Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 24/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2015-03-12

Sygn. akt II Ca 24/15

POSTANOWIENIE

Dnia 12 marca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Arkadiusz Lisiecki (spr.)

Sędziowie:

SSO Paweł Hochman

SSR del. Magdalena Wojciechowska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Dorota Roniek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 marca 2015 roku

sprawy z wniosku M. W. (1)

z udziałem P. W.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji wnioskodawczyni M. W. (1),

uczestnika P. W. od postanowienia Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 11 sierpnia 2014 roku, sygn. akt I Ns 395/12

postanawia:

1.  obie apelacje oddalić;

2.  ustalić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie;

3.  przyznać ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim radcy prawnemu A. G. wynagrodzenie w kwocie 738 zł ( siedemset trzydzieści osiem złotych) w tym podatek VAT tytułem udzielonej uczestnikowi pomocy prawnej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt II Ca 24/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz., cytuję:

„1/ ustalił, iż w skład majątku wspólnego byłych małżonków P. W. oraz M. W. (1) z domu R., których małżeńska wspólność ustawowa ustała wskutek orzeczenia rozwodu wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 19 października 2011 r. w sprawie I C 1098/10 wchodzą następujące składniki :

a ) ruchomości stanowiące wyposażenie domu :

łóżko piętrowe o wartości 1.300 zł.

komputer i drukarka o wartości 500 zł.

biurko o wartości 250zł.

półka wisząca i stojąca 150 zł.

dywan z pokoju dziecinnego o wartości 50 zł

krzesło obrotowe o wartości 150 zł

meble kuchenne o wartości 2.500 zł.

lodówka o wartości 1.500 zł.,

kuchenka gazowa o wartości - 300 zł.,

okap o wartości 300 zł.

ława o wartości 80 zł.

lampa o wartości 150 zł.,

mikrofalówka o wartości 100 zł.,

drewniane stołki o wartości 4 sztuki - 200 zł,

pralka o wartości 1.500 zł. szafka wisząca o wartości 300 zł . szafka na buty o wartości 100 zł. , komoda o wartości 400 zł., szafa o wartości 700 zł., półka wisząca o wartości 70 zł., żyrandol o wartości 100 zł., kanapa o wartości 400 zł., dywan do pokoju o wartości 100 zł., karnisz o wartości 100 zł., pufy 2 szt. o wartości 100 zł. rolety 4 szt. o wartości 150 zł.,

b) udział wynoszący 51/100 we współwłasności samochodu marki R. (...) rok produkcji 2004 o nr rej (...) , wartość pojazdu –

29 000 złotych

2/ oddalił wniosek M. W. (1) o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym,

3/ ustalił, iż z majątku wspólnego byłych małżonków M. i P. W. zostały dokonane na majątek osobisty uczestnika P. W. nakłady w postaci budowy domu jednorodzinnego oraz ogrodzenia poczynione na działce siedliskowa położonej w W. (...)gm T.. ( działki (...) ) - o wartości 202800 zł

4/ ustalił, iż wnioskodawczyni poczyniła wydatek z majątku osobistego na majątek wspólny byłych małżonków M. i P. W. w postaci spłaty kwoty 7 700 zł kredytu bankowego na zakup samochodu marki R. (...) rok produkcji 2004 o nr rej (...) , zaciągniętego w czasie małżeństwa

5/ ustalił, iż uczestnik poczynił wydatek z majątku osobistego na majątek wspólny byłych małżonków M. i P. W. w postaci spłaty kwoty 1220 i kredytu bankowego na zakup samochodu marki R. (...) rok produkcji 2004 o nr rej (...) , zaciągniętego w czasie małżeństwa

6/ dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków M. i P. W. w ten sposób, że spośród składników majątku wspólnego wymienionych w punkcie 1 a) i b) przyznał na wyłączną własność wnioskodawczyni M. W. (1) łóżko piętrowego, pralkę i lodówkę, zaś wszystkie pozostałe składniki majątku wspólnego przyznał uczestnikowi P. W.,

7/ zasądził od uczestnika P. W. na rzecz wnioskodawczyni M. W. (1) kwotę 113 510 złotych tytułem spłaty , w tym kwotę 8 870 złotych tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym oraz kwotę 101 400 złotych, tytułem rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika oraz 3 240 zł złotych tytułem zwrotu nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny

8/ płatność opisanej tysięcy punkcie 7 kwoty rozłożył uczestnikowi na raty 2 raty

- pierwsza rata w kwocie 90 000 złotych płatne w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności powyższej raty

- druga rata w kwocie 23 510 złotych płatna w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności powyższej raty

9/ odstąpił od obciążania stron nie uiszczoną opłatą stałą od wniosku,

10/ ustalił, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie,

11/ nakazał ściągnąć od uczestnika P. W. kwotę 1378 złotych na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. tytułem wydatków poniesionych na opinie biegłego rzeczoznawcy majątkowego” – koniec cytatu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny: Związek małżeński strony zawarły w dniu 4.09.1999 r., a małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 19 października 2011 r. w sprawie IC 1098/10. Wyrok uprawomocnił się w dniu 22 listopada 2011 r. Umów majątkowych małżeńskich strony nie zawierały .

W czasie trwanie małżeństwa P. W. otrzymał tytułem darowizny od babci M. W. (2) nieruchomość w W. składającą się z działek (...).

Na nieruchomości tej strony niedługo po ślubie, rozpoczęły gromadzenia materiałów na budowę domu i załatwianie formalności w związku z budową, a następnie, w 2005 r. stopniowo rozpoczęto budowę domu. Dom ten nie jest wykończony, nie został wykończony do chwili obecnej .

Środki na budowę pochodziły z zarobków stron, zwłaszcza uczestnika, który od 1998 r. pracował w Niemczech. Małżonkowie od początku małżeństwa i w czasie, budowy swojego domu, przez 9 lat mieszkali u rodziców uczestnika . Rodzice uczestnika w czasie małżeństwa uczynili na rzecz syna darowizny pieniędzy w łącznej kwocie 69 000 zł. Środki te zostały zainwestowane w budowę domu.

Kiedy strony rozpoczęły budowę wnioskodawczyni była na zasiłku w związku z urodzeniem syna. Do pracy wróciła w 2005 r., pracowała jako sprzedawca z wynagrodzeniem około 1000 zł.

Następnie wnioskodawczyni podjęła pracę w ośrodku pomocy społecznej jako pracownik socjalny. Zarobki wnioskodawczyni jako pracownika socjalnego także nie były wysokie niewiele ponad tysiąc złotych netto .

Uczestnik od samego początku małżeństwa przez kilka lat pracował za granicą w Niemczech. Zajmował się także sprowadzaniem z zagranicy samochodów. Następnie rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług transportowych. Pracując w Niemczech do 2005 - 2006 roku , uczestnik uzyskiwał bardzo dobre zarobki. Pieniądze zarobione przez uczestnika za granica były inwestowane w budowę domu .

Przy budowie domu fizycznie i w dużym stopniu finansowo pomagał ojciec uczestnika J. W., dając zarówno kwoty pieniędzy jak i finansując zakup materiałów budowlanych. Darowizna kwot w łącznej wysokości 69 000 zł uczyniona przez rodziców na rzecz uczestnika P. W. została udokumentowana umowami, zgłoszonymi w Urzędzie Skarbowym .

W czasie małżeństwa strony posiadały samochód osobowy marki M. - rok produkcji 1991. Samochód ten zepsuł się i został przez uczestnika ze złomowany . W czasie małżeństwa uczestnik nadużywał alkoholu.

W 2004 r. podjął leczenie odwykowe miał wszyty esperal , po którym to zabiegu nie pił przez rok. Następnie leczył się u hipnotyzera i ponownie miał wszyty esperal . W 2009 r. wobec uczestnika toczyło się postępowanie o orzeczenie obowiązku poddania się przymusowemu leczeniu odwykowemu w poradni odwykowej .

Na potrzeby działalności gospodarczej uczestnik zakupił w 2009 r. na kredyt zaciągnięty w (...) Banku , samochód ciężarowy marki R. (...). Samochód ten stanowi współwłasność uczestnika w 51/100 częściach oraz (...) Bank S.A. w K. - Oddział J. w 49/100 części.

W czasie małżeństwa stron uczestnik płacił alimenty na swoje dziecko ze związku pozamałżeńskiego .

W czasie małżeństwa strony poczyniły nakłady w postaci naniesień budowlanych na działkę (...) położone w W. w postaci wybudowania domu mieszkalnego i ogrodzenia betonowego o łącznej wartości 271 800 zł.

Po orzeczeniu rozwodu wnioskodawczyni spłacała kredyt zaciągnięty w czasie małżeństwa przez uczestnika na zakup (...) . Łącznie na poczet kredytu spłaciła kwotę 7 770 zł.

Uczestnik po rozwodzie na poczet spłaty kredytu uiścił kwotę 1220 zł.

W 2009 roku strony zamieszkały w nowym, częściowo wykończonym domu. Wnioskodawczyni wyprowadzając się z domu po rozwodzie zabrała ze sobą jedynie łóżko piętrowe dla dzieci, lodówkę i pralkę. Wyprowadzając się dokonała podziału talerzy , kubków, sztućców i garnków.

Skład i wartość ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego została ostatecznie uzgodniona przez strony na rozprawie w dniu 24.06.2014 r. na podstawie pisma procesowego wnioskodawczyni z dnia 17 grudnia 2014 r.

W oparciu o uzgodnione stanowisko stron Sąd Rejonowy ustalił, iż w skład majątku wspólnego byłych małżonków wchodzą ruchomości stanowiące wyposażenie mieszkania a wymienione w piśmie procesowych z dnia 17 grudnia 2013r. Wartość tychże ruchomości została skorygowana przez pełnomocnika uczestnika w dniu 27 marca 2014 r. Taką wartość zaakceptowała wnioskodawczyni, wartość pojazdu została ustalona przez strony na kwotę 29000 zł. Uczyniło to zbędnym powoływanie biegłego z zakresu szacowania ruchomości .

W orzeczeniu o podziale majątku Sąd Rejonowy wyeliminował z przygotowanego przez wnioskodawczynię zestawienia jedynie te pozycje , które nie stanowią ruchomości, gduż stały się częścią składową wybudowanego domu..

Za części składowe domu Sąd I instancji uznał następujące pozycje: baterię nad zlewem w kuchni, zlew, podgrzewacz do wody , grzejnik łazienkowy , płytki ścienne i podłogowe w kuchni , panele w kuchni ,wanna, baterie w łazience , tapeta i płytki w korytarzu, grzejniki, drzwi, piec co i ogrzewanie podłogowe. Te elementy wyposażenie złożyły się na ogólną wartość nakładu jakim był dom mieszkalny. Ruchomości stanowiące wyposażenie, a szczegółowo wymienione w punkcie 1 postanowienia mają wartość łącznie 11550 zł.

Wartość pojazdu ciężarowego R. (...) rok produkcji 2004 strony ustaliły na 29000 zł. Pojazd ten, zakupiony na kredyt , jest jednak nadal przedmiotem współwłasności. W skład majątku wspólnego wchodzi jedynie udział wynoszący 51/100 części, zaś do Banku należy udział 49/100. Skoro wartość całego pojazdu strony ustaliły na kwotę 29 000 zł, to wartość udziału 51/100 części wynosi 14790 zł. W skład majątku wspólnego nie wchodzi natomiast samochód M. z 1991 r , ponieważ w chwili orzekania o podziale samochód ten już nie istniał, został bowiem zezłomowany .

W toku postępowania wnioskodawczyni wnosiła o ustalenie, iż jej udział w majątku wspólnym wynosi 65 %, zaś uczestnika 35 %. W ocenie Sądu Rejonowego wniosek ten nie zasługuje na uwzględnienie ponieważ oboje małżonkowie przyczyniali się do powstania majątku wspólnego .

Uczestnik przez cały okres małżeństwa pracował i uzyskiwał dochody nieporównanie zresztą wyższe niż żona, w tym przez kilka lat pracował za granicą. Wnioskodawczyni przyznała na rozprawie, iż uczestnik uzyskiwał z tego znaczne dochody, parokrotnie wyższe niż dochody żony. Pieniądze te małżonkowie inwestowali w budowę domu. Uczestnik zajmował się także sprowadzaniem samochodów z zagranicy, a wreszcie rozpoczął własną działalność gospodarczą świadcząc usługi transportowe. Małżonkowie niewątpliwie musieli posiadać spore dochody skoro udało im się wybudować i w pewnym stopniu wykończyć dom, bez zaciągania kredytu na ten cel (z wyjątkiem kredytu na piec co i instalację). Dochody wnioskodawczyni nie były przecież wysokie, zatem powodzenie całego przedsięwzięcia nie byłoby możliwe bez finansowego zaangażowania uczestnika oraz jego rodziny.

Faktem jest , że uczestnik przez lata nadużywał alkohol, co niewątpliwie uszczuplało dochody rodziny, to jednak odnotować fakt , iż czynił starania by walczyć z tą chorobą. Korzystał z pomocy hipnotyzera, miał dwa razy wszywany esperal , był na leczeniu odwykowym w W. .

Mimo uzależnienia od alkoholu nie pozostawał przez dłuższe okresy bez pracy, był uważany jako człowiek przedsiębiorczy.

Wnioskodawczyni przyznała także w swoich zeznaniach, iż uczestnik będąc w domu, po powrocie z zagranicy, zajmował się także i dziećmi i domem.

Starania uczestnika zarówno w zapewnieniu rodzinie środków utrzymania jak i starania, by wyleczyć się z choroby alkoholowej nie pozwalają na uznanie, iż uczestnik przyczynił się do powstania ich wspólnego majątku w stopniu mniejszym, niż żona.

W punkcie 4 postanowienia Sąd Rejonowy ustalił, iż z majątku wspólnego byłych małżonków W. został poczyniony nakład na majątek osobisty uczestnika w postaci budowy domu mieszkalnego oraz ogrodzenia na działkach (...) położonych w W. . Wartość tego nakładu ustalił na kwotę 202 800 zł zaś wartość naniesień budowlanych w postaci domu mieszkalnego i betonowego ogrodzenia wyniosła łącznie 271 800 zł.

W toku postępowania zostało udowodnione, iż część środków zaangażowanych w budowę, w kwocie 69 000 zł pochodziła z majątku osobistego uczestnika. Były to bowiem środki pieniężne darowane uczestnikowi przez rodziców. Wartość nakładu małżonków stanowi różnica między 271 800 zł i 69 000 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, iż wnioskodawczyni po orzeczeniu rozwodu poczyniła nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w postaci spłaty kwoty 7 700 zł kredytu zaciągniętego w czasie małżeństwa na zakup samochodu ciężarowego. Pewien nakład poczynił też uczestnik spłacając po rozwodzie tytułem w/w kredytu kwotę 1220 zł. Dokonując podziału ruchomości Sąd Rejonowy kierował się zgodnym stanowiskiem stron. Wnioskodawczyni była zainteresowana i faktycznie już wzięła łóżko piętrowe, pralkę i lodówkę, pozostałe ruchomości pozostawiła uczestnikowi, stanowią one wyposażenia domu na jego nieruchomości , niektóre z nich jak np. meble kuchenne są wykonane na wymiar , powinny więc w domu tym pozostać. Pozostałe ruchomości w tym samochód R. (...), - zostały przyznane uczestnikowi.

Sąd Rejonowy zasądził na rzecz wnioskodawczyni kwotę 101 400 zł tj. połowę nakładu jaki małżonkowie poczynili wznosząc dom na działce stanowiącej własność uczestnika.

Wnioskodawczyni należał się zwrot połowy kwoty 7 700 zł spłaconego po rozwodzie kredytu samochodowego, z kolei uczestnikowi należał się zwrot połowy uiszczonego przez niego po rozwodzie kredytu z kwoty 1220 zł. Zatem tytułem rozliczenia nakładów obu stron na majątek wspólny należało zasądzić kwotę 32 40 zł.

Sąd Rejonowy w celu wyrównania udziałów w majątku wspólnym zasądził na rzecz wnioskodawczyni z tego tytułu spłatę w kwocie 8 870 zł . Kwota ta została ustalona w ten sposób, iż suma wartość ruchomości stanowiących wyposażenie domu - 11 550 zł oraz wartość udziału w samochodzie 14 790 zł - łącznie 26 340 zł podzielona na pół daje kwotę wartość udziału każdego z małżonków w majątku wspólnym - 13170 zł . Wnioskodawczyni otrzymała ruchomości o łącznej wartości 4 300 zł, zatem reszta należnego jej udziału winna być wyrównana w zasądzonej spłacie 8870 zł. Sąd Rejonowy nie dokonał natomiast żądnych rozliczeń miedzy stronami z tytułu płacenia przez uczestnika w czasie małżeństwa alimentów na jego pozamałżeńskie dziecko ponieważ żaden przepis prawa do tego nie uprawnia

Łącznie na rzecz wnioskodawczyni Sąd I instancji zasądził kwotę 113510zł. Płatność tej kwoty rozłożył uczestnikowi na dwie raty, pierwsza w wysokości 90000 zł będzie płatna w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia . W ocenie Sądu jest to czas wystarczający, by uczestnik załatwił wszystkie formalności potrzebne do tego, by uzyskać kredyt bankowy także hipoteczny Pewną część pieniędzy uczestnik winien mieć zgromadzone , zważywszy na to, iż od początku postępowania powinien był się liczyć z koniecznością spłaty byłej żony.

Płatność pozostałej kwoty została odroczona na dalsze 6 miesięcy z uwagi na to, iż pozostałe 23510 zł uczestnik będzie musiał wyasygnować przynajmniej w części z bieżących dochodów, bo jego zdolność kredytowa może już się wyczerpać.

Zasądzona kwota tytułem pierwszej raty kwota przy pewnym zaangażowaniu własnych środków i zaciągnięciu kredytu powinna pozwolić wnioskodawczyni na zakup własnego lokum.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o art. 520 § 1 k.p.c.

Wnioskodawczyni i uczestnik zaskarżyli postanowienie wnosząc apelacje.

Wnioskodawczyni zaskarżyła postanowienie w części tj. w punktach: 2 oddalającym wniosek o ustalenie, że małżonkowie mają nierówne udziały w majątku wspólnymi oraz 8 w przedmiocie ustalonych terminów rat należnej jej od uczestnika dopłaty.

W apelacji zarzuciła błędną wykładnię art. 43 § 2 k.r.o. oraz art. 233 § 1 k.p.c. w ocenie materiału dowodowego w zakresie oddalenia wniosku o ustalenie nierównych udziałów.

Wskazując na powyższe wnosiła o zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 2 sentencji poprzez ustalenie, że udział wnioskodawczyni w majątku wspólnym wynosi 65%, zaś uczestnika 35 % oraz w punkcie 7 i 8 poprzez zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni dopłaty w kwocie 130536,50 zł, płatnej w dwóch ratach pierwsza kwocie 100000,00 zł w terminie 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia i druga w kwocie 30536,50 zł w terminie 60 dni od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności każdej z rat ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Uczestnik zaskarżył postanowienie w części w zakresie punktów: 8, 10 i 11 i domagał się jego zmiany poprzez rozłożenie przyznanej wnioskodawczyni dopłaty na 4 równe raty w terminach: 12, 18, 24 i 30 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia oraz zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika zwrotu kosztów postępowania za pierwszą instancję w kwocie 7200 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: obie apelacje nie są uzasadnione.

1/ co do apelacji wnioskodawczyni.

Ustawa w art. 43 § 2 i 3 k.r.o. przewiduje dwie przesłanki uzasadniające domaganie się ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym: istnienie ważnych powodów oraz przyczynienie się małżonków do powstania majątku wspólnego w stopniu zróżnicowanym. Z treści uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że w ocenie Sądu Rejonowego brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku i ustalenia nierównych udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym. Sąd I instancji szczegółowo uzasadnił swe stanowisko, które zdaniem Sądu Okręgowego należy w pełni podzielić. Z uwagi na uzasadnienie tego zarzutu przypomnieć należy, że zwrot „ważne powody” jest zwrotem niedookreślonym, bowiem ustawa nie precyzuje tego pojęcia. Oznacza to, że występowanie ważnych powodów należy oceniać dla każdego konkretnego stanu faktycznego. W literaturze zwraca się przy tym na uwagę, że o ile ważne powody uzasadniające zniesienie wspólności ( art. 52 k.r.o.) mają charakter majątkowy, o tyle ważne powody pozwalające na ustalenie nierównych udziałów nasycone są elementami niemajątkowymi. Względy natury majątkowej bowiem znalazły wyraz w drugiej przesłance ustawowej tj. stopniu przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego. Ważne powody do których odwołuje się ustawodawca w art. 43 § 1 k.r.o., obejmują względy natury etycznej, powodujące, że w konkretnych okolicznościach równość udziałów małżonków w majątku wspólnym byłaby postrzegana jako rozstrzygnięcie kolidujące z zasadami współżycia społecznego, albo mówiąc inaczej, byłoby uznawane za powszechnie krzywdzące dla jednego z małżonków, pozostające w sprzeczności z powszechnym poczuciem sprawiedliwości ( por. E. Skowrońska-Bocian, Rozliczenia majątkowe małżonków, LexisNexis, wydanie 3, Warszawa 2005, s. 171 oraz wskazana w/w pracy literatura).

Określenie stopnia przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego musi być dokonywane z uwzględnieniem wszystkich okoliczności. W szczególności nie jest wystarczające dokonanie prostego wyliczenia rachunkowego, gdyż trzeba także uwzględnić takie elementy, jak prowadzenie gospodarstwa domowego i wychowywanie dzieci przez jedno z małżonków ( por. J.S. Piątkowski: Udziały małżonków w majątku wspólnym, w : Studia z prawa cywilnego, Warszawa-Łódź 1983, s. 291 ).

W tym miejscu Sąd II instancji pragnie podkreślić, że obie omówione wyżej przesłanki muszą wystąpić jednocześnie. Sama dysproporcja w zakresie przyczyniania się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego nie wystarczy do ustalenia nierównych udziałów; konieczne jest bowiem wystąpienie ważnych powodów uzasadniających takie orzeczenie. Przykładowo jedynie wskazać można, że przyjmuje się istnienie ważnych powodów, gdy małżonek, przeciwko któremu kierowane jest żądanie, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych ( por. orz. SN z 26.11.1973 r., III CRN 227/73, OSNCP 1974, nr 11, poz.189 ). O ważnych powodach nie może być mowy, gdy jedno z małżonków nie przyczyniło się do powstania majątku wspólnego z przyczyn niezawinionych, niezależnych od siebie lub z innych usprawiedliwionych powodów.

Z poczynionych przez Sąd Rejonowy prawidłowo ustaleń faktycznych wynika, że uczestnik przez cały czas trwania małżeństwa pracował stosownie do swych kwalifikacji i uzyskiwał wysokie wynagrodzenie. Z zeznań świadka A. M. wynika, że uczestnik w środowisku miejscowym był uważany za człowieka tzw. zaradnego. Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach także wnioskodawczyni, która przyznała, że uczestnik przez wiele lat pracował za granicą, gdzie otrzymywał wynagrodzenie wielokrotnie wyższe od zarobków wnioskodawczyni. Dodatkowo trudnił się sprowadzeniem z zagranicy samochodów z czego uzyskiwał znaczne dochody. Wreszcie co również przyznała wnioskodawczyni podjął się prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług transportowych.

Niespornym zaś w sprawie jest, że wnioskodawczyni w związku z urodzeniem dzieci przez pewien okres czasu nie pracowała, a następnie kiedy podjęła zatrudnienie, to zważywszy jej kwalifikacje uzyskiwała wynagrodzenie na poziomie minimalnym.

Reasumując stwierdzić należy, że majątek jaki strony zgromadziły to przede wszystkim owoc działań zarobkowych jakich podejmował się uczestnik.

Faktem jest, że uczestnik jest osobą z problemem alkoholowym. W tym miejscu podnieść należy, że uzależnienie od alkoholu jest stanem chorobowym. Uczestnik w trakcie trwania małżeństwa jednak podejmował kilkakrotnie leczenie od uzależnienia, dzięki którym to mógł pracować i pomnażać wspólny dobytek.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie brak jest wyżej omówionych przesłanek, które uzasadniałyby wniosek apelacji wnioskodawczyni tj. ustalenie nierównych udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym. Zarzutu obrazy przez Sąd Rejonowy przepisu art. 43 § 2 k.r.o. nie można zatem podzielić.

Jak już wyżej wskazano przeprowadzona przez Sąd I instancji ocena materiału dowodowego jest prawidłowa, albowiem nie narusza zasad logicznego rozumowania, jak i zasad doświadczenia życiowego. Zarzut apelującej sprowadza się jedynie do polemiki z ustaleniami Sądu meriti i tak wywiedziony zarzut nie może odnieść zamierzonego skutku.

Brak jest również podstaw do zmiany terminów ustalonych rat należnej od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni dopłaty. Ustalone terminy pozwolą uczestnikowi na podjęcie stosownych działań w celu pozyskania środków finansowych na spłatę wnioskodawczyni. Wysokość pierwszej raty z tytułu dopłaty pozwoli również wnioskodawczyni na podjęcie działań umożliwiających zorganizowanie nowego miejsca zamieszkania.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalony kalendarz rat z tytułu dopłaty uwzględnia zarówno interes wnioskodawczyni, jak również interes uczestnika. Z tego powodu także i ten zarzut nie jest usprawiedliwiony.

2/ co do apelacji uczestnika

Nie ma racji uczestnik oraz autor uzupełnienia apelacji wniesionej przez uczestnika, kiedy zarzucają Sądowi I instancji, iż nie uwzględnił możliwości finansowych uczestnika. Otóż podzielić należy stanowisko tego Sądu, że termin 6 miesięcy jest wystarczający do podjęcia działań pozwalających uczestnikowi na zgromadzenie niezbędnego kapitału na pierwszą ratę należną wnioskodawczyni. Jest to okres czasu wystarczający na uzyskanie kredytu hipotecznego bądź też innych działań prawnie dopuszczalnych na zorganizowanie kapitału w celu zaspokojenia wierzytelności wnioskodawczyni. Oczywistym jest, że w tym celu uczestnik powinien podjąć intensywne starania, a nie oczekiwać na pozyskania zysków z prowadzonej obecnie działalności gospodarczej.

W tym miejscu zauważyć należy, że wnioskodawczyni po opuszczeniu domu musi podjąć działania, w celu uzyskania mieszkania i zorganizowania sobie i dzieciom godnych warunków pozwalającym zaspokoić potrzeby rodziny. Kwota pierwszej raty w wysokości 90000,00 zł pozwoli właśnie wnioskodawczyni na podjęcie w tym kierunku starań.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do rozłożenia dopłaty na proponowane przez uczestnika terminy.

Brak jest również podstaw do zasądzenia od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika zwrotu kosztów postępowania.

Apelacja nie zawiera w rzeczywistości żadnych zarzutów co do rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. Wobec tego Sąd Okręgowy pragnie przypomnieć, że w postępowaniu nieprocesowym odmiennie aniżeli w procesie obowiązuje zasada statuowana w przepisie art. 520 § 1 k.p.c., tj. ponoszenia przez każdego uczestnika tego postępowania wszystkich kosztów, jakie związane są z jego udziałem w konkretnej sprawie.

Żądania uczestnika nie może uzasadniać nie uwzględnienie przez Sąd I instancji wniosku wnioskodawczyni ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, jak również zgłoszonego roszczenia z art. 231 k.c. To ostatnie roszczenie zostało zresztą przez wnioskodawczynię wycofane jeszcze przed merytorycznym zajęciem stanowiska przez uczestnika.

Ponieważ zarzuty obu apelacji nie odniosły zamierzonych skutków dlatego i na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Wynagrodzenie A. G. radcy prawnego Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o § 6 pkt 4 i § 13 ust. 1 pkt 1. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu na kwotę 738 zł mając na uwadze niewielki nakład pracy

i stopień zawiłości sprawy.

Skoro zarzuty obu apelacji nie są uzasadnione Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc orzekł jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Justyna Dolata
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację:  Arkadiusz Lisiecki,  Paweł Hochman ,  Magdalena Wojciechowska
Data wytworzenia informacji: