Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 września 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. K. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w dniach od 1 września 2014 r. do 31 października 2014 r. jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Spółka z o.o. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

- na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe, wypadkowe za miesiące:

*za październik 2014 r.: 1.456,00 zł,

* za listopad 2014 r.: 1.460,00 zł,

i na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące:

*za październik 2014 r.: 1.292,00 zł,

*za listopad 2014 r.: 1.295,00 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że przeprowadził kontrolę w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenie społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest Zakład oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego przez płatnika składek (...) Spółka z o.o. z siedzibą w Ł.. W trakcie kontroli przedłożono umowy o dzieło zawarte na okresy od 1 września 2014 r. do 30 września 2014 r. oraz od 1 października 2014 r. do 31 października 2014 r. pomiędzy płatnikiem składek (...) sp. z o.o. a ubezpieczoną A. K.. Przedmiotem umów było: przygotowanie raportów i dokumentacji księgowej w pawilonie nr 2. Z tytułu zawartych umów ubezpieczona otrzymała wynagrodzenie:

- w październiku 2014 r. – 1.456,00 zł /brutto/,

- w listopadzie 2014 r. – 1.460,00 zł /brutto/.

W ocenie organu rentowego charakter wykonywanych czynności w ramach w/w umów był czynnościami typowymi dla umów o świadczenie usług w rozumieniu art. 750 k.c. Składały się one bowiem na powtarzalny cykl działań, realizowanych w ramach umowy starannego działania, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Cykl ten składał się de facto z podejmowania bieżących i typowych działań z zakresu rachunkowości, zależnie od potrzeb prawidłowego prowadzenia spraw finansowo – podatkowych spółki.

Z zapisów w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS wynika, że A. K. w okresie wykonywania w/w umów cywilnoprawnych nie posiadała innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Płatnik składek nie zgłosił ubezpieczonej do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w dniach od 1 września 2014 r. do 31 października 2014 r., a także nie dokonał wyrejestrowania ubezpieczonej z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia od wygaśnięcia umowy. Ustalono również, ze płatnik składek nie obliczył i rozliczył za w/w ubezpieczoną składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

/decyzja – k. 8 – 10 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 10 października 2019 r. złożyła (...) Sp. z o.o. w Ł. reprezentowana przez adwokata i zaskarżyła w/w decyzję w całości. Zaskarżonej decyzji zarzuciła:

- naruszenie przepisów prawa materialnego:

* art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 16 ust. l pkt 4, ust. 1b i ust. 3, art. 18 ust. 1 i 3, art. 20 ust. 1, art. 22 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez przyjęcie, że zainteresowana objęta jest ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowym, wypadkowym w okresach wskazanych w decyzji organu ubezpieczeniowego (n co nastąpiło na skutek błędnego uznania, że umowy, jakie zawarła zainteresowana z odwołującym były umowami o świadczenie usług, do których mają zastosowanie przepisy o umowie zlecenia, a nie umowami o dzieło;

* art. 36 ust. 1, art. 46 ust. 1 oraz art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez przyjęcie, że obowiązkiem odwołującego było zgłoszenie zainteresowanej do ubezpieczeń społecznych, obliczenie, rozliczenie i opłacenie składek za każdy miesiąc kalendarzowy za okresy wskazane w decyzji organu j.w. oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych, co nastąpiło na skutek błędnego uznania, że umowy, jakie zawarła Zainteresowana z Odwołującym były umowami Świadczenie usług, do których zastosowanie mają przepisy umowy zlecenia, a nie prawidłowo umowami o dzieło;

* art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych poprzez przyjęcie, ze zainteresowana podlega ubezpieczeniom zdrowotnym w okresach wskazanych w decyzji organu j.w., co nastąpiło na skutek błędnego uznania, że umowy, jakie zawarła zainteresowana z odwołującym były umowami o świadczenie usług, do których zastosowanie maja przepisy umowy zlecenia, a nie prawidłowo umowami o dzieło;

- naruszenie przepisów prawa materialnego – kodeksu cywilnego:

*art. 750 k.c. w związku z art. 734 § I k.c. poprzez jego zastosowanie i uznanie, że umowy zawarte między Odwołującym a Zainteresowaną były umowami o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o umowie zlecenia.

*art. 627 k.c. poprzez jego niezastosowanie i uznanie, że Strony nie łączyły umowy o dzieło,

*art. 65 § 2 k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c. poprzez błędną wykładnię woli stron zawartych umów, polegającą na niedostatecznym rozważeniu woli stron wyrażonej w treści umów i okolicznościach ich zawierania,

- naruszenie przepisów postępowania w zakresie art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 Kodeksu postępowania administracyjnego poprzez nie zachowanie w toku postępowania zasad praworządności i obowiązku z urzędu wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, przez co został naruszony słuszny interes stron a także interes społeczny;

- naruszenie przepisu postępowania w zakresie art. 12 K.p.a., zgodnie z którym Organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia, gdy tymczasem kontrola umów w siedzibie Odwołującego została przeprowadzona w dniach 9 października – 4 listopada 2015 roku, czynności wyjaśniające związane z przesłuchaniem Zainteresowanej jako świadka zostały przeprowadzone w dniu 3 grudnia 2015 roku, zatem cały materiał dowodowy został zgromadzony w grudniu 2015 roku, natomiast przedmiotowa decyzja administracyjna wydana została dopiero w dniu 4 września 2019 roku,

- błąd w ustaleniach stanu faktycznego polegający na przyjęciu, iż Zainteresowana wykonując na podstawie własnych umiejętności, wiedzy i predyspozycji osobistych specjalistyczne raporty finansowe w oparciu o przygotowaną dokumentację księgową, nie musiała osiągnąć z góry ustalonego przez zamawiającego rezultatu.

W konsekwencji odwołujący się wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i zasądzenie na rzecz odwołującego się kosztów procesowych według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 3 – 6/

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie – k. 8 – 11/

Na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik płatnika składek poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Ubezpieczona przyłączyła się do odwołania.

/protokół rozprawy z dnia 20 lutego 2020 r. – 00:19:21 – 00:25:11 – płyta CD – k. 25/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pomiędzy A. K. zwaną wykonawcą, a płatnikiem składek (...) reprezentowaną przez J. J. zwanym zamawiającym zawarto 2 umowy, które strony nazwały „umowami o dzieło” na okres od 1 września 2014 r. do 30 września 2014 r. oraz od 1 października 2014 r. do 31 października 2014 r. Przedmiotem w/w umów było: przygotowanie raportów i dokumentacji księgowej w pawilonie nr 2. Wykonawcy za wykonanie umowy przysługiwało wynagrodzenie na podstawie rachunku: z pierwszej umowy w wysokości 1.456,00 zł brutto, z drugiej umowy w wysokości 1.460,00 zł brutto.

/umowy – k. 4 akt ZUS, rachunki – k. 4 akt ZUS/

W ramach zawartych umów ubezpieczona świadczyła pracę w siedzibie spółki w Ł. przy ul. (...). A. K. zajmowała się w spółce płatnika składek segregowaniem dokumentów, faktur, sprawdzaniem, sporządzaniem raportów. Faktury te dotyczyły zakupu towarów przez płatnika. Raporty ubezpieczona przygotowywała w systemie komputerowym w oparciu o wskazówki uzyskane od płatnika składek. Gdy ubezpieczona przychodziła do pracy na biurku miała naszykowaną pracę. Po skończeniu pracy w danym dniu A. K. dokumenty przekazywała do kierownika sklepu, który przekazywał je do księgowości. Ubezpieczona wykonywała swoje obowiązki w godzinach pracy sklepu, który był czynny od godziny 7.00 do 21.00. Nie pracowała w weekendy. A. K. nie zajmowała się sprawami kadrowymi, nie zajmowała się naliczaniem składek do ZUS.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 lutego 2020 r. – 00:05:21 – 00:19:21 – płyta CD – k. 25/

Z tytułu powyższych umów płatnik składek nie zgłosił ubezpieczonej do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a także nie dokonał wyrejestrowania ubezpieczonych z ubezpieczeń społecznych od następnego dnia po wygaśnięciu umów.

/bezsporne/

Obecnie ubezpieczona jest zatrudniona u płatnika składek na podstawie umowy o pracę i nadal wykonuje część czynności, które wykonywała na podstawie w/w spornych umów.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 lutego 2020 r. – 00:05:21 – 00:19:21 – płyta CD – k. 25/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji organu rentowego, której wiarygodności nie kwestionowała żadna ze stron oraz zeznań ubezpieczonej.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 266 j.t.) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

W myśl art. 9 ust. 1a w/w ustawy, ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkowstwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a (minimalna płaca) podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt 1e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1373 ze zm.) obowiązującej od dnia 1 października 2004 r. osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 w/w ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym.

Z mocy art. 13 pkt 2 zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Z kolei w myśl art. 9 ust. 4a zleceniobiorcy, mający ustalone prawo do emerytury lub renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 4b.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Należy podkreślić, iż stosownie do art. 353 ¹ k.c. strony mogą dokonać wyboru rodzaju łączącego je stosunku prawnego, nie oznacza to jednak dowolności, bowiem przywołany przepis wprost wymaga, aby treść umowy nie sprzeciwiała się naturze danego stosunku prawnego, jego społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu i ustawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2010 r., II UK 334/09, LEX nr 604221).

Umowa zlecenia i umowa o dzieło to podstawowe kontrakty usługowe, konkurencyjne w stosunku do umowy o pracę. Różnica między tymi dwoma rodzajami umów jest dla podmiotów zatrudniających bardzo istotna, bowiem wiąże się z różnymi konsekwencjami prawnymi. Prawidłowa kwalifikacja zawieranej umowy nie zawsze jednak jest sprawą prostą. I tak np. podczas gdy umowy o dzieło rodzą określone obowiązki z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych odnośnie naliczania i odprowadzania składek ubezpieczeniowych tylko wówczas, gdy są zawierane z własnymi pracownikami, to umowy zlecenia pociągają za sobą skutki ubezpieczeniowe bez względu na to, z kim są zawierane - z własnym pracownikiem czy z osobą z zewnątrz. Zatem jeśli dana umowa zostanie błędnie uznana nie za umowę o dzieło, ale za umowę zlecenia, to naliczenie w stosunku do niej składek na ZUS będzie niedozwolone, podobnie jak brak naliczenia składek w przypadku umowy zlecenia, która niewłaściwie została zakwalifikowana jako umowa o dzieło. Decydująca jest treść, a nie nazwa umowy. Aby prawidłowo ustalić, z jaką umową mamy w danym przypadku do czynienia, tzn. czy jest to umowa zlecenia, czy umowa o dzieło, należy kierować się jej treścią i zadaniem, jakie osoba zatrudniana ma do wykonania, czyli istotą obowiązków umownych, jakie osoba ta na siebie przyjmuje.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył kwalifikacji prawnej umów nazwanych „umowami o dzieło” jaką odwołujący się płatnik składek spółka (...) zawarł z ubezpieczoną A. K.. Kwestią sporną było, czy strony istotnie zawarły umowy o dzieło nierodzące obowiązku ubezpieczenia społecznego, czy też zawarły umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a które stanowią tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii wskazać należy, iż stosownie do art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). W doktrynie panuje pogląd, że przedmiotem umowy o świadczenie usług jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania).

Zgodnie zaś z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Nie ulega wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 750 k.c.

Umowę o dzieło zalicza się do kategorii „umów rezultatu” i przeciwstawia umowie zlecenia - jako „umowie o staranne wykonanie usługi”. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Zawierając taką umowę strony winny dokładnie określić dzieło, które ma powstać w następstwie jej wykonania. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku, zatem wystarczy, że swoją pracę wykonuje się sumiennie. Wykonywanie umowy nie musi prowadzić do osiągnięcia określonego, zindywidualizowanego rezultatu, osiągnięcie go nie należy do obowiązków zleceniobiorcy i jeśli nawet mimo starannego wykonywania pracy nie zostanie on uzyskany, nie stanowi to nienależytego wykonania zobowiązania /por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 r. sygn. III AUr 357/93, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 1994, Nr 6, poz. 49, str. 63; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 26 stycznia 2006 r. sygn. III AUa 1700/05, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2008, Nr 3, poz. 5, str. 55; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 r. sygn. I CR 500/66; opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1968, Nr 1, poz. 5, por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, II AUa 106/12, lex nr 1312028, por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2012 r., II UK 70/12, LEX nr 1318380, por. także postanowienie Sadu Najwyższego z dnia z dnia 6 marca 2019 r.,II UK 41/18, Legalis nr 1882632/.

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, o jaki umawiają się strony, musi być z góry określony, i może przyjmować zarówno postać materialną jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. Dzieło musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego. Podkreślenia także wymaga, że celem umowy o dzieło nie jest czynność (samo działanie lub zaniechanie), która przy zachowaniu należytej staranności prowadzić ma do określonego w umowie rezultatu, lecz samo osiągnięcie tego rezultatu. W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności. Tymczasem umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. Kolejną cechą umowy dzieło jest brak stosunku zależności lub podporządkowania pomiędzy zamawiającym a przyjmującym zamówienie. Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie uznaniu przyjmującego zamówienie, byleby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2000 r. sygn. II UKN 386/99, opubl. OSNP 2001/16/522/.

Przyjmujący zamówienie odpowiada zatem za jakość dzieła i określa metodologię jego wykonania. Dzieło powinno jednak posiadać cechy określone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Wykonanie dzieła zwykle wymaga określonych kwalifikacji, umiejętności i środków (W. C., Zobowiązania, 2007, s. 464).

Nazwa umowy z wyeksponowaniem terminologii służącej podkreśleniu, że ma ona charakter dzieła, nie przesądza samodzielnie o rodzaju umowy w oderwaniu od oceny rzeczywistego jej przedmiotu oraz okoliczności jej wykonywania. Decydująca jest bowiem rzeczywista istota umowy determinowana jej treścią, zgodnym zamiarem stron i celem, a nie jej nazwa, która niejednokrotnie nie oddaje natury łączącej strony stosunku prawnego /por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 25 czerwca 2013 r. sygn. III AUa 13/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2013 r. sygn. III CSK 216/12/.

W ocenie Sądu kwestionowane umowy są faktycznie umowami o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia a nie umową o dzieło.

Zgodnie z treścią umów, jaką odwołujący się płatnik zawarł z ubezpieczoną dziełem było przygotowanie raportów i dokumentacji księgowej w pawilonie nr 2. Analizując charakter zleconej A. K. czynności w kontekście konstytutywnych cech umowy o dzieło, zdaniem Sądu trudno uznać, by porządkowanie dokumentów, faktur czy sporządzanie raportów mogło stanowić dzieło w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Sporządzanie raportów przez ubezpieczoną odbywało się w komputerze według wskazówek płatnika składek. Wykonywała ona bieżące i typowe działania z zakresu rachunkowości, zależnie od potrzeb prawidłowego prowadzenia spraw finansowo – podatkowych spółki. Zatem czynności wykonane przez ubezpieczoną nie miały charakteru niepowtarzalnego i zindywidualizowanego. Mogły tego dokonać także inne osoby posiadające wykształcenie kierunkowe, nie wymagało to szczególnych i wymaganych przy umowie o dzieło umiejętności i predyspozycji.

W ocenie Sądu oczekiwania stron towarzyszące zawieraniu i wykonywaniu sporych umów nazywanych przez strony umowami o dzieło, mogły się zrealizować wyłącznie, jako elementy innej umowy - umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, które są regulowane w art. 750 k.c.

W rezultacie pracy ubezpieczonej z pewnością nie powstało żadne dzieło ani też żaden wyodrębniony przedmiot co stanowi niezbędny element umowy o dzieło.

Odnosząc się do argumentów strony odwołującej się, Sąd pragnie przede wszystkim wskazać, że zasada swobody umów podlega ograniczeniom a ubezpieczenia społeczne posiadają cechę przymusu. To znaczy, że pracodawca nie może, wedle swojej woli czy nawet wedle woli zatrudnionego, decydować o uczestnictwie w systemie ubezpieczeń społecznych. Ustawodawca celowo objął umowy zlecenia obowiązkiem składkowym w celu zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej zleceniobiorcom, której nie można wyłączyć nawet w wyniku zgodnej woli stron umowy zlecenia.

Decyzja ZUS jest zatem prawidłowa, ustalenia faktyczne wskazują, iż ubezpieczona faktycznie wykonywała czynności zgodne z treścią zawartej umowy. W uznaniu Sądu nie ulega zatem wątpliwości, że kwestionowane umowy noszą cechy umów o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.) a nie umowy o dzieło. I z tego względu podlegają obowiązkowi składkowemu.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd oddalił odwołanie w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w punkcie drugim wyroku. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Stosownie do art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez wykwalifikowanego pełnomocnika zalicza się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił, w oparciu o § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. 2018 r., poz. 265), zgodnie z wnioskiem pełnomocnika ZUS.

K.K.-W.