Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący	Sędzia Adam Bojko
Protokolant	Stażysta Angelika Szeszko

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2024 roku w Piotrkowie Trybunalskim
na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. w W.

przeciwko H. K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej H. K. na rzecz powoda (...) Bank S.A. w W. kwotę 173 748,21 zł (sto siedemdziesiąt trzy tysiące siedemset czterdzieści osiem złotych 21/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 listopada 2022 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej H. K. na rzecz powoda (...) Bank S.A. w W. kwotę 8 688 zł (osiem tysięcy sześćset osiemdziesiąt osiem złotych) tytułem zwrotu części kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

3.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu w pozostałej części.

Sygn. akt I C 1067/23

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank Spółka Akcyjna w W. w pozwie wniesionym w dniu 13 kwietnia 2023 r. przeciwko H. K. zażądał zasądzenia kwoty 173 748,21 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że kwota dochodzona pozwem wynika z braku wywiązania się przez pozwaną ze spłat z umowy kredytu nr (...) zawartej przez strony w dniu 27.05.2019 r., którą następnie powód wypowiedział. Powód podał, iż na dochodzoną pozwem kwotę składają się: niespłacony kapitał w kwocie 161 798,84 zł, odsetki umowne w kwocie 9 769,85 zł oraz odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 2 179,52 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Pozwana przyznała, że zawarła umowę kredytu z powodem i nie wywiązała się z obowiązku spłaty rat kredytu z uwagi na trudną sytuację finansową. W przypadku uwzględnienia powództwa pozwana wniosła o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty wskazując, że uregulowanie całej kwoty leży poza jej możliwościami i spowoduje zbyt ciężkie skutki dla niej i jej rodziny.

Na rozprawie w dniu 9 stycznia 2024 r. pozwana wniosła o rozłożenie należności na raty w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 maja 2019 r. strony zawarły umowę o kredyt konsolidacyjny nr (...). Na podstawie umowy bank udzielił pozwanej kredytu w wysokości 182 424,17 zł z przeznaczeniem na:

1)  potrzeby konsumpcyjne kredytobiorcy w wysokości 150 000 zł,

2)  spłatę zobowiązań kredytowych kredytobiorcy z tytułu umowy kredytu Kredyt na zakup towarów, usług i papierów wartościowych w wysokości 2 160 zł,

3)  zapłatę kosztów kredytu określonych poniżej:

a.  prowizji za udzielenie kredytu w wysokości 11 219,09 zł,

b.  jednorazowej składki ubezpieczeniowej do przekazania (...) SA w wysokości 19 045,08 zł, z tytułu zawarcia przez kredytobiorcę umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie dla kredytobiorców kredytów gotówkowych udzielanych przez (...) Bank S.A.

Całkowita kwota do zapłaty na dzień zawarcia umowy wynosiła 314 157,04 zł, na co składały się: całkowita kwota kredytu określona w wysokości 152 160,00 zł oraz całkowity koszt kredytu, który na dzień zawarcia umowy, naliczony szacunkowo wynosił 161 997,04 zł (odsetki umowne w wysokości 131 732,87 zł + jednorazowa składka ubezpieczeniowa z tytułu umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie w wysokości 19 045,08 zł + prowizja za udzielenie kredytu w wysokości 11 219,09 zł).

Pozwana zobowiązała się spłacić kwotę udzielonego kredytu wraz z należnymi odsetkami umownymi w 144 równych ratach kapitałowo-odsetkowych płatnych każdego miesiąca na zasadach i warunkach określonych w umowie.

Zgodnie z umową w sytuacji nieuregulowania zadłużenia, pomimo działań podjętych przez bank, bank ma prawo wypowiedzieć umowę i po upływie okresu wypowiedzenia, w sytuacji dalszego występowania zadłużenia przeterminowanego wystąpić na drogę sądową celem uzyskania tytułu wykonawczego na podstawie którego nastąpi wszczęcie egzekucji komorniczej wobec kredytobiorcy. Wypowiedzenie Umowy poprzedzone jest wezwaniem do zapłaty przewidzianym art. 75c ust. Prawo bankowe, tj. wezwaniem Kredytobiorcy do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania, w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej, leżeli należności nie zostaną uregulowane w całości w wyznaczonym terminie, jak również w sytuacji, w której złożony przez kredytobiorcę wniosek o restrukturyzację zadłużenia zostanie odrzucony, bank ma prawo wypowiedzieć umowę.

/dowód: umowa o kredyt konsolidacyjny nr (...) k. 18 - 21/

Powód wypłacił pozwanej kwotę kredytu.

/dowód: dyspozycja uruchomienia kredytu k.67-67odwrót, historia rachunku k.68/

W chwili zaciągania zobowiązania pozwana była zatrudniona w firmie transportowej i uzyskiwała dochody na poziomie 8 500 zł miesięcznie. Około 2021 roku pozwana straciła pracę i zaczęła utrzymywać się z prac dorywczych. Z uwagi na brak środków pozwana zaprzestała spłaty rat kredytu.

/dowód: zeznania pozwanej protokół k. 118 w tym k.118-118odwrót/

Pismem z dnia 30 lipca 2022 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty zadłużenia z tytułu umowy kredytu w kwocie 8 269,14 zł w terminie 14 dni od doręczenia wezwania oraz poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Pismo zostało doręczone w dniu 22 sierpnia 2022 r.

/dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy k. 22 -23, wydruk ze strony operatora pocztowego z danymi i statusem przesyłki k.24/

Pismem z dnia 8 września 2022 r. powód wypowiedział umowę kredytu z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, licząc od daty doręczenia. Powód wskazał, że wypowiedzenie następuje w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie kredytu, zaś z upływem okresu wypowiedzenia całość środków kredytowych wraz z odsetkami i kosztami stanie się wymagalna. Pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 12 września 2022 r.

/dowód: wypowiedzenie umowy z dnia 8.09.2022 k.25-26, potwierdzenie odbioru k.27-27odwrót/

Na dzień 3 listopada 2022 r. zadłużenie pozwanej wobec powoda z tytułu umowy obejmowało: niespłacony kapitał w kwocie 161 798,84 zł, odsetki umowne w kwocie 9 769,85 zł oraz odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 2 179,52 zł.

/dowód: wyciąg z ksiąg banku k.7, historia szczegółowa rachunku k.74-94odwrót/

Obecnie pozwana utrzymuje się z emerytury w wysokości 1 826 zł. Posiada wykształcenie średnie. Nie podejmuje prac dorywczych. W ostatnim czasie podjęła leczenie z uwagi na bóle kręgosłupa. Pozwana spłaca kredyt konsumpcyjny w Banku (...) w ratach wynoszących 500 zł miesięcznie. Pozostało jej jeszcze około 12-15 rat. Pozwana posiada jeszcze zadłużenie z tytułu kredytu zaciągniętego w banku (...), którego obecnie nie spłaca. Zadłużenie z tytułu tego kredytu wyniosło około 30 000 - 40 000 zł, a jego rata wynosiła 1 200 zł miesięcznie. Pozwana mieszka w domu jednorodzinnym z matką. Koszt utrzymania domu w skali miesiąca wynosi ok. 1 000 zł. Pozwana na własne potrzeby przeznacza kwotę 500 zł miesięcznie.

/dowód: zeznania pozwanej protokół k. 118 w tym k.118-118odwrót, pasek emerytury k.117/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne.

Strony łączyła umowa kredytu, na podstawie której powód udostępnił pozwanej środki w wysokości 182 424,17 zł, a pozwana zobowiązała się do ich zwrotu wraz z odsetkami w 144 równych ratach kapitałowo-odsetkowych.

Powód wypowiedział umowę z uwagi na powstanie zaległości w spłacie zobowiązań wynikających z umowy i braku jej uregulowania przez pozwaną pomimo wezwania do jej zapłaty.

Pozwana nie kwestionowała powyższych faktów, jak również skuteczności wypowiedzenia umowy oraz wysokości dochodzonego roszczenia.

Wypowiedzenie umowy zostało dokonane zgodnie z przepisami art. 75 ust. 1 i 2, art. 75c ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe oraz § 7 ust. 1 umowy. Skorzystanie z prawa do wypowiedzenia kredytu przez bank powoduje, że po upływie terminu wypowiedzenia stosunek prawny kredytu ulega rozwiązaniu, a kredytobiorca ma obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami w tym prowizją, w dniu rozwiązania umowy, jeśli kredyt został mu wcześniej wypłacony.

Pozwana nie kwestionowała wysokości zobowiązania. Należy jednak podkreślić, że powód nie ograniczył się do przedłożenia wyciągu z ksiąg banku, ale złożył także umowę kredytową, która jest źródłem zobowiązania pozwanej, a także historię rachunku obsługi kredytu.

Z tych przyczyn Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 173 748,21 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 – 2 ⁴ kc zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 173 748,21 zł od dnia 3 listopada 2022 roku tj. dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty.

Wniosek pozwanej o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty był niezasadny.

Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

Zastosowanie art. 320 k.p.c., regulującego przywołaną powyżej instytucję postępowania cywilnego, ma charakter wyjątkowy, a zatem może mieć miejsce jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Decydując o rozłożeniu zasądzonego w wyroku świadczenia na raty należy odpowiednio wyważyć interesy obu stron, a zatem należy mieć na uwadze także słuszny interes wierzyciela. Wierzyciel winien mieć bowiem pewność, że świadczenie, jakkolwiek odsunięte w czasie, zostanie spełnione w przewidzianym terminie. W konsekwencji dłużnik winien przynajmniej uwiarygodnić w wysokim stopniu, że będzie w stanie (oceniając rzecz rozsądnie) spełnić świadczenie w ratach, których liczbę, wysokość i terminy płatności ustali Sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. Rozłożenie świadczenia na raty ma także na celu uchronienia dłużnika od postępowania egzekucyjnego poprzez umożliwienie mu wykonania wyroku w sposób dobrowolny.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki do rozłożenia zasądzonej zależności na raty. Z treści odpowiedzi na pozew oraz zeznań pozwanej wynika, że uzyskuje ona emeryturę w wysokości 1 826 zł i nie posiada żadnych wartościowych składników majątku ani oszczędności, natomiast posiada inne zadłużenia, z których jedno spłaca w ratach wynoszących 500 zł miesięcznie. Pozwana mieszka z matką i przeznacza kwotę około 500 zł miesięcznie na własne potrzeby. W tej sytuacji przy kwocie wierzytelności przysługującej powodowi, sytuacja pozwanej nie daje żadnej gwarancji wykonania wyroku bez wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego, a więc celu któremu przyświeca regulacja wynikająca z art. 320 k.p.c. Pozwana przy też nie przedstawiła żadnych okoliczności ani tym bardziej dowodów, że będzie w stanie spłacać zadłużenie wobec powoda w ratach, które w celu realnego zaspokojenia zadłużenia powinny kształtować na poziomie co najmniej 1 000 zł miesięcznie. W konsekwencji rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty w niniejszej sprawie naruszałoby uzasadnione interesy powoda, który zostałby pozbawiony możliwości zaspokojenia roszczenia, a dodatkowo odsetek za opóźnienie za okres od daty wyrokowania do daty wymagalności poszczególnych rat. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty na podstawie art. 320 kpc ma bowiem ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (tak uchwała Sądu Najwyższego z 15.12.2006 r., III CZP 126/06). A zatem skoro obecny stan majątkowy pozwanej nie daje gwarancji spełnienia świadczenia w ratach, Sąd nie uwzględnił jej wniosku w przedmiocie rozłożenia świadczenia na raty.

O kosztach procesu w części obejmującej opłatę sądową od pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym w wysokości 8 688 zł Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 ³⁷ § 2 k.p.c. Strona powodowa poniosła bowiem realny koszt tej sprawy i przynajmniej część tego kosztu powinna odzyskać.

O pozostałych kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o zasadę słuszności na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Ocena, czy takie wypadki wystąpiły w konkretnej sprawie należy do sfery uznania sądu, który powinien dokonać jej w oparciu o całokształt okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego. Sąd nie obciążył pozwanej kosztami procesu ponad kwotę 8 688 zł z uwagi na jej sytuację rodzinną oraz finansową. Konieczność uiszczenia przez pozwaną kosztów postępowania w całości stanowiłaby, w jej sytuacji, nadmierne obciążenie poddające w wątpliwość realizację należności głównej w sposób określony w wyroku.

ZARZĄDZENIE

doręczyć pełnomocnikowi pozwanej odpis wyroku z dnia 22 stycznia 2024 r. wraz z uzasadnieniem.