Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12.02.2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi Wydział XIII Gospodarczy

w składzie następującym:

przewodniczący sędzia S.R. Tomasz Kucharski

protokolant starszy sekretarz sądu Katarzyna Prencel

po rozpoznaniu w dniu 27.01.2016 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa E. K.

przeciwko D. S.

o zapłatę kwoty 26142,73 złote

1/ oddala powództwo;

2/ zasądza od E. K. na rzecz D. S. kwotę 2400 zł. (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt XIII GC 629/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 13.05.2014 roku E. K. wystąpiła o wydanie nakazu zapłaty oraz o zasądzenie na jej rzecz od D. S. kwoty 26142,73 złote, wywodząc odpowiedzialność pozwanego z faktu pełnienia funkcji członków zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. za nie uiszczoną przez tę spółkę wierzytelność pieniężną prawomocnie zasądzoną na rzecz powódki nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 19.10.2012 roku, w sprawie VI Nc-e 1354869/12, której sądowa egzekucja okazała się bezskuteczna. E. K. domagała się również zasądzenia na swoją rzecz ustawowych odsetek za opóźnienie w zapłacie dochodzonej należności pieniężnej oraz obciążenia pozwanego kosztami postępowania /pozew k.3-6/.

Nakazem zapłaty z dnia 19.09.2014 roku, wydanym w sprawie XIII GNc 2356/14, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uwzględnił w całości żądania majątkowe zgłoszone w pozwie /nakaz zapłaty k.36/.

We wniesionym w dniu 28.01.2015 roku sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie w całości, powołując się na nie wykazanie przez powódkę bezskuteczności egzekucji prowadzonej w stosunku do dłużnej spółki sprzeciw od nakazu zapłaty k.46-51/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Prawomocnym nakazem zapłaty wydanym w dniu 03.09.2012 roku, w sprawie VI Nc-e 1354869/12, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie zasądził od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz E. K. kwotę 10243,61 złote wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami postępowania nakazowego. Zasądzona należność pieniężna dotyczyła długów przedsiębiorstwa (...) w stosunku do poprzednika prawnego E. K. z tytułu umów sprzedaży potwierdzonych następującymi fakturami VAT:

- numer (...) z dnia 16.07.2010 roku wystawionej na kwotę 1768,88 złotych,

- numer (...) z dnia 23.07.2010 roku wystawionej na kwotę 1607,47 złotych,

- numer (...) z dnia 29.07.2010 roku wystawionej na kwotę 1670,06 złotych,

- numer (...) z dnia 20.08.2010 roku wystawionej na kwotę 1647 złotych,

- numer (...) z dnia 14.10.2010 roku wystawionej na kwotę 1842,20 złote,

- numer (...) z dnia 26.10.2010 roku wystawionej na kwotę 1708 złotych

/okoliczności bezsporne; pozew k.10-14, nakaz zapłaty k.15-16, postanowienie k.19/.

Po uzyskaniu tytułu wykonawczego we wskazanej sprawie wierzycielka wszczęła w dniu 19.11.2012 roku przeciwko dłużnej spółce postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi A. K. w sprawie Km 4136/12, domagając się wyegzekwowania całej należności objętej przedmiotowym nakazem zapłaty wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, kosztami procesu i kosztami postępowania egzekucyjnego, a także żądając skierowania tej egzekucji do ruchomości dłużnika, do środków pieniężnych znajdujących się w siedzibie dłużnika oraz w jego oddziałach, do wierzytelności dłużnika z rachunków bankowych, wierzytelności z tytułu nadpłaty podatku od towarów i usług oraz wierzytelności z tytułu umowy współpracy, do praw majątkowych dłużnika, a także do nieruchomości dłużnika, jego udziałów we współwłasności nieruchomości oraz do praw przysługujących mu z tytułu użytkowania wieczystego i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Jednocześnie we wniosku egzekucyjnym wierzycielka określiła zakres podstawowych czynności, których przeprowadzenia zażądała od komornika, aby osiągnąć cele tej egzekucji /okoliczności bezsporne; z akt Km 4136/12: wniosek egzekucyjny, tytuł wykonawczy/.

W toku podjętych czynności wykonawczych komornik sporządził najpóźniej z dniu 10.12.2012 roku pismo informacyjne, stwierdzające nieskuteczność zajęć wierzytelności przysługujących dłużnej spółce od władz skarbowych oraz z tytułu rachunków bankowych w Banku (...) s.a. w W. ze względu na liczne zbiegi egzekucji administracyjnych i sądowych prowadzonych przez pięciu innych komorników sądowych. Ponadto w dniu 10.12.2012 roku komornik A. K. wystosował do dłużnika zawiadomienie o wszczęciu przedmiotowej egzekucji, dokonał zajęcia wierzytelności przysługujących dłużnikowi z rachunku bankowego w Banku (...) s.a. oraz z tytułu wierzytelności przypadających dłużnikowi od Urzędu Skarbowego Ł.. Po uzyskaniu od w/w banku informacji o zajęciu rachunków bankowych przedsiębiorstwa (...) na rzecz innych wierzycieli, a także informacji od wskazanego urzędu skarbowego o braku kwot przysługujących dłużnej spółce z tytułu nadpłaconych zobowiązań podatkowych komornik w dniu 16.04.2013 roku umorzył postępowanie egzekucyjne ze względu na jego bezskuteczność. Żadna ze stron postępowania egzekucyjnego nie zaskarżyła powyższego orzeczenia, co doprowadziło do jego uprawomocnienia się /okoliczności bezsporne; z akt Km 4136/12: protokół, zawiadomienie, zawiadomienie o zajęciu i zajęcie wierzytelności, informacje bankowe i urzędowe, informacja o bezskuteczności egzekucji, postanowienie i zawiadomienie o umorzeniu egzekucji/.

Wobec bezskuteczności egzekucji w sprawie Km 4136/12 E. K. zrezygnowała z wszczęcia kolejnego postępowania egzekucyjnego celem przymusowego ściągnięcia wierzytelności uzyskanej na podstawie prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie XII GC 36/13, którym zasądzono na jej rzecz od spółki (...) kwotę 10814 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu /okoliczność bezsporna/.

W okresie prowadzenia przez E. K. egzekucji wobec dłużnego przedsiębiorstwa przysługiwały mu wobec osób trzecich wierzytelności pieniężne, których ogólna wysokość według stanu na dzień 16.04.2013 roku wynosiła 875221,53 złotych, obejmujące m.in. wierzytelności w stosunku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w J. oraz w stosunku do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., których poziom przewyższał wysokość wymagalnej wierzytelności E. K. /okoliczności bezsporne; zestawienie wierzytelności k.53-55, dokumentacja księgowo-rejestrowa k.98/.

W okresie prowadzenia przez E. K. egzekucji wobec dłużnego przedsiębiorstwa posiadało ono również majątek trwały, którego wartość księgowa uwzględniająca amortyzację księgową wynosiła według stanu na kwiecień 2013 roku wynosiła 2524335,24 złotych, przy czym wartość księgowa ruchomości przekroczyła wówczas poziom 800000 złotych /zestawienie środków trwałych k.56-74/.

Sąd pominął dowody z dokumentów zawartych w aktach sprawy XII GC 36/13, ponieważ istnienie i zakres wierzytelności objętych tytułem wykonawczym uzyskanym przez powódkę w tej sprawie nie były kwestionowane przez pozwanego.

Sąd oddalił wnioski pozwanego w przedmiocie dopuszczenia dowodów zgłoszonych w punktach 5-8, 9b i 10 sprzeciwu od nakazu zapłaty uznając, że ich przeprowadzenie nie jest konieczne wobec stanowiska powódki, która przyznała istnienie w okresie prowadzenia przedmiotowej egzekucji wierzytelności przysługujących spółce (...) wobec osób trzecich, w tym wobec firm (...) oraz (...) o wartości przenoszącej poziom ogólnego zadłużenia spółki (...) w stosunku do E. K., a także nie zakwestionowała wartości mienia ruchomego należącego do tej spółki określonego przez pozwanego we wniesionym przez niego środku zaskarżenia, która zresztą wynikała z załączonego do akt sprawy księgowego zestawienia środków trwałych.

Oddaleniu podlegał także wniosek powódki w przedmiocie dopuszczenia dowodu z zeznań świadka A. P. jako nieprzydatnego do rozpoznania niniejszej sprawy. Nawet potwierdzenie istnienia przysługującej temu świadkowi w stosunku do przedsiębiorstwa (...) wierzytelności pieniężnej o wartości wielokrotnie niższej niż ogólna wielkość praw majątkowych i wierzytelności przysługujących dłużnej spółce w okresie prowadzenia wobec niej egzekucji przez powódkę, a także potwierdzenie bezskuteczności egzekucji wszczętej przez tego świadka, nie mogłyby wpłynąć na ocenę prawną dotyczącą przebiegu i skutków postępowania egzekucyjnego prowadzonego w stosunku do tego samego dłużnika przez powódkę.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie jest uzasadnione i podlega oddaleniu, albowiem powódka, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art.6 k.c., nie wykazała przesłanki bezskuteczności egzekucji w rozumieniu art.299 § 1 k.s.h., jaką realizowała wobec (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na podstawie tytułu wykonawczego uzyskanego od Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w sprawie VI Nc-e 1354869/12.

Odnosząc się do wskazanej okoliczności, trzeba przede wszystkim podkreślić, iż na gruncie Kodeksu postępowania cywilnego ustawodawca nie dokonał wartościowania sposobów egzekucji świadczeń pieniężnych, co oznacza, że nie można uznać, aby którykolwiek ze sposobów egzekucji został uznany za ważniejszy od innego z jakichkolwiek przyczyn. Każdy z nich może więc prowadzić do osiągnięcia zamierzonych celów egzekucji świadczenia pieniężnego w tym samym stopniu, zaś niemożność osiągnięcia powyższych celów może być efektem zastosowania któregokolwiek z prawnie dopuszczalnych sposobów egzekucji, także pojedynczego. Tym samym na gruncie art.299 § 1 k.s.h. nie jest konieczne wykazywanie przez wierzyciela bezskuteczności wszystkich sposobów egzekucji, aby udowodnić jej nieefektywność wobec spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wystarczającym elementem potwierdzającym tak rozumianą niemożność jest obiektywne stwierdzenie, że dany sposób egzekucji okazał się definitywnie nieskuteczny. Powyższe stanowisko jest od dawna aprobowane w orzecznictwie i w większości w doktrynie. Konsekwentnie jednak nie można wykluczyć przypadku, iż nawet zastosowanie kilku sposobów egzekucji nie doprowadzi do stwierdzenia jej bezskuteczności. Tego rodzaju ewentualność będzie dotyczyła tych sytuacji, gdy wierzyciel wiedział, albo z łatwością mógł się dowiedzieć, że dłużna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dysponuje takim prawem majątkowym, z którego windykacja przy zastosowaniu innego sposobu egzekucji zapewni odzyskanie danej wierzytelności pieniężnej, ale mimo posiadania takiej wiedzy albo mimo łatwości jej uzyskania umyślnie albo wskutek niedbalstwa nie podejmuje koniecznych działań w toku egzekucji, aby zrealizować jej cele wobec tego dłużnika poprzez wykorzystanie dotychczas nie zastosowanego sposobu egzekucji. Przejawem tego typu uchybień mogą być zdarzenia kwalifikowane jako niestaranne prowadzenie sprawy egzekucyjnej, gdy czynności wykonawcze organu egzekucyjnego nie odpowiadają żądaniom określonym we wniosku egzekucyjnym lub zgłoszonym w toku egzekucji ale aprobowanym przez wierzyciela, który mając świadomość powyższych nieprawidłowości nie przeciwdziała im.

Zdaniem sądu, wskazany powyżej przypadek wystąpił w sprawie niniejszej, w której nieefektywność postępowania egzekucyjnego była następstwem jego powierzchownego przeprowadzenia w sposób sprzeczny z treścią wniosku egzekucyjnego. Analiza dokumentów zawartych w aktach egzekucyjnych prowadzi do wniosku, iż czynności komornicze zostały ograniczone do zajęcia rachunku bankowego dłużnej spółki oraz wierzytelności podlegających zwrotowi zobowiązań podatkowych, a więc dotyczyły praw majątkowych o wątpliwej skuteczności windykacyjnej, co komornik stwierdził już w początkowym etapie swych działań i co znalazło swoje ostateczne potwierdzenie w fakcie umorzenia tej egzekucji. Zdaniem sądu, powyższe działania egzekucyjne mieściły się w granicach wniosku egzekucyjnego, jednakże go nie wyczerpywały, ponieważ nie towarzyszyły im pozostałe czynności egzekucyjne niezbędne ze względu na wynikające z niego żądania wierzyciela, który od początku domagał się wdrożenia także kilku innych sposobów egzekucji. Powyższy wniosek powinien spowodować wdrożenie przez komornika odpowiednich sposobów egzekucji, albo co najmniej ustalenie racjonalnie uzasadnionych przyczyn zbędności tego rodzaju działań. W przedmiotowej sprawie egzekucyjnej z przyczyn niewiadomych wskazane czynności nie zostały podjęte; protokół komorniczy z tzw. notorii, jako dotyczący wyłącznie kwestii egzekucji z rachunków bankowych dłużnika oraz z jego wierzytelności podatkowych od urzędu skarbowego, zarysowanych kwestii wyjaśnia. Konsekwencją zaniechania opisanych działań było nieuzyskanie w toku postępowania egzekucyjnego jakichkolwiek informacji na temat rzeczywistego majątku dłużnika i przysługujących mu praw majątkowych, które rzeczywiście posiadał i których wartość pozwalała na pełne zaspokojenie wierzytelności pieniężnej przysługującej powódce. Przeciwne twierdzenia sformułowane w tym zakresie w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty, powołujące się na niemożność dokonania jakichkolwiek ustaleń dotyczących sfery majątkowej dłużnej spółki mimo podjętych w tym kierunku rozlicznych działań komorniczych, trzeba uznać za gołosłowne i nieodpowiadające faktom ujawnionym w toku niniejszego procesu.

Warto podkreślić, że czynności podjęte przez komornika w toku postępowania egzekucyjnego nie mogą być uznane za wadliwe w zakresie faktycznie wykonanym, a jedynie za niepełne w zestawieniu z treścią wniosku egzekucyjnego wierzycielki, wywołując skutki powyżej opisane. Wadliwość powyższych zaniechań jest tym większa, jeżeli uwzględni się fakt, iż majątek spółki (...) wielokrotnie przewyższał wysokość wierzytelności powódki, a także iż powyższe uchybienie eliminują wniosek o podjęciu przez tę firmę jakichkolwiek czynności zmierzających do ukrycia jej majątku lub zatajenia sytuacji ekonomicznej, w jakiej się znajdowała. Tego rodzaju teza, wynikająca z argumentacji powódki przedstawionej po zaskarżeniu nakazu zapłaty, nie znajduje żadnego potwierdzenia w treści odnośnych akt egzekucyjnych. Jednocześnie trzeba zaznaczyć, iż powódka akceptowała wszystkie czynności komornicze, ograniczony przebieg postępowania egzekucyjnego, a także jego umorzenie ze względu na bezskuteczność egzekucji mimo świadomości, że jej przebieg nie odpowiada treści wniosku egzekucyjnego. W tej sytuacji trudno jednoznacznie stwierdzić, że odpowiedzialność za zachowanie właściwego toku wskazanego postępowania obciąża sądowy organ egzekucyjny, zwłaszcza na zasadzie wyłączności, do czego zdaje się zmierzać wierzycielka poprzez złożenie w niniejszej sprawie wniosek o przypozwanie komornika w trybie art.84 k.p.c. Brak uzasadnienia tego żądania, skutkujący jego oddaleniem, kwestii tej nie wyjaśnia w sposób jednoznaczny, ale bez względu na ostateczne rozstrzygnięcie w tym zakresie, nie mające zresztą istotnego znaczenia z tej sprawie, decydujące dla merytorycznej oceny roszczenia zgłoszonego w pozwie pozostaje zaprezentowane wcześniej stanowisko o obiektywnie nieprawidłowym przebiegu postępowania egzekucyjnego, które nie doprowadziło do odzyskania przez powódkę przysługującej jej wierzytelności pieniężnej mimo realnej możliwości osiągnięcia tego celu.

Mając na uwadze zarysowane okoliczności, sąd oddalił przedmiotowe powództwo jako nieuzasadnione.

Rozstrzygnięcie dotyczące zwrotu kosztów procesu zostało oparte na zasadzie odpowiedzialności za jego wynik, ujętej w art. 98 § 1 i 3 k.p.c., skutkując obciążeniem powódki obowiązkiem zapłaty z tego tytułu na rzecz pozwanego kwoty 2400 złotych.

ZARZĄDZENIE

(...)

Dnia 29.02.2016 roku.