Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

  Sygn. akt VIII U 4330/14

Decyzją z dnia 23 września 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że K. P. (1) (wcześniej R.) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresie od 21 czerwca 2008 roku do 4 lipca 2008 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za sierpień 2008 roku - 700,00 zł

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za sierpień 2008 roku - 621,18 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartej przez płatnika z K. P. (1) umowy (realizacja programu opiekuńczo - wychowawczego podczas kolonii w J.) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornym okresie K. P. (1) nie miała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił K. P. (1) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowie, nazwanej umową o dzieło nr 36/08, jako dzień jej rozpoczęcia, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umowy. Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne
i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 8 -12 akt ZUS dotyczących K. P. (1)/

Decyzją z dnia 23 września 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że S. J. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresie od 1 października 2010 roku do 31 grudnia 2010 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za październik 2010 roku - 300,00 zł,

- za listopad 2010 roku - 360,00 zł,

- za grudzień 2010 roku - 150,00 zł,

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za październik 2010 roku - 266,22 zł,

- za listopad 2010 roku - 319,46 zł,

- za grudzień 2010 roku - 133,11 zł,

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartej przez płatnika z S. J. umowy (opracowanie i realizacja programu opiekuńczo
-wychowawczego w placówce wsparcia dziennego Towarzystwa (...)) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornym okresie S. J. nie miała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił S. J. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowie, nazwanej umową o dzieło nr 114/10, jako dzień jej rozpoczęcia, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umowy. Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 20 - 25 akt ZUS dotyczących S. J./

Decyzją z dnia 23 września 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. F. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresach: od 17 stycznia 2011 roku do 28 stycznia 2011 roku, od 2 lipca 2012 roku do 13 lipca 2012 roku, od 20 sierpnia 2012 roku do 31 sierpnia 2012 roku, od 11 lutego 2013 roku do 22 lutego 2013 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za styczeń 2011 roku - 0,00 zł,

- za lipiec 2012 roku - 800,00 zł,

- za sierpień 2012 roku - 800,00 zł,

- za luty 2013 roku - 900,00 zł;

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za styczeń 2011 roku - 0,00 zł,

- za lipiec 2012 roku - 709,92 zł,

- za sierpień 2012 roku - 709,92 zł,

- za luty 2013 roku - 798,66 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartych przez płatnika z M. F. (1) umów (opracowanie i realizacja programów wypoczynku zimowego i letniego w placówce wsparcia dziennego (...)) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornym okresie M. F. (2) nie miała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił M. F. (1) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowach, nazwanych umowami o dzieło nr 19/11, 50/12, 98/12 i 24/13, jako dzień ich rozpoczęcia, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umów.
Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 21 - 26 akt ZUS dotyczących M. F. (1)/

Decyzją z dnia 10 października 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. J. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresach: od 02.01.2008 r. do 20.06.2008 r., od 23.06.2008 r. do 04.07.2008 r., od 18.08.2008 r. do 29.08.2008 r., od 01.09.2008 r. do 29.12.2008 r., od 26.01.2009 r. do 03.07.2009 r., od 01.09.2009 r. do 27.12.2009 r., od 15.02.2010 r. do 25.06.2010 r., od 28.06.2010 r. do 09.07.2010 r., od 01.09.2010 r. do 31.12.2010 r., 17.01.2011 r. do 28.01.2011 r., od 01.02.2011 r. do 08.07.2011 r. u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za:

- styczeń 2008 roku - 750,00 zł,

- luty do sierpień 2008 roku - 850,00 zł,

- wrzesień 2008 roku - 0,00 zł,

- październik 2008 roku - 1700,00 zł,

- listopada 2008 roku - 850,00 zł,

- grudzień 2008 roku - 1.500,00 zł,

- styczeń 2009 roku - 0,00 zł,

- luty 2009 roku - 521,48 zł,

- marzec do maj 2009 roku - 850,00 zł,

- czerwiec 2009 roku - 638,00 zł,

- lipiec 2009 roku - 237,50 zł,

- wrzesień 2009 roku - 0,00 zł,

- październik do grudzień 2009 roku - 850,00 zł,

- styczeń 2010 roku - 0,00 zł,

- luty 2010 roku - 0,00 zł,

- marzec 2010 roku - 850, 00 zł,

- kwiecień 2010 roku - 0,00 zł,

- maj 2010 roku - 2200,00 zł,

- czerwiec i lipiec 2010 roku - 850,00 zł,

- wrzesień do grudzień 2010 roku - 850,00 zł,

- styczeń 2011 roku - 1.275,00 zł,

- luty 2011 roku - 850,00 zł,

- marzec 2011 roku - 1.410,00 zł,

- kwiecień do lipiec 2011 roku - 850,00 zł;

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- styczeń 2008 roku - 665,55 zł,

- luty 2008 roku - 1254,29 zł,

- marzec do sierpień 2008 roku - 754,29 zł,

- wrzesień 2008 roku - 0,00 zł,

- październik 2008 roku - 1508,58 zł,

- listopada 2008 roku - 754,29 zł,

- grudzień 2008 roku - 1331,10 zł,

- styczeń 2009 roku - 0,00 zł,

- luty 2009 roku - 1381,21 zł,

- marzec do maj 2009 roku - 754,29 zł,

- czerwiec 2009 roku - 566,16 zł,

- lipiec 2009 roku - 923,26 zł,

- wrzesień 2009 roku - 0,00 zł,

- październik do grudzień 2009 roku - 754,29 zł,

- styczeń 2010 roku - 0,00 zł,

- luty 2010 roku - 1275,00 zł,

- marzec 2010 roku - 754,29 zł,

- kwiecień 2010 roku - 0,00 zł,

- maj 2010 roku - 1952,28 zł,

- czerwiec i lipiec 2010 roku - 754,29 zł,

- wrzesień do grudzień 2010 roku - 754,29 zł,

- styczeń 2011 roku - 1.131,43 zł,

- luty 2011 roku - 754,29 zł,

- marzec 2011 roku - 1.251,23 zł,

- kwiecień do lipiec 2011 roku - 754,29 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartych przez płatnika z M. J. umów (opracowanie i realizacja programów socjoterapeutycznych, opiekuńczo -wychowawczych oraz półkolonii zimowych i letnich w placówce (...)) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornym okresie M. J. nie miała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił M. J. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowach, nazwanych umowami o dzieło, jako dzień ich rozpoczęcia, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umów. Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną należnych składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 115 - 124 akt ZUS dotyczących M. J./

Decyzją z dnia 13 października 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że B. K. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresie od 1 kwietnia 2010 roku do 30 kwietnia 2010 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za kwiecień 2010 roku - 450,00 zł

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za kwiecień 2010 roku - 399,33 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartej przez płatnika z B. K. umowy (realizacja programu opiekuńczo - wychowawczego w placówce wsparcia dziennego (...)) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornym okresie B. K. nie miała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił K. P. (1) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowie, nazwanej umową o dzieło nr 38a/10, jako dzień jej rozpoczęcia, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umowy. Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne
i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 10 -14 akt ZUS dotyczących B. K./

Decyzją z dnia 13 października 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że D. P. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresie od 1 lipca 2013 roku do 14 lipca 2013 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za lipiec 2013 roku - 600,00 zł

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za lipiec 2013 roku - 532,44 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartej przez płatnika z D. P. (2) umowy (opieka ratownika podczas kąpieli wodnych uczestników organizowanych przez (...) kolonii) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornym okresie D. P. (1) nie miał innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił D. P. (1) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowie, nazwanej umową o dzieło nr 45/13, jako dzień jej rozpoczęcia, a także nie dokonał jego wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umowy. Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczonego składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne
i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 10 -14 akt ZUS dotyczących D. P. (1)/

Decyzją z dnia 14 października 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. K. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresach od: 2 stycznia 2008 roku do 1 maja 2008 roku oraz od
31 maja 2008 roku do 20 czerwca 2008 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za styczeń do kwietnia 2008 roku i czerwiec 2008 roku - 300,00 zł

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za styczeń do kwietnia 2008 roku - 266,22 zł,

- za maj 2008 roku - 300,00 zł,

- za czerwiec 2008 roku - 266,22 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartej przez płatnika z A. K. umowy nazwanej umową o dzieło nr 3/08 (opracowanie i realizacja programu opiekuńczo - wychowawczego w placówce wsparcia dziennego (...)) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w okresie od 2 maja 2008 roku do 30 maja 2008 roku A. K. była zgłoszona do ubezpieczeń przez innego płatnika. (...) nie zgłosiło jednak A. K. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 2 stycznia 2008 roku oraz od dnia 31 maja 2008 roku, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 2 maja 2008 roku oraz od dnia 21 czerwca 2008 roku.
Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 19 - 24 akt ZUS dotyczących A. K./

Decyzją z dnia 7 października 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. S. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca w okresach od 26 stycznia 2009 roku do 6 lutego 2009 roku oraz od 22 czerwca 2009 roku do 3 lipca 2009 roku u płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za styczeń 2009 roku - 0,00 zł,

- za luty 2009 roku - 550,00 zł,

- za czerwiec 2009 roku - 0,00 zł,

- za lipiec 2009 roku - 650,00 zł.

2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:

- za styczeń 2009 roku - 0,00 zł,

- za luty 2009 roku - 488,07 zł,

- za czerwiec 2009 roku - 0,00 zł,

- za lipiec 2009 roku - 576,81 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przedmiot zawartych przez płatnika z P. S. (1) umów (realizacja programów opiekuńczo wychowawczych podczas półkolonii) obejmuje w istocie elementy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. ZUS ustalił przy tym, że w spornych okresach P. S. (1) nie miała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Tymczasem płatnik nie zgłosił P. S. (1) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dni oznaczonych w umowach, nazwanych umowami o dzieło nr 25/09 i 58/09, jako dzień ich rozpoczęcia, a także nie dokonał jej wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umów. Z ustaleń ZUS wynika też, że płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ubezpieczoną składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne
i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja - k. 10 - 14 akt ZUS dotyczących P. S. (2)/

Odwołania od ww. decyzji złożył płatnik składek - Towarzystwo (...), wnosząc o zmianę zaskarżonych decyzji poprzez ustalenie, że ww. zainteresowani na podstawie umów o dzieło nie podlegali obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorcy w spornych okresach. Płatnik wskazał, że czynności wykonywane przez osoby objęte niniejszym postępowaniem nie uzasadniają przyjęcia, że były one realizowane
w ramach umów o świadczenie usług.

  /odwołania - k. 2 - 3 akt VIII U 4330/14 oraz w załączonych aktach: VIII U 4331/14, VIII U 4332/14, VIII U 4597/14, VIII U 4598/14, VIII U 4599/14, VIII U 4600/14, VIII U 4649/14/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, argumentując jak w treści zaskarżonych decyzji.

/odpowiedzi na odwołania - k. 12 - 13 oraz w załączonych aktach: VIII U 4331/14, VIII U 4332/14, VIII U 4597/14, VIII U 4598/14, VIII U 4599/14, VIII U 4600/14, VIII U 4649/14/

Postanowieniami z dnia 9 lipca 2015 roku wydanymi w sprawach: VIII U 4331/14, VIII U 4332/14, VIII U 4597/14, VIII U 4598/14, VIII U 4599/14, VIII U 4600/14, VIII U 4649/14 Sąd połączył te sprawy ze sprawą VIII U 4330/14 do łącznego rozpoznania
i rozstrzygnięcia.

/postanowienia z dnia 9 lipca 2015 roku w załączonych aktach: VIII U 4331/14, VIII U 4332/14, VIII U 4597/14, VIII U 4598/14, VIII U 4599/14, VIII U 4600/14, VIII U 4649/14/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Płatnik poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od płatnika w kwocie 1620,00 zł ustalonych od wartości przedmiotu sporu w każdej z połączonych spraw. Zainteresowani nie zajęli stanowisk w sprawie.

/ stanowiska stron - e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:00:14 - 00:04:58 - płyta - k. 110; e-protokół z dnia 10 maja 2016 roku - 00:01:51 - 00:05:00 - płyta - k. 110; e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:01:40 - 00:02:53 - płyta - k. 162; e-protokół z dnia 23 maja 2017 roku - 00:20:37 - 00:21:50 - płyta - k. 230; głos do protokołu - k. 231 - 231 verte/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Towarzystwo (...) jest stowarzyszeniem, którego działalność statutowa obejmuje m. in. prowadzenie i organizację placówek opiekuńczo - wychowawczych oraz organizację wypoczynku dla dzieci
i młodzieży. /okoliczności bezsporne, a nadto: wydruk z KRS - k. 5 - 10; 163-168/

(...) w Ł. - reprezentowane przez J. M. - prezesa zarządu oraz S. T. - sekretarz zarządu - zawarło z K. P. (1), S. J., M. F. (1), M. J., B. K., D. P. (1), A. K. i P. S. (1) szereg umów nazwanych umowami o dzieło, których przedmiotem było opracowywanie i realizacja programów opiekuńczo - wychowawczych
w placówce wsparcia dziennego (...) oraz w ramach organizowanych przez (...) wypoczynków zimowych i letnich, kolonii i półkolonii oraz opieka ratownika podczas kąpieli wodnych uczestników organizowanych przez (...) kolonii (D. P. (1)). /okoliczności bezsporne, a nadto: umowy w załączonych aktach ZUS dot. K. P. (1), S. J., M. F. (1), M. J., B. K., D. P. (1), A. K. i P. S. (1); /zeznania występującej w imieniu płatnika S. T. - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:19:38 - 00:23:55 - płyta - k. 162/

K. P. (1) zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 21 czerwca 2008 roku do 4 lipca 2008 roku.

/okoliczności bezsporne, a nadto: umowa w załączonych aktach ZUS dot. K. P. (2); zeznania zainteresowanej K. P. (1) - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:07:53 - 00:12:16 - płyta - k. 162/

W ramach tej umowy K. P. (1) była wychowawcą na koloniach. Opiekowała się dziećmi. /okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej K. P. (1) - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:07:53 - 00:12:16 - płyta - k. 162/

S. J. zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 1 października 2010 roku do 31 grudnia 2010 roku. /okoliczności bezsporne, a nadto: umowa w załączonych aktach ZUS dot. S. J.; zeznania zainteresowanej S. J. - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:16:14 - 00:16:32 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:26:30 - 00:40:03 - płyta - k. 110/

W ramach tej umowy S. J. prowadziła z dziećmi zajęcia plastyczne i teatralne. Organizowała im czas wolny po szkole. Pracowała w placówkach (...) przy
ul. (...). Wychodziła też z dziećmi do parku. Organizowała spektakle dla dzieci z innych placówek i konkursy plastyczne. Celem zajęć była opieka nad dziećmi
i rozwijanie ich zdolności. Prowadząc zajęcia, zainteresowana była odpowiedzialna za dzieci pozostające pod jej opieką. Najczęściej prowadziła zajęcia od 15/16 do 18/19. Prowadziła dziennik zajęć. /okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej S. J. - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:16:14 - 00:16:32 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:26:30 - 00:40:03 - płyta - k. 110/

M. F. (1) zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowy nazwane umowami o dzieło na okresy: od 17 stycznia 2011 roku do 28 stycznia 2011 roku, od 2 lipca 2012 roku do 13 lipca 2012 roku, od 20 sierpnia 2012 roku do 31 sierpnia 2012 roku, od 11 lutego 2013 roku do 22 lutego 2013 roku. /okoliczności bezsporne, a nadto: umowy w załączonych aktach ZUS dot. M. F. (1), zeznania zainteresowanej M. F. (1) - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:12:16 - 00:13:17 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:04:58 - 00:26:30 - płyta - k. 110/ W ramach tych umów M. F. (1) zajmowała się dziećmi od godziny 8 do 16, prowadziła z nimi zajęcia taneczne, dbała o ich bezpieczeństwo, organizowała gry i zabawy z dziećmi. Program zajęć realizowała w sposób dowolny. Prowadziła dziennik, w którym codziennie wpisywała, co działo się na zajęciach. Przygotowywała też dzieci do występów przed innymi ośrodkami (...). Najczęściej pracowała w placówce płatnika przy
ul. (...). Tam odbywały się zajęcia. /okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej M. F. (1) - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:12:16 - 00:13:17 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:04:58 - 00:26:30 - płyta - k. 110/

M. J. zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowy nazwane umowami o dzieło na okresy: od 02.01.2008 r. do 20.06.2008 r., od 23.06.2008 r. do 04.07.2008 r., od 18.08.2008 r. do 29.08.2008 r., od 01.09.2008 r. do 29.12.2008 r., od 26.01.2009 r. do 03.07.2009 r., od 01.09.2009 r. do 27.12.2009 r., od 15.02.2010 r. do 25.06.2010 r., od 28.06.2010 r. do 09.07.2010 r., od 01.09.2010 r. do 31.12.2010 r., 17.01.2011 r. do 28.01.2011 r., od 01.02.2011 r. do 08.07.2011 r.

/okoliczności bezsporne, a nadto: umowy w załączonych aktach ZUS dot. M. J.; zeznania zainteresowanej M. J. - e-protokół z dnia 23 maja 2017 roku - 00:04:32 - 00:13:28 - płyta - k. 230/

W ramach tych umów M. J. prowadziła świetlicę, zajęcia z dziećmi, prowadziła półkolonie i wycieczki. Była wychowawcą dzieci. Pomagała im w lekcjach. Prowadziła też świetlicę dla trudnej młodzieży. Dzieci zjawiały się o określonych godzinach. Otrzymywały tez posiłki. Początkowo zainteresowana pracowała 3 razy w tygodniu, potem codziennie. Kierownik (...) wyznaczał dni i godziny pracy. Dzieci miały realizować określony program. Zainteresowana otrzymywała wynagrodzenie liczone w stawce godzinowej.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej M. J. - e-protokół z dnia 23 maja 2017 roku - 00:04:32 - 00:13:28 - płyta - k. 230/

B. K. zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 1 kwietnia 2010 roku do 30 kwietnia 2010 roku.

/okoliczności bezsporne, a nadto: umowa w załączonych aktach ZUS dot. B. K., zeznania zainteresowanej B. K. - e-protokół z dnia 23 maja 2017 roku - 00:13:28 - 00:20:37 - płyta - k. 230 w zw. z e-protokół z dnia 10 maja 2016 roku - 00:05:00 - 00:11:45 - płyta - k. 128/

W ramach tej umowy B. K. organizowała zajęcia sportowe i plastyczne dla młodzieży, pomagała im w odrabianiu lekcji. Pracowała po ok. 3 godziny 3 razy w tygodniu. Miała ruchome godziny pracy. Decydowała o tym jak wyglądały zajęcia. Godziny zajęć były ustalone. Jeśli dzieci nie przyszły zainteresowana i tak otrzymywała wynagrodzenie. Prowadziła dziennik zajęć. Wynagrodzenie było uzależnione od ilości przepracowanych godzin.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej B. K. - e-protokół z dnia 23 maja 2017 roku - 00:13:28 - 00:20:37 - płyta - k. 230 w zw. z e-protokół z dnia 10 maja 2016 roku - 00:05:00 - 00:11:45 - płyta - k. 128/

D. P. (1) zawarł z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 1 lipca 2013 roku do 14 lipca 2013 roku.

/okoliczności bezsporne, a nadto: umowa w załączonych aktach ZUS dot. D. P. (1); zeznania zainteresowanego D. P. (1) - e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:49:47 - 00:53:26 - płyta - k. 110/

W ramach tej umowy D. P. (1) był ratownikiem na koloniach organizowanych przez (...) nad morzem. Pilnował dzieci z kolonii podczas kąpieli.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanego D. P. (1) - e-protokół
z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:49:47 - 00:53:26 - płyta - k. 110/

A. K. zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 2 stycznia 2008 roku do 20 czerwca 2008 roku. /okoliczności bezsporne, a nadto: umowa w załączonych aktach ZUS dot. A. K.; zeznania zainteresowanej A. K. - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:13:26 - 00:13:51 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:40:24 - 00:49:47 - płyta - k. 110/

W ramach zawartej umowy A. K. organizowała dzieciom czas wolny po szkole. Pomagała im w odrabianiu lekcji. Prowadziła zajęcia rozwijające kreatywność dzieci. Przygotowywała z dziećmi prace plastyczne na konkursy i wystawy. Zajęcia prowadziła w oddziale (...) na Z. przy SP nr 169 w Ł.. Trwały przez kilka godzin po południu, kiedy dzieci skończyły zajęcia szkolne - do wieczora. Zainteresowana pracowała 2 razy w tygodniu. Była odpowiedzialna za dzieci pozostające pod opieką.

Pracowała w oparciu o harmonogram zajęć.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej A. K.
- e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:13:26 - 00:13:51 - płyta - k. 162
w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:40:24 - 00:49:47 - płyta - k. 110/

P. S. (1) zawarła z Towarzystwem (...) z siedzibą w Ł. umowy nazwane umowami o dzieło na okresy: od 26 stycznia 2009 roku do 6 lutego 2009 roku oraz od 22 czerwca 2009 roku do 3 lipca 2009 roku.

/okoliczności bezsporne, a nadto: umowy w załączonych aktach ZUS dot. P. S. (1); zeznania zainteresowanej P. S. (1) - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku
- 00:13:51 - 00:15:37 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku
- 00:53:26 - 00:58:28 - płyta - k. 110/ W ramach tych umów P. S. (1) organizowała dzieciom czas wolny podczas półkolonii zimowych i w wakacje. Musiała stosować się do z góry określonego regulaminu. Rano wychodziła z dziećmi do figloraju lub do ZOO, a po południu zajęcia odbywały się przy ul. (...) w Ł.. Dzieci wykonywała prace plastyczne. Zadaniem zainteresowanej była opieka nad dziećmi i dbałość o ich bezpieczeństwo. /okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania zainteresowanej P. S. (1) - e-protokół z dnia 6 października 2016 roku - 00:13:51 - 00:15:37 - płyta - k. 162 w zw. z e-protokół z dnia 17 listopada 2015 roku - 00:53:26 - 00:58:28 - płyta - k. 110/

Płatnik nie zgłosił K. P. (1), S. J., M. F. (1), M. J., B. K., D. P. (1), A. K. ani P. S. (1) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dat wynikających z zawartych z nimi umów cywilnoprawnych, a także nie dokonał ich wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od następnego dnia po wygaśnięciu umów. Płatnik składek nie obliczył i nie rozliczył za ww. zainteresowanych składek na ubezpieczenie społeczne. /okoliczności bezsporne, a nadto: protokół kontroli - k. 24/

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów oraz zeznań zainteresowanych i działającej w imieniu płatnika S. T. - pełniącej funkcję w organach Towarzystwa (...). Na tej podstawie Sąd ustalił zakres zadań wykonywanych przez zainteresowanych
w spornych okresach na podstawie kolejnych umów cywilnoprawnych.

Złożone zeznania były spójne i pozwoliły na bezsporne ustalenia, że zainteresowani w ramach tych umów zajmowali się dziećmi i młodzieżą, zapewniając im opiekę oraz organizując czas wolny od zajęć szkolnych. Zainteresowani jako wychowawcy prowadzili zajęcia plastyczne, taneczne, artystyczne, pomagali dzieciom w lekcjach, dbali o ich bezpieczeństwo. Realizowali swoje obowiązki w placówkach dziennego pobytu (...) oraz na koloniach i półkoloniach. Zakres obowiązków D. P. (1) ograniczał się do roli ratownika - dbał on o bezpieczeństwo dzieci podczas kąpieli w morzu.

Powyższych ustaleń nie kwestionował płatnik. Sporna była bowiem w istocie ocena prawna charakteru umów cywilnoprawnych zawieranych przez niego z zainteresowanymi. ZUS uznał, że umowy te są umowami o świadczenie usług, w związku z czym zainteresowani podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorca płatnika, w okresach, w których nie mieli do nich innych tytułów.S. T. nie potrafiła określić, czym miało być dzieło realizowane w ramach spornych umów. Sugerowała, że mogą nimi być prace plastyczne wykonywane przez dzieci na zajęciach bądź też nauczenie dzieci pływania przez D. P. (1).

Mając to wszystko na uwadze Sąd na podstawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego uznał, że nazwa zawartych w spornych okresach z zainteresowanymi umów cywilnoprawnych nie odpowiada rzeczywistemu charakterowi stosunku prawnego łączącego ich strony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania wniesione od zaskarżonych decyzji nie są zasadne i jako takie podlegają oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2016 roku,
poz. 963 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Osoby te podlegają obowiązkowo wymienionym ubezpieczeniom od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy.

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy systemowej osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 2c i 7.

Jak dalej stanowi powołana ustawa a art. 9 ust. 4a ustawy systemowej osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenie mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2c i 4b.

W świetle art. 18. ust. 1 cytowanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3
i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo,
w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie (ust. 3).

Stosownie do treści art. 20 ust. l ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe
i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1e Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 1793) obowiązującej od dnia 1 października 2004 r. osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył kwalifikacji prawnej umów cywilnoprawnych, jakie Towarzystwo (...) zawierało z K. P. (1), S. J., M. F. (1), M. J., B. K., D. P. (1), A. K. i P. S. (1), obejmujących opracowywanie i realizację programów opiekuńczo - wychowawczych
w placówkach wsparcia dziennego (...) oraz w ramach organizowanych przez (...) wypoczynków zimowych i letnich, kolonii i półkolonii, a także opiekę ratownika podczas kąpieli wodnych uczestników organizowanych przez (...) kolonii (D. P. (1)).

W toku postępowania ustalono, że tak sformułowany przedmiot umów, dotyczył
w istocie opieki nad dziećmi, organizowania im czasu wolnego, aktywizacji i rozwoju ich umiejętności, przy jednoczesnym zapewnieniu im bezpieczeństwa.

Kwestią sporną było, czy strony istotnie zawarły umowę o dzieło nierodzącą obowiązku ubezpieczenia społecznego, czy też zawarły umowę o świadczenie usług, która stanowi tytuł do ww. obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Na wstępie wskazać należy, że umowa zlecenia i umowa o dzieło to podstawowe kontrakty usługowe, konkurencyjne w stosunku do umowy o pracę.

Pamiętać należy, że ocena charakteru umowy zależy nie od jej nazwy, ale od rzeczywistej treści oraz celu i zgodnego zamiaru stron (art. 65 § 2 k.c.) (tak też SN w wyroku
z dnia 25 listopada 2010 roku, w sprawie o sygn. akt I CSK 703/09, LEX nr 724984; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 25 czerwca 2013 r. sygn. III AUa 13/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2013 r. sygn. III CSK 216/12).

Prawidłowe ustalenie, czy dana umowa jest umową o dzieło czy też umową o świadczenie usług, wymaga określenia na podstawie jej treści istoty obowiązków umownych, jakie jedna ze stron przyjmuje do wykonania.

Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przedmiotem tej umowy jest zatem zobowiązanie do wykonania określonego dzieła, a umowa ta jest umową rezultatu.

Z kolei art. 734 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Przedmiotem tej umowy jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania). Jest to w przeciwieństwie do umowy o dzieło umowa starannego działania.

W myśl art. 738 § 1 k.c. przyjmujący zlecenie może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności. W wypadku takim obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie dającego zlecenie o osobie i o miejscu zamieszkania swego zastępcy, a w razie zawiadomienia odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy.

Do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.).

Nie ulega wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie
z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art.750 k.c.

W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, aby starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 r. sygn. III AUr 357/93, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 1994, Nr 6, poz. 49, str. 63; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie
z 26 stycznia 2006 r. sygn. III AUa 1700/05, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2008, Nr 3, poz. 5, str. 55; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 r. sygn. I CR 500/66; opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1968, Nr 1, poz. 5).

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, na jaki umawiają się strony, musi być z góry określony i może przyjmować zarówno postać materialną jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest, aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny
i w konkretnych warunkach pewny.

W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności. Tymczasem umowa
o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu.

Kolejną cechą umowy o dzieło jest brak stosunku zależności lub podporządkowania pomiędzy zamawiającym a przyjmującym zamówienie. Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie swobodnemu uznaniu przyjmującego zamówienie. Ważne jest, aby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, przyznać należy rację organowi rentowemu, że sporne umowy nie stanowią umów o dzieło, a rzeczywistą wolą stron nie było ukształtowanie stosunku prawnego w sposób charakterystyczny dla takiej umowy.

Zgodny zamiar stron tych umów obejmował niewątpliwie czynności polegające na realizowaniu typowych obowiązków wychowawców i opiekunów w placówkach zajmujących się działalnością wychowawczą i edukacyjną dzieci. Zainteresowani postępowali wobec ustalonego harmonogramu zajęć. Godziny ich pracy były odgórnie narzucone. Mieli oni oczywiście swobodę w organizowaniu dzieciom czasu i mogli proponować im rozmaite zabawy oraz aktywności. Celem tej pracy była jednak ogólnie pojęta działalność opiekuńczo
- wychowawcza oraz zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa. W zależności od wieku
i zainteresowań dzieci, zainteresowani mogli proponować im rozmaite zajęcia. Niezależnie od wpisywanego przedmiotu umowy praca zainteresowanych zawsze polegała jednak na tym samym.

Podkreślić należy w tym miejscu, że istotą umowy o dzieło jest osiągnięcie określonego, zindywidualizowanego rezultatu, który może mieć postać materialną
i niematerialną. Z pewnością tworzone przez dzieci prace plastyczne czy przedstawienia oraz zdobyte przez nie umiejętności nie są dziełami sprawującego nad nimi opiekę wychowawcy.

Zawierane z zainteresowanymi umowy cywilnoprawne nie określały precyzyjnie ich rezultatu. Strony nie umawiały się na z góry określony zindywidualizowany rezultat, pewny i obiektywnie osiągalny. W większości umowy w sposób ogólny wskazywały jedynie na realizację programu opiekuńczo - wychowawczego, w czym nie było jednak niczego nowatorskiego czy niepowtarzalnego. Jak już wskazywano tak określony przedmiot umowy oznaczał ogólnie rozumianą pracę pedagogiczną z dziećmi.

Przedmiot umowy nie został zatem zindywidualizowany na etapie zawierania umów
i nie był możliwy do jednoznacznego zweryfikowania jego wykonania, co nie odpowiada definicji dzieła na gruncie art. 627 k.c. Brak możliwości sprecyzowania, czym jest dzieło, uniemożliwia też jego weryfikację pod względem istnienia wad (art. 637 k.c.).

Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 stycznia 2017 roku ( sygn. akt III UK 53/16) przy umowie zlecenia zlecający również zmierza do osiągnięcia określonego celu, jednak elementem istotnym jest tutaj sama czynność i jej dokonanie. Istotą umowy o dzieło jest stworzenie dzieła, które w chwili zawierania umowy jeszcze nie istnieje. Sporne umowy były natomiast umowami starannego działania, a określony w nich cel rozpatrywać można jedynie na gruncie przepisów o zleceniu.

Analiza rzeczywistej treści oraz celu i zgodnego zamiaru stron spornych umów zawieranych z zainteresowanymi przez płatnika prowadzi do ustalenia, że umowy te były umowami o świadczenie usług, do których odpowiednie zastosowanie mają przepisy
o zleceniu (art. 750 k.c.). Treścią zobowiązania zainteresowanych nie był określony konkretny wynik odpowiadający pewnym z góry ustalonym warunkom, który podlegałby ocenie, lecz wykonywanie określonych czynności, wymagających przygotowania pedagogicznego. Działania te nie wymagały szczególnych umiejętności, nie były niestandardowe ani tym bardziej twórcze, w rozumieniu tworzenia czegoś nowego, dotąd nieistniejącego i oryginalnego.

Otrzymywane przez zainteresowanych wynagrodzenie nie było uzależnione od rezultatu konkretnej określonej w umowie pracy, ale w istocie od staranności w podejmowaniu przez nich regularnie czynności związanych z opieką nad dziećmi. W ocenie Sądu świadczenia zainteresowanych dotyczyły zobowiązania do starannego działania i nie miały cech oryginalnego i indywidualnego świadczenia. Co więcej część zainteresowanych zeznała, że wynagrodzenie ustalane było w stawce godzinowej i było wypłacane za samą gotowość do pracy, nawet jeśli dzieci danego dnia nie pojawiły się w placówce.

Zainteresowani nie byli przy tym samodzielni w wykonywaniu swojej pracy. Byli nadzorowani przez osoby wchodzące w skład organów stowarzyszenia i rozliczani przez nich ze swojej pracy. Prowadzili dziennik zajęć, gdzie wpisywali obecność dzieci i rodzaj aktywności podejmowanych na zajęciach. Byli też rozliczani z ilości przepracowanych godzin.

W świetle poczynionych ustaleń uznać należy, że charakter podejmowanych przez zainteresowanych czynności zdecydowanie odpowiada treści umów o świadczenie usług, nie realizując jednocześnie żadnych elementów umowy o dzieło. W tym stanie rzeczy zainteresowani podlegają w spornych okresach obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorcy płatnika składek Towarzystwo (...) z siedzibą w Ł..

Mając powyższe na względzie, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania od zaskarżonych decyzji ZUS, orzekając jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Zgodnie z mającą status zasady prawnej uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2016 roku w sprawie o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku ubezpieczenia społecznego lub jego zakresu (o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego,
o podleganie ubezpieczeniom społecznym) do niezbędnych kosztów procesu zalicza się wynagrodzenie reprezentującego stronę radcy prawnego, biorąc za podstawę zasądzenia opłaty za jego czynności z tytułu zastępstwa prawnego stawki minimalne określone w § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) ( sygn. akt III UZP 2/16, publ. LEX nr 2071356, www.sn.pl, Biul.SN 2016/7/19-20).

Wartość przedmiotu sporu w sprawach o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego albo prawa (także jego treści lub zakresu - art. 189 k.p.c.) należy odnosić do świadczeń wynikających z takiego ustalenia ( por. postanowienia Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2001 r., I PZ 95/01, OSNP 2003 Nr 23, poz. 572; z 5 stycznia 2006 r., I PZ 24/05, LEX nr 668929; z 14 maja 2009 r., I PZ 5/09, OSNP 2011 nr 1-2, poz. 12; z 9 lipca 2009 r., II PK 240/08, LEX nr 535829 oraz z 5 sierpnia 2009 r., II PZ 6/09, LEX nr 558584). Oznacza to, że w razie podjęcia przez organ rentowy decyzji o objęciu określonym tytułem ubezpieczenia, odwołanie zmierza do ustalenia nieistnienia tego stosunku ubezpieczenia społecznego. Wówczas wartość przedmiotu sporu powinno odnosić się do wysokości składek na ubezpieczenia społeczne, których uiszczenie będzie skutkiem decyzji (może to też być różnica w stosunku do wysokości składek dotychczas uiszczanych z innego tytułu ubezpieczenia). Natomiast w przypadku wydania decyzji o "wyłączeniu" z określonego tytułu ubezpieczenia (ustalenia jego nieistnienia), odwołanie zmierza do ustalenia istnienia stosunku ubezpieczenia społecznego. Wartość przedmiotu sporu należy wówczas odnosić do wysokości świadczeń podlegających zwrotowi wskutek takiej decyzji, ewentualnie świadczeń, których ubezpieczony nie otrzyma. W sprawach dotyczących podstawy wymiaru składek ukształtowane orzecznictwo wyjaśniło już, w jaki sposób należy wyliczyć wartość przedmiotu zaskarżenia (por. np. postanowienie z 24 maja 2012 r., II UZ 16/12, LEX
nr (...) ) może być on zastosowany przynajmniej w niektórych sprawach o podleganie ubezpieczeniom społecznym.

Zgodnie z postanowieniem z dnia 24 maja 2012 roku, sygn. akt II UZ 16/12
( publ. LEX nr 1222163) wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawie o wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne równa jest różnicy między wysokością składki wskazywaną przez ubezpieczonego i należną, ustaloną w zaskarżonej decyzji za okres sporny, jeżeli jest krótszy niż 12 miesięcy (art. 22 k.p.c.).

Jak wskazał pełnomocnik organu rentowego w złożonym zestawieniu wartość przedmiotu sporu w każdej z połączonych spraw kształtowała się następująco:

- w związku z odwołaniem: B. K., A. K., S. J., K. P. (2), P. S. (1) i D. P. (1) - poniżej 500 zł,

- w związku z odwołaniem M. F. (1) - powyżej 500,00 zł i poniżej 1500 zł;

- w związku z odwołaniem M. J. - powyżej 5000,00 zł i poniżej 10.000 zł.

Mając na uwadze tak ustaloną wartość przedmiotu sporu oraz wynik postępowania, Sąd o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 1 - 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013, poz. 490)
i zasądził od Towarzystwa (...) w Ł. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 1.620,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd zastosował ww. rozporządzenie z uwagi na datę wniesienia odwołania od zaskarżonej decyzji. Obecnie obowiązujące Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804) zmienione Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. 2016, poz. 1667) nie ma bowiem zastosowania do spraw wszczętych
i niezakończonych przed dniem jego wejścia w życie - tj. przed 1 stycznia 2016 roku. Do czasu zakończenia takich postępowań w danej instancji stosuje się przepisy dotychczasowe
(§ 21).