Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi‑Śródmieścia w Łodzi, XIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia S.R. Dariusz Rogala

Protokolant:st. sekr. sąd. Anna Hodała

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2017 roku w Łodzi na rozprawie sprawy

z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w Ł.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J.

o zapłatę

1) zasądza na rzecz (...) spółki akcyjnej z siedzibą w Ł. od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J. kwotę 19.003,70 (dziewiętnastu tysięcy trzech i ⁷⁰/100) złotych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od 29 grudnia 2016 roku oraz kwotę 4.568 (czterech tysięcy pięciuset sześćdziesięciu ośmiu) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2) oddala powództwo w pozostałej części.

Sygn. akt XIII GC 708/17

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 29 (...) spółka akcyjna z siedzibą w Ł. zażądała zasądzenia od pozwanej kwoty 19.003,70 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od wytoczenia powództwa oraz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pisma wskazano, że 10 IX 2015 powódka zawarła ze spółką (...) umowę finansowania wierzytelności; na gruncie tej umowy powódka nabyła określone wierzytelności wobec pozwanej. Powódka 7 XI 2016 wezwała pozwaną do zapłaty w oparciu o NO nr (...) Z. z 13 X 2016, która opiewała na odsetki powstałe od nieterminowych płatności faktur VAT. Pismem z 28 XI 2016 pozwana uznała swój dług wynikający z NO (pozew, k. 2 i n.).

W sprzeciwie od NZ, zaskarżając to orzeczenie w całości, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J., wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana przyznała, że pozostaje w zadłużeniu wynikającym z załączonych do pozwu not; jednakże zarzuciła, że powództwo winno zostać oddalone z uwagi na jego przedwczesność – jego wytoczenie nastąpiło z naruszeniem ustaleń zawartych pomiędzy przedstawicielami stron co do przedłużenia terminu płatności. Nadto pozwana wniosła o rozłożenie świadczenia na 10 równych rat płatnych do końca miesiąca, co pozwana uzasadniła przejściowymi trudnościami finansowymi pozwanej wynikającymi z opóźnieniami NFZ oraz inwestycjami (sprzeciw od NZ, k. 86).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny

10 IX 2015 powódka zawarła umowę finansowania wierzytelności ze spółką (...), na mocy której została na nią przelana wierzytelności względem pozwanej na kwotę 340.168,98 zł (umowa finansowania wierzytelności, k. 44 i n.; oświadczenie, k. 56 i n.).

W związku z opóźnieniem przez pozwaną w spłacie należności głównych objętych ww. umową, po stronie powódki powstała wierzytelność o odsetki za opóźnienie w łącznej wysokości 19.003,70 zł. Do zapłaty takiej kwoty powódka wezwała pozwaną (wyliczenie, k. 9; NO, k. 10 i n.; wezwanie, k. 34).

W związku z otrzymanym wezwaniem do zapłaty, pismem z 23 XI 2016, pozwana prosiła o umorzenie połowy wysokości naliczonych odsetek w łącznej wysokości 19.003,70 zł (pismo, k. 33).

Powódka w odpowiedzi z 7 XII 2016 wskazała, że nie wyraża zgody na umorzenie połowy naliczonych odsetek wynikających z noty odsetkowej oraz że w przypadku braku wpłaty całej kwoty 19.003,78 zł do 16 XII 2016 r. sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego (pismo, k. 20).

Pozwana nie zapłaciła kwoty dochodzonej w pozwie (okoliczność bezsporna).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje

Powództwo, jako usprawiedliwione co do zasady, było usprawiedliwione w przeważającej części.

W niniejszej sprawie ani legitymacja procesowa, ani wierzytelność (w szczególności co do wysokości) nie były kwestionowane; wręcz w sprzeciwie od NZ pozwana przyznała, że pozostaje w zadłużeniu wynikającym z załączonych do pozwu not (k. 86). Wystarczające jest więc tu wskazane, że dochodzona w sprawie wierzytelność wynika z treści art. 481 KC oraz art. 509 KC, w szczególności § 2 ostatniego z przywołanych przepisów, zgodnie z którym wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Obrona pozwanej sprowadzała się do podniesienia zarzutu przedwczesności roszczenia. Orzecznictwo przedwczesność roszczenia wiąże między innymi z nadejściem jego zapadalności, a więc wymagalnością (vide wyrok SN z 26 VII 2001, IV CKN 407/00, Lex 448048). Podnosi się bowiem, że jeżeli wierzyciel nie otrzymał świadczenia w terminach z art. 455 KC, to nabywa jednocześnie uprawnienia do podjęcia kroków w celu przymusowego dochodzenia świadczeń i powództwa o takie świadczenia nie można uważać za przedwczesne (vide wyrok SN z 22 IV 1970, II CR 74/70, Lex 6719). Atoli zarzut pozwanej, że powództwo zostało wniesione z naruszeniem ustaleń co do wydłużenia terminu płatności, pozostał jednak gołosłowny. Z jednej bowiem strony z dołączonych do pozwu dokumentów wynika, że powódka, w odpowiedzi na pismo pozwanej o umorzenie części odsetek, 7 XII 2016 odpowiedziała, że nie wyraża na to zgody i wyznaczyła nieprzekraczalny termin do 16 XII 2016 na spłatę zaległej kwoty; jakiegokolwiek innego pisma nie przedstawiła pozwana. Z drugiej strony pozwana w tym zakresie zgłosiła wniosek o przesłuchanie stron; z tego względu na rozprawę z 30 III 2017 wezwano strony do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania (k. 97 i 98), lecz mimo tego w szczególności przedstawiciel strony pozwanej nie stawił się na rozprawę (k. 102). Miało to dwie konsekwencje: raz sąd postanowieniem z 30 III 2017 oddalił wniosek o przesłuchanie stron, a dwa – należało uznać, że strona pozwana nie udowodniła swojego zarzutu umownej prolongaty terminu płatności. Roszczenie należało traktować jako wymagalne.

Oczywiście czym innym jest przedwczesność powództwa w sensie procesowym, ujmowana jako czasowa (przejściowa) niedopuszczalność drogi sądowej, lecz zagadnienie to nie występuje w sprawie.

Niezasadnym był również wniosek pozwanej o rozłożenie świadczenia na raty w oparci o art. 320 KPC (zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie). Jednakże i w tym zakresie pozwana nie udowodniła jakichkolwiek okoliczności mogących przemawiać za zastosowaniem tego moratorium sędziowskiego – nie załączyła żadnych dokumentów do sprzeciwu od NZ, a nadto pozwana, mimo wezwania, nie stawiła się na rozprawę, co miało wskazane już skutki.

Zasadne było więc w całości żądanie przez powódkę kwoty 19.003,70 zł tytułem roszczenia głównego – skapitalizowanych odsetek.

Powódka dochodziła również odsetek od roszczenia głównego w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia wytoczenia powództwa. Już powyższe zważenie, z uwagi na akcesoryjność materialną roszczenia o odsetki względem roszczenia głównego (por. art. 481 § 1 KC) przesądzało, że usprawiedliwione co do zasady było także żądanie otwartych odsetek od roszczenia głównego ( accessorium sequitur principale).

Odsetek tych powódka żądała od wytoczenia powództwa – 29 XII 2016 (k. 83), a więc pamiętając że są to otwarte odsetki żądane od skapitalizowanych odsetek, tak określone żądanie było zasadne (por. art. 482 § 1 KC).

Tych otwartych odsetek powódka żądała w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. Należy jednak wskazać, że – zgodnie z już przywołanym art. 482 § 1 KC – od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa. Niezasadnie więc powódka, od skapitalizowanych odsetek, żąda odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych (już pomijając niekoherencję powódki w tym zakresie w petitum pozwu i jego uzasadnieniu). Zakaz anatocyzmu w prawie polskim jest regułą z jedynie dwoma wyjątkami uregulowanym w art. 482 KC (vide wyrok SA w Katowicach z 20 XI 1996 r. I ACr 547/96) i z tego względu należy przyjąć, że skoro wyjątek ten określa również, jakie odsetki (w jakiej wysokości) się należą od zaległych odsetek, to od skapitalizowanych odsetek nie można żądać odsetek w wysokości odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych, gdyż przepis art. 482 § 1 KC wyraźnie wskazuje, że od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie. Żądanie dalej idące było niezasadne.

Z uwagi na powyższe – na podstawie przywołanych przepisów – należało zasądzić na rzecz powódki od pozwanej kwotę 19.003,70 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od 29 XII 2016 (pkt 1 sentencji wyroku), oddalając powództwo w pozostałej części (pkt 2 sentencji wyroku).

O kosztach procesu sąd – na podstawie art. 98 § 1 KPC – orzekł z zastosowaniem zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Znajduje to uzasadnienie w fakcie, że, w zakresie roszczenia głównego (a tylko ono, nie zaś roszczenie o odsetki od roszczenia głównego, wpływa na wartość przedmiotu sporu {por. art. 19 § 1 KPC i art. 20 KPC}), żądanie powódki, o którego oddalenie wnosiła pozwana, zostało w całości uwzględnione. To więc pozwana uległa w sprawie w zakresie swojego żądania i to ją winny ostatecznie obciążać koszty procesu, w tym koszty strony powodowej.

Na koszty powódki składały się koszty sądowe w postaci opłaty od pozwu (art. 13 ust. 1 w zw. z art. 21 uKSC) w wysokości 951 zł (k. 7) oraz koszty zastępstwa procesowego w postaci wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3.600 zł (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za radców prawnych {Dz.U. 2015 r., poz. 1804, ze zm.}) i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od złożenia kopii dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w postępowaniu sądowym (k. 6 i 8).

Mając na uwadze powyższe – na podstawie art. 108 § 1 zd. I oraz art. 109 § 2 KPC w zw. z przywołanymi przepisami – sąd, w pkt. 1 sentencji wyroku, postanowił zasądzić na rzecz powódki od pozwanej sumę powyższych pozycji, tj. kwotę 4.568 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

(...)