora spadku, do których m.in. należy: ustalenie, kto jest spadkobiercą; zawiadomienie spadkobierców o otwarciu spadku oraz zarządzanie majątkiem spadku pod nadzorem sądu spadku. Uprawnienia ( a co za tym idzie obowiązki ) kuratora rozciągają się jednocześnie na prawie do występowania w sprawach dotyczących spadku. W wyroku z dnia 10 grudnia 2009 r., sygn. akt III CSK 82/09, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że kurator spadku ma legitymację bierną w sporze o własność wchodzącej w skład spadku nieruchomości. Powyższa teza upoważnia do stwierdzenia, że legitymacja kuratora rozciąga się również na prawo złożenia ewentualnego wniosku o zasiedzenie w związku z posiadaniem przez spadkobiercę nieruchomości. Tych czynności kurator spadków również dotychczas nie przeprowadził, brak jednocześnie ustaleń odnoszących się do przyczyn ich zaniechania.

Jak wynika z treści art. 179 § 1 k.r.o. organ państwowy, który ustanowił kuratora, przyzna mu na jego żądanie stosowne wynagrodzenie za sprawowanie kurateli.

Wynagrodzenie pokrywa się z dochodów lub z majątku osoby, dla której kurator jest ustanowiony, a jeżeli osoba ta nie ma odpowiednich dochodów lub majątku, wynagrodzenie pokrywa ten, kto żądał ustanowienia kuratora. W uzupełnieniu powyższych wywodów wskazać należy, że na podstawie art. 667 § 2 k.p.c. do sprawowania zarządu stosuje się przepisy o zarządzie w toku egzekucji z nieruchomości ( art. 931 k.p.c. do 941 k.p.c.). Odesłanie to obejmuje art. 939 k.p.c., zgodnie z którym zarządca może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków poniesionych w związku z zarządem z własnych funduszy. Dotyczy to tylko zarządu sensu stricto w którym mieszczą się czynności dotyczące majątku spadku (czynności zarządu), podczas gdy zarząd sensu largo obejmuje nadto obowiązek znalezienia spadkobierców i zawiadomienia ich o otwarciu spadku.

W ocenie Sądu Okręgowego w okolicznościach przedmiotowej sprawy żądnie kuratora obejmuje więc wynagrodzenia oraz zwrot wydatków związanych z zarządem spadku. Powyższa teza zachowa swoją aktualność nawet w przypadku gdy posiadanie przez spadkodawcę nieruchomości objętej zarządem nie spowodowało skutku prawnego w postaci jej zasiedzenia. Dopiero jednak wiążące ustalenia w tym zakresie pozwolą na ustalenie z jakiego majątku w okolicznościach przedmiotowej sprawy należy pokryć poniesione przez kuratora wydatki. W pierwszej kolejności winien obciążyć ono majątek spadkowy, a w razie jego braku winien pokryć je podmiot, który złożył wniosek o ustanowienie kuratora. Oznacza to, że wynagrodzenie kuratora spadku powinno znaleźć pokrycie w majątku spadkowym, bądź majątku osoby, dla której kurator został ustanowiony, którą może być spadkobierca, jako rzeczywisty właściciel spadku, a w razie braku takich źródeł finansowania wynagrodzenie pokrywa osoba, która żądała ustanowienia kuratora.

W tym miejscu należy podkreślić, że wynagrodzenie i zwrot wydatków kuratora ze środków publicznych (zob. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2014 r., III CZP 6/14, OSNC 2015 r. Nr 1, poz. 5 i z dnia 13 marca 2015 r., III CZP 4/15), może mieć ewentualnie miejsce jedynie w przypadku braku majątku z którego może być pokryte oraz gdy ustanowienie kuratora nastąpiło z urzędu. Taka sytuacja nie nastąpiła w przedmiotowej sprawie.

Reasumując wskazaną część rozważań stwierdzić należy, że wydając zaskarżone orzeczenie Sąd pierwszej instancji dopuścił się naruszenia art. 939 § 1 k.p.c. oraz art. 163 k.r.o. poprzez ich niezastosowanie z tym zastrzeżeniem, że rozstrzygnięcie w zakresie oddalenie wniosku o zwrot wydatków uznać należało za przedwczesne.

Racje ma również skarżący podnosząc, że odmowa zatwierdzenia sprawozdania kuratora zaskarżonym orzeczeniem skutkuje naruszeniem art. 667 § 2 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 939 § 1 k.p.c. Odwołując się do argumentów powołanych wyżej Sąd Okręgowy podziela pogląd, że data spisu inwentarza nie ma konstytutywnego znaczenie dla oceny związku danej czynności z zarządem masą. W tym zakresie jeszcze raz z całą mocą należy jedynie podkreślić, że czynności i wydatki związane z rozbiórką budynku ma związek z masą spadkową po M. O., skoro konieczność podjęcia właśnie tych czynności stanowiła podstawę faktyczną ustanowienia kuratora. Jednocześnie ujemna ocena braku zatwierdzenia przez Sad pierwszej instancji czynności rozbiórki — jako przekraczającej zwykły zarząd majątkiem spadkowym pozostaje bezpodstawna. Sąd pierwszej instancji nie dostrzegł bowiem, że obowiązek ten wynikał z treści decyzji administracyjnej a jak podniesiono już wyżej potrzeba jego realizacji stanowiła podstawę ustanowienia kuratora.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł o zmianie zaskarżonego postanowienia, która obejmowała: zatwierdzenie sprawozdania w zakresie 46 godzin pracy jaką wykonał kurator spadku w związku z przeprowadzeniem rozbiórki budynku w 2016 r.; uchylenie rozstrzygnięć o ustanowieniu kurateli i zwolnieniu kuratora spadku oraz o odmowie przyznania wynagrodzenia i zwrotu wydatków.

Wskazane rozstrzygnięcie zapadło na podstawie przepisu art. 386 § 1 k.p.c.

W pozostałym zakresie skarga apelacyjna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. Żądanie wynagrodzenia i zwrotu wydatków zawarte również w skardze apelacyjnej jako przedwczesne w związku z brakiem realizacji przez Kuratora spadku wszystkich niezbędnych czynności w szczególności brakiem ustaleń co do kręgu spadkobierców i składu masy spadkowej uznać należało za przedwczesne.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie przepisu art. 108 § 2 k.p.c.

SSA w SO G. Ślęzak SSO P. Hochman SSR P. Maciejewski