Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 października 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. określił zadłużenie G. B. z tytułu składek w wysokości 1.050,75 złotych, w tym na:

1) ubezpieczenie społeczne (zakres nr deklaracji 01-39) za okres od marca 2013 roku do lutego 2014 roku w kwocie 1.033,41 złotych oraz należne odsetki wyliczone na dzień wydania decyzji w kwocie 116 złotych,

2) ubezpieczenie zdrowotne (zakres nr deklaracji 01-39) za okres od stycznia 2014 roku do lutego 2014 roku w kwocie 17,34 złotych.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że wszczęte z urzędu postępowanie wyjaśniające wykazało, że nie zostały przekazane na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłaty za miesiące, w których - zgodnie z art. 47 ust. 2 a-e ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - płatnik był zwolniony z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej i jednocześnie na koncie płatnika nie stwierdzono nienależnie opłaconych składek, które - zgodnie z art. 24 ust. 6a ustawy – mogłyby podlegać zaliczeniu przez Zakład z urzędu na poczet zaległych lub bieżących składek.

W załączniku do decyzji organ określił, że kwota zaległości z tytułu składek wynosi:

1. na ubezpieczenie społeczne:

- za miesiąc marzec 2013 roku – 69,34 złotych, a odsetki 11 złotych,

- za miesiąc kwiecień 2013 roku – 221,22 złotych, a odsetki – 32 złote,

- za miesiąc sierpień 2013 roku – 656,09 złotych, a odsetki 73 złote,

- za miesiąc styczeń 2014 roku – 43,38 złotych,

- za miesiąc luty 2014 roku – 43,38 złotych,

2. na ubezpieczenie zdrowotne:

- za miesiąc styczeń 2014 – 8,67 złotych,

- za miesiąc luty 2014 roku – 8,67 złotych.

/decyzja w aktach ZUS/.

W dniu 1 grudnia 2014 roku G. B. złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmioanę. W uzasadnieniu podniósł, że wszystkie składki za okres od marca 2013 roku do kwietnia 2014 roku zostały przez niego całkowicie opłacone, na dowód czego do odwołania załączył potwierdzenie przelewów. Wskazał, że jedynie w przypadku jednego przelewu z dnia 10 września 2013 roku omyłkowo został wskazany opis miesiąca czerwca (06) zamiast miesiąca sierpnia (08), ale z przelewu wynika wprost, że opłata ta dotyczyła okresu sierpnia 2013 roku. Podniósł, że organ rentowy nie ma prawa zaliczyć opłat szczegółowo opisanych w przelewach na poczet zaległości przypadających przed 2013 rokiem, przez co nie ma podstaw do obciążenia go rzekomą zaległością, o której ZUS wcześniej go nie informował / odwołanie k. 2/.

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 22 grudnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację powołaną w uzasadnieniu skarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że dokonane przez odwołującego wpłaty za miesiące od stycznia do kwietnia 2013 roku po 656,09 złotych każda zostały zadysponowane na fundusz ubezpieczenia zdrowotnego, co uprawniało organ do zaliczenia nadwyżki na poczet wcześniejszego zadłużenia. /odpowiedź na odwołanie k. 4/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. B. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. / bezsporne/

Za miesiąc marzec 2013 roku wnioskodawca zadeklarował składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 656,09 złotych, a na ubezpieczenie zdrowotne - 261,73 złotych.

W dniu 10 kwietnia 2013 roku odwołujący odprowadził składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 261,73 złote oraz kwotę 656,09 złotych wskazaną w tytule przelewu jako składkę na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc marzec 2013 roku. Obie te kwoty zostały zaksięgowane jako wpłata na fundusz zdrowotny.

Za miesiąc kwiecień 2013 roku wnioskodawca zadeklarował składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 656,09 złotych, a na ubezpieczenie zdrowotne - 261,73 złotych.

W dniu 10 maja 2013 roku skarżący odprowadził składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 261,73 złote oraz kwotę 656,09 złotych wskazaną w tytule przelewu jako składkę na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc marzec 2013 roku. Obie te kwoty zostały zaksięgowane jako wpłata na fundusz zdrowotny.

Za miesiąc sierpień 2013 roku wnioskodawca zadeklarował składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 656,09 złotych.

W dniu 10 września 2013 roku odprowadził składkę na ubezpieczenie społeczne 656,09 złotych wskazaną w tytule przelewu jako składkę na ubezpieczenie społeczne za miesiąc czerwiec 2013 roku. Wpłata ta została zaksięgowana jako nadpłata składki na ubezpieczenie społeczne za miesiąc czerwiec 2013 roku, obok składki wpłaconej w dniu 10 lipca w tej samej kwocie.

Za miesiąc styczeń 2014 roku wnioskodawca zadeklarował składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 661,92 złote, a na ubezpieczenie zdrowotne – 270,40 złotych.

W dniu 10 lutego 2014 roku skarżący odprowadził składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 261,73 złotych oraz składkę na ubezpieczenie społeczne w kwocie 618,54 złotych.

Za miesiąc luty 2014 roku wnioskodawca zadeklarował składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 661,92 złota, a na ubezpieczenie zdrowotne – 270,40 złotych.

W dniu 9 marca 2014 roku skarżący odprowadził składkę na ubezpieczenie społeczne w kwocie 618,54 złotych, a w dniu 10 marca 2014 roku - składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 261,73 złotych.

/raport zestawienia deklaracji i wpłat – w aktach ZUS/

W dniu 30 listopada 2015 roku G. B. złożył korekty dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA za okres od stycznia 2014 roku do kwietnia 2015 roku bez wykazania składek na Fundusz Pracy.

Wpłaty na koncie płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc marzec 2013 roku zostały rozliczone następująco:

- 328,71 złotych z wpłaty kwoty 656,09 złotych dokonanej na fundusz zdrowotny w dniu 10 kwietnia 2013 roku,

- 106,46 złotych z wpłaty kwoty 656,09 złotych dokonanej na fundusz zdrowotny w dniu 10 maja 2013 roku,

- 158,58 złotych z wpłaty kwoty 656,09 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych dnia 10 września 2013 roku,

- 17,12 złotych z wpłaty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 10 lipca 2014 roku,

- 52,22 złotych z wpłaty kwoty 661,92 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczenia społecznego dnia 18 sierpnia 2014 roku;

Wpłaty na koncie płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc kwiecień 2013 roku zostały rozliczone następująco:

- 434,87 złotych z wpłaty kwoty 656,09 złotych dokonanej na fundusz zdrowotny w dniu 10 maja 2013 roku,

- 2,85 złotych z wpłaty kwoty 661,92 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych w dniu 18 sierpnia 2014 roku,

- 55,07 złotych z wpłaty kwoty 661,92 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych dnia 11 września 2014 roku,

- 55,07 złotych (48,07zł i 7 zł odsetek) z wpłaty kwoty 661,92 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych dnia 12 października 2014 roku,

- 55,07 złotych (48,07zł i 7 zł odsetek) z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 10 listopada 2014 roku,

- 55,07 złotych (47,07zł i 8 zł odsetek) z wpłaty kwoty 661,92 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych dnia 12 grudnia 2013 roku,

- 20,09 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 9 stycznia 2015 roku,

Wpłaty na koncie płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc sierpień 2013 roku zostały rozliczone następująco:

- 122,87 złotych (106,87 zł i 16 zl odsetek) z wpłaty kwoty 681,79 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych w dniu 9 maja 2015 roku,

- 14,70 złotych z wpłaty kwoty 14,70 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych w dniu 13 maja 2015 roku,

- 55,07 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy dnia 10 lutego2014,

- 55,07 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy dnia 10 marca 2014 roku,

- 55,07 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 10 kwietnia 2014 roku,

- 55,07 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy dnia 9 maja 2014 roku,

- 55,07 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy dnia 9 czerwca 2014 roku,

- 37,95 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 10 lipca 2014 roku,

- 34,98 złotych z wpłaty kwoty 55,07 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 9 stycznia 2015 roku,

- 58,20 złotych (51,20 zł i 7 zł odsetki) z wpłaty kwoty 58,20 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 9 lutego 2015 roku,

- 58,20 złotych (51,20 zł i 7 zł odsetki) z wpłaty kwoty 58,20 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 5 marca 2015 roku,

- 58,20 złotych (51,20 zł i 7 zł odsetki) z wpłaty kwoty 58,20 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 9 kwietnia 2015 roku,

- 32,64 złotych z wpłaty kwoty 58,20 złotych dokonanej na fundusz pracy w dniu 9 maja 2015 roku.

Wpłaty na koncie płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc styczeń 2014 roku zostały rozliczone następująco:

- 618,54 złotych z wpłaty kwoty 618,54 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych dnia 10 lutego 2014 roku;

- 25,56 złotych z wpłaty kwoty 58,20 dokoananej na fundusz pracy dnia 9 maja 2015 roku.

Wpłata na konto płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc luty 2014 roku w została rozliczona następująco:

- 618,54 złotych z wpłaty kwoty 618,54 złotych dokonanej na fundusz ubezpieczeń społecznych dnia 9 marca 2014 roku.

Wpłata na konto płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc styczeń 2014 roku w została rozliczona następująco:

- kwota 261,73 złotych z wpłaty kwoty 261,73 złotych dokonanej na fundusz zdrowotny dnia 10 lutego 2014 roku;

Wpłata na konto płatnika w zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc luty 2014 roku w została rozliczona następująco:

- kwota 261,73 złotych z wpłaty kwoty 261,73 złotych dokonanej na fundusz zdrowotny dnia 10 marca 2014 roku.

/rozliczenie k 29-30/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Ordynacji podatkowej.

Na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (t. j. Dz. U. Nr 11, poz. 74, ze zm.) obowiązkiem płatnika składek jest według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 płatnik składek w zakreślonym terminie przesyła deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc.

Od nieopłaconych w terminie składek, w myśl art. 23 ust. 1, należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 59 § 1 pkt. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.) zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części wskutek zapłaty.

Zgodnie zaś z art. 60 § 1 pkt. 1 – w jego aktualnym brzmieniu - za termin dokonania zapłaty podatku uważa się przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, biurze usług płatniczych lub w instytucji płatniczej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta. Przepis art. 60 § 1 pkt. 1 Ordynacji podatkowej w brzemieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r. stanowił, że za termin dokonania zapłaty podatku uważa się przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta.

Zgodnie z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wymienione wyżej przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio do należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, a z mocy art. 32 przepisy odpowiednio stosuje się także do składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył istnienia po stronie płatnika składek G. B. zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne w w okresie od marca 2013 roku do lutego 2014 roku a także składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresie od stycznia do lutego 2014 roku.

Ustalenia Sądu dokonane w przedmiotowej sprawie wykazały, że zadeklarowane przez wnioskodawcę składki na ubezpieczenie społeczne wyniosły:

- za miesiąc marzec 2013 roku - wyniosła 656,09 złotych,

- za miesiąc kwiecień 2013 roku 656,09 złotych,

- za miesiąc sierpień 2013 roku – 656,09 złotych,

- za miesiąc styczeń 2014 roku – 661,92 złotych,

- za miesiąc luty 2014 roku – 661,92 złotych.

Zadeklarowane składki na ubezpieczenie zdrowotne wyniosły z kolei:

- za miesiąc styczeń 2014 roku – 270,40 złotych,

- za miesiąc luty 2014 roku – 270,40 złotych.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie wykazał także, że po ostatecznym rozliczeniu przez organ rentowy należności zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia18 kwietnia 2008 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczenia składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 78, poz.465 z późn.zm.) na poczet należnych składek na ubezpieczenie społeczne zostało zarachowane:

- za miesiąc styczeń 2013 roku – łącznie 663,09 złotych,

- za miesiąc luty 2013 roku – łącznie 678,09 złotych,

- za miesiąc sierpień 2013 roku – 693, 09 złotych,

- za miesiąc styczeń 2014 roku – łącznie 644,10 złotych,

- za miesiąc luty 2014 roku – 618,54 złotych.

Wpłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne wyniosły z kolei:

- za miesiąc styczeń 2014 roku – 261,73 złotych,

- za miesiąc luty 2014 roku – 261,73 złotych.

Z powyższego zestawienia kwot wynika, że ZUS nie zaliczył na konto składek na ubezpieczenie społeczne wnioskodawcy za miesiąc styczeń 2014 roku brakującej kwoty 17,82 złotych, za miesiąc luty 2014 roku – kwoty 43,38 złotych, a na konto ubezpieczenia zdrowotnego kwot po 8,67 złotych za każdy z tych miesięcy.

Jak jednak wynika z oświadczenia organu rentowego i przedstawionego przez niego wyliczenia - w rozliczeniu składek na powyższe ubezpieczenia nie uwzględniono nadpłaty składek wnioskodawcy na fundusz pracy za miesiące: lipiec, sierpień, wrzesień i listopad 2014 roku – kwot po 55,07 złotych wpłaconych przez wnioskodawcę na konto tego funduszu, pomimo braku podstaw do ich opłacania wobec złożenia korekty dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA.

W ocenie Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę kwoty te winny zostać zarachowane na poczet brakujących należności wnioskodawcy, skoro uiszczone składki na ten fundusz za okres od stycznia do czerwca 2014 roku, za październik i grudzień 2014 roku oraz za okres od stycznia do kwietnia 2015 roku zostały zaliczone na poczet innych należności wnioskodawcy w spornym okresie.

Zarachowanie tych należności powoduje brak zaległości na kontach wnioskodawcy w spornym okresie.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Rozpoznając sprawę Sąd nie podzielił stanowiska wnioskodawcy, że wpłaty przez niego dokonane powinny być rozliczone zgodnie ze wskazaniem za jaki miesiąc zostały rozliczone. Podnieść bowiem należy, że niezależnie od sposobu wskazania w dokumencie płatniczym miesiąca, za który dokonuje się wpłaty, decydujący pozostaje tytuł tej wpłaty. Dlatego też nie można zgodzić się ze skarżącym, że jego wpłaty na poczet składki na ubezpieczenie określone w tytule przelewu jako „zdrowotne” powinno być zarachowane na poczet składki na inne ubezpieczenie za dany - wskazany przez niego miesiąc.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez wnioskodawcę. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (t. j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461).