VIII U 2726/15 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-11-07

Sygn. akt VIII U 2726/15

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 21 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że dla płatnika składek Z.A.U.P. (...) Sp. z o.o. w Ł. kwota należnych składek na Fundusz Pracy:

- za okres 07/2012 r. wynosi 1.690,80 zł,

- za okres 02/2013r. wynosi 1.628,17 zł.

ZUS wskazał, że w toku kontroli ustalono, że płatnik składek nie naliczał i nie rozliczył składek na Fundusz Pracy w okresie od stycznia 2011 r. do grudnia 2013 r. od umów cywilnoprawnych.

/decyzja – k. 52 – 53 akt ZUS/

Decyzją nr (...) z dnia 21 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że dla płatnika składek Z.A.U.P. (...) Sp. z o.o. w Ł. kwota należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- za okres 11/2011 r. wynosi 70,41 zł,

- za okres 12/2011 r. wynosi 117,48 zł,

- za okres 01/2012 r. wynosi 65,65 zł,

- za okres 02/2012 r. wynosi 65,63 zł,

- za okres 06/2012 r. wynosi 104,65 zł,

- za okres 07/2012 r. wynosi 69,00 zł,

- za okres 08/2012 r. wynosi 66,48 zł,

- za okres 10/2012 r. wynosi 65,28 zł,

- za okres 01/2013 r. wynosi 62,06 zł,

- za okres 02/2013 r. wynosi 66,44 zł,

- za okres 03/2013 r. wynosi 92,75 zł,

- za okres 04/2013 r. wynosi 62,54 zł,

- za okres 05/2013 r. wynosi 62,21 zł,

- za okres 06/2013 r. wynosi 103,17 zł.

ZUS wskazał, że w toku kontroli ustalono, że płatnik składek nie naliczył składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r. od umów cywilnoprawnych, które stanowiły podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno - rentowe.

/decyzja – k. 50 – 51 akt ZUS/

Decyzjami z dnia 21 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że:

- M. G. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie 21 września 2011 r. do 24 października 2011 r., od 25 listopada 2011 r. do 30 listopada 2011 r., od 2 stycznia 2012 r. do 17 stycznia 2012 r., od 26 stycznia 2012 r. do 2 lutego 2012 r., od 4 marca 2012 r. do 22 maja 2012 r., od 2 kwietnia 2012 r. do 18 czerwca 2012 r., od 25 czerwca 2012 r. do 4 lipca 2012 r., od 16 lipca 2012 r. do 10 sierpnia 2012 r., od 18 września 2012 r. do 27 września 2012 r., od 12 listopada 2012 r. do 7 grudnia 2012 r., od 3 grudnia 2012 r. do 10 grudnia 2012 r., od 21 grudnia 2012 r. 2012 r. do 7 stycznia 2013 r., od 14 stycznia 2013 r. do 28 stycznia 2013 r., od 4 stycznia 2013 r. do 6 lutego 2013 r., od 12 lutego 2013 r. do 18 lutego 2013 r., od 1 marca 2013 r. do 14 marca 2013 r., od 8 marca 2013 r. do 25 marca 2013 r., od 1 maja 2013 r. do 22 maja 2013 r., od 4 czerwca 2013 r. do 24 czerwca 2013 r., od 24 maja 2013 r. do 3 lipca 2013 r., od 5 lipca 2013 r. do 12 lipca 2013 r., od 4 lipca 2013 r. do 17 lipca 2013 r., od 12 lipca 2013 r. do 25 lipca 2013 r., od 26 lipca 2013 r. do 2 sierpnia 2013 r., od 21 sierpnia 2013 r. do 24 września 2013 r., od 15 października 2013 r. do 22 października 2013 r., od 8 listopada 2013 r. do 20 listopada 2013 r., od 19 listopada 2013 r. do 10 grudnia 2013 r. jako zleceniobiorca u płatnika składek Z.A.I. U.P. (...) Sp. z o.o. oraz określił wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek za w/w sporne okresy.

- D. A. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od 16 września 2013 r. do 30 września 2013 r., od 14 października 2013 r. do 18 października 2013 r. jako zleceniobiorca u płatnika składek Z.A.I. U.P. (...) Sp. z o.o. oraz określił wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek za w/w sporne okresy.

- P. F. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od 1 marca 2013 r. do 13 marca 2013 r., od 28 marca 2013 r. do 12 kwietnia 2013 r., od 8 kwietnia 2013 r. do 25 kwietnia 2013 r., od 1 maja 2013 r. do 23 maja 2013 r. jako zleceniobiorca u płatnika składek Z.A.I. U.P. (...) Sp. z o.o. oraz określił wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek za w/w sporne okresy.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w dniach od 4 listopada 2014 r. do 25 listopada 2014 r., od 16 grudnia 2014 r. do 17 grudnia 2014 r. przeprowadził kontrolę w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest ZUS przez płatnika składek Z.A.I U.P. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł.. Kontrolą objęto okres od stycznia 2011 r. do grudnia 2013 r. Podano, że płatnik w okresie objętym kontrolą zawierał umowy zlecenia z M. G., D. A., P. F. którym nadał nazwę umów o dzieło. Przedmiotem umów było wykonywanie karkasów, przekładników Ø 100, montażu końcowego przełączników ttc AP3.2C.1. N.S., modułów ttc AP3.2C.1. N.S., usunięcie opisu listwy zaciskowej w podstawach przełącznika ttc AP3.3.2C.1.N.S., wykonanie: odbiornika IR ttc, szybki modułu ttc, przycisku gumowego ttc, obudowy górnej modułu z soczewką ttc, ramki (...), wieszaków (...), US, demontaż i powtórny montaż przełączników, wykonanie kompletnych płytek smz4/3/as, programowanie modułów do przełączników (...) 3.2C.1.N. (...), wykonanie płytek kompletnych (...), programowanie sterowników (...), montaż płytki dolnej do (...), montaż sterownika do (...). Wynagrodzenia wykonującemu umowy cywilnoprawne w okresie objętym kontrolą były wypłacane w miesiącu po zakończeniu umowy na podstawie wystawionych rachunków do umów stosownie do wykonanej pracy.

Umowy zawierane przez płatnika są co do zasady na okresy miesięczne, ale też kilkudniowe i zawierane w następnych miesiącach na kolejne okresy. Polegają na wykonaniu pewnych powtarzający się czynności, bez możliwości osiągnięcia rezultatu, co wskazuje na ciągłość świadczenia pracy. wynagrodzenia wykonującemu umowy cywilnoprawne w okresie objętym kontrolą tj. (...) były wypłacane w miesiącu po zakończeniu umowy na podstawie wystawionych rachunków do umów stosownie do wykonanej pracy. Wskazane czynności, które swoim charakterem obejmowały zakres działania wykonującego te umowy oraz wykonywanie usług.

Z zapisów w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS wynika, że M. G., D. A., P. F. nie posiadali innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. W spornych okresach płatnik składek nie zgłosił M. G., D. A., P. F. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a także nie dokonał wyrejestrowania ubezpieczonych z ubezpieczeń społecznych od następnego dnia po wygaśnięciu umów. Ponadto ustalono, że M. G. w okresach od 1 grudnia 2003 r. do 20 września 2011 r., od 18 sierpnia 2014 r. do 17 października 2014 r. płatnik składek zgłosił na druku (...) i wyrejestrował na druku (...). Nadto wskazano, że w okresie od 5 czerwca 2013 r. do nadal płatnik składek zgłosił P. F. do ubezpieczeń na druku (...). Z danych wynika, że ubezpieczeni M. G., D. A. mają ustalone prawo do emerytury lub renty.

Po przeprowadzeniu analizy powyższych umów cywilnoprawnych oraz złożonych przez płatnika wyjaśnień wynika, że zawarte przez płatnika umowy o dzieło mają charakter umów – zlecenia, gdyż są nakierowane na podjęcie działań i dokonywanie określonych czynności przez osobę ją realizującą. Czynności mają charakter powtarzający się i zostały ustalone przez zamawiającego. Elementem dodatkowym świadczącym o zawarciu umowy o świadczenie pracy w charakterze nie mieszczącym w definicji umowy o dzieło jest cykliczność zawierania umów na takie same czynności z tymi samymi wykonawcami, co stanowi argument za współpracą stron polegającą na świadczeniu stałej usługi. Ponadto dla umów o działo charakterystyczna jest swoboda wykonawcy co do miejsca i czasu wykonania dzieła. Natomiast w niniejszej sprawie usługodawcy wykonują usługi w ściśle określonych miejscach.

W związku z powyższym ZUS uznał, że ubezpieczeni nie wykonywali na rzecz płatnika składek umów o dzieło, lecz wykonywali umowy zlecenie.

/decyzje dot. ubezpieczonych w aktach ZUS/

Odwołanie od decyzji nr (...) w dniu 24 września 2015 r. złożyła Z.A.I U.P. (...) Spółka z o.o. reprezentowana przez adwokata. Decyzję tę spółka zaskarżyła w całości i zarzuciła jej:

- naruszenie prawa materialnego art. 627 k.c. i art. 750 k.c. poprzez błędną wykładnię istotnych cech umowy o dzieło i ich pominięcie przy jednoczesnym błędnym traktowaniu tej umowy jako umowy zlecenia,

A w rezultacie:

- naruszenie prawa materialnego art. 83 ust. 1 pkt 3, art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 4 grudnia 2013 r., poz. 1440 ze zm.) w związku z art. 104 ust. 1, art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji i instytucjach rynku pracy, polegające na uznaniu, iż na Z.A.I U.P. (...) Sp. z o.o. ciążył obowiązek odprowadzania składek na Fundusz Pracy w innej wysokości niż płatnik składek rzeczywiście odprowadzał, w skutek nieprawidłowego uznania, że był zobowiązany do odprowadzania składek również od osób, które w rzeczywistości ze spółką zawarły umowy o dzieło a nie umowy zlecenia, jak uznał ZUS.

W konsekwencji wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. w celu umorzenia postępowania jako bezprzedmiotowego z uwagi na to, że spółka (...) sp. z o.o. naliczyła i rozliczyła składki na Fundusz Pracy w prawidłowej wysokości i zasądzenie na rzecz odwołującego się kosztów procesowych według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 2 – 4/

Odwołanie od decyzji nr (...) w dniu 24 września 2015 r. złożyła Z.A.I U.P. (...) Spółka z o.o. reprezentowana przez adwokata. Decyzję tę spółka zaskarżyła w całości i zarzuciła jej:

- naruszenie prawa materialnego art. 627 k.c. i art. 750 k.c. poprzez błędną wykładnię istotnych cech umowy o dzieło i ich pominięcie przy jednoczesnym błędnym traktowaniu tej umowy jako umowy zlecenia,

A w rezultacie:

- naruszenie prawa materialnego art. 83 ust. 1 pkt 3, art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 4 grudnia 2013 r., poz. 1440 ze zm.) w związku z art. 2, art. 9, art. 10, art. 28 i art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, polegające na uznaniu, iż na Z.A.I U.P. (...) Sp. z o.o. ciążył obowiązek odprowadzania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w innej wysokości niż płatnik składek rzeczywiście odprowadzał, w skutek nieprawidłowego uznania, że był zobowiązany do odprowadzania składek również od osób, które w rzeczywistości ze spółką zawarły umowy o dzieło a nie umowy zlecenia, jak uznał ZUS.

W konsekwencji wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. w celu umorzenia postępowania jako bezprzedmiotowego z uwagi na to, że spółka (...) sp. z o.o. naliczyła i rozliczyła składki na Fundusz Pracy w prawidłowej wysokości i zasądzenie na rzecz odwołującego się kosztów procesowych według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 2 – 5 w aktach VIII U 2727/15/

Odwołania od powyższych decyzji dotyczących ubezpieczonych P. F., M. G., D. A. w dniu 24 września 2015 r. złożyła Z.A.I U.P. (...) Spółka z o.o. reprezentowana przez adwokata. Decyzję tę spółka zaskarżyła w całości i zarzuciła jej:

- naruszenie prawa materialnego art. 627 k.c. i art. 750 k.c. poprzez błędną wykładnię istotnych cech umowy o dzieło zawartej pomiędzy płatnikiem składek a w/w ubezpieczonymi i ich pominięcie przy jednoczesnym błędnym traktowaniu tych umowy jako umowy zlecenia,

A w rezultacie:

- naruszenie prawa materialnego art. 83 ust. 1 i art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych polegające na uznaniu, że w/w ubezpieczeni podlegali w spornych okresach obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu jako zleceniobiorcy podczas gdy osoby mające być ubezpieczonymi nie spełniają przesłanek podlegania ubezpieczeniu wymienionym w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

/odwołanie – k. 2 – 7 w aktach VIII U 2728/15, k. 2 – 7 w aktach VIII U 2729/15, k. 2 – 7 w aktach VIII U 2730/15/

W odpowiedziach z dnia 21 października 2015 r. na odwołania ZUS wniósł o ich oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7, k. 9 w aktach VIII U 2727/15, k. 10 – 11 w aktach VIII U 2728/15, k. 10 - 11 w aktach VIII U 2729/15, k. 10 – 11 w aktach VIII U 2730/15/

Sąd połączył sprawy o sygn. akt VIII U 2727/15, VIII U 2728/15, VIII U 2729/15, VIII U 2730/15 ze sprawą o sygn. akt VIII U 2726/15, prowadząc dalej sprawy pod numerem sprawy o sygn. akt VIII U 2726/15.

/postanowienie – k. 12 w aktach VIII U 2727/15, k. 13 w aktach VIII U 2728/15, k. 13 w aktach VIII U 2729/15, k. 13 w aktach VIII U 2730/15/

Pełnomocnik odwołującego poparł odwołania, pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

/protokół rozprawy z dnia 28 września 2016 r. – 00:03:24 – 00:04:48 - /płyta CD – k. 22/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zakład (...) – (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 28 lutego 2002 r. Przedmiotem działalności spółki jest m.in. obróbka mechaniczna elementów metalowych, produkcja sprzętu (tele)komunikacyjnego.

/wypis z KRS – k. 6a/

Spółka zajmuje się produkcją urządzeń elektronicznych dla przemysłu energetycznego. Spółka zatrudnia na podstawie umów o pracę (...) osoby. Ta praca wymaga doświadczenia i specjalistycznej wiedzy. Montaż podzespołów nie jest taki prosty. Firma nie zleca usług firmom specjalistycznym. Firma zamawia druk płytki natomiast montaż poszczególnych podzespołów wykonują osoby zatrudnione przez spółkę. Nie ma szczegółowych dokumentacji technologicznych. Technologię pozostawia swobodzie wykonawcy. Firma zawierała umowy zlecenia z osobami, które miały mniejsze doświadczenie i kwalifikacje i wymagały nadzoru do wykonania konkretnego działu. Natomiast umowy o dzieło spółka zawierała z osobami, które miały większe doświadczenie i znały oczekiwania firmy. Przy zawartych umowach o dzieło były zapisy dotyczące odpowiedzialności i rękojmi osoby wykonującej. Odbioru pracy pod względem jakościowym od osób pracujących na podstawie umów o dzieło dokonywał kierownik działu montażu elektronicznego. Wszelkie błędy były poprawiane przez wykonawcę. Do czasu odbioru poprawionej pracy wstrzymywano wypłatę wynagrodzenia.

/zeznania K. K. z dnia 28 września 2016 r. – 00:28:19 – 00:42:37 – płyta CD – k. 22, zeznania zainteresowanego M. G. z dnia 28 września 2016 r. – 00:20:32 – 00:28:19 – płyta CD – k. 22, zeznania zainteresowanej D. A. z dnia 28 września 2016 r. – 00:07:30 – 00:20:32 – płyta CD – k. 22/

W dniach od 4 listopada 2014 r. do 25 listopada 2014 r., od 16 grudnia 2014 r. do 17 grudnia 2014 r. u płatnika składek przeprowadzono kontrolę w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest ZUS przez płatnika składek Z.A.I U.P. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł.. Kontrolą objęto okres od stycznia 2011 r. do grudnia 2013 r. W wyniku kontroli sporządzono protokół kontroli.

/niesporne/

Płatnik składek zawierał umowy z zainteresowanymi z D. A., M. G. oraz P. F. , którym nadał nazwę umów o dzieło. Ich praca polegała m.in. na wykonywaniu karkasów, przekładników Ø 100, montażu końcowego przełączników ttc AP3.2C.1. N.S., modułów ttc AP3.2C.1. N.S., wykonaniu kompletnych płytek smz4/3/as, programowaniu modułów do przełączników (...) 3.2C.1.N. (...), wykonaniu płytek kompletnych (...), programowaniu sterowników (...), montażu płytki dolnej do (...), montażu sterownika do (...).

/niesporne, umowy – akta ZUS, zeznania zainteresowanej D. A. z dnia 28 września 2016 r. – 00:07:30 – 00:20:32 – płyta CD – k. 22, zeznania zainteresowanego M. G. z dnia 28 września 2016 r. – 00:20:32 – 00:28:19 – płyta CD – k. 22/

Pomiędzy M. G., a płatnikiem składek „ Zakładem (...) – (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. zawarto umowy, które strony nazwały „umowami o dzieło” na okresy od 21 września 2011 r. do 24 października 2011 r., od 25 listopada 2011 r. do 30 listopada 2011 r., od 2 stycznia 2012 r. do 17 stycznia 2012 r., od 26 stycznia 2012 r. do 2 lutego 2012 r., od 4 marca 2012 r. do 22 maja 2012 r., od 2 kwietnia 2012 r. do 18 czerwca 2012 r., od 25 czerwca 2012 r. do 4 lipca 2012 r., od 16 lipca 2012 r. do 10 sierpnia 2012 r., od 18 września 2012 r. do 27 września 2012 r., od 12 listopada 2012 r. do 7 grudnia 2012 r., od 3 grudnia 2012 r. do 10 grudnia 2012 r., od 21 grudnia 2012 r. 2012 r. do 7 stycznia 2013 r., od 14 stycznia 2013 r. do 28 stycznia 2013 r., od 4 stycznia 2013 r. do 6 lutego 2013 r., od 12 lutego 2013 r. do 18 lutego 2013 r., od 1 marca 2013 r. do 14 marca 2013 r., od 8 marca 2013 r. do 25 marca 2013 r., od 1 maja 2013 r. do 22 maja 2013 r., od 4 czerwca 2013 r. do 24 czerwca 2013 r., od 24 maja 2013 r. do 3 lipca 2013 r., od 5 lipca 2013 r. do 12 lipca 2013 r., od 4 lipca 2013 r. do 17 lipca 2013 r., od 12 lipca 2013 r. do 25 lipca 2013 r., od 26 lipca 2013 r. do 2 sierpnia 2013 r., od 21 sierpnia 2013 r. do 24 września 2013 r., od 15 października 2013 r. do 22 października 2013 r., od 8 listopada 2013 r. do 20 listopada 2013 r., od 19 listopada 2013 r. do 10 grudnia 2013 r. wykonywanie karkasów, przekładników Ø 100, montażu końcowego przełączników ttc AP3.2C.1. N.S., modułów ttc AP3.2C.1. N.S., usunięcie opisu listwy zaciskowej w podstawach przełącznika ttc AP3.3.2C.1.N.S., wykonanie: odbiornika IR ttc, szybki modułu ttc, przycisku gumowego ttc, obudowy górnej modułu z soczewką ttc, ramki (...), wieszaków (...), US, demontaż i powtórny montaż przełączników, wykonanie kompletnych płytek smz4/3/as, programowanie modułów do przełączników (...) 3.2C.1.N. (...). Wykonawcy za wykonanie dzieła przysługiwało wynagrodzenie płatne w ciągu 14 dni od złożenia rachunku.

/umowy, załączniki do umowy i rachunki – k. 1 – 86 akt ZUS M. G., załączniki do pisma – k. 23, zeznania zainteresowanego M. G. z dnia 28 września 2016 r. – 00:20:32 – 00:28:19 – płyta CD – k. 22/

M. G. w okresach od 1 grudnia 2003 r. do 20 września 2011 r., od 18 sierpnia 2014 r. do 17 października 2014 r. był zatrudniony przez płatnika składek na podstawie umowy o pracę. Obecnie ubezpieczony jest na emeryturze i prowadzi własną działalność gospodarczą, w ramach której wykonuje usługi dla „ Zakładu (...) – (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł..

/zeznania zainteresowanego M. G. z dnia 28 września 2016 r. – 00:20:32 – 00:28:19 – płyta CD – k. 22/

Pomiędzy D. A., a płatnikiem składek „ Zakładem (...) – (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. zawarto umowy, które strony nazwały „umowami o dzieło” na okresy od 16 września 2013 r. do 30 września 2013 r., od 14 października 2013 r. do 18 października 2013 r. Przedmiotem w/w umów było: wykonanie kompletnych płytek smz4/3/as. Wykonawcy za wykonanie dzieła przysługiwało wynagrodzenie płatne w ciągu 14 dni od złożenia rachunku.

/umowy, rachunki – k. 1 – 6 akt ZUS D. A., zeznania zainteresowanej D. A. z dnia 28 września 2016 r. – 00:07:30 – 00:20:32 – płyta CD – k. 22, załączniki do pisma – k. 23/

Ubezpieczona D. A. przed zawarciem w/w umów o dzieło zawierała z płatnikiem składek umowy zlecenia. Obecnie zainteresowana przebywa na emeryturze.

/załączniki do pisma – k. 23, zeznania zainteresowanej D. A. z dnia 28 września 2016 r. – 00:07:30 – 00:20:32 – płyta CD – k. 22/

Pomiędzy P. F., a płatnikiem składek „ Zakładem (...) – (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. zawarto umowy, które strony nazwały „umowami o dzieło” na okresy od 1 marca 2013 r. do 13 marca 2013 r., od 28 marca 2013 r. do 12 kwietnia 2013 r., od 8 kwietnia 2013 r. do 25 kwietnia 2013 r., od 1 maja 2013 r. do 23 maja 2013 r. Przedmiotem w/w umów było: programowanie modułów do przełączników (...) 3.2C.1.N. (...), wykonanie płytek kompletnych (...), programowanie sterowników (...), montaż płytki dolnej do (...), montaż sterownika do (...). Wykonawcy za wykonanie dzieła przysługiwało wynagrodzenie płatne w ciągu 14 dni od złożenia rachunku.

/umowy, rachunki – k. 1 – 12 akt ZUS P. F., załączniki do pisma – k. 23/

P. F. był zatrudniony u płatnika składek na podstawie umowy o pracę w okresie od 5 czerwca 2013 r. do 31 grudnia 2014 r.

/załączniki do pisma – k. 23/

Z tytułu powyższych umów płatnik składek nie zgłosił zainteresowanych M. G., D. A., M. G. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a także nie dokonał wyrejestrowania ubezpieczonych z ubezpieczeń społecznych od następnego dnia po wygaśnięciu umów.

/niesporne/

Z zapisów w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS wynika, że M. G., D. A., P. F. nie posiadali innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

/niesporne/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji organu rentowego a także zeznań zainteresowanych i K. K., którym Sąd dał w pełni wiarę. Zeznania przesłuchanych osób były wzajemnie spójne a także pokrywały się z przedstawionymi dokumentami.

Sąd pragnie zaznaczyć, iż znaczna część dokumentów i okoliczności w niniejszej sprawie jest mu wiadoma z urzędu ze względu na wcześniej toczące się sprawy z odwołań wnioskodawcy od decyzji organu rentowego w przedmiocie zapłaty składek za pracowników zatrudnionych na podstawie umów o dzieło.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania są niezasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U.2013.1442 j.t.) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

W myśl art. 9 ust. 1a w/w ustawy, ubezpieczeni wymienieni w ust. 1 , których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkowstwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a (minimalna płaca) podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt 1e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zm.) obowiązującej od dnia 1 października 2004 r. osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 w/w ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym.

Z mocy art. 13 pkt 2 zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Z kolei w myśl art. 9 ust. 4a zleceniobiorcy, mający ustalone prawo do emerytury lub renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 4b.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Należy podkreślić, iż stosownie do art. 353 1 k.c. strony mogą dokonać wyboru rodzaju łączącego je stosunku prawnego, nie oznacza to jednak dowolności, bowiem przywołany przepis wprost wymaga, aby treść umowy nie sprzeciwiała się naturze danego stosunku prawnego, jego społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu i ustawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2010 r., II UK 334/09, LEX nr 604221).

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył kwalifikacji prawnej umów nazwanych „umowami o dzieło” jakie odwołujący się płatnik składek zawierał z zainteresowanymi D. A., P. F. i M. G. . Kwestią sporną było, czy strony istotnie zawarły umowy o dzieło nierodzące obowiązku ubezpieczenia społecznego, czy też zawarły umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a które stanowią tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii wskazać należy, iż stosownie do art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). W doktrynie panuje pogląd przedmiotem umowy o świadczenie usług jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania).

Zgodnie zaś z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Nie ulega wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 750 k.c.

Umowę o dzieło zalicza się do kategorii „umów rezultatu” i przeciwstawia umowie zlecenia - jako „umowie o staranne wykonanie usługi”. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Zawierając taką umowę strony winny dokładnie określić dzieło, które ma powstać w następstwie jej wykonania. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku, zatem wystarczy, że swoją pracę wykonuje się sumiennie. Wykonywanie umowy nie musi prowadzić do osiągnięcia określonego, zindywidualizowanego rezultatu, osiągnięcie go nie należy do obowiązków zleceniobiorcy i jeśli nawet mimo starannego wykonywania pracy nie zostanie on uzyskany, nie stanowi to nienależytego wykonania zobowiązania / por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 r. sygn. III AUr 357/93, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 1994, Nr 6, poz. 49, str. 63; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 26 stycznia 2006 r. sygn. III AUa 1700/05, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2008, Nr 3, poz. 5, str. 55; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 r. sygn. I CR 500/66; opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1968, Nr 1, poz. 5, por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, II AUa 106/12, lex nr 1312028, por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2012 r., II UK 70/12, LEX nr 1318380/.

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, o jaki umawiają się strony, musi być z góry określony, i może przyjmować zarówno postać materialną jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. Dzieło musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego. Podkreślenia także wymaga, że celem umowy o dzieło nie jest czynność (samo działanie lub zaniechanie), która przy zachowaniu należytej staranności prowadzić ma do określonego w umowie rezultatu, lecz samo osiągnięcie tego rezultatu. W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności. Tymczasem umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. Kolejną cechą umowy dzieło jest brak stosunku zależności lub podporządkowania pomiędzy zamawiającym a przyjmującym zamówienie. Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie uznaniu przyjmującego zamówienie, byleby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2000 r. sygn. II UKN 386/99, opubl. OSNP 2001/16/522/.

Nazwa umowy z wyeksponowaniem terminologii służącej podkreśleniu, że ma ona charakter dzieła, nie przesądza samodzielnie o rodzaju umowy w oderwaniu od oceny rzeczywistego jej przedmiotu oraz okoliczności jej wykonywania. Decydująca jest bowiem rzeczywista istota umowy determinowana jej treścią, zgodnym zamiarem stron i celem, a nie jej nazwa, która niejednokrotnie nie oddaje natury łączącej strony stosunku prawnego/ por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 25 czerwca 2013 r. sygn. III AUa 13/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2013 r. sygn. III CSK 216/12/.

W ocenie Sądu kwestionowane umowy są faktycznie umowami o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia a nie umowami o dzieło.

Do obowiązków zainteresowanych należało m.in. na wykonywaniu karkasów, przekładników Ø 100, montażu końcowego przełączników ttc AP3.2C.1. N.S., modułów ttc AP3.2C.1. N.S., wykonaniu kompletnych płytek smz4/3/as, programowaniu modułów do przełączników (...) 3.2C.1.N. (...), wykonaniu płytek kompletnych (...), programowaniu sterowników (...), montażu płytki dolnej do (...), montażu sterownika do (...).

Zainteresowani wykonywali więc czynności powtarzalne, niewymagające żadnych kwalifikacji. Mogłaby je wykonać każda zdolna do pracy osoba po przeszkoleniu. Dlatego nie można mówić, iż zainteresowani zostali zatrudnieni ze względu na swoje szczególne właściwości lub zdolności. W rezultacie pracy zainteresowanych z pewnością nie powstało dzieło artystyczne ani też żaden wyodrębniony przedmiot co stanowi niezbędny element umowy o dzieło.

Dzieło zaś nie musi mieć cech indywidualności w takiej mierze jak utwór, nie zawsze musi być tworem jedynym i niepowtarzalnym, chronionym prawem autorskim i wymagającym od jego autora posiadania specjalnych umiejętności. Tym niemniej musi być wyrazem kreatywności, umiejętności, myśli technicznej i powinno być przedmiotem zindywidualizowanym już w samej umowie / por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 10 lipca 2013 r., III AUa 146/13, Lex nr 1422410/

Umowy z zainteresowanymi były zawierane najczęściej na okresy miesięczne bądź krótsze i wynagrodzenie było wypłacane miesięcznie.

Odnosząc się do pozostałych argumentów strony odwołującej się, Sąd pragnie przede wszystkim wskazać, że zasada swobody umów podlega ograniczeniom a ubezpieczenia społeczne posiadają cechę przymusu. To znaczy, że pracodawca nie może, wedle swojej woli czy nawet wedle woli zatrudnionego, decydować o uczestnictwie w systemie ubezpieczeń społecznych. Ustawodawca celowo objął umowy zlecenia obowiązkiem składkowym w celu zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej zleceniobiorcom, której nie można wyłączyć nawet w wyniku zgodnej woli stron umowy zlecenia.

Decyzje ZUS są zatem prawidłowe, ustalenia faktyczne wskazują, iż zainteresowani faktycznie wykonywali czynności zgodne z treścią zawartych umów. W uznaniu Sądu nie ulega zatem wątpliwości, że kwestionowane umowy noszą cechy umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.) a nie umowy o dzieło. I z tego względu podlegają obowiązkowi składkowemu.

Z tych też względów odwołania płatnika składek w tym zakresie podlegały oddaleniu.

Zaś jeśli chodzi o należne składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych to należy wskazać, że płatnik składek nie naliczył składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na Fundusz Pracy z tytułu zawartych umów cywilnoprawnych w w/w spornych okresach.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2006 r. Nr 158 poz. 1121 z późn. zm.) składkę na Fundusz ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Art. 29 ust. 2 stanowi, że wysokość składki na Fundusz określa ustawa budżetowa.

Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 69 poz. 415 z późn. zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.), wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314), co najmniej wynagrodzenie, o którym mowa w tym przepisie, a w przypadku osób wykonujących pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania co najmniej 50 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, opłacają:

1) pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za osoby:

a) pozostające w stosunku pracy lub stosunku służbowym,

c) wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz za osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób świadczących pracę na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235),

Obowiązek zapłaty składek na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie został przez płatnika składek podważony w żaden sposób. Nie wykazał on, że wywiązał się z obowiązku uiszczenia składek ani też nie wykazał by należne były składki w innej wysokości niż wskazał to organ rentowy. A zatem brak jest podstaw do zakwestionowania ustaleń oraz wyliczeń organu rentowego, w sytuacji, w której sam odwołujący nie podaje konkretnych zastrzeżeń.

Z tych względów w tym zakresie odwołania także podlegały oddaleniu.

Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 477 14 § 1 kpc, Sąd oddalił odwołania w pkt 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 wyroku. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Stosownie do art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez wykwalifikowanego pełnomocnika zalicza się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił, w oparciu o § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 6 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. 2013 r., poz. 490), zgodnie z wnioskiem według wykazu, na kwotę 1.560 zł (D. A. – 60 zł, P. F. – 180 zł, M. G. – 1200 zł).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi odwołującego się.

K.K.W.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Swaczyna
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Jacek Chrostek
Data wytworzenia informacji: