Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W pozwie z 29 marca 2018 roku (...) Spółka Akcyjna w W. żądała zasądzenia od pozwanego P. (...) w C., w postępo­waniu nakazowym, kwoty 1 000 000 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa powołała się na zobowiązanie pozwa­nego wynikające z gwarancji bankowej udzielonej na zlecenie Grupy (...) Spółki z o.o., na rzecz powódki jako jej beneficjenta. W ocenie powódki, spełnione zostały warunki faktyczne i prawne do zapłaty na jej rzecz świadczenia z tytułu tejże gwarancji, albowiem Spółka (...) spełniła wymogi formalne żądania wypłaty kwoty zabezpieczo­nej gwarancją, zaś pozwany Bank nie jest uprawniony do dokonywania oceny stosunku podstawowego łączącego zleceniodawcę gwarancji z jej beneficjentem i decydowania, czy w świetle łączącej ich umowy istnieją podstawy do występowania przez beneficjenta z roszczeniami w stosunku do niego.

(pozew k. 4-35)

Zarządzeniem z 12 kwietnia 2018 r. sprawa została skierowana do rozpoznania w postępowaniu upominawczym.

W dniu 18 maja 2018 r. wydany przeciwko pozwanemu został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(zarządzenie k. 554, nakaz zapłaty k. 575)

W dniu 20 czerwca 2018 r. pozwany złożył sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu. Pozwany zarzucił brak skutecznego spełnienia przez powódkę określonych w gwarancji warunków skorzystania z uprawnienia – z uwagi na powstanie wad w budowie przed terminem ważności gwarancji oraz sporność świadczenia z tytułu gwarancji.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 581-587)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 czerwca 2012 r. powodowa spółka (...), jako zamawiający, zawarła ze spółką (...) Sp. z o.o., jako wykonawcą, umowę nr (...) o roboty budowlane polegające na wykonaniu i uruchomieniu fasad aluminiowych wraz z podkon­strukcją fasad, żaluzji wewnętrznych, żaluzji zewnętrznych stałych oraz ruchomych, opierzenia attyk na styku z fasadami, stolarki drzwi i okien, płyt stalowych (ażurowych), montażu kabli grzejnych w korytach odwadniających, montażu listew podświetlenia typu L., koryta odwadniającego i obudowy z płyt g-k i ridurit elementów stykających się z elementami zakresu rzeczowego (§ 1 ust. 1 umowy).

(dowód: poświadczona kopia umowy nr (...) z 18.6.2012 r. k. 51-61)

Zlecenie robót wykonawcy nastąpiło w ramach realizacji przez powódkę dla Województwa (...) inwestycji polegającej na wykonaniu robót budowlano-montażowych przy budowie budynku biurowego dla Urzędu Marszałkowskiego i Sejmiku Województwa (...) w P. przy Al. (...). Powódka była generalnym wykonawcą tej inwestycji.

(bezsporne)

Roboty objęte ww. umową miały zostać zakończone do lipca 2013 r. (§ 2 ust. 1 umowy). Za wykonane robót wykonawca miał otrzymać wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 19 900 000 zł netto (§ 3 ust. 1 umowy).

Na podstawie Aneksu nr (...) z 10 lipca 2013 r. strony ww. umowy dokonały zmiany terminów zakończenia robót, a także zmniejszyły wysokość należnego wynagro­dzenia do kwoty 19 350 000 zł (§ 1 ust. 3 aneksu nr (...)).

Na podstawie Aneksu nr (...) z 30 października 2013 r. zakres robót objęty umową uległ z kolei zwiększeniu o roboty polegające na wykonaniu elementów fasady z blachy nierdzewnej satynowanej wraz z podkonstrukcją systemową i izolacją termiczną, kaseto­nów elewacyjnych (...) 100 na podkonstrukcji systemowej w kolorze (...) oraz okładzin z płyty włókno-cementowej E. łączonych do systemowej podkon­strukcji aluminiowej na taśmy klejowe wraz z wykonaniem izolacji termicznej z wełny mineralnej kamiennej z czarną wiatrownicą P. was 50TB mocowanej systemowo do konstrukcji gr. 15 cm.

Z uwagi na rozszerzenie zakresu robót na podstawie Aneksu nr (...), zwiększeniu uległo również wynagrodzenie należne wykonawcy o kwotę 156 480 zł netto, tj. do kwoty 19 506 480 zł netto. Strony umowy postanowiły, że zakończenia robót nastąpi do 31 marca 2014 r.

Ponadto, wykonawca oświadczył, że uległa zmianie jego forma organizacyjno-prawna, pod którą wykonywał swoją działalność, na (...) Spółka z o.o. Spółka (...) (§ 1 ust. 1 aneksu nr (...)).

Dnia 19 listopada 2013 r., z uwagi na konieczność wykonania fasad zewnętrz­nych na K0 i K1 strony umowy zawarły Aneks nr (...) do umowy, na podstawie którego zmianie uległ termin zakończenia robót, wyznaczony od tej pory na 31 marca 2014 r. W tym samym dokumencie strony umowy ustaliły też cenę ryczałtową za wykonanie robót dodatkowych na kwotę 497 000 zł. Dodatkowo jednak zastrzeżono, że wykonawca wystąpi o zapłatę ceny ryczałtowej jedynie w przypadku braku możliwości zastosowania rozwiązań optymalizacyjnych opisanych w § 1 ust. 2.1-2.4 Aneksu nr (...) do umowy i zbilansowania wynikających z ich wykonania kosztów z ceną ryczałtową.

(dowód: poświadczone kopie: umowy nr (...) z 18.06.2012 r. k. 51-61, aneksu nr (...) z 10.7.2013 r. k. 103, aneksu nr (...) z 30.10.2013 r. k. 109-110; wydruku KRS k. 114-120, aneksu nr (...) z 19.11.2013 r. k. 137-138)

W zawartej przez powódkę ze spółką (...), wspomnianej wyżej umowie z 18.06.2012 r., spółka ta, jako wykonawca, zobowiązała się do usunięcia w ramach gwarancji wszystkich wad i usterek, o których zostanie zawiadomiona przez powódkę przed upływem okresu gwarancyjnego (§ 7 ust. 11 umowy).

Zgodnie z § 7 ust. 1 tejże umowy, wykonawca udzielił gwarancji na roboty wykonane w ramach umowy. Okres gwarancyjny miał być liczony od daty bezusterko­wego protokolarnego przyjęcia przez Inwestora (Województwo (...)) od powódki przedmiotu umowy i wynosił:

−

na elementy konstrukcyjne - 240 miesięcy;

−

na roboty ogólnobudowlane, elewację z wyłączeniem elementów konstrukcyjnych I robot instalacyjnych wraz z ich wyposażeniem technicznym - 120 miesięcy;

−

na roboty instalacyjne wraz z ich wyposażeniem technicznym - 60 miesięcy;

−

na wbudowane urządzenia i osprzęt teletechniczny - 3 lata.

W okresie gwarancji jakości wykonawca ponosił pełną odpowiedzialność za wykonane roboty budowlane, a także za wady urządzeń, maszyn i instalacji powstałych z przyczyn w nich tkwiących (§ 7 ust. 13 umowy).

Wykonawca zobowiązał się do przystąpienia do usuwania wszystkich zgłoszo­nych wad w ciągu 24 godzin w dni robocze od momentu ich zgłoszenia pisemnego przez powódkę, a w przypadku elementów zagrażających bezpieczeństwu obiektów i ludzi - niezwłocznie (§ 7 ust. 6 umowy), a ponadto do usunięcia wad, zgłoszonych przez powódkę, w terminie uzgodnionym przez strony, a w przypadku braku uzgodnienia takiego terminu w okresie 2 dni roboczych, w terminie wyznaczonym przez powódkę, przy czym powódka określając ten termin miała brać pod uwagę możliwości techniczne wykonania prac związanych z usunięciem danej wady (§ 7 ust. 7 umowy).

W przypadku nieusunięcia przez wykonawcę wad i usterek odpowiednio w uzgodnionym lub w wyznaczonym terminie, od chwili upływu tego terminu, powódce miało przysługiwać uprawnienie ‒ po uprzednim wezwaniu wykonawcy do usunięcia wad lub usterek i bezskutecznym upływie wyznaczonego w tym celu dodatkowego 7-dniowego terminu ‒ do usunięcia wad i usterek na koszt wykonawcy (§ 7 ust. 8 umowy).

(dowód: poświadczona kopia umowy nr (...) z 18.06.2012 r. k. 51-61)

Na zabezpieczenie roszczeń powódki wynikających z opisanej wyżej gwarancji udzielonej przez wykonawcę na roboty wykonane w ramach przedmiotowej umowy, pozwany Polski Bank Spółdzielczy w C., na zlecenie spółki Grupa (...) Sp. z o.o. w P. (następcy prawnego (...) Sp. z o.o. S.K.A.), udzielił powódce gwaran­cji bankowej nr (...) właściwego usunięcia wad i usterek, do kwoty 1 000 000 zł, stanowiącej równowartość kosztów usunięcia wad i usterek, z terminem obowiązywania gwarancji od 2 lutego 2016 r. do 2 lutego 2018 r., w przypadku nieusunięcia lub niewła­ściwego usunięcia wad fizycznych lub usterek, powstałych w okresie ważności gwaran­cji, po dokonaniu odbioru końcowego i nieusuniętych przez wykonawcę. Gwarancja bankowa miała charakter bezwarunkowy i nieodwołalny.

Na podstawie tejże gwarancji bankowej pozwany gwarant zobowiązał się zapła­cić na rzecz powódki – beneficjenta, kwotę roszczenia w terminie 14 dni od daty otrzy­mania pierwszego wezwania do zapłaty, w którym znajdzie się oświadczenie powódki, że wykonawca, pomimo pisemnego wezwania skierowanego do niego, w którym określono rodzaj uchybień oraz sposób i termin ich usunięcia, nie wykonał tego zobowiązania lub wykonał je niewłaściwie.

Wezwanie do zapłaty miało także zawierać oświadczenie powódki, że żądana kwota jest bezsporna i należna z tytułu tejże gwarancji bankowej. Ponadto, do wezwania skierowanego do pozwanego miała zostać dołączona kopia wezwania skierowanego do wykonawcy wraz ze szczegółową specyfikacją nieusuniętych wad dotyczących robót objętych umową, wraz z wyliczeniem kwoty roszczenia w odniesieniu do każdej pozycji tej specyfikacji.

(dowód: poświadczona kopia gwarancji bankowej nr (...) k. 320-321, poświadczona kopia umowy nr (...) z 2.02.2016 r. o udzielenie gwarancji k. 607-609)

Z uwagi na stwierdzone w trakcie realizacji robót budowlanych uchybienia, roboty wykonane przez wykonawcę zostały odebrane dopiero 17 lutego 2016 r., po usunięciu przez wykonawcę wszystkich wad i usterek. W tym dniu strony umowy z 18.06.2012 r. podpisały protokół odbioru końcowego, na podstawie którego powódka odebrała wykonane przez wykonawcę roboty w ramach umowy zmienionej aneksami nr (...), potwierdzając, że zostały one wykonane bez wad, usterek i innych braków, przejmu­jąc przedmiot odbioru bez zastrzeżeń. Po podpisaniu protokołu odbioru końcowego wykonawca przekazał powódce dokumentację powykonawczą.

(dowód: protokół odbioru końcowego z 17.02.2016 r. k. 148; zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (1)­kowskiego na rozprawie 4.12.2018 r. k. 729-733 oraz świadka A. S. (1)­lenberga na rozprawie 4.09.2019 r. k. 784-786)

W trakcie eksploatacji obiektu w robotach wykonanych przez wykonawcę ujaw­niły się wady, w szczególności związane z nieprawidłowym wykonaniem szklanej fasady budynku biurowego dla Urzędu Marszałkowskiego i Sejmiku Województwa W.­skiego w P. przy Al. (...).

Powódka zgłosiła wykonawcy wszystkie stwierdzone wady i usterki do usunię­cia w ramach udzielonej gwarancji, określając każdorazowo termin usunięcia poszczegól­nych wad i usterek.

(dowód: zgłoszenia reklamacji wraz z kartami reklamacji k. 150-194, zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (2) na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733 oraz świadka A. S. (2) na rozprawie 4.09.2019 r. k. 784-786)

Wykonawca przystąpił do usuwania zgłaszanych wad, jednakże przyjęta przez niego technologia ich usuwania nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Wykonawca prowadził usuwanie usterek polegających na nieszczelności okien zewnętrznych w szkla­nej fasadzie realizowanego obiektu przy pomocy materiałów uszczelniających zakłada­nych przez alpinistów. Prace naprawcze nie doprowadziły jednak do usunięcia przecie­ków, co skutkowało wielokrotnym ponownym wzywaniem do ich usunięcia, które zostały stwierdzone w tych samych lokalizacjach.

(dowód: zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (2) na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733 oraz świadka A. S. (2) na rozprawie 4.09.2019 r. k. 784-786)

W dniu 16 sierpnia 2016 r. wykonawca uzyskał akceptację inwestora na zapro­ponowany sposób usuwania usterek, który miał polegać na ustawianiu rusztowania, dokonaniu kompleksowych oględzin i wykonaniu napraw koniecznych do wyeliminowa­nia zgłaszanych usterek przeciekającej elewacji poprzez ewentualne wyciąganie szyb, sprawdzanie uszczelek oraz montowanie brakujących systemów odwadniających przy elementach wystających z elewacji (tzw. żyletki) oraz wymianie uszkodzonych szyb.

(dowód: poświadczona kopia notatki z 16.08.2016 r. k. 210; zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (1)­kowskiego na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733)

Mimo uzyskania akceptacji inwestora na zastosowanie nowego sposobu usuwa­nia usterek, wykonawca kontynuował prace naprawcze z zastosowaniem dotychczasowej technologii robót. Pismem z 13 marca 2017 r. powódka poinformowała wykonawcę, że inwestor nie wyraził zgody na dalsze usuwanie usterek przez wykonawcę przy pomocy materiałów uszczelniających zakładanych przez alpinistów i taki sposób usuwania uste­rek nie będzie dalej akceptowany.

(dowód: poświadczona kopia pisma powódki z 13.03.2017 r. k. 212; zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (2) na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733)

W związku z występowaniem usterek i nieskutecznością prac naprawczych prowadzonych przez wykonawcę, na zlecenie powódki zostały przygotowane opinie techniczne, których celem było ustalenie prawidłowej technologii usuwania usterek, zakresu koniecznych robót w tym zakresie i ich wycena. Wartość robót koniecznych do usunięcia wad stwierdzonych na datę 15 marca 2017 r. oszacowano wstępnie na kwotę od 1 563 055,50 zł netto do 1 577 017,34 zł netto.

(dowód: poświadczona kopia kosztorysu naprawy elewacji z podświetlanymi żebrami szklanym (...) Sp. z o.o. z 15.03.2017 r. k. 214-219; poświad­czona kopia kosztorysu naprawczy elewacji wraz z podświetlanymi żebrami (...) T. K. k. 221-234, zeznania świadka A. S. (1)­berga na rozprawie 4.09.2019 r. k. 784-786 oraz świadków A. G.­skiego, P. S. i T. K. na rozprawie 27.11.2019 r. k. 857-858)

Pismem z 6 kwietnia 2017 r. powódka skierowała do wykonawcy ostateczne wezwanie do usunięcia wad i usterek dotychczas zgłoszonych, w dodatkowym terminie 7 dni, wskazując na brak podjęcia przez wykonawcę dotychczas stosownych działań naprawczych, których efektem byłoby usunięcie wadliwości elewacji - fasad aluminio­wych, skutkującej dochodzeniem do przecieków i występowania zjawiska roszenia na profilach wewnątrz pomieszczeń, które to roboty zostały zrealizowane przez wykonawcę na podstawie przedmiotowej umowy o roboty budowlane.

(dowód: poświadczona kopia ostatecznego wezwania do usunięcia wad i usterek z 6.04.2017 r. k. 236-237)

Wykonawca nie usunął w wyznaczonym terminie zgłoszonych przez powódkę wad i usterek, za których usunięcie ponosił odpowiedzialność na podstawie udzielonej gwarancji.

(dowód: zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (2) na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733)

Pismem z 18 lipca 2017 r. powódka skierowała do wykonawcy ostateczne wezwanie do usunięcia wad i usterek dotychczas zgłoszonych, w dodatkowym terminie 7 dni, wskazując na okoliczności analogiczne do tych powołanych już w wezwaniu z 6 kwietnia 2017 r.

(dowód: poświadczona kopia ostatecznego wezwania do usunięcia wad i usterek z 18.07.2017 r. k. 243-244)

Wykonawca nie usunął w wyznaczonym terminie zgłoszonych przez powódkę wad i usterek, za których usunięcie ponosił odpowiedzialność na podstawie udzielonej gwarancji.

(dowód: zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (2) na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733)

Ponadto 18 września 2017 r., na wniosek dłużnika, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie w sprawie pod sygn. X GU 921/17 ogłosił upadłość Grupa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. (tj. następcy prawnego wykonawcy z przedmioto­wej umowy z 18.06.2012 r.). Wcześniej, 26 czerwca 2017 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w sprawie pod sygn. akt X GRp 8/16 umorzył przyspieszone postępowanie układowe Grupa (...) Sp. z o.o. na skutek niezawarcia układu.

(dowód: wyciąg z (...) nr (...) ( (...)) z 3.07.2017 r. k. 266-267; wyciąg z (...) nr (...) ( (...)) z 4.10.2017 r. k. 268-269)

Po przeprowadzeniu szczegółowych oględzin obiektu i robót wykonanych przez wykonawcę na podstawie umowy z 18.06.2012 r., powódka stwierdziła występowanie dalszych wad i usterek.

(dowód: zeznania świadków P. A., D. T., J. K. i A. P. (2) na rozprawie w dniu 4.12.2018 r. k. 729-733)

W dniu 15 maja 2017 r. powódka zawarła z J. M., prowadzą­cym działalność gospodarczą pod nazwą MAX-M. J. M., umowę nr (...), na podstawie której zleciła w ramach wykonawstwa zastępczego za firmę Grupa (...) Sp. z o.o. do wykonania roboty polegające na przeglądzie i konserwa­cji fasady szklanej obiektu zrealizowanego dla Urzędu Marszałkowskiego i Sejmiku Województwa (...) w P. w systemie (...) polegających na montażu i demontażu rusztowań wraz z ponoszeniem wszelkich obowiązków związanych z dzierżawą tych rusztowań, bez demontażu i montażu żyletek na fasadzie, przy czym w zależności od potrzeb montażowych rusztowania zdemontowane zostaną wybrane kwatery szyb, wymianie wadliwych uszczelek w dociskach poziomych i pionowych wraz z wykonaniem otworów wprowadzających wodę w dociskach poziomych z użyciem następujących materiałów: dociski poziome, wkręty mocujące, czyściwa i rozpuszczal­niki odtworzeniami (w tym zieleni), oznakowaniami, usunięciem braków, wad i usterek płaszczyzny elewacji zewnętrznej, robotami przygotowawczymi, towarzyszącymi, pomocniczymi i zabezpieczającymi. Wynagrodzenie za wykonanie tej umowy zostało ustalone w kwocie 495 000 zł netto za prace w ramach pierwszego etapu na ścianie zachodniej budynku oraz w kwocie 2 300 000 zł netto za prace na dalszych etapach na ścianie północnej, południowej i wschodniej. Aneksem nr (...) z 15 maja 2017 r., w związku z koniecznością wykonania robót dodatkowych, doszło do zwiększenia wynagrodzenia objętego umową zawartą w ramach tzw. wykonawstwa zastępczego o kwotę 151 800 zł netto.

(dowód: poświadczona kopia umowy nr (...) z 15.05.2017 r. k. 271-283 poświadczona kopia aneksu nr (...) do tej umowy k. 284-285, poświadczona kopia protokołu z negocjacji k. 287-294)

Łączna wartość umowy zawartej w ramach wykonawstwa zastępczego wyniosła zatem 3 624 564 zł brutto.

(dowód: poświadczone kopie faktur: nr (...) k. 296-318)

W związku z niewykonaniem zobowiązań w ramach udzielonej gwarancji przez wykonawcę i koniecznością zawarcia umowy w ramach tzw. wykonawstwa zastępczego, w dniu 20 kwietnia 2017 r. powódka jako beneficjent gwarancji bankowej udzielonej przez pozwanego, wezwała pozwanego jako gwaranta do wypłaty środków zabezpieczo­nych gwarancją bankową w kwocie 1 000 000 zł.

W treści wezwania powódka wskazała, że:

−

żądanie wypłaty kwoty zabezpieczonej gwarancją bankową spowodowane jest nieusu­nięciem lub niewłaściwym usunięciem przez Grupa (...) Sp. z o.o. (zleceniodawcy gwarancji bankowej) wad fizycznych i usterek powstałych w okresie ważności gwarancji bankowej, stwierdzonych po podpisaniu protokołu odbioru końcowego;

−

żądana kwota stanowiła równowartość części kosztów usunięcia stwierdzonych wad i usterek;

−

Grupa (...) Sp. z o.o. nie usunęła stwierdzonych wad i usterek mimo pisemnego wezwania, w którym określono rodzaj uchybień, sposób i termin ich usunięcia;

−

koszt usunięcia stwierdzonych wad i usterek jest bezsporny (nigdy nie został zakwe­stionowany przez Grupa (...) Sp. z o.o.).

Wezwanie zostało złożone za pośrednictwem banku prowadzącego rachunek bankowy Powoda, tj. (...) S.A. z siedzibą w W., który potwierdza, że podpisy widniejące na wezwaniu zostały złożone w ważny sposób i należą do osób uprawnionych do składania oświadczeń majątkowych w imieniu Powoda, zgodnie z zasadami reprezen­tacji i danymi osobowymi ujawnionymi w (...).

Do wezwania załączona została kopia wezwania skierowanego do Grupa (...) Sp. z o.o., a także szczegółowa specyfikacja nieusuniętych wad.

(dowód: poświadczona kopia wezwania do zapłaty z 20.4.2017 r. wraz z załącz­nikami k. 323-339)

Pismem z 4 maja 2017 r., w związku z wezwaniem przez pozwanego do zajęcia stanowiska w przedmiocie żądania powódki wypłaty sumy gwarancyjnej, pełnomocnik zarządcy Spółki Grupa (...) w restrukturyzacji powiadomił pozwany Bank, że roszcze­nie powódki wobec Spółki jest „całkowicie bezzasadne”, z uwagi na braki formalne wezwania Banku do zapłaty, a także z uwagi na niespełnienie warunków umownych żądania zapłaty z tytułu kosztów poniesionych w związku z wadami. Nadawca pisma wniósł o nieuwzględnienie przez pozwanego wniosku powódki o wypłatę sumy gwaran­cyjnej.

Podobnej treści pismo z 4 maja 2017 r., z żądaniem wycofania wniosku o zapłatę sumy gwarancyjnej przez pozwany Bank, pełnomocnik zarządcy spółki Grupa (...) skierował do powódki.

Pismem z 9 maja 2017 r. pozwany Bank odmówił wypłaty środków zabezpieczo­nych gwarancją bankową, uzasadniając odmowę:

−

brakiem kopii wezwania do zobowiązanego wraz ze szczegółową specyfikacją nieusu­niętych wad dotyczących robót objętych umową wraz z wyliczeniem kwoty roszczenia w odniesieniu do każdej pozycji tej specyfikacji,

−

brakiem wskazania w kosztorysie szczegółowej specyfikacji nieusuniętych wad oraz określenia, jakiej inwestycji kosztorys ten dotyczy.

Wskutek powyższego stanowiska Banku, powódka ponowiła wezwanie do zapłaty pismem z 21 sierpnia 2017 r.

(dowód: kopie pism pełnomocnika zarządcy spółki Grupa (...) z 4.05.2017 r. k. 610-612 i 618-520, poświadczona kopia pisma pozwanego z 9.05.2017 r. k. 596, poświadczona kopia wezwania do zapłaty z 21.08.2017 r. wraz z załącznikami k. 341-378, zeznania świadka M. P. na rozprawie 4.09.2019 r. k. 784-786)

Wobec zgłoszonego ponownie żądania powódki, ponownie wypowiedział się pełnomocnik zarządcy spółki Grupa (...) w piśmie z 4 września 2017 r. Ponownie powiadomił pozwanego, że żądanie powódki jest bezzasadne i wniósł o nieuwzględnienie przez niego żądania zapłaty. W piśmie tym powołano się ponownie na niedopełnienie wymogów formalnych wezwania Banku do wypłaty sumy gwarancyjnej, a ponadto na niedopełnienie przez powódkę warunków umownych pozwalających jej na wystąpienie wobec wykonawcy z roszczeniem zwrotu kosztów usunięcia wad.

Pismem z 11 września 2017 r. pozwany Bank ponownie odmówił zapłaty, uzasadniając odmowę niespełnieniem wymogów formalnych wezwania, określonych w gwarancji, w postaci przedstawienia szczegółowej specyfikacji nieusuniętych wad dotyczących robót objętych umową oraz wyliczenia kwoty roszczenia w odniesieniu do każdej pozycji tej specyfikacji.

W konsekwencji tego stanowiska, pismem z 9 listopada 2017 r. powódka po raz kolejny wezwała pozwanego do zapłaty, załączając do wezwania załączniki w postaci wezwania wykonawcy do usunięcia wad i usterek oraz kosztorysu naprawczego.

(dowód: kopia pisma pełnomocnika zarządcy spółki Grupa (...) z 4.09.2017 r. k. 626-630, poświadczona kopia pisma pozwanego z 11.09.2017 r. k. 598, poświadczona kopia wezwania do zapłaty z 9.11.2017 r. wraz z załącznikami k. 380-425, zeznania świadka M. P. na rozprawie 4.09.2019 r. k. 784-786)

Pozwany, pismem z 24 listopada 2017 r., ponownie odmówił zapłaty, tym razem powołując się na to, że dochodzone wezwaniem roszczenie powódki odnosi się do wad, które powstały przed okresem ważności gwarancji, tj. istniały co najmniej w dniu 13 stycznia 2016 r., kiedy to sporządzona została opinia techniczna spółki (...), podczas gdy gwarancja bankowa obejmowała zabezpieczenie roszczeń z tytułu nieusu­nięcia lub niewłaściwego usunięcia wad fizycznych lub usterek dotyczących robót, powstałych w okresie ważności gwarancji wykonawcy, tj. od 2 lutego 2016 r. do 2 lutego 2018 r.

Wobec ponownej odmowy zapłaty, powódka pismem z 23 stycznia 2018 r. raz jeszcze skierowała do pozwanego wezwanie do zapłaty z tytułu gwarancji bankowej, wraz z załącznikami w postaci kopii wezwań reklamacyjnych, specyfikacji wad i usterek, które nie zostały usunięte wraz z wyliczeniem roszczenia w odniesieniu do każdej pozy­cji specyfikacji oraz kopii ostatecznych wezwań wykonawcy do usunięcia usterek.

(dowód: poświadczona kopia pisma pozwanego z 24.11.2017 r. k. 599, poświad­czona kopia wezwania do zapłaty z 23.01.2018 r. wraz z załącznikami k. 427-503)

Pozwany jednak po raz kolejny odmówił zapłaty, argumentując w piśmie z dnia 8 lutego 2018 r., że:

−

dochodzone wezwaniem roszczenie odnosi się do wad dotyczących robót objętych umową, które to wady powstały przed okresem ważności gwarancji, tj. istniały co najmniej w dniu 13 stycznia 2016 r. czyli w dacie sporządzenia „opinii technicznej ślusarki przeszklonej z dnia 13 stycznia 2016r. sporządzonej przez (...) Sp. z o.o. w P.”; przedstawione przez (...) dokumenty potwierdzają tylko ujawnienie ww. wad wobec zobowiązanego w okresie trwania gwarancji;

−

wezwanie nie spełnia wymogów formalnych ze względu na fakt, że do wezwania nie została dołączona kopia przesłanej do zobowiązanego szczegółowej specyfikacji nieu­suniętych wad dotyczących robót objętych umową wraz z wyliczeniem kwoty roszcze­nia w odniesieniu do każdej pozycji tej specyfikacji;

−

powódka w wezwaniu złożyła obiektywnie nieprawdziwe oświadczenie o tym, że żądana kwota jest bezsporna i należna z tytułu gwarancji.

(dowód: poświadczona kopia pisma pozwanego z 8.02.2018 r. k. 601-602)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2357 z późn. zm., zwanej dalej „pr. bank.”), gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie beneficjent załączy do sporządzo­nego we wskazanej formie żądania zapłaty, bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji - bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku.

W rozpoznanej sprawie pozwany zawarł z Grupą (...) Spółką z o.o. w P. umowę, na podstawie której ustanowił na rzecz powódki gwarancję bankową w rozumie­niu przytoczonego art. 81 ust. 1 pr. bank. W gwarancji tej pozwany zobowiązał się do zapłaty na rzecz powódki, jako beneficjenta gwarancji, kwoty pieniężnej ograniczonej do 1 000 000 zł, jeśli powódka spełni określone w gwarancji warunki zapłaty, stwierdzone określonymi również w gwarancji dokumentami, które miały być załączone do wezwania do zapłaty.

W ocenie Sądu, powódka spełniła warunki uprawniające ją do skutecznego żąda­nia zapłaty przez pozwanego sumy gwarancyjnej.

Powódka załączyła bowiem do skierowanych do pozwanego wezwań do zapłaty oświadczenie, że żądana kwota jest bezsporna i należna z tytułu tejże gwarancji banko­wej. Ponadto, załączyła kopię wezwania skierowanego do wykonawcy wraz ze szczegó­łową specyfikacją nieusuniętych wad dotyczących robót objętych umową, wraz z wyli­czeniem kwoty roszczenia w odniesieniu do każdej pozycji tej specyfikacji.

Sąd stoi na stanowisku, zgodnie z którym gwarancja nieodwołalna i bezwarun­kowa – taka, jak udzielona w niniejszej sprawie ‒ ma charakter abstrakcyjny, nieakceso­ryjny, co powoduje, że spełnienie wynikającego z niej świadczenia przez gwaranta nie może być uzależnione od merytorycznej zasadności żądania zapłaty, a zatem wykazania istnienia zobowiązania, z którego świadczenie gwarant ma zaspokoić. Gwarant może tylko uzależnić swój obowiązek świadczenia od spełnienia przez beneficjenta warunków wskazanych w treści gwarancji i tylko w razie ich niespełnienia może odmówić zaspoko­jenia interesu beneficjenta gwarancji.

Dlatego też powoływanie się przez pozwanego na okoliczność, że zleceniodawca gwarancji zaprzeczył istnieniu swojego zobowiązania, którego zabezpieczeniem miała być udzielona gwarancja bankowa, nie może przesądzić o bezzasadności żądania wypłaty sumy gwarancyjnej. Pozwany w ogóle, w ramach swojego obowiązku wobec powódki, nie powinien był badać, czy zleceniodawca potwierdza zasadność roszczeń powódki, czy nie.

Podobnie, nieistotna dla rozstrzygnięcia sprawy na gruncie przytoczonego przepisu Prawa bankowego, jest argumentacja kwestionująca moment powstania wad dotyczących robót budowlanych, jako powstałych w okresie zabezpieczonym gwarancją. W ramach oceny zasadności żądania zapłaty z tytułu nieodwołalnej i bezwarunkowej gwarancji bankowej nie ma możliwości badania podstaw faktycznych dotyczących stosunku podstawowego, z którego wynikające roszczenia gwarancja ta miała zabezpie­czać. Jeśli zatem do żądania zapłaty beneficjent gwarancji załącza wymagane gwarancją oświadczenie, że żądana kwota jest należna z tytułu tejże gwarancji bankowej, to uznać należy, że w tym zakresie beneficjent gwarancji spełnił warunki realizacji zobowiązania banku i nie jest on zobowiązany wykazywać dodatkowo, że rzeczywiście kwota ta jest należna w ramach owej gwarancji, a nie z jakiegokolwiek innego tytułu, np. z tytułu należności związanych z wystąpieniem innych wad w budowie, niż powstałe w okresie ważności gwarancji.

Natomiast żądanie powódki podlega ocenie również z punktu widzenia art. 5 k.c. i zawartej w nim generalnej klauzuli zabraniającej czynienia ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego.

Rozpatrując sprawę na tej płaszczyźnie, można dopuścić odmowę uwzględnienia żądania beneficjenta gwarancji bankowej w sytuacji, gdy zostanie w konkretnej sprawie wykazane, że istnieją podstawy faktyczne do uznania takiego żądania za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa beneficjenta gwarancji lub z zasadami współżycia społecznego.

Takich podstaw faktycznych strona pozwana w niniejszej sprawie nie wykazała. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowej nie można stwierdzić, że w sposób oczywisty roszczenie powódki wobec pozwanego Banku nie pozostawało w związku z okolicznościami, dla których gwarancja bankowa została udzielona, tj. że nie wynikało z kosztów usunięcia wad i usterek, w przypadku nieusunięcia lub niewłaściwego usunięcia wad fizycznych lub usterek, powstałych w okresie ważności gwarancji, po dokonaniu odbioru końcowego i nieusuniętych przez wykonawcę (zleceniodawcę gwarancji). Prze­ciwnie – powódka wykazała, że poniosła określone koszty usunięcia wad, które nie zostały usunięte przez zleceniodawcę gwarancji oraz że koszty te przewyższały kwotę żądaną od pozwanego z tytułu gwarancji. Dlatego też nie można uznać, że roszczenie pozwu nie może korzystać z ochrony prawnej na gruncie art. 5 k.c.

Pozwany argumentował także, iż gdyby jego przedstawiciele mieli wiedzę, że w chwili udzielenia gwarancji istnieją już wady w budowie, to nie zawarłby umowy ze spółką Grupa (...) i nie zgodziłby się na udzielenie gwarancji bankowej. Argumentacja ta jest w niniejszej sprawie o tyle bezskuteczna, że dotyczy stosunku prawnego pomiędzy bankiem udzielającym gwarancji, a zleceniodawcą owej gwarancji, nie zaś stosunku prawnego pomiędzy bankiem-gwarantem a beneficjentem gwarancji. Beneficjent gwarancji nie może ponosić negatywnych skutków ewentualnego wprowadzenia banku w błąd przez zleceniodawcę gwarancji. Jeżeli takie zachowanie zleceniodawcy gwarancji rzeczywiście miało miejsce, pozwanemu służą środki ochrony prawnej skierowane przeciwko owemu zleceniodawcy gwarancji, nie zaś przeciwko powódce, jako benefi­cjentowi gwarancji. W stosunku do powódki istotna jest jedynie treść samej gwarancji bankowej, jako jednostronnego zobowiązania banku-gwaranta, nie są zaś istotne warunki, na jakich pozwany zawarł z G. (...) umowę zlecenia gwarancji bankowej i czy warunki te zostały przez zleceniodawcę gwarancji dotrzymane.

Z powyższych względów powództwo podlegało uwzględnieniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty procesu poniesione przez stronę powo­dową złożyła się opłata od pozwu 50 000 zł, opłata za czynności adwokackie 10 800 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego 17 zł.

ZARZĄDZENIE

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi pozwanego