Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(...), dnia 1 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XVIII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Krzysztof Kurosz

Protokolant:Anna Dudek

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2017 r. Łodzi

na rozprawie sprawy z powództwa T. P.

przeciwko I. W., M. W.

- o zapłatę 1 200,00 zł

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od T. P. na rzecz I. W. kwotę 98,50 zł (dziewięćdziesięciu ośmiu złotych i pięćdziesięciu groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zasądza od T. P. na rzecz M. W. kwotę 98,50 zł (dziewięćdziesięciu ośmiu złotych i pięćdziesięciu groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XVIII C 3718/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 listopada 2015 r. powód T. P. wniósł o zasądzenie solidarnie od I. W. i M. W. kwoty 1.200,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 29 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanych zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że kwota dochodzona pozwem to prowizja należna stronie powodowej jako pośrednikowi w obrocie nieruchomościami – prowizja, która nie została w całości zapłacona.

[pozew k. 3-4]

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwane wniosły o oddalenie powództwa. M. W. podniosła, że nie była stroną umowy natomiast I. W. wskazywała, że na skutek ustnych uzgodnień z pracownicą biura obrotu nieruchomościami, doszło do zmniejszenia wynagrodzenia z kwoty 2.500 zł na kwotę 1.300 zł.

[sprzeciwy k. 21 – 23 i 25 – 27]

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

T. P. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.

Bezsporne

W dniu 5 marca 2015 roku pozwana I. W. – jako konsument – zawarła z powodem – jako przedsiębiorcą – umowę o pośrednictwo w zamianie lokalu mieszkalnego.

Stroną umowy była jedynie I. W.. M. W. składała oświadczenie woli w imieniu I. W., działając jako jej pełnomocnik.

Zgodnie z § 6 umowy zamawiający (czyli I. W.) zobowiązywała się do zapłaty „za realizację powierzonych czynności pośrednictwa, skutkujących dokonaniem zamiany przedmiotu transakcji (…) zapłaty Przedsiębiorcy za wykonaną pracę wynagrodzenia w wysokości 2.500 zł brutto najpóźniej w dniu formalnego dokonania zamiany, czyli wykonania przez Przedsiębiorcę tej umowy o pośrednictwo”.

§ 10 umowy przewidywał, iż wszelkie zmiany umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

/umowa k. 5/

W dniu 28 kwietnia 2015 r. doszło do zawarcia prze I. W. z M. D. i D. D. umowy zamiany lokali mieszkalnych. Zawarcie tej umowy nastąpiło w wyniku pośrednictwa przez T. P..

/umowa k. 12/

W dniu 29 kwietnia 2015 r. powód wystawił fakturę Vat, w której określał wysokość zobowiązania I. W. na kwotę 1.300 zł brutto. Faktura wyraźnie wymieniała jedynie I. W. i nie zawierała żadnych zwrotów wskazujących, że dotyczy jedynie części zobowiązania.

/faktura k. 6/

Zmniejszenie wysokości prowizji nastąpiło na skutek telefonicznych uzgodnień I. W. z pracownicą biura zamiany nieruchomości – należącego do powoda. Zmniejszenie wynagrodzenia wynikało z tego, iż I. W. zagroziła, że w ogóle zrezygnuje z pomocy biura i w ogóle zamiany, gdyż nie wystarczy jej pieniędzy na remont tego konkretnego lokalu, który został jej pokazany (do remontu była łazienka). By zachęcić pozwaną I. W. do dokonania zamiany, pracownica powoda o imieniu A., z którą kilkakrotnie kontaktowała się pozwana (pracownica obsługująca klientów biura) uzgodniła z powodem i przekazała tę informację pozwanej, że powód zgodził się na obniżenie wynagrodzenia do kwoty 1.300 zł. Dlatego też faktura wystawiona w kwietniu, dzień po dokonaniu zamiany mieszkań, opiewała na kwotę 1.300 zł a nie 2.500 zł.

/zeznania pozwanej I. W. k. 37 odw. oraz rejestracja 00:11:31 i dalej/

Umowa o pośrednictwo mogła być rozwiązana na skutek jednostronnego oświadczenia woli każdej ze stron – bez ograniczeń czasowych.

/umowa - § 9 k. 5 odw. oraz zeznania powoda k. 38 00:20:28 i dalej/

W toku ustalania wartości remontu i przed podjęciem decyzji o dokonaniu zamiany na skutek obniżenia ceny (prowizji), pozwana I. W. informowała swoją córkę, że do zamiany nie dojdzie, bo przestaje się to jej opłacać.

/zeznania pozwanej M. W., k. 37 odw. oraz rejestracja 00:18:43/

Pozwany zatrudniał dwie pracownice, obie o imieniu A.. Obie pracowały w biurze zamiany nieruchomości przy ul. (...) i obsługiwały klientelę pozwanego.

/zeznania powoda k. 38 odw. 00:20:58 i dalej/

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie postępowanie dowodowe oraz treść pism procesowych wskazywała tylko na dwie sporne kwestie – kto był stroną umowy i jaka była wysokość wynagrodzenia.

Odnośnie pierwszej kwoty, należy podkreślić, iż twierdzenie powoda, że za zapłatę wynagrodzenia odpowiada również M. W. jest całkowicie dowolne oraz sprzeczne z umową, na którą powołuje się powód. W treści umowy wyraźnie zaznaczono, że M. W. jest pełnomocnikiem I. W.. Zgodnie z konstrukcją pełnomocnictwa, pełnomocni składa oświadczenie w imieniu i na rachunek mocodawcy (a nie na swój rachunek). Powództwo wobec M. W. należało zatem oddalić, gdyż M. W. nie zobowiązywała się do zapłaty wynagrodzenia. Nie jest potrzebne dalsze wyjaśnianie tej kwestii w myśl zasady res ipsa loquitur. – rzecz mówi sama za siebie.

Jeśli chodzi o drugie zagadnienie, to jest pytanie jaka była uzgodniona wysokość wynagrodzenia, przede wszystkim podnieść należy, że Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom pozwanej I. W., że zwolniono ją z obowiązku zapłaty wynagrodzenia. Jej zeznania pozostają w zgodzie z pozostałą częścią materiału dowodowego.

Po pierwsze umowa została tak skonstruowana, że I. W. w każdym momencie mogła doprowadzić do jej jednostronnego rozwiązania - § 9 ust. 2 umowy (to zresztą potwierdził pozwany w swoich zeznaniach). I. W. miałą zatem narzedzie ekonomicznego nacisku na powoda, by ten zgodził się na obniżenie wynagrodzenia.

Po drugie, teza, że doszło do obniżenia wynagrodzenia, znajduje potwierdzenie w treści faktury wystawionej w dniu 29 kwietnia 2015 r. (dzień po dokonaniu zamiany). Opiewa ona na kwotę 1.300 zł (a nie na kwotę 2.500 zł) i nie zawiera jakichkolwiek sformułowań wskazujących, iż jest to faktura za część wynagrodzenia.

Po trzecie I. W. podała racjonalne, ekonomiczne podstawy dla których zażądała obniżenia wynagrodzenia, pod rygorem wycofania się z umowy – przed dokonaniem zamiany. Chodziło o to, że lokal, na który miała się zgodzić był w gorszym stanie niż myślała i koszty remontu były dla niej zbyt duże (zbyt duże, gdyby nie uwzględniono obniżenia wynagrodzenia).

Po czwarte, umowa była tak skonstruowana, że tylko skuteczne przeprowadzenie zamiany nakazywało I. W. zapłatę wynagrodzenia powodowi. Wynika to z § 6 umowy, który jednoznacznie wskazywał, że wynagrodzenie należy się za realizację czynności „skutkujących” dokonaniem zamiany. To zaś prowadzi do wniosku, że powód był zainteresowany w zachęceniu I. W. do dokonania zamiany – w zachęceniu dzięki obniżeniu wynagrodzenia. W przeciwnym bowiem wypadku (gdyby I. W. zrezygnowała z pośrednictwa) powód nie uzyskałby żadnego wynagrodzenia.

Przedstawione powyżej argumenty skutkowały też uznaniem za niewiarygodne zeznań powoda, w których zaprzeczył on obniżeniu wynagrodzenia. Nadto powód nie był w stanie racjonalnie wyjaśnić, dlaczego wystawił fakturę jedynie na kwotę 1.300 zł. Obowiązek wystawienia faktury jest niezależny od tego, czy otrzymuje się zapłatę czy też nie.

To wszystko doprowadziło Sąd do wniosku, że w niniejszej sprawie został udzielony I. W. rabat w wysokości 1.200 zł.

Wprawdzie umowa przewidywała w § 10, iż jej zmiana wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności – ale w niniejszej sprawie nie doszło do zmiany umowy, lecz do udzielenia rabatu w wysokości wynagrodzenia. Skoro został wystawiony dokument księgowo – finansowy (faktura), wskazująca jednoznacznie na wysokość wynagrodzenia na poziomie 1.300 zł brutto, to potwierdza to jednoznacznie, iż taka byłą wola obu stron. Uznając oczywiście za wiążące strony ustalenie, co do formy zmiany umowy, należy wskazać, iż z żadnego z jej zapisów nie wynika forma zwolnienia z długu i ustalenia mniejszego wynagrodzenia.

Jeśli chodzi o kwestię podmiotu, który w imieniu powoda uzgodnił obniżenie wynagrodzenia, to Sąd w tym zakresie uwzględnił art. 97 k.c. Zgodnie z art. 97 k.c. osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Pozwana I. W. powoływała się na fakt dokonywania uzgodnień i innych czynności z pracownicą biura powoda – o imieniu A.. Pozwana powoływała się na fakt, że wszystko było z nią uzgadniane. Jednocześnie powód potwierdził fakt zatrudniania dwóch pracownic o imieniu A., z których każda obsługiwała jego klientelę w lokalu przedsiębiorstwa – przy ul. (...). D. pozwana I. W. zeznała, że pracownica biura przekazałąjej informację, że obniżenie wynagrodzenia jest uzgodnione z powodem. Biorąc to wszystko pod uwagę, Sąd uznał, że pracownica ta była umocowana do ustalenia mniejszego wynagrodzenia i zwolnienia w ten sposób I. W. z długu. Raz jeszcze nalży podkreślić, iż powód potwierdził akceptację tej sytuacji – przez wystawienie faktury na kwotę 1.300 zł (a nie na wyższą kwotę).

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd oddalił powództwo wobec I. W. i wobec M. W., o kosztach procesu orzekając na podstawie art. 98 § 1 kp.c. uznając, że M. W. nie była stroną umowy a I. W. uzgodniła z powodem rabat zmniejszający wysokość wynagrodzenia do poziomu 1.300 zł (i kwota ta została zapłacona).