Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 6 lutego 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Sądu Rejonowego A. M.

Protokolant: st. sekr. sąd. E. M.

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku Skarbu Państwa – (...) Ł. w Ł.

z udziałem A. C. (1), B. C. (1), O. C. (1)

o stwierdzenie nabycia spadku po W. C.

postanawia:

stwierdzić, że spadek po W. C., synu S. i M., zmarłym w dniu 14 lipca 2017 roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł., na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabył wnuk O. C. (2), syn A. i A., w całości.

Sygn. akt II Ns 684/19

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 26 lipca 2019 roku Skarb Państwa – Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Ł. w Ł. wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu 14 lipca 2017 roku W. C. ( wniosek k. 5 – 5v).

Na terminie rozprawy uczestnicy postępowania wnieśli o oddalenie wniosku (protokół rozprawy z dnia 6 lutego 2020 roku czas elektroniczny 00:03;18, k. 35 – 36).

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

W. C., syn S. i M., zmarł w dniu 14 lipca 2017 roku w Ł., gdzie ostatnio stale zamieszkiwał. W dacie zgonu był żonaty z B. C. (1), posiadał jedno dziecko – syna A. C. (1). Spadkodawca nie posiadał żadnych innych dzieci, ani pozamałżeńskich ani przysposobionych ani takich które zmarłyby przed nim. Nikt umową notarialną nie zrzekł się dziedziczenia po zmarłym. Nie toczyło się również postępowanie o uznanie kogokolwiek za niegodnego dziedziczenia po W. C.. Spadkodawca nie sporządził testamentu (zapewnienie spadkowe – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 14 listopada 2019 roku czas elektroniczny 00:08:09 – 00:12:11, k. 25).

W dniu 2 listopada 2017 roku przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi żona spadkodawcy B. C. (1) oraz syn spadkodawcy A. C. (1) złożyli oświadczenia o odrzuceniu spadku przypadającego im z mocy ustawy po W. C. (okoliczność bezsporna).

A. C. (1) posiada jedno dziecko – syna O. C. (1), który urodził się w dniu (...) (odpis skrócony aktu urodzenia k. 13).

A. C. (1) wraz z małżonką A. C. (2) złożyli w dniu 11 stycznia 2018 roku wniosek do Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka O. C. (1) to jest na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłym W. C. (kopia wniosku k. 31 – 31 v).

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2018 roku, które uprawomocniło się w dniu 12 lipca 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi oddalił wniosek A. C. (1) i A. C. (2) o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego syna O. C. (1) (kopia postanowienia k. 34).

O. C. (2) nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłym dziadku W. C. (okoliczność bezsporna).

Powyższe ustalenia Sąd poczynił na podstawienie zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego, którego wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu oraz nie była kwestionowana w toku postępowania przez żadną ze stron.

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 926§1 kc powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.
Z kolei §2 cytowanego przepisu stanowi, że dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Zgodnie z art. 931 kc § 1 w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 931§2 kc).

Zgodnie z art. 1012 k.c., spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Stosownie do art. 1015 § 1 k.c., oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Jak wynika z cytowanego przepisu, początek biegu terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wiąże się z chwilą dowiedzenia się przez spadkobiercę o tytule powołania do spadku. Przy czym chodzi tu o pozytywną wiedzę o faktach, z których wynika powołanie, pochodzącą z miarodajnego źródła, na przykład z zawiadomienia sądu, czy zawiadomienia przez innego spadkobiercę. Natomiast, w pierwszej kolejności spadkobierca musi dowiedzieć się o śmierci spadkodawcy.

Przy dziedziczeniu ustawowym, w przypadku dojścia do spadku spadkobiercy powołanego w dalszej kolejności z uwagi na odrzuceniu spadku przez wyprzedzającego go spadkobiercę, termin do złożenia oświadczenia przez spadkobiercę dziedziczącego w dalszej kolejności rozpoczyna się od dnia, w którym dowiedział się on o odrzuceniu spadku przez wyprzedzającego go spadkobiercę, a jeżeli spadkobierca nie ma zdolności do czynności prawnych, od dnia w którym o tytule powołania dowiedział się jego przedstawiciel ustawowy.

Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. jest terminem zawitym prawa materialnego. Nie podlega on zatem przedłużeniu ani przywróceniu. Oznacza to, że z chwilą jego upływu wygasa uprawnienie do skorzystania z tego prawa, a oświadczenie złożone po upływie tego terminu nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Upływ terminu z art. 1015 § 1 k.c. Sąd uwzględnia z urzędu (Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 grudnia 2012 roku, V CSK 18/12, LEX nr 1293843, „Kodeks cywilny. Komentarz.” pod red. prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, 2011 rok).

Zgodnie z art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Transponując powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, iż żona spadkodawcy B. C. (1) złożyła, w zakreślonym ustawą terminie, to jest w dniu 2 listopada 2017 roku oświadczenie o odrzuceniu spadku po W. C.. Syn spadkodawcy A. C. (1) również złożył
w zakreślonym terminie oświadczenie o odrzuceniu spadku po zmarłym ojcu. Tym samym zarówno żona spadkodawcy jak i syn spadkodawcy zostali wyłączeni od dziedziczenia po W. C.. Następnym w kolejności do dziedziczenia jest syn A. O. B. C. (2), który nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłym dziadku. Co prawda przedstawiciele ustawowi małoletniego uczestnika – O. C. (1) złożyli wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu to jest na złożenia w imieniu syna oświadczenia o odrzuceniu spadku. Jednakże postanowieniem z dnia 20 czerwca 2018 roku, wydanym przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie o sygnaturze (...), Sąd oddalił wniosek A. C. (1) i A. C. (2) o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego to jest na złożenie oświadczenia w przedmiocie odrzucenia spadku po W. C.. Przedstawiciele ustawowi małoletniego O. C. (1) nie złożyli w jego imieniu oświadczenia o odrzuceniu spadku. Tym samym jest on spadkobiercą zmarłego w dniu 14 lipca 2017 roku W. C. i spadek ten dziedziczy
z dobrodziejstwem inwentarza.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.