Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 2 kwietnia 2019 roku

Sąd Rejonowy w Łęczycy, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Wojciech Wysoczyński

Protokolant: sek. sąd. Olga Paciorek

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2019 roku, w Ł., na rozprawie,

sprawy z powództwa P. P.

przeciwko A. P. (1)

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

1.  oddala powództwo;

2.  nie obciąża powoda kosztami procesu.

Sygnatura akt I C 77/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 8 marca 2918 roku, powód P. P. – reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika – adwokata wniósł o:

- ujawnienie w dziale II księgi wieczystej nr. (...), oraz księgi wieczystej nr. (...) prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Łęczycy, dla nieruchomości oznaczonych działkami ewidencyjnymi o numerach: (...), położonej w miejscowości W., gminie G. oraz numerach: (...), położonej w miejscowości T., gminie G., jako wyłącznego właściciela ww. nieruchomości powoda P. P., w miejsce obecnie ujawnionych: P. P. i A. P. (1) na zasadzie wspólności umownej rozszerzonej, tym samym domagając się wykreślenia prawa własności pozwanej;

- ustalenie, że powód skutecznie uchylił się od skutków praw oświadczenia woli złożonego przez niego w dniu 30 sierpnia 2016 roku przed Notariuszem A. P. (2) w postaci zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską, składając pozwanej na piśmie oświadczenie w dniu 16 stycznia 2018 roku, czego konsekwencją jest ustalenie nieważności ww. umowy majątkowej małżeńskiej ex tunc, to jest z dniem 30 sierpnia 2016 roku;

- stwierdzenie, że pozwana obowiązana jest do złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest zwrotne przeniesienie własności posiadanego przez nią udziału w nieruchomościach dla których Sąd Rejonowy w Łęczycy prowadzi księgi wieczyste o numerach: (...) na powoda; zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powodowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm prawem przepisanych /pozew k. 2 – 8 w związku z rozprawa z dnia 5 czerwca 2018 roku 00:04:08/.

Postanowieniem z dnia 28 marca 2018 roku, Sąd Rejonowy zwolnił powoda od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości / postanowienie k. 48/.

W odpowiedzi na pozew pozwana – reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika – radcę prawnego wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych / odpowiedź na pozew k. 54-56/.

W toku postępowania pełnomocnik powoda sprecyzował podstawę faktyczną dochodzonych roszczeń wskazując, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską była nieważna, albowiem nie wskazywała przedmiotu, na który została rozszerzona przedmiotowa wspólność oraz umowa omijała przepisy związane z obowiązkiem podatkowym i w skutek tego jako mająca na celu ominięcie prawa jest nieważna / rozprawa z dnia 26.03.2019 roku 00:01:32/.

Pełnomocnik pozwanej wnosił o oddalenie powództwa. / rozprawa z dnia 26.03.2019 roku 00:06:52/.

Sąd Rejonowy ustalił:

Strony zawarły związek małżeński w 2008 roku. Ze związku małżeńskiego posiadają jedno dziecko M. P. urodzoną (...) / bezsporne/.

Po zwarciu związku małżeńskiego strony zamieszkały wspólnie w gospodarstwie należącym do matki powoda – B. P. (1) położonym w miejscowości T. / bezsporne/.

Po zawarciu związku małżeńskiego, w maju 2009 roku, u powoda zdiagnozowano stwardnienie rozsiane. Na skutek sytuacji zdrowotnej powód zachorował na depresję, jednak wbrew sugestiom pozwanej nie podejmował leczenia /bezsporne /.

Do stycznia 2017 roku, małżeństwo stron było zgodne. Pozwana pracowała zawodowo i opiekowała się powodem. Strony remontowały nieruchomość na której mieszkali. W grudniu 2016 roku pozwana planowała dalsze remonty nieruchomości / zez. pozwanej rozprawa z dnia 5 lutego 2019 roku 00:51:01/.

W dniu 30 sierpnia 2016 roku, przed Notariuszem A. P. (2) w Kancelarii Notarialnej w Ł. - akt notarialny nr. (...), matka powoda B. P. (1) darowała synowi P. P. nieruchomości oznaczone działkami ewidencyjnymi: (...), położonej w miejscowości W., gminie G. oraz (...), położone w miejscowości T., gminie G. / umowa k.10-12/.

W dniu 30 sierpnia 2016 roku, przed Notariuszem A. P. (2) w Kancelarii Notarialnej w Ł. - akt notarialny nr. (...), pozwana A. P. (1) oraz powód P. P., zawarli umowę majątkową małżeńską rozszerzającą wspólność ustawową. W umowie strony oświadczyły, że dotychczas między sobą majątkowych umów małżeńskich nie zawierali, że obowiązuje ich ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej oraz że z dniem zawarcia umowy ustalają pomiędzy sobą rozszerzoną wspólność majątkową małżeńską, polegającą na tym że wszelki majątek nabyty przez każdego z nich w jakimkolwiek czasie, z jakiegokolwiek tytułu, zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęty będzie ich rozszerzoną wspólnością majątkową małżeńską / umowa, akt notarialny nr. (...) k.9 /.

Strony zostały poinformowane przez Notariusza o treści 47 § 2, 49 i 50 k.r.o. / umowa, akt notarialny nr. (...) k.9 /.

Przed zawarciem umowy Notariusz wyjaśniła stronom umowy konsekwencje prawne zawarcia umowy, zwłaszcza poinformowała powoda że darowane mu przez matkę nieruchomości będą należeć do obojga małżonków /zez. rozprawa z dnia 19.07.2018r. A. P. – (...):30:20, zez. powoda rozprawa z 5.06.2018 roku 00:24:48/.

Powód nie miał żadnych wątpliwości co do treści i konsekwencji umowy z dnia 30 sierpnia 2016 roku. W dacie zawarcia umowy akceptował dokonane przesunięcia majątkowe / zez. powoda rozprawa z dnia 5 lutego 2019 roku 00:29:02/.

Umowa z dnia 30 sierpnia 2016 roku, miała dotyczyć składników majątkowych darowanych powodowi przez matkę i miała na celu uczynienie pozwanej współwłaścicielką gospodarstwa / zez. stron rozprawa z dnia 26.03.2019 roku/.

Inicjatorem dokonania przesunięć majątkowych w majątku był powód. Matka powoda – B. P. (1) popierała pomysł syna, albowiem liczyła, że w ten sposób syn będzie miał w chorobie zagwarantowaną opiekę ze strony pozwanej / zez. rozprawa z dnia 19.07.2018r. B. P. 00:08:46/.

Powód wraz z matką zorganizowali wizytę u Notariusza. Pozwana nie uczestniczyła w przygotowaniach do zawarcia umowy. Nie konsultowała ani z notariuszem ani z powodem jaka umowa ma zostać zawarta. / zez. pozwanej rozprawa z dnia 5 lutego 2019 roku 00:47:44/.

W dniu 14 września 2016 roku, pozwana złożyła wniosek o wpis w KW (...) prawa własności na rzecz pozwanej oraz pozwanego na podstawie umowy z dnia 30 sierpnia 2016 roku we wspólności umownej majątkowej małżeńskiej rozszerzonej.

W dniu 21 października 2016 roku, Referendarz Sądowy dokonał wpisu zgodne z wnioskiem pozwanej. Zawiadomienie o wpisie doręczono powodowi w dniu 25 października 2016 roku /akta księgi (...).

W dniu 14 września 2016 roku, pozwana złożyła wniosek o wpis w KW (...) prawa własności na rzecz pozwanej oraz pozwanego na podstawie umowy z dnia 30 sierpnia 2016 roku we wspólności umownej majątkowej małżeńskiej rozszerzonej.

W dniu 21 października 2016 roku, Referendarz Sądowy dokonał wpisu zgodne z wnioskiem pozwanej. Zawiadomienie o wpisie doręczono powodowi w dniu 25 października 2016 roku /akta księgi (...).

Około stycznia 2017 roku, relacje stron zaczęły się psuć. Strony kłóciły się. Powód stracił zainteresowanie sprawami rodziny. Mimo kryzysu pozwana nadal opiekował się mężem, woziła powoda do lekarza / zez. pozwanej rozprawa z dnia 5 lutego 2019 roku 00:51:19/.

W lipcu 2017 roku, pozwana wyprowadziła się od powoda do swoich rodziców /bezsporne/.

W pozwie z dnia 25 sierpnia 2017 roku, pozwana wniosła o rozwiązanie z powodem związku małżeńskiego bez orzekania o winie / pozew k. 1-2/.

W toku postępowania o rozwód powód wyraził zgodę na rozwód bez orzekania o winie. Zarówno powód jaki i pozwana podczas trwania postępowania rozwodowego nie podniosły kwestii związanych z zawarciem w dniu 30 sierpnia 2016 roku - umowy majątkowej małżeńskiej.

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2017 roku, Sąd Okręgowy w Łodzi rozwiązał przez rozwód związek małżeński stron bez orzekania o winie / akta S.O. w Łodzi II C 1050/17 /.

Pismem z dnia 16 stycznia 2018 roku, powód powołując się na art. 88 k.c. złożył pozwanej oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego dnia 30 sierpnia 2016 roku przed Notariuszem A. P. (2) w postaci zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej, rozszerzającej wspólność ustawową na wszelki majątek nabyty przez każdego z nich w jakimkolwiek czasie, z jakiegokolwiek tytułu, zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (akt notarialny, repertorium (...)). Powód oświadczył, że zawarł przedmiotową umowę, pozostając w błędzie co do jej treści znaczenia prawnego, uznając, że ma ona charakter wzajemny i obejmie przedmioty nabyte w przyszłości przez obie strony umowy w toku trwania małżeństwa, nie zaś ma na celu wyłącznie wzbogacenie się A. P. (1) i przeniesienie własności nieruchomości rolnej, przez siebie w drodze darowizny. Powód oświadczył również, że pozostawał w błędzie co do czasu trwania umowy oraz okresu, przez który wywoływać będzie ona skutki prawne. W przekonaniu powoda umowa miała określić stosunki majątkowe między stronami na przyszłość, w czasie z góry nieokreślonym. Według powoda mylnie ocenił on także relacje łączące strony oraz sytuację motywacyjną A. P. (1), która miała na celu wyłącznie podstępne wykorzystanie jego błędu / pismo k. 38/.

Według B. P. (1) syn złożył przedmiotowe oświadczenie, albowiem chce uzyskać środki na swe przyszłe leczenie. Taką argumentację powód przedstawił również swoje matce /zez. rozprawa z dnia 19.07.2018r. B. P. 00:19:51/.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dowód z zeznań świadków i dowód z przesłuchania stron oraz złożone dokumenty, których treść i autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Należy stwierdzić, iż podstawowe znaczenie w niniejszym procesie miały złożone dokumenty natomiast źródła dowodowe osobowe miały znaczenie posiłkowe.

Sąd Rejonowy zważył:

Powództwo jest bezzasadne.

W toku postępowania pełnomocnik powoda sprecyzował podstawę faktyczną dochodzonych roszczeń wskazując, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską była nieważna, albowiem nie wskazywała przedmiotu, na który została rozszerzona przedmiotowa wspólność oraz umowa omijała przepisy związane z obowiązkiem podatkowym i w skutek tego jako mająca na celu ominięcie prawa jest nieważna.

W orzecznictwie odróżnia się umowy majątkowe małżeńskie sensu stricto, czyli umowy kształtujące ustrój majątkowy, które działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny, od – również dopuszczalnych – postanowień umownych, które przewidują rozszerzenie wspólności ustawowej na przedmioty majątkowe nabyte przez strony przed zawarciem tej umowy (zob. m.in. post. SN z: 22.10.2009 r., III CZP 67/09, L.; 25.2.2010 r., I CSK 361/09, L.).

W post. z 25.2.2010 r. (I CSK 361/09, L.) SN stwierdził, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową ma charakter organizacyjny, "ponieważ jej rolą jest określenie kształtu stosunków majątkowych panujących między małżonkami. Jednak, jeżeli z woli zawierających ją stron – tak jak w rozpatrywanym wypadku – rozciąga na małżonków prawa należące dotąd do ich majątków odrębnych (z wyłączeniem jedynie praw wymienionych w art. 49 k.r.o.), wejście w te prawa przez drugiego małżonka, ma charakter sukcesji uniwersalnej. Małżonek uzyskuje je w ramach majątku wspólnego zbiorczo, w wyniku jednej czynności prawnej, a jego sytuacja odpowiada sytuacji małżonka, w którego majątku wspólnym dotąd pozostawały wspólne obecnie prawa (por. art. 50 k.r.o.)"./ za Komentarz do Art. 47 KRO pod red. Osajda 2019, wyd. 5/J. P./.

W treści intercyzy celowe jest skonkretyzowanie jej skutków poprzez wskazanie, jakie indywidualnie wskazane przedmioty majątkowe wejdą ewentualnie w wyniku tej umowy w skład majątku wspólnego, a jakie w skład majątków osobistych (uchwała SN z dnia 23 marca 1995 r., III CZP 32/95, OSNC 1995, nr 6, poz. 98). Sąd Najwyższy wskazał ponadto, że „w doktrynie znany jest podział umów małżeńskich majątkowych na takie, które nie pociągają za sobą bezpośrednio przesunięć majątkowych, jak np. umowy małżeńskie majątkowe zawarte przed zawarciem związku małżeńskiego i takie, których bezpośrednim skutkiem jest wywołanie określonych przesunięć między majątkiem wspólnym a majątkami odrębnymi. Będą do nich należały z reguły umowy małżeńskie majątkowe sporządzone już po zawarciu małżeństwa. Jakkolwiek bowiem mają one charakter głównie organizacyjny, to wywierają także skutek rozporządzający, powodują bowiem zazwyczaj przesunięcia majątkowe. Do takiego przesunięcia wystarczyłoby ogólne lub rodzajowe określenie w umowie majątkowej małżeńskiej tych składników, które mają przejść z majątków odrębnych do majątku objętego wspólnością ustawową” / por. uzasadnienie uchwały SN z dnia 23 marca 1995 r., III CZP 32/95, OSNC 1995, nr 6, poz. 98/.

W niniejszej sprawie w dniu 30 sierpnia 2016 roku, przed Notariuszem A. P. (2) w Kancelarii Notarialnej w Ł. - akt notarialny nr. (...), pozwana A. P. (1) oraz powód P. P., zawarli umowę majątkową małżeńską rozszerzającą wspólność ustawową. W umowie strony oświadczyły, że dotychczas między sobą majątkowych umów małżeńskich nie zawierali, że obowiązuje ich ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej oraz że z dniem zawarcia umowy ustalają pomiędzy sobą rozszerzoną wspólność majątkową małżeńską, polegającą na tym że wszelki majątek nabyty przez każdego z nich w jakimkolwiek czasie, z jakiegokolwiek tytułu, zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęty będzie ich rozszerzoną wspólnością majątkową małżeńską. Umowa z dnia 30 sierpnia 2016 roku, miała dotyczyć składników majątkowych darowanych powodowi przez matkę i miała na celu uczynienie pozwanej współwłaścicielką gospodarstwa w którym strony zamieszkiwały.

Zgodnie z przywołanymi poglądami doktryny i judykatury umowa z dnia 30 sierpnia 2016 roku wywołała skutek rozporządzający i skutkowała przesunięciami majątkowymi w majątku stron. W treści umowy wskazano również jakie przedmioty majątkowe wejdą w wyniku tej umowy w skład majątku wspólnego, a jakie w skład majątków osobistych.

Jak zaznaczono uprzednio do skutecznego przesunięcia wystarczy ogólne lun rodzajowe określenie w umowie majątkowej małżeńskiej tych składników, które mają przejść z majątków odrębnych do majątku objętego wspólnością ustawową. Taką też treść zawiera umowa z dnia 30 sierpnia 2016 roku. Dla ważności umowy i tym samym wywołania skutku rozporządzającego nie było konieczne skonkretyzowanie przedmiotu majątkowego wchodzącego w skład majątku wspólnego jak twierdziła strona powodowa.

Zaznaczyć należy, że od początku celem powoda i pozwanej było uczynienie pozwanej współwłaścicielem nieruchomości. Co więcej, przed zawarciem umowy Notariusz wyjaśniła stronom umowy konsekwencje prawne zawarcia umowy, zwłaszcza poinformowała powoda że nieruchomość będzie należeć do obojga małżonków. Powód nie miał żadnych wątpliwości co do treści i konsekwencji umowy z dnia 30 sierpnia 2016 roku. Powód w dacie zawarcia umowy i później akceptował dokonane przesunięcia majątkowe. Powód zawiadomiony o wpisie pozwanej w księgach wieczystych jako współwłaścicielce nieruchomości nie złożył skargi na orzeczenie referendarza sądowego. Dopiero po rozwiązaniu związku małżeńskiego powód zaczął kwestionować skuteczność zawartej przez siebie umowy oraz wskazywać na zaistniałe wady oświadczenia woli.

Nie można również uznać, że powód skutecznie uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego dnia 30 sierpnia 2016 roku.

W treści pisma z dnia 16 stycznia 2018 roku, powód powołując się na art. 88 k.c. oświadczył, że zawarł przedmiotową umowę, pozostając w błędzie co do jej treści znaczenia prawnego, uznając, że ma ona charakter wzajemny i obejmie przedmioty nabyte w przyszłości przez obie strony umowy w toku trwania małżeństwa, nie zaś ma na celu wyłącznie wzbogacenie się A. P. (1) i przeniesienie własności nieruchomości rolnej, przez siebie w drodze darowizny. Powód oświadczył również, że pozostawał w błędzie co do czasu trwania umowy oraz okresu, przez który wywoływać będzie ona skutki prawne. W przekonaniu powoda umowa miała określić stosunki majątkowe między stronami na przyszłość, w czasie z góry nieokreślonym. Według powoda mylnie ocenił on także relacje łączące strony oraz sytuację motywacyjną A. P. (1), która miała na celu wyłącznie podstępne wykorzystanie jego błędu.

Jak bezspornie ustalono, Przed zawarciem umowy Notariusz wyjaśniła stronom umowy konsekwencje prawne zawarcia umowy, zwłaszcza poinformowała powoda że nieruchomość będzie należeć do obojga małżonków. Strony zostały poinformowane przez Notariusza o treści 47 § 2, 49 i 50 k.r.o.. Powód - co sam przyznał nie miał żadnych wątpliwości co do treści i konsekwencji umowy z dnia 30 sierpnia 2016 roku. W dacie zawarcia umowy akceptował dokonane przesunięcia majątkowe. Powyższe wskazuje, że powód nie pozostawał w błędzie co do znaczenia złożonego przez siebie oświadczenia woli.

Natomiast odnosząc się do argumentu, że powód mylnie ocenił relacje łączące strony oraz sytuację motywacyjną A. P. (1), która miała na celu wyłącznie podstępne wykorzystanie jego błędu, to również ten z argumentów nie może skutkować uwzględnieniem roszczeń powoda.

Jak ustalono do stycznia 2017 roku, małżeństwo stron było zgodne. Pozwana pracowała zawodowo i opiekowała się powodem. Strony remontowały nieruchomość na której mieszkali. W grudniu 2016 roku pozwana planowała dalsze remonty nieruchomości. Dopiero od stycznia 2017 roku, relacje stron zaczęły się psuć. Jak ustalono powód stracił zainteresowanie sprawami rodziny odmawiał również podjęcia leczenia psychologicznego.

Nie było więc tak, jak przedstawia to strona powodowa, że pozwana po uzyskaniu korzystanych dla siebie przesunięć majątkowych postanowiła zakończyć związek z powodem. Rozpad związku małżeńskiego 14 miesięcy nastąpił po dacie zawarcia umowy majątkowej, wcześniej małżeństwo stron przez 10 lat. Co istotne w toku postępowania o rozwód powód wyraził zgodę na rozwód bez orzekania o winie. Zarówno powód jaki i pozwana podczas trwania postępowania rozwodowego nie podniosły kwestii związanych z zawarciem w dniu 30 sierpnia 2016 roku umowy majątkowej małżeńskiej. Powód nie podnosił wówczas że czuje się przez pozwaną oszukany.

Niewątpliwie rozwód powoda i pozwanej wywołał u powoda poczucie znacznego dyskomfortu wywołanego świadomością, że istotny składnik majątku należący uprzednio do matki powoda, pozostanie współwłasnością pozwanej. Powód w toku postępowania przyznał, że złożył przedmiotowe z dnia 16 stycznia 2018 roku, albowiem chciał uzyskać środki na swe przyszłe leczenie. Liczył również że pozwana będzie się nim opiekować w chorobie.

Samo wszak zawiedzenie przez pozwaną pokładanych w niej nadziei nie mieści się w dyspozycji art. 88 k.c. i nie może stanowić przesłanki do uchylenia się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli.

Za niezasadny również należy, również podnieść argument podniesiony przez pełnomocnika powoda w piśmie z dnia 14 lutego 2019 roku.

Zauważyć należy, że włącznie do majątku małżonków, w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową, nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka nie jest nabyciem tej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r., nr 14, poz. 176 ze zm.) przez drugiego małżonka / tak NSA w ww. wyroku z dnia 9 kwietnia 2002 r. (sygn. akt III SA 2717/00), ale również wojewódzkie sądy administracyjne (por. WSA w Poznaniu z dnia 27 listopada 2015 r. sygn. akt I SA/PO 759/15, WSA w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/RZ 949/13, WSA w Lublinie z dnia 8 stycznia 2014 r., sygn. akt I SA/LU 1038/13, WSA w Krakowie z dnia 24 października 2014 r., sygn. akt I SA/KR 1209/14, WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt I SA/GD 964/14, WSA w Poznaniu z dnia 22 stycznia 2015r. sygn. akt I SA/PO 845/14, WSA w Warszawie z dnia 26 lutego 2015r. sygn. akt III SA/WA 1984/14, WSA w Olsztynie z dnia 02 kwietnia 2015r. sygn. akt I SA/OL 40/15 - wszystkie dostępne na: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).). Czynność prawna dnia 30 sierpnia 2016 roku dokonana przez strony z nie rodziła obowiązku podatkowego. W konsekwencji przedstawiona argumentacja nie może odnieść zamierzonego skutku.

Mając powyższe na uwadze, z uwagi na treść art. 10 u.o.k.w. należało oddalić jako niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 102 k.p.c., który przewiduje, iż w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Powód był zwolniony od kosztów sądowych. Biorąc pod uwagę jego sytuację zdrowotną, rodzinną, osobistą, majątkową i dochody, które to okoliczności legły u podstaw zwolnienia (vide oświadczenie powoda), Sąd nie obciążył powoda kosztami procesu, pomimo, że był stroną przegrywającą postępowanie, o czym orzeczono w punkcie 2-gim wyroku.

O zastosowaniu przez Sąd przepisu art. 102 k.p.c. zadecydował dodatkowo wzgląd na charakter roszczenia oraz subiektywne przekonanie powoda o jego zasadności.