Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16.09.2024 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. P. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej jako osoba będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki zo.o. od 6.05.2004 do 31.07.2017 oraz określił podstawę wymiaru składek, z tego tytułu, na ubezpieczenie społeczne za miesiące maj 2004 -grudzień 2022 r., na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące maj 2004 - lipiec 2024, oraz na Fundusz Pracy za miesiąc maj 2004 - lipiec 2017 r.

W uzasadnieniu wskazanej decyzji, organ wskazał że od 6 maja 2004 r. do 31 lipca 2017 r. A. P. (1) nie zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (wnioskodawca miał taki status w kilkunastu spółkach jednocześnie), nie przekazał również dokumentów rozliczeniowych.

Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, pod indywidualnym numerem NIP - ww. był zgłoszony do 31 stycznia 2001 r. Ponadto, zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z kodem tytułu ubezpieczenia właściwym dla wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. od 1 sierpnia 2017 r. do 31 grudnia 2021 r. pod numerem NIP spółki (...) sp. z o.o. , a od 1 stycznia 2022 r. pod swoim indywidualnym numerem NIP.

W dokumentach rozliczeniowych przekazanych od sierpnia 2017 r. do marca 2020 r. A. P. (1) obliczył i rozliczył składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w pojedynczej wysokości, za kwiecień i maj 2020 r. - czterokrotną składkę zdrowotną, od czerwca 2020 r. do grudnia 2021 r. - pięciokrotną składkę zdrowotną.

Z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości zarówno w zgłoszeniu do ubezpieczeń jak również w obliczeniu i rozliczeniu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oddział wydał zaskarżoną decyzję

/ decyzja k. 155-164 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w całości wniósł A. P. (1) wskazując iż została ona wydana nieprawidłowo bowiem w okresie od 1.06.2001 do 30.09.2003 i od 1.01.2004 do 3.04.2016 podlegał ubezpieczeniom w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i na bieżąco uiszczał składki. Podkreślił iż w całości kwestionuje wysokość składek wynikających z decyzji w tym składek na ubezpieczenie zdrowotne bo spółki w których był wspólnikiem wykazywały straty. Podkreślił tez że uiszczał składki w ZUS od maja 2022 r.

W jego ocenie sprawa winna ulegać także przedawnieniu z uwagi na przeterminowanie żądań ZUS.

/ odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty podtrzymując stanowisko i argumentację z zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 6-9 /

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. P. (1) prowadzi działalność gospodarczą na wielu polach i w różnych formach.

/ bezsporne/

Wnioskodawca w świetle wpisów w KRS posiadał w :

1. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 19.05.2016 r. - 100 % udziałów;

2. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 10.12. 2018 r. do 4.04. 2022 r. - 100 % udziałów;

3. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 5 .06. 2014 r. do 17 .05.2022 r. - 100 % udziałów;

4. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 6 .05.2004 r. - 100 % udziałów;

5. (...) sp. z o.o. Spółka komandytowa (KRS (...)) od 26.02.2009 r. był komandytariuszem tej spółki;

6. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 18 .03.2016 r. - 100 % udziałów;

7. (...) i (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 23.03.2016 r. do 1.09.2022 r. - 100% udziałów;

8. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 18 .03.2016 r. - 100% udziałów

9. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 22 .03.2016 r. do 7 .02.2022 r. - 100 %udziałów

10. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 23.10.2018 r. 100 % udziałów

11. (...) sp. z o.o. (KRS (...)) od 18.03.2016 r. - 100% udziałów;

12. R. A. P. i wspólnicy 2 sp. z o.o. (KRS (...)) od 23.03. 2016 r. do 3 .02.2022 r. oraz od 13 .06. 2023 r. - 100 % udziałów;

13. R. A. P. i wspólnicy - 3 sp. z o.o. (KRS (...)) od 24 .03.2016 r. do 7.02. 2022 r. oraz od 27.06. 2023 r. - 100% udziałów;

14. R.- Ł.. A. P. (1) i wspólnicy sp. z o.o. (KRS (...)) od 24 .03.2016 r. do 28 .02.2022 r. oraz od 17 .06.2023 r. - 100 % udziałów

15. W (...) A sp. z o.o. (KRS (...)) od 13.10.2017 r. do 13 .04.2022 r. - 100 % udziałów,

16. W I A sp. z o.o. (KRS (...)) od 19 .09.2018 r. do 14 .04.2022 r. - 100 % udziałów.

/ bezsporne odpisy z KRS k. 31-88 akt ZUS/

Od września 2001 A. P. (1) nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej, ponadto od 1.01.2023 do nadal wnioskodawca posiada inny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z którego ma zagwarantowany pełen wymiar czasu pracy.

/ bezsporne/

Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej pod indywidualnym numerem NIP wnioskodawca był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego do 31 stycznia 2001 r.

Od 6.04.2004 do 31.07.2017 wnioskodawca nie zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jako jednoosobowy wspólnik sp. Z o.o. oraz nie przekazał, za ten okres, dokumentów rozliczeniowych

Wnioskodawca był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z kodem tytułu ubezpieczenia właściwym dla wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. od 1 .08.2017 r. do 31.12. 2021 r. pod numerem NIP spółki (...) sp. z o.o. , a od 1 .01. 2022 r. pod swoim indywidualnym numerem NIP.

W dokumentach rozliczeniowych przekazanych od sierpnia 2017 r. do marca 2020 r. wnioskodawca rozliczył składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w pojedynczej wysokości, za kwiecień i maj 2020 r. - czterokrotną składkę zdrowotną, od czerwca 2020 r. do grudnia 2021 r. - pięciokrotną składkę zdrowotną.

/ bezsporne/

Dostępnymi są umowy darowizny udziałów zawarte pomiędzy A. P. (1) - darczyńcą, a A. P. (2) -ofiarowanym:

- z 28.07. 2022 r. na 3.470.550 udziałów o wartości 173 525 000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

- z 17.12. 2021 r. na 200 udziałów o wartości 10 000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

- z 29.05.2023 r.- na 40 udziałów o wartości 2000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

- z 17.12.2021 r. na 200 udziałów o wartości 10 000,00 zł spółki (...) i Wspólnicy sp. z o.o;

- z 29.05.2023 r. na 40 udziałów o wartości 2000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

- z 17 .12.2021 r. na 200 udziałów o wartości 10 000,00 zł spółki (...) i (...)sp. z o.o.

- z 29 .05.2023 r. na 40 udziałów o wartości 2000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

-z 17 .12.2021 r. na 200 udziałów o wartości 10 000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

- z 29.05.2023 r. na 40 udziałów o wartości 2000,00 zł spółki (...) i (...) sp. z o.o.

- z 25.03. 2022 r. na 100 udziałów o wartości 50 000,00 zł spółki W (...) Asp. z o.o.

- z 25.03.2022 r. na 100 udziałów o wartości 5 000,00 zł spółki W I A sp. z o.o.;

- z 21.03.2022 r. na 100 udziałów o wartości 5 000,00 zł spółki (...) sp. z o.o.

-z 25 .03.2022 r. na 100 udziałów o wartości 5 000,00 zł spółki (...) sp. z o.o.

Ponadto uchwała zarządu o zawieszeniu prowadzenia działalności przez (...) sp. z o.o. sp.k. z 9 .11.2021 r. z postanowieniem zawieszenia działalności od 9 .11.2021 r. na 24 miesiące, uchwała z 30 .06.2023 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2022 r. spółki W I A sp. z o.o. oraz uchwałę z 30 .06.2023 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2022 r. spółki (...) sp. z o.o.

/ bezsporne wskazana dokumentacja k. 117-154 akt ZUS/

Wnioskodawca był zobowiązany do wykazania, w dokumentach rozliczeniowych, ze swoim nr NIP i opłacić składkę na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za miesiące:

- maj 2004 - styczeń 2009 roku w pojedynczej wysokości,

- luty 2009 - maj 2014 roku w podwójnej wysokości,

- czerwiec 2014 - marzec 2016 roku w potrójnej wysokości,

- kwiecień 2016 w siedmiokrotnej wysokości,

- maj 2016 roku w dziesięciokrotnej wysokości,

- czerwiec 2016 roku w jedenastokrotnej wysokości,

- lipiec 2016 - wrzesień 2017 w dwunastokrotnej wysokości,

- październik 2017 - marzec 2018 roku w trzynastokrotnej wysokości,

- kwiecień - sierpień 2018 roku w czternastokrotnej wysokości,

- wrzesień - listopad 2018 roku w piętnastokrotnej wysokości,

- grudzień 2016 roku w szesnastokrotnej wysokości,

- styczeń 2019 - marzec 2022 roku w dwunastokrotnej wysokości,

- kwiecień - lipiec 2022 roku w ośmiokrotnej wysokości,

- sierpień 2022-maj 2023 w sześciokrotnej wysokości

- czerwiec - grudzień 2023 roku w dziewięciokrotnej wysokości i

- od stycznia 2024 roku w dziesięciokrotnej wysokości.

A konsekwencji powyższego winien wykazać podstawę składek na ubezpieczenie zdrowotne w miesiącach:

- styczeń - marzec 2022 roku w wysokości: 74652,48 zł tj. 12 x 6221,04 zł,

- kwiecień - lipiec 2022 roku w wysokości: 49768,32 zł tj. 8 x 6221,04 zł,

- sierpień - grudzień 2022 roku w wysokości: 43547,28 zł tj. 7 x 6221,04 zł,

- styczeń-maj 2023 roku w wysokości: 48761,58 zł tj. 7x 6965,94 zł,

- czerwiec - grudzień 2023 roku w wysokości: 55727,52 zł tj. 9 x 6965,94 zł oraz

- styczeń - lipiec 2024 roku w wysokości: 77678,50 zł tj. 10 x 7767,85 zł,

/ dane z systemu ZUS będące podstawa ustaleń w zaskarżonej decyzji/

Zgodnie z Zaświadczeniem wydanym przez KRUS w dniu 19.12.2017 A. P. (1) podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresach:

-1.06.2001-30.09.2003 z mocy ustawy w zakresie emerytalno-rentowym oraz wypadkowym, chorobowym oraz macierzyńskim jako rolnik,

- 1.01.2004 do 03.04.2016 z mocy ustawy w zakresie emerytalno-rentowym oraz wypadkowym, chorobowym oraz macierzyńskim jako rolnik,

/ zaświadczenie z KRUS z 19.12.2017 k. 4 i k. 22/

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów, w postaci dokumentów, załączonych do akt sprawy i zawartych w aktach rentowych, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Do poczynienia ustaleń posłużyły też dane powszechnie znane ustalone na podstawie wpisów do KRS i wynikające z systemu ZUS. Podkreślić należy także iż wnioskodawca prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy nie stawił się na posiedzenie i nie złożył zeznań.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podnieść należy, iż nieskutecznym jest, podniesiony przez stronę odwołującą się, zarzut przedawnienia w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wnioskodawcy mimo że decyzja obejmuje okres od maj 2004 - lipiec 2024, i bezprzedmiotowości zaskarżonej decyzji w tej materii.

Zgodnie ze znowelizowanym art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Dz.U. z 2021 r. poz. 423 t.j. należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6.

Jednakże, co słusznie podnosi organ rentowy, przepis art. 83 ust. 1 ustawy o s.u.s. w żaden sposób nie nakłada ograniczeń czasowych do wydania przez organ rentowy deklaratoryjnej decyzji stwierdzającej istnienie (nieistnienie) obowiązku ubezpieczeń społecznych czy decyzji ustalającej podstawę wymiaru składek- dotyczy to też składki na ubezpieczenie zdrowotne. Takich granic czasowych, poza którymi organowi rentowemu nie wolno byłoby już rozstrzygać o podleganiu (niepodleganiu) ubezpieczeniom społecznym/ ustalającym podstawę wymiaru składek, nie narzucają również inne przepisy ustawy o s.u.s., w szczególności jej art. 38. W oparciu o rezultaty wykładni językowej art. 83 ust. 1 oraz po dokonaniu całościowej analizy poszczególnych unormowań zawartych w rozdziałach 2-4 ustawy o s.u.s. (zatytułowanych kolejno "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym", "Zasady ustalania składek na ubezpieczenia społeczne" i "Zgłoszenia do ubezpieczenia, prowadzenie kont i rejestrów oraz zasady rozliczania składek i zasiłków") można zatem uznać, że organ rentowy dysponuje nieograniczonym w czasie uprawnieniem do wydawania deklaratoryjnej decyzji stwierdzającej istnienie (nieistnienie) obowiązku ubezpieczeń społecznych/ ustalającej podstawę wymiaru składek . Z tego wynika zaś, że taka możliwość (uprawnienie) rozciąga się również na sytuację, w której organ rentowy orzeka o podleganiu ubezpieczeniom społecznym/ ustaleniu podstawy wymiaru w okresach wstecznych, w odniesieniu do których składki powinny być, a nie zostały uiszczone, a nadto w dacie wydawania decyzji o podleganiu ubezpieczeniom społecznym były już przedawnione (a więc, gdy zobowiązanie składkowe wygasło). /por. uchwała SN z 9.06.2016 III UZP 8/16/ Także w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2017 r. II UK 708/15 podniesiono , że nie zachodzą przeszkody materialnoprawne i procesowe, w ustaleniu przez organ rentowy w decyzji podlegania ubezpieczeniom społecznym w okresach wstecznych, w odniesieniu do których należne składki nie zostały opłacone przez płatnika i uległy przedawnieniu. Dopuszczalne jest zatem ustalenie w decyzji organu rentowego podlegania ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu) nawet, gdy należności z tytułu składek na te ubezpieczenia, uległy przedawnieniu przed wydaniem decyzji /LEX nr 2252205/. Natomiast w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 lipca 2013 r. III AUa 1688/12 Legalis Numer 740789 wskazano, iż art. 24 ust. 4 ustawy, jako przepis regulujący kwestie przedawnienia należności z tytułu składek nie odnosi się w żadnej mierze do przepisów regulujących zasady ustalania podstawy wymiaru składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w ramach uprawnień wynikających z art. 83 ust. 1 ustawy może wydać decyzję ustalającą prawidłowe podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w każdym czasie. Prawo do wydania takiej decyzji nie ulega przedawnieniu. Przedawnieniu, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podlegają jedynie należności z tytułu składek. Stąd też zarzut przedawnienia może być brany pod uwagę tylko w sprawach z odwołań od decyzji wymierzających wysokość składek, w tym ustalających wysokość zaległości w opłacaniu składek i zobowiązujących do ich zapłacenia.

W konsekwencji, podniesiony w sprawie ,zarzut przedawnienia, z uwagi na to, iż przedmiotem rozpatrywanego sporu była kwestia podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz tylko i wyłącznie, kwestia ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz Fundusz Pracy, za sporny okres, nie zaś decyzja wymiarowa, określająca wysokość zadłużenia z tego tytułu jest bezskuteczny i nie może prowadzić do, spodziewanych przez stronę, skutków procesowych.

Odnośnie do meritum, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Ww. osoby podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu zgodnie z art. 12 ust. 1 powołanej ustawy.

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę wykonująca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej na obecnie na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością- myśl art. 8 ust. 1 i ust. 6 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej obecnie zaś przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 13 pkt 4a i 4b wskazanej ustawy ubezpieczeniom podlegają

a) wspólnicy jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością - od dnia wpisania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego albo od dnia nabycia udziałów w spółce do dnia wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego albo zbycia wszystkich udziałów w spółce, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności przez spółkę zostało zawieszone na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców;

4b) wspólnicy spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej oraz komplementariusze w spółce komandytowo-akcyjnej - od dnia wpisania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego albo od dnia nabycia ogółu praw i obowiązków w spółce do dnia wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego albo zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności przez spółkę zostało zawieszone na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców;

Na podstawie art. 36 ust. 1 wspomnianej ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia. O wszelkich zmianach w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu dotyczących tytułu ubezpieczenia oraz rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania, płatnik składek zawiadamia Zakład poprzez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych zawierającego prawidłowe dane.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń oraz zgłoszenia zmian należy do tych osób.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 18 ust. 8 powołanej ustawy stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu (art. 18 ust. 9 ww. ustawy).

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. - art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W myśl art. 104 ust. 1 i art. 107 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają osoby prowadzące pozarolniczą działalność za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 4 ust.1 ustawy o Funduszu Solidarnościowym - do obowiązkowych składek na Fundusz stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy.

Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 litera "c" ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób prowadzących działalność pozarolniczą powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych (art. 69 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).

Do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych ubezpieczeniami społecznymi stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zasad, trybu i terminu zgłaszania do ubezpieczenia społecznego (art. 74 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).

Na podstawie art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285) podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa niż 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. Oznacza to, że również w sytuacji gdy działalność gospodarcza prowadzona jest przez część miesiąca to składkę na to ubezpieczenie rozlicza się od pełnej podstawy wymiaru.

Zgodnie z art. 82 ust. 3 powołanej ustawy, jeżeli ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż z jednego z rodzajów działalności, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności. Rodzajami działalności są m. in.

1. działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

2. pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Ponadto w świetle ust. 4 tej ustawy jeżeli prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, o której mowa w ust. 5 pkt 1-5, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest odrębnie od każdej prowadzonej spółki.

Jak stanowi art. 87 ust.1 w/w ustawy osoby i jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 80 ust. 2, art. 84, art. 85 i art. 86, są obowiązane, bez uprzedniego wezwania, opłacić i rozliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach oraz w terminie przewidzianych dla składek na ubezpieczenie społeczne, a jeżeli do tych osób i jednostek nie stosuje się przepisów o ubezpieczeniu społecznym – w terminie do 15. dnia następnego miesiąca.

Tym samym w przypadku, gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność, uzyskuje przychody, z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej, oraz z tytułu pozostawania wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to składka na ubezpieczenie zdrowotne, powinna być odprowadzana od każdego z rodzajów działalności. Również gdy prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne odrębnie od każdej prowadzonej spółki- ust. 4 powołanego art. 82.

Kwestia sporna, w przedmiotowej sprawie, sprowadzała się do ustalenia czy wnioskodawca A. P. (1) jako wspólnik jednoosobowych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, komandytariusz spółki komandytowej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 6.05.2004 do 31.07.2017 jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą- jednoosobowy wspólnik w spółkach zo.o. i komandytariusz w jednej ze spółek a tym samym czy winien rozliczyć należne składki na Ubezpieczenie (...) ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, od podstaw wymiaru wskazanych w treści zaskarżonej decyzji.

Przy czym, skarżący kwestionował poprawność zaskarżonych decyzji, wywodząc, że darował udziały w spółkach - jak wynika to z przedłożonych dokumentów, regulował należności względem ZUS od maja 2022, spółki wykazywały straty a nadto iż w okresach 1.06.2001 -30.09.2003 , 1.04.2004 -3.04.2016 podlegał ubezpieczeniom w KRUS. Przy czym kwestii bycia jednoosobowym wspólnikiem generalnie nie kwestionował. Niespornym jest też, że wnioskodawca był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z kodem tytułu ubezpieczenia właściwym dla wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. od 1 .08.2017 r. do 31.12. 2021 r. pod numerem NIP spółki (...) sp. z o.o. , a od 1 .01. 2022 r. pod swoim indywidualnym numerem NIP. Nadto, iż w dokumentach rozliczeniowych przekazanych od sierpnia 2017 r. do marca 2020 r. wnioskodawca rozliczył składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w pojedynczej wysokości, za kwiecień i maj 2020 r. - czterokrotną składkę zdrowotną, od czerwca 2020 r. do grudnia 2021 r. - pięciokrotną składkę zdrowotną.

Mając powyższe na uwadze, wskazać należy, że w orzecznictwie przyjmuje się, że wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością objęty jest obowiązkiem ubezpieczenia bez względu na prowadzenie działalności gospodarczej, ponieważ obowiązek ubezpieczenia wspólnika tej spółki kapitałowej powiązany jest jedynie z posiadaniem przez niego takiego statusu prawnego, nie zaś z prowadzeniem działalności gospodarczej czy też faktycznym działaniem w imieniu spółki. O ile podleganie ubezpieczeniom społecznym osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wiąże się nierozerwalnie z faktycznym jej prowadzeniem, o tyle posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, już od momentu jego wpisu jako wspólnika do KRS, rodzi obowiązek ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, co trafnie podniósł pozwany organ rentowy. Natomiast okoliczność, że osoba taka nie uzyskiwała żadnych przychodów w związku z byciem wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, może zostać wzięta pod uwagę przez organ rentowy jedynie w postępowaniu dotyczącym naliczenia i pobrania składek. Podleganie obowiązkowi ubezpieczenia jest bowiem odrębną kwestią od tego, czy dana osoba z tego tytułu jest obowiązana opłacać składkę na owe ubezpieczenia.

W odniesieniu do wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, w wyroku Sądu Najwyższego z 3 lutego 2011 r., II UK 271/10 (LEX nr 817528) wyrażono pogląd, że obowiązek ubezpieczenia wspólnika powiązany jest jedynie z posiadaniem przez niego takiego statusu prawnego, a nie z prowadzeniem działalności gospodarczej. Analogicznie Sąd Najwyższy wypowiedział się w wyrokach: z 11 września 2013 r., II UK 36/13 (LEX nr 1391783); z 3 sierpnia 2011 r., I UK 8/11 (OSNP 2012 nr 17-18, poz. 225); z 9 czerwca 2010 r., II UK 33/10 (LEX nr 598436) i z 12 lipca 2017 r., II UK 295/16 (LEX nr 2347776), stwierdzając, że jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie tytułu określonego w art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej.

Z treści w/w przepisu wynika, że samo posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, decyduje o podleganiu przez niego ubezpieczeniom społecznym, z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej).

Natomiast, komandytariusz, przystępujący w formie aktu notarialnego do zarejestrowanej spółki komandytowej, która prowadzi działalność pozarolniczą, podlega od dnia tego przystąpienia (a nie od dnia jego zarejestrowania w Krajowym Rejestrze Sądowym) obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej przez spółkę działalności pozarolniczej, chyba że podlega już innemu obligatoryjnemu tytułowi ubezpieczeń społecznych (art. 8 ust. 6 pkt 4 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej). Zatem data podpisania aktu notarialnego o przystąpieniu do spółki komandytowej jest terminem, od którego należy opłacać obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne. /Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 września 2022 r., I (...) 537/21/

Na gruncie rozpoznawanej sprawy, skoro nie zostało podważone, że wnioskodawca był jednoosobowym wspólnikiem w wskazanych w ustaleniach spółkach zo.o w spornym okresie to jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ( niezależnie od faktu prowadzenia działalności przez spółkę) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 6.05.2004 do 31.07.2017 z tego tytułu . To zaś zostało przyjęte w zaskarżonej decyzji. Wnioskodawca był więc zobligowany do uiszczenia składek należnych z tego tytułu.

Oceny tej nie zmienia, podnoszona przez odwołującego się, okoliczność, iż w okresie od 1.06.2001 do 30.09.2003 oraz od 1.01.2004 do 3.04.2022r., miał rzekomo podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS.

W odniesieniu do powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 5a ust. 10 ustawy z dnia 20.12.1990 o ubezpieczeniu społecznym rolników wspólnicy sp z o.o. i spółek osobowych, nie mogą podlegać ubezpieczeniom społecznym rolników. W świetle treści art. 5a ust. 10 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników możliwość pozostania w ubezpieczeniu społecznym rolników dotyczy osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s., a zatem nie obejmuje osób prowadzących innego rodzaju pozarolniczą działalność, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5 u.s.u.s. /Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20 sierpnia 2015 r. III AUa 430/15 LEX nr 1794360/ Zatem na tej podstawie wnioskodawca nie był wyłączony z ubezpieczeń społecznych

W kwestii, zaś, ustalenia wysokości należnej składki na obowiązkowe ubezpieczenia zdrowotne, z uwzględnieniem zbiegu tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem w spółkach i z tytułu bycia komandytariuszem w spółce komandytowej wskazać należy, iż wskazana na wstępie ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustanawia obowiązek podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą niezależnie od formy, w ramach której jest prowadzona. Jednakże w wypadku zbiegu tytułów do ubezpieczenia wydaje się, że przepisy tej ustawy interpretowane łącznie uzależniają obowiązek faktycznego opłacania składki od uzyskiwania przychodu w ramach danego tytułu. Wynika to z wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 lipca 2009 r., sygn. akt III AUa 281/09, ale również i z tez uzasadnienia do wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4.12.2013 r., sygn. akt III AUa 457/13 w świetle którego - jeśli powstanie zbieg tytułów do uiszczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, np. z jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki jawnej, to obowiązek odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości powstanie z chwilą, gdy z obu tych tytułów zostanie osiągnięty przychód. Nadto w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 grudnia 2017 r. III AUa 469/17 wskazano, iż w sytuacji opisanej w przepisie art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1938 ze zm.) - ustawodawca powstanie obowiązku uiszczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne powiązał nie z samym istnieniem tytułu do ubezpieczenia (prowadzenie działalności gospodarczej), ale z uzyskiwaniem z tego tytułu przychodów. W przypadku braku uzyskania przez płatnika w spornym okresie przychodu z prowadzenia działalności jako wspólnik spółki, nie było podstaw do naliczenia z tego tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne. Znajduje to potwierdzenie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31 lipca 2020 r. III AUa 397/20 w którym wskazano wprost, iż warunkiem uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne z każdego tytułu jest uzyskiwanie przychodów z tych tytułów, to brak takowych przychodów nie powoduje obowiązku opłacania składek od nierodzącego przychodu tytułu. Także w wyroku SA w Białymstoku z dnia 22.01.2018 (...) wskazano, że na podstawie analizy przepisów ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, należy przyjąć że jeżeli powstanie zbieg tytułów do uiszczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, np. z jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki prowadzonej w formie jednoosobowej spółki z o.o., to obowiązek odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne z obu tych rodzajów działalności powstanie z chwilą, gdy z obu tych tytułów zostanie osiągnięty przychód. W sytuacji gdy osoba zarejestruje działalność gospodarczą, lecz nie osiągnie z jej tytułu przychodu obowiązek zapłaty składki nie powstaje. Przy czym przychód nie jest, kryterium, od którego ustawodawca uzależnił powstanie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, lecz jest to kryterium realizacji tego obowiązku - tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt III AUa 1001/16.

Według twierdzeń odwołującego się, spółki, w których był jednoosobowym wspólnikiem, wykazywały straty. Niemniej , jednak, w okolicznościach sprawy, w żaden sposób, okoliczność ta , nie została wykazana, zaś, w świetle wpisów w KRS, spółki działalność prowadziły. Kwestia braku przychodów wnioskodawcy, w spornym okresie, z tych tytułów, nie została, zatem, dostatecznie wykazana.

W ocenie Sądu, brak jest, zatem, podstaw do skutecznego zakwestionowania zaskarżonej decyzji i w tym zakresie. Mając na uwadze okresy, w jakich A. P. (1) miał tytuł do ubezpieczeń jako wspólnik jednoosobowych spółek z ograniczoną i status komandytariusza w spółce (...) sp z,o.o. sp k. , powinien opłacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące:

- maj 2004 - styczeń 2009 roku w pojedynczej wysokości,

- luty 2009 - maj 2014 roku w podwójnej wysokości,

- czerwiec 2014 - marzec 2016 roku w potrójnej wysokości,

- kwiecień 2016 w siedmiokrotnej wysokości,

- maj 2016 roku w dziesięciokrotnej wysokości,

- czerwiec 2016 roku w jedenastokrotnej wysokości,

- lipiec 2016 - wrzesień 2017 w dwunastokrotnej wysokości,

- październik 2017 - marzec 2018 roku w trzynastokrotnej wysokości,

- kwiecień - sierpień 2018 roku w czternastokrotnej wysokości,

- wrzesień - listopad 2018 roku w piętnastokrotnej wysokości,

- grudzień 2016 roku w szesnastokrotnej wysokości,

- styczeń 2019 - marzec 2022 roku w dwunastokrotnej wysokości,

- kwiecień - lipiec 2022 roku w ośmiokrotnej wysokości,

- sierpień 2022-maj 2023 w sześciokrotnej wysokości

- czerwiec - grudzień 2023 roku w dziewięciokrotnej wysokości i

- od stycznia 2024 roku w dziesięciokrotnej wysokości.

W myśl obowiązującego od 1.01.2022 roku 81 ust 2za ustawy podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostałych osób prowadzących działalność pozarolnicza wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, innych niż wskazane w ust. 2, 2e, 2z i 2zaa, stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej, ,Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna.

Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego przeciętne miesięczne wynagrodzenie, o którym mowa w powołanym art. 81 ust. 2za ustawy w IV kwartale 2021, 2022 i 2023 roku wynosiło odpowiednio: 6221,04 zł, 6965,94 zł i 7767,85 zł.

W związku z powyższym A. P. (1) powinien wykazać podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w miesiącach:

- styczeń - marzec 2022 roku w wysokości: 74652,48 zł tj. 12 x 6221,04 zł,

- kwiecień - lipiec 2022 roku w wysokości: 49768,32 zł tj. 8 x 6221,04 zł,

- sierpień - grudzień 2022 roku w wysokości: 43547,28 zł tj. 7 x 6221,04 zł,

- styczeń - maj 2023 roku w wysokości: 48761,58 zł tj. 7 x 6965,94 zł,

- czerwiec - grudzień 2023 roku w wysokości: 55727,52 zł tj. 9 x 6965,94 zł oraz

- styczeń - lipiec 2024 roku w wysokości: 77678,50 zł tj. 10 x 7767,85 zł,

Zaskarżona decyzja odpowiada, zatem, prawu.

Z tych względów , Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie jako bezzasadne oddalił.

O kosztach procesu, Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasądzając od A. P. (1) na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 360,00 złotych – stosownie do treści § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1935). O odsetkach ustawowych za opóźnienie od zasądzonej kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.