Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2024 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący	Sędzia Adam Bojko
Protokolant	sekr. sąd. Angelika Szeszko

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2024 r. w Piotrkowie Trybunalskim
na rozprawie

sprawy z powództwa U. (...) z siedzibą we W.

przeciwko S. J.

o zapłatę 85 144,81 zł

1.  oddala powództwo;

2.  oddala wniosek powoda o zwrot kosztów procesu.

Sygn. akt I C 586/23

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 31 marca 2023 r. powód U. (...) z siedzibą we W. zażądał zasądzenia od pozwanego S. J. na swoją rzecz kwoty 85 144,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 grudnia 2022 r. (data wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym) do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dochodzona pozwem wierzytelność wynika z umowy o kredyt zawartej w dniu 13 maja 2016 r. pomiędzy pozwanym, a poprzednikiem prawnym powoda (...) Bank S. A. umowy nr (...), na podstawie której bank udzielił pozwanemu kredytu konsolidacyjnego w wysokości: 82 704,00 zł tytułem kwoty udzielonego kredytu, 24 010,84 zł tytułem prowizji oraz 59 470,51 zł tytułem odsetek umownych których stopa procentowa na dzień zawarcia umowy wynosiła 9,49 % w skali roku. Pozwany zobowiązał się do spłaty wskazanej kwoty wraz z należnościami ubocznymi w 120 miesięcznych ratach w wysokości 1 338,22 zł, z zastrzeżeniem, że wysokość ostatniej raty wyrównującej może różnić się od kwoty pozostałych rat. Powód wskazał, iż wobec niewywiązania się przez pozwanego z warunków umowy, cała kwota wierzytelności wraz z odsetkami i należnościami ubocznymi stała się wymagalna z dniem 8 kwietnia 2021 r. Na dzień złożenia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym zobowiązanie pozwanego wynosiło 85 144,81 zł, na co składała się kwota 74 641,30 zł niespłaconego kapitału, kwota 1 605,85 zł odsetek umownych naliczonych przez zbywcę od zadłużenia przeterminowanego, zgodnie z treścią umowy do dnia 20 stycznia 2022 r. oraz kwota 7 080,72 zł stanowiąca skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie naliczone od kwoty kapitału od dnia zamknięcia salda zbywcy – 21 stycznia 2022 r. do dnia sporządzenia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew. Czynność polegająca na wniesieniu przez adw. M. B. odpowiedzi na pozew w niniejszej sprawie została pominięta postanowieniem z dnia 27 marca 2024 r. na podstawie art. 97 § 2 k.p.c.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 maja 2016 r. pomiędzy (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w W., a pozwanym została zawarta umowa o kredyt konsolidacyjny nr (...), na podstawie której bank udzielił pozwanemu kredytu w wysokości 106 714,84 zł z przeznaczeniem na potrzeby konsumpcyjne kredytobiorcy w wysokości 20 000,00 zł, spłatę zobowiązań kredytowych kredytobiorcy z tytułu umowy kredytu niecelowego raz studenckiego nr (...) na rachunek prowadzony w (...) Bank S.A. w wysokości 62 404,00 zł oraz zapłatę kosztów kredytu określonych w umowie – prowizji w wysokości 24 010,84 zł.

Stosownie do § 5 umowy:

1. Całkowita kwota kredytu wynosi 82.704,00 zł. Kwota ta nie obejmuje kredytowanych przez Bank kosztów kredytu wskazanych w § 1 ust. 1 pkt 3 niniejszej Umowy.

2. Całkowita kwota do zapłaty przez Kredytobiorcę na dzień zawarcia Umowy wynosi 166.185,35 zł. Na całkowitą kwotę do zapłaty składa się: całkowita kwota kredytu określona w ust. 1 oraz całkowity koszt kredytu, który na dzień zawarcia Umowy /naliczony szacunkowo wynosi: 83.481,35 zł.

3. Na całkowity koszt kredytu składają się : należne odsetki umowne w wysokości 59.470,51 zł oraz prowizja od udzielonego kredytu w wysokości 24.010,84 zł.

4. Roczną rzeczywistą stopę oprocentowania ( (...)) , która na dzień zawarcia Umowy wynosi 17.04% wyliczono zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011r. (t.j. Dz. U. z 2014 r. , poz. 1797) uwzględniając wartości określone w ust. 2.

Zgodnie z § 9 ust. 1-4 umowy:

Umowa rozwiązuje się z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia bądź w każdym czasie - za porozumieniem stron (§ 9 ust. 1). Bank ma prawo wypowiedzieć Umowę w przypadku wystąpienia jednej z poniższych sytuacji:

1. rażące naruszenie postanowień Umowy lub Regulaminu udzielania pożyczek/kredytów dla osób fizycznych przez Kredytobiorcę,

2. pogorszenie zdolności kredytowej Kredytobiorcy,

3. negatywna ocena ryzyka kredytowego Kredytobiorcy przez Bank,

4. stwierdzenia przez Bank zagrożenia w spłacie kredytu,

5. ujawnienie złożenia przez Kredytobiorcę nieprawdziwych oświadczeń lub fałszywych dokumentów,

6. wypowiedzenie innych umów o produkty bankowe zawartych z Kredytobiorcą,

7. wszczęcie przez uprawniony organ egzekucyjny egzekucji z majątku Kredytobiorcą,

8. wszczęcie przez Bank postępowania sądowo-egzekucyjnego przeciwko Kredytobiorcy (§ 9 ust. 2).

W przypadku jeżeli Kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu. Bank wzywa Kredytobiorcę do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w całości w wyznaczonym terminie, jak również w sytuacji, w której złożony przez Kredytobiorcę wniosek o restrukturyzację zadłużenia zostanie odrzucony, Bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu (§ 9 ust. 3).

Od następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia całe zobowiązanie z tytułu udzielonego kredytu staje się wymagalne i traktowane jest jako zadłużenie przeterminowane (§ 9 ust. 4).

/dowód: umowa o kredyt konsolidacyjny k. 6 - 9 odwrót/

Pismem z dnia 4 marca 2021 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. z powodu niedotrzymania warunków umowy i nieuregulowania zaległości pomimo wezwania do zapłaty, wypowiedział umowę o kredyt konsolidacyjny nr (...) z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, licząc od daty doręczenia pisma. Pismo zostało doręczone pozwanemu w dniu 8 marca 2021 r.

/dowód: wypowiedzenie umowy k. 89 – 89 odwrót, potwierdzenie odbioru przesyłki k. 90 – 90 odwrót, wykaz wpłat k. 91-156 odwrót/

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 6 kwietnia 2022 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelał na U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. wierzytelność wynikającą z umowy nr (...) z dnia 16 maja 2016 r. w wysokości 82.457,10 zł na którą składała się kwota kapitału w wysokości 74.641,30 zł, opłaty w wysokości 984,00 zł odsetki w wysokości 6.831,80 zł.

/dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 10-12, pełnomocnictwa k. 12 odwrót-14 odwrót, oświadczenie o zapłacie ceny k. 14 odwrót, wyciąg z załącznika k. 15/

Pismem z dnia 27 kwietnia 2022 r. powód zawiadomił pozwanego o przeniesieniu wierzytelności. W tym samym dniu skierował do pozwanego propozycję porozumienia.

/dowód: zawiadomienie o przeniesieniu wierzytelności k. 20-21 odwrót, propozycja porozumienia k. 22-23 odwrót/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej powołane dowody. Dowody w postaci dokumentów nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności, nie były również kwestionowane przez strony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Kredyt zawarty przez strony miał charakter kredytu konsumenckiego, w związku z czym stosuje się do niego przepisy o ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1497), jak również przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jednolity – Dz.U. z 2024 r., poz. 1646).

W myśl art. 69 ust. 1 Prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Pojęcie skuteczności wypowiedzenia umowy jest szerokie. Obejmuje wszystkie czynniki, które powinny ziścić się oraz działania, których powód musiał dopełnić, żeby doprowadzić do złożenia pozwanemu oświadczenia o rozwiązaniu umowy, które skutkowało wymagalnością jego zobowiązania będącego podstawą wystawienia wyciągu z ksiąg bankowych. Przyjmowane jest w orzecznictwie, że wypowiedzenie umowy jest prawokształtującym oświadczeniem, bardzo istotnym i dotkliwym dla kredytobiorcy, bo jego wykonanie może doprowadzić do zakończenia tego stosunku przed pierwotnie ustalonym okresem spłaty kredytu, a zatem nie może być dokonane w sposób nagły, zaskakujący, nawet jeżeli istnieją podstawy do jego podjęcia, zgodnie z treścią umowy kredytowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015 r., V CSK 698/14).

Kwestię wypowiedzenia umowy kredytu regulował szczegółowo § 9 umowy. Nadto należy wskazać na obowiązującą w dacie postawienia przez powodowy Bank zadłużenia w stan natychmiastowej wykonalności regulację prawną zawartą w art. 75 lit. c) Prawa bankowego, zgodnie z którą jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Zgodnie z § 9 ust. 3 umowy w przypadku jeżeli Kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu. Bank wzywa Kredytobiorcę do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w całości w wyznaczonym terminie, jak również w sytuacji, w której złożony przez Kredytobiorcę wniosek o restrukturyzację zadłużenia zostanie odrzucony, Bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu.

Powód zgodnie z ciężarem dowodu na nim spoczywającym (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.) nie wykazał, by tryb wynikający z art. 75c ustawy Prawo bankowe oraz § 9 umowy został zachowany przez powoda czy też przez jego poprzednika prawnego.

Wskazać należy, że w przypadku gdy bank przed wypowiedzeniem umowy kredytu nie doręczy kredytobiorcy wezwania określonego w art. 75 lit. c ust. 1 - 2 Prawa bankowego czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieważna (art. 58 § 1 k.c.). W szczególności nie prowadzi ona do wymagalności wierzytelności banku o spłatę tej części kredytu, co do której kredytobiorca nie pozostawał w opóźnieniu. Art. 75c Prawa bankowego stanowi w całości przepis semidyspozytywny. Może zostać zmieniony w umowie kredytu albo osobnym porozumieniu jedynie na korzyść kredytobiorcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23.05.2019 r., sygn. akt V ACa 93/18 , Sąd Apelacyjny w Łodzi z dnia 9.08.2018 r., sygn. akt I ACa 1609/17)

Tym samym uznać należy, że skoro strona powodowa nie dochowała trybu przewidzianego w art. 75c ustawy Prawo bankowe, nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy - powództwo oparte na okoliczności, że dochodzona kwota jest wymagalna, bo powód wypowiedział umowę kredytu, a w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia umowy, całość zadłużenia z tytułu umowy stała się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym jest bezzasadne.

Wskazać należy, iż w sprawach cywilnych nie jest rzeczą Sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych, pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów, zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy – obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach stosownie do unormowania z art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. Na gruncie prawa procesowego odpowiednikiem art. 6 k.c. jest przepis art. 232 k.p.c., w myśl którego strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne . Zatem to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia faktów, uzasadniających jego roszczenie. Od tego obowiązku nie zwalnia go treść przepisu art. 339 k.p.c., zgodnie z którym, jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych, przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych, doręczonych pozwanemu przed rozprawą.

Sąd jest zobligowany do uznania twierdzeń powoda przy bezczynności pozwanego jedynie w przypadku braku wątpliwości, co do zasadności pozwu. W art. 339 § 2 k.p.c. nie chodzi o prawne domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda. W omawianym przypadku sąd ocenia, czy okoliczności podane w pozwie, nie budzą uzasadnionych wątpliwości, albo nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie okoliczności faktycznych i nie zwalnia sądu orzekającego od obowiązku rozważenia, czy oświadczenia te uzasadniają należycie i w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Stanowisko takie nie budzi wątpliwości w nauce prawa, znalazło także wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. wyroki: z dnia 15 września 1967 r. - III CRN 175/97, OSNCP 1968, nr 8-9, poz. 142; z dnia 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, Prok.i Pr.-wkł. 1999/9/30).

Zarządzeniem z dnia 5 lipca 2024 r. powód został zobowiązany do złożenia wezwania pozwanego do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy kredytu nr (...) wraz z dowodem nadania w urzędzie pocztowym, wypowiedzenia umowy kredytu nr (...) wraz z dowodem doręczenia oraz pełnej historii rachunku dla umowy kredytu nr (...) w terminie 30-sty dni pod rygorem ujemnych skutków procesowych.

Powód wraz z pismem z dnia 19 lipca 2024 r. przedłożył wypowiedzenie umowy nr (...) wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru oraz wykaz wpłat wraz ze sposobem naliczenia odsetek. Nie złożył natomiast wezwania pozwanego do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy kredytu nr (...) wraz z dowodem nadania w urzędzie pocztowym. Jest to dodatkowy argument sprzeciwiający się przyjęciu za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczących skuteczności wypowiedzenia umowy kredytu przez zbywcę wierzytelności.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Ponieważ powód przegrał proces w całości, jego wniosek o zwrot kosztów procesu nie zasługiwał na uwzględnienie.

ZARZĄDZENIE

(...)