Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

X GC 248/17 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2017-08-10

Sygn. akt X GC 248/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 22 lipca 2016 roku skierowanym do Sądu Okręgowego w Białymstoku, powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w E. wniosła o nakazanie pozwanej GRUPIE (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., aby zapłaciła na rzecz powódki kwotę 215.656,02 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 3 lipca 2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wniosła także o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki równowartości kwoty 40 euro należnej powódce na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. 2013 poz. 403), tj. kwoty 177,02 złotych. W uzasadnieniu powódka wskazała, pozwana GRUPA (...) sp. z o.o. w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej nabywała od powódki (...) sp. z.o.o. towar będący w jej asortymencie. Dochodzona pozwem kwota stanowi nieuiszczoną cenę na podstawie wystawionej przez powódkę faktury VAT nr (...) za zakupiony i dostarczony pozwanej towar (pozew, k.2-3).

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 3 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku VII Wydział Gospodarczy (sygn. akt VII GNc 353/16) orzekł zgodnie z żądaniem pozwu (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, k. 35).

Pozwana GRUPA (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika złożyła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty zaskarżając go w całości. W pierwszej kolejności pozwana domagała się przekazania sprawy do rozpoznania Sądowi właściwemu, to jest Sądowi Okręgowemu w Łodzi, X Wydziałowi Gospodarczemu, w dalszej zaś oddalenia powództwa w całości, zasądzenia od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana spółka zakwestionowała powództwo co do zasady, jak również zaprzeczyła wszystkim twierdzeniom pozwu .Pozwana podniosła, że dokumenty dołączone do pozwu w niniejszej sprawie, a w szczególności faktura VAT o numerze (...) oraz nie pochodzący od pozwanej dokument WZ, nie udowadniają w należyty sposób, iż zawarta między stronami umowa sprzedaży została odpowiednio zrealizowana, a więc, iż towary zostały przez powódkę dostarczone. Ponadto, pozwana wskazała, że załączona przez powódkę faktura VAT, jako dowód realizacji dokonanej między stronami transakcji, będąca załącznikiem do pozwu, nie została opatrzona jakimikolwiek podpisami, a co za tym idzie jej wartość dowodowa jest znikoma. W kontekście podniesionych wyżej zarzutów, zdaniem powódki bezzasadne pozostaje również roszczenie powódki o zapłatę kwoty 177,02 zł stanowiącej równowartość w złotych kwoty 40 EURO na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Pozwana z daleko idącej ostrożności procesowej podniosła iż w zakresie terminu dostawy oraz terminu zapłaty, który zgodnie z zamówieniem winien wynosić 45 dni od daty doręczenia faktury, roszczenie powódki o zapłatę ustawowych odsetek za opóźnienie liczonych od dnia 3 lipca 2016 roku do dnia zapłaty należy uznać za bezzasadne. Wobec powyższego brak jest podstaw do twierdzenia, iż pozwana nie dokonała płatności za wymagalną fakturę VAT zgodnie z terminem jej wymagalności, poprzez co opóźniła się ze spełnieniem swego świadczenia wzajemnego. Zatem powódka nie ma uprawnienia do żądania zapłaty odsetek ustawowych za przekroczenie terminów płatności, w związku z brakiem należytego udowodnienia, iż zawarta między stronami umowa sprzedaży została odpowiednio zrealizowana, a więc że towary zostały przez powódkę dostarczone pozwanej zgodnie z warunkami zawartej umowy, a następnie, iż termin zapłaty został prawidłowo określony jako 45 dni licząc od daty doręczenia faktury pozwanej (sprzeciw, k.40-44).

W dniu 19 sierpnia 2016 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie otworzył przyspieszone postępowanie układowe pozwanego wyznaczając nadzorcę sadowego w osobie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (postanowienie k-85)

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku, VII Wydział Gospodarczy stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę według właściwości miejscowej przekazał Sądowi Okręgowemu w Łodzi – X Wydziałowi Gospodarczemu (postanowienie, k. 54-55 akt).

W piśmie procesom z dnia 8 grudnia 2016 roku pełnomocnik pozwanej poinformował, że pozwana dokonała szczegółowej weryfikacji ksiąg rachunkowych, z której wynika, że faktura objęta niniejszym sporem nr (...) została przez pozwaną spółkę zaksięgowana oraz została uwzględniona na liście wierzytelności zgłoszonych w ramach prowadzonego przyspieszonego postępowania układowego (pismo pozwanej, k.81).

Pismem z dnia 12 grudnia 2016 r. nadzorca sądowy pozwanej spółki w restrukturyzacji oświadczył w oparciu o treść art. 258 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 1574), że wyraża zgodę na przyznanie przez pozwanego okoliczności zaksięgowania przedmiotowej faktury oraz jej umieszczenia w spisie wierzytelności sporządzonym w przyspieszonym postepowaniu układowym (pismo nadzorcy sądowego k-84-84v).

W dniu 7 marca 2017 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, X Wydział Gospodarczy do spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych wydał postanowienie w sprawie o sygn. akt X GRp 8/16, zgodnie z którym uchylił zarząd własny dłużnika Grupy (...) Sp. z o.o. w restrukturyzacji z siedzibą w P. nad całością majątku i ustanowił zarządcę w osobie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (postanowienie X GRp 8/16,k. 104 akt).

Wobec powyższego, postanowieniem z dnia 17 marca 2017 roku Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie i wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. jako zarządcę wyznaczonego w przyspieszonym postępowaniu układowym Grupy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (postanowienie, k.117-118).

(...) sp. z o.o. w W. ustanowiony dla pozwanej spółki w piśmie datowanym na dzień 18 kwietnia 2017 roku podtrzymał w całości stanowisko prezentowane w sprawie przez pozwaną (pismo zarządcy pozwanej, k.139).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka – (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w E. wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy pod numerem (...), prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. produkcji konstrukcji metalowych i ich części ( okoliczność bezsporna - odpis z KRS- k. 9-10v).

Pozwana – GRUPA (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy pod numerem (...). Do przedmiotu jej działalności, należy m.in. produkcja konstrukcji metalowych i ich części (bezsporne - odpis z KRS k.7-8v.)

Pozwana spółka w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, dokumentami z dnia 17 lutego 2016 roku upoważniła swoich pracowników do wystawiania, podpisywania, składania zamówień i odbioru towarów na rzecz GRUPY (...) sp. z o.o. (dowód: upoważnienia z dnia 17.02.2016r., k. 13-14).

W oparciu o postanowienia łączącej strony umowy sprzedaży pozwana spółka w dniu 23 marca 2016 roku złożyła zamówienie na zakup 4500 m 2 blachy aluminiowej grubości 3 mm x 1250 x 4000 w cenie 10,45 zł netto. W warunkach płatności określono, że zapłata nastąpi przelewem na rachunek bankowy powódki w ciągu 45 dni od daty otrzymania faktury (dowód: zamówienie, k.19).

Zgodnie ze zleceniem transportowym nr ZT-SB/00003/05/2016 zatwierdzonym 16 maja 2016 roku zamówiony towar dostarczono do siedziby pozwanej spółki (dowód: dokument WZ z dnia 18.05.2016r., k.20-21; zlecenie transportowe nr ZT-SB/00003/05/2016, k.20-21; zeznania świadka M. J., e-protokół z dnia 13 lipca 2017r., czas nagrania 00:20:49;00:28:10 k.169-170).

Pozwana w dniu 18 maja 2016 roku nie zgłaszając żadnych zastrzeżeń, dokonała odbioru blachy ze stopu aluminium, co zostało udokumentowane kwitem WZ nr (...) wygenerowanym przez przewoźnika opatrzonym pieczęcią pozwanej spółki i podpisem jej pracownika (dowód: dokument WZ z dnia 18.05.2016r., k.20-21; zlecenie transportowe nr ZT-SB/00003/05/2016, k.20-21; zeznania świadka M. J., e-protokół z dnia 13 lipca 2017r., czas nagrania 00:50:49;00:28:10 k.169-170 ).

Za sprzedany i dostarczony towar powódka w dniu 25 maja 2016 roku wystawiła pozwanej fakturę VAT nr (...). (...) na kwotę 215.656,02 złotych brutto z odroczonym terminem płatności na dzień 2 lipca 2016 roku (dowód: faktura VAT nr (...). (...) k.11-12).

Wbrew postanowieniom umowy pozwana nie zapłaciła jednak ceny. Z tego powodu powódka pismem z dnia 19 lipca 2016 r. wezwała pozwaną spółkę do zapłaty całości zadłużenia wynikającego z dwóch faktur: FV (...) i (...) względem (...) sp. z o.o., wyznaczając termin 3 dni od daty wysłania niniejszego wezwania. Zawsze były opóźnienia w płatności faktur, ale ostatecznie zapłata następowała, za wyjątkiem dwóch ostatnich dostaw (dowód: pismo z dnia 19.07.2016r., k. 15-16, potwierdzenie nadania k. 17; zeznania świadka K. S., e-protokół z dnia 13 lipca 2017r., czas nagrania 00:12:11, k.169).

Do dnia wniesienia pozwu pozwana nie spełniła swojego zobowiązania w stosunku do powódki w zakresie objętym niniejszym pozwem (okoliczności bezsporne).

Przedmiotowa faktura została zaksięgowana przez pozwanego i umieszczona w spisie wierzytelności (pismo nadzorcy sądowego k-84-84v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów, których prawdziwości żadna ze stron nie zakwestionowała oraz uzupełniająco w oparciu o zeznania świadków i złożone oświadczenie o przyznaniu istotnych dla sprawy okoliczności. W złożonym sprzeciwie pozwana ani nie zakwestionowała faktu łączącej strony umowy sprzedaży, ani faktu wystawienia otrzymania faktury i nieuiszczenia należności dochodzonej w niniejszym procesie. W związku z powyższym Sąd dokonał również ustaleń w oparciu o treść art. 210 k.p.c. w zw. z art. 230 k.p.c.

Sąd pominął dowód z przesłuchania Zarządcy Grupy O. pozwanej spółki – (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z uwagi na jego nieusprawiedliwione niestawiennictwo na wyznaczony przez Sąd termin rozprawy jak i jego bezprzedmiotowość. Wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków D. G. i A. K. zostały cofnięte, zaś pozwany nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż strony łączyła umowa sprzedaży , na podstawie której powódka zobowiązała się do przeniesienia na rzecz pozwanej własności ruchomości oznaczonych co do gatunku, w postaci blachy ze stopu aluminium oraz dostarczenia towaru. Natomiast pozwana zobowiązała się do zapłaty ceny za przedmiot sprzedaży.

Zgodnie z art. 535 k. c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Sprzedaż jest umową odpłatną, wzajemną, zaś zobowiązania stron dochodzą do skutku solo consensu. Skutkiem zawarcia umowy sprzedaży jest zobowiązanie się sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz zobowiązanie się kupującego do zapłacenia sprzedawcy umówionej ceny. Ważność umowy zależy więc od zgodnych oświadczeń woli stron a wydanie rzeczy czy też zapłata ceny są zdarzeniami będącymi wyłącznie przejawami jej wykonania (W. Katner „Umowne przeniesienie własności ruchomości w prawie polskim” Warszawa 1992, str. 51-55).

Zgodnie z zawartą umową, powódka sprzedała pozwanej towary w postaci blach aluminiowych oraz wystawiała fakturę VAT, obejmującą cenę za sprzedany towar. Pomimo, iż powódka wywiązała się ze swojego zobowiązania wydając zakupiony towar, to pozwana nie uregulowała należności w ustalonych przez strony terminach.

Pozwana nie kwestionowała prawidłowości wystawienia faktur przez powódkę i ich doręczenia, jak również faktu otrzymania towaru objętego pozwem. Nie kwestionowała również tego, że nie dopełniła podstawowego obowiązku – zapłaty -, jaki na niej ciążył z tytułu zawarcia z powódką umowy. Nadto, nie kwestionowała jakości dostarczonego towaru, wysokości cen określonych w przedmiotowej fakturze VAT.

W myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na stronie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis art. 6 k.c. jest w istocie normą decyzyjną w tym znaczeniu, że przesądza on w określonych sytuacjach o sposobie wyrokowania sądu w postaci oddalenia powództwa. Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być pojmowana w ten sposób, że ciąży on zawsze na powodzie. W zależności od rozstrzyganych w procesie kwestii faktycznych i prawnych ciężar dowodu co do pewnych faktów będzie spoczywał na powodzie, co do innych z kolei na pozwanym. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 października 1969 r. stwierdził, iż ciężar dowodu nie jest w zasadzie zależny od pozycji, jaką strona zajmuje w procesie cywilnym, jest więc niezależny od tego, czy jest się powodem czy też pozwanym ( II PR 313/69, OSN 1970, poz. 147). Należy wskazać, iż kontradyktoryjność procesu cywilnego wymaga, aby to strony wskazywały dowody dla wykazania swoich twierdzeń. Zasada kontradyktoryjności ma związek ze sposobem gromadzenia materiału procesowego, to jest twierdzeń faktycznych i służących ich weryfikacji wniosków dowodowych. Do tzw. ciężarów procesowych należą w szczególności: ciężar twierdzenia ( onus proferendi) i ciężar dowodzenia ( onus probandi). Zasada kontradyktoryjności pozostaje w ścisłym związku ze skargowym charakterem procesu, a więc jego uruchamianiem wyłącznie z inicjatywy podmiotu poszukującego ochrony sądowej z uwagi na własny interes prawny. Postępowanie cywilne ma charakter sporu o prawo prowadzonego przed sądem przez podmioty o przeciwstawnych interesach, zajmujące w postępowaniu sądowym pozycję równoprawnych przeciwników. Sąd zważył przy tym, że każda ze stron miała w niniejszym postępowaniu zawodowych pełnomocników, więc nawet z punktu widzenia faktycznego strony miały równą pozycję procesową. Bierność strony nie zobowiązuje sądu - poza wyjątkowymi przypadkami - do prowadzenia dowodów z urzędu (por. m.in. wyrok SN z 15 grudnia 1998 r., I CKN 944/97, Prok.i Pr. 1999/11-12/38). W sytuacji, gdy stronami procesu są przedsiębiorcy nie istnieją podstawy do tego, by Sąd uprzywilejowywał jedną ze stron poprzez przeprowadzenie z urzędu dowodów uzasadniających jej roszczenia lub zarzuty.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana nie zaprzeczyła wykonaniu przez powódkę jej zobowiązania w zakresie dostarczenia określonej ilości blachy ze stopu aluminium. Zgodnie z treścią art. 210 § 2 k.p.c. każda ze stron obowiązana jest do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących okoliczności faktycznych. Brak zajęcia stanowiska może stanowić podstawę do zastosowania art. 230 k.p.c. (por. B. J., D. T., J. A., M. O., T. P., W. M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III, podobnie M Ł., „Rola zasady kontradyktoryjności w sprawach cywilnych dotyczących odpowiedzialności lekarzy za błędy w sztuce (...).2004.17.58: „Przyznanie może być [...] dorozumiane, gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach. W takim wypadku sąd może uznać te fakty za przyznane (art. 230 k.p.c.). Jeżeli więc pozwany nie wypowie się co do żadnego faktu przytoczonego przez powoda, sąd może oprzeć rozstrzygnięcie na stanie faktycznym ustalonym tylko na podstawie twierdzeń powoda.(…)”.

Pozwana nie zaprzeczyła, iż została zawarta i wykonana przedmiotowa umowa. W tej zatem sytuacji przy braku zaprzeczenia istnienia i wykonania przez powódkę przedmiotowej umowy Sąd uznał, iż zachodzą przesłanki pozwalające – w świetle pozostałego materiału dowodowego – do zastosowania art. 230 k.p.c.

Zważywszy przy tym na zaoferowane przez strony i przeprowadzone dowody należało stwierdzić, iż okoliczności uzasadniających w jakikolwiek sposób uchybienie terminowi zapłaty z tytułu zawartej umowy sprzedaży pozwana nie wykazała. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa” ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 kwietnia 1982 r., sygn. akt I CR 79/82, nie publ., LEX nr 8416). Jeżeli zatem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawiła środki dowodowe w postaci odpisów dokumentów prywatnych jak i faktury VAT, których treść uzasadniała roszczenie, to Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powinna przynajmniej podważyć prawdziwość wniosków wynikających z odpisów tych dokumentów przedstawionych w toku postępowania przez powódkę, co spowodowałoby, iż ciężar dowodu znów spocząłby na powodzie zgodnie z treścią art. 6 k.c. Przepis ten określa zatem reguły dowodzenia, to jest przedmiot dowodzenia oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Na powyższą okoliczność powódka przedstawiła dokumenty w postaci faktury VAT, dokumentu WZ, zlecenia transportowego.

Z kolei zlecenia transportowe stanowią dowód dostarczenia stronie pozwanej towaru. Zostały one razem z towarem przywiezione do siedziby strony pozwanej (co wynika z treści dokumentu WZ nr (...) z dnia 18 maja 2016 roku ) i tam podpisane przez pracownika pozwanej spółki. Okoliczność dokonania odbioru w siedzibie strony pozwanej ma o tyle istotne znaczenie, że stosownie do treści art. 97 k.c. osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Bez znaczenia pozostaje zatem okoliczność, czy osoby podpisujące dokument WZ były formalnie umocowane do działania w imieniu strony pozwanej, w szczególności czy były umocowane do składania w imieniu strony pozwanej oświadczeń woli.

Odnosząc się do zarzutów strony pozwanej, należy zgodzić się, że niepodpisana faktura nie może dowodzić zawarcia umowy sprzedaży, ustalonej przez strony ceny i terminu wymagalności roszczeń. Jednakże zachowanie strony pozwanej, która przyjmuje faktury i nie domaga się sporządzenia ich korekty uwzględniającej ustalenia co do elementów umowy przedmiotowo istotnych (czego nie wykazano) nie może pozostać bez znaczenia prawnego.

Także świadkowie zeznali, że przedstawiciele strony pozwanej przed wytoczeniem powództwa nie kwestionowali jakości i przydatności towaru oraz zasadności, ani wysokości należności wyszczególnionych w dostarczanych pozwanej fakturze VAT.

Faktura Vat – stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - ma odzwierciedlać rzeczywiste uzgodnienia stron. Przyjęcie faktury i jej zaksięgowanie rodzi nie tylko skutki podatkowe. Może również mieć znaczenie w sferze stosunków cywilnoprawnych (por. orzeczenie SN z dn. 6 lipca 2005 r. III CZP 40/05; z dn. 10 października 2003 r., II CK 119.02; z dn. 23 października 2001 r., I CKN 323/99; z dn. 6 czerwca 2001 r., V CKN 291/00). W wyroku Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 października 2002 r. (I ACa 219/02) wyjaśniono, iż „faktura jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym, jednym z tzw. dowodów źródłowych, stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej. Wystawienie faktury, następnie przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej”. Nie jest przy tym prawdą, że sporna faktura nie wskazuje tytułu powstania dochodzonej przez powódkę należności, skoro w powoływanym piśmie z dnia 8 grudnia 2016 roku pozwana przyznała, że faktura VAT nr (...) została przez nią zaksięgowana oraz została uwzględniona na liście wierzytelności zgłoszonych w ramach prowadzonego postępowania układowego. Wystawienie faktury, następnie jej przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej (wyrok SA w Katowicach z dnia 24 października 2002 roku, I ACa 219/02). Pozwana nie podnosiła aby prowadzona przez nią księgi rachunkowe nie odzwierciedlały rzeczywistych transakcji gospodarczych. W konsekwencji należało przyjąć domniemanie, że zaksięgowana faktura VAT nr (...) dokumentuje rzeczywistą umowę sprzedaży towarów. Wierzytelność ta została uznana przez zarządcę w przyspieszonym postępowaniu układowym, który wstąpił do niniejszego procesu w charakterze pozwanego. Sąd uwzględnił powództwo w tym zakresie.

W świetle powyższego Sąd uznał, że powódka wykazała zatem fakt zawarcia i wykonania umowy sprzedaży. Pozwana zaś w toku procesu nie przedstawiła żadnych dowodów oraz nie zanegowała okoliczności zakupu i dostarczenia towaru, ograniczając się jedynie do obszernych wywodów dotyczących ciężaru dowodu.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powódkę roszczenie za w pełni zasadnie i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądził od pozwanej (zarządcy, który wstąpił w miejsce pierwotnego pozwanego z mocy prawa, w wyniku utraty legitymacji procesowej dotychczasowego dłużnika), na rzecz powódki kwotę 215.656,02 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 22 lipca 2016 roku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., w myśl którego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia (w wysokości ustawowej, jeżeli nie umówiono się inaczej), chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W przedmiotowej sprawie w wystawionej fakturze powód określił termin płatności na dzień 2 lipca 2016 r., jednakże jak słusznie wskazał pozwany – w zamówieniu został uzgodniony 45- dniowy termin płatności od dnia doręczenia faktury, czego strona powodowa nie zakwestionowała. Z uwagi na brak przedłożenia dokumentu potwierdzającego datę doręczenia faktury (zaś termin 45-dniowy od daty wystawienia upływał 9 lipca 2016 r.) i brak możliwości ustalenia tej daty Sąd zasądził odsetki od dnia 22 lipca 2016 r., to jest od daty wytoczenia powództwa i oddalił w pozostałym zakresie (za okres 19 dni).

W tym miejscu podnieść należy, iż powódka żądała zasądzenia odsetek ustawowych i żądania tego nie zmieniła, mimo zmiany przepisów dotyczących odsetek wprowadzonej ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1830). Mając na uwadze przepisy wprowadzone ową ustawą, obowiązujące od 1 stycznia 2016 r., Sąd przyjął, że za okres liczony od dnia wytoczenia powództwa do dnia 31 grudnia 2015 r. powódce należą się odsetki ustawowe o jakich mowa w art. 481 § 2 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji. Jednocześnie, wobec niedokonania przez powódkę modyfikacji żądania dotyczącego należności odsetkowej, od 01 stycznia 2016 r., Sąd zasądził odsetki wg stopy odsetek ustawowych o jakich mowa w art. 359 § 2 k.c., biorąc pod uwagę treść art. 321 § 1 k.p.c. zakazującego orzekanie ponad żądanie pozwu (a takim wyjściem ponad żądanie byłoby zasądzenie odsetek według stopy wyższej – czyli tzw. odsetek ustawowych za opóźnienie).

Powódka niniejszym pozwem żądała również zapłaty kwoty 177,02 zł tytułem rekompensaty za koszty dochodzenia należności bez wzywania do zapłaty w oparciu o art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Art. 10 tej ustawy przewiduje, iż od dnia nabycia przez wierzyciela uprawnienia do naliczania odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie należności wynikającej z umowy przysługiwać mu będzie, bez konieczności wezwania, kwota tzw. stałej rekompensaty w wysokości wyrażonej w złotych równowartości kwoty 40 euro według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Zatem dochodzona przez powódkę kwota 177,02 zł stanowi 40 EUR przeliczonych według średniego kursu NBP w miesiącu czerwcu 2016 roku (faktura płatna w terminie 2 lipca 2016 r.), a więc na ostatni dzień miesiąca poprzedzający miesiąc, w którym roszczenie z tyt. faktury stało się wymagalne (30.06.2016r. 1 EUR = 4,4255 zł ; 40 euro x 4,4255 zł=177,02 zł, k.25). A zatem kwota 177,02 zł dochodzona przez powódkę przedmiotowym pozwem jest w ocenie Sądu w pełni zasadna i została uwzględniona.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 100 zd. II k.p.c. Zgodnie z powołanym art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, natomiast zgodnie z art. 100 zd. II KPC – sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów między innymi, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W przedmiotowej sprawie pozwany uległ w całości (oddaleniu podlegało jedynie roszczenie o odsetki za kilkanaście dni) i z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 21.777,02 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów postępowania, w tym kwotę 10.800,00 zł stanowiąca wynagrodzenie pełnomocnika procesowego ustalone w oparciu o § 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. Dz. U. z 2015, poz. 1804 ze zm.).

Z/ Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Paula Adamczewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: