Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 marca 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późn. zm.) art. 81 ust. 2, art. 82 ust. 3, ust. 5 pkt. 2, 3, 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1398), stwierdził, że z tytułu posiadania przez H. A. statusu wspólnika jednoosobowej spółki z. o. o (...) SP. Z O.O. miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynoszą:

02-12/2014 (...),48

01-12/2015 (...),57

01-12/2016 3210,60

01-11/2017 (...),13

(...),26

01-05/2018 (...),86

(...),93

07-12/2018 (...),86

01-12/2019 (...),12

01-12/2020 (...),02

01-02/2021 (...),76.

Jak wynika z analizy dokumentów zapisanych w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS stwierdzono, że od 02/2014 r. ubezpieczona nie złożyła poprawnych dokumentów rozliczeniowych, które uwzględniałyby podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu posiadania statusu (...) Sp. z o.o.

Z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego (stan na dzień 23.11.2020 r.) wynika, że od 04.02.2014 r. ubezpieczona jest (...) Sp. z o.o. posiadającym 19 udziałów o łącznej wartości 19 000,00 zł.

W piśmie z 16.12.2020 r. ubezpieczona wyjaśniła, że (...) spółka ta posiada dwóch wspólników(...). W związku z tym, H. A. wskazała, że nie mam obowiązku podlegania i opłacania składki zdrowotnej z tytułu bycia jednoosobowym (...) spółki (...) w okresie 02/2014-11/2017 oraz za 06/2018r."

Ponadto ubezpieczona przysłała kopię umowy spółki (...) Sp. z o.o. , z której wynika, że od 03.01.2014 r. posiada 19 udziałów o łącznej wartości 19.000,00 zł, a drugi wspólnik spółki posiada 1 udział o wartości 1 000,00 zł.

Uwzględniając wyjaśnienia pełnomocnika R. M. z 15.02.2021 r. ubezpieczona posiada 95 % kapitału zakładowego tj. 19 udziałów o łącznej wartości 19 000,00 zł. Natomiast cały kapitał zakładowy spółki stanowi 20 000 zł. tj. 20 udziałów o łącznej wartości 20 000,00 zł).

Pomimo posiadania przez ubezpieczoną 95 % udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. jest ona traktowana w świetle ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jak jednoosobowy wspólnik sp. z o.o., ponieważ drugi wspólnik posiada 5% udziałów w spółce ma charakter "iluzoryczny".

Z perspektywy przywołanej normy prawa ubezpieczeń (...) Sp. z o.o. należy traktować jak spółkę jednoosobową.

Odnosząc się do okresu spornego tj. od miesiąca lutego 2014 r. co do obowiązku ilości opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, na podstawie wpisu w Centralnej Informacji i Ewidencji i Działalności Gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Sądowego stwierdziliśmy stan faktyczny:

-

od 02/2014 r. do 11/2017 r. - jedna składka zdrowotna tj. (...) SP. Z.O. O. NIP: (...) ;

- od 12/2017 r. do 05/2018 r. - 2 składki zdrowotne tj. NIP: (...) (działalność

gospodarcza prowadzona wyłącznie w formie spółki cywilnej) i NIP (...)

(...) SP. Z.O. O.

-

za 06/2018 r. - jedna składka zdrowotna tj. (...) SP. Z.O. O. NIP: (...),

-

od 07/2018 r. - 2 składki zdrowotne tj. (...) SP. Z O.O. i NIP (...) H. (...). J.

W przypadku ubezpieczonej uwzględniając wskazane przepisy składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być odprowadzana odrębnie z każdego rodzaju działalności, zatem winna się ona zgłosić do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu posiadania statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

(decyzja – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła H. A. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie:

- art. 81 ust. 2, art. 82 ust. 3 i art. 82 ust. 5 pkt 2) i 9) ustawy z dnia 27.08.2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i:

a) całkowicie błędne uznanie, że przepisy te dają podstawę do wydania zaskarżonej decyzji w stosunku do Ubezpieczonej, jako jednego z dwóch udziałowców w spółce (...) sp. z o.o., i to jeszcze dodatkowo jako udziałowca nie sprawującego zarządu w spółce, a więc udziałowca czerpiącego wyłącznie zyski kapitałowe z tytułu udziału w kapitale zakładowym Spółki (...) sp. z o.o., a nie realizującego własną działalność gospodarczą w ramach struktury spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i to dodatkowo w sytuacji, gdy prowadzenie działalności w ramach tej spółki oraz wykonywanie nawet większościowego prawa głosu na zgromadzeniu wspólników tej spółki przez Ubezpieczoną jest uzależnione ekonomiczne od woli drugiego z udziałowców, posiadających jedynie formalnie mniejszościowy udział w kapitale zakładowym spółki (...) sp. z o.o.;

b) stwierdzenie w sprzeczności z treścią tych przepisów podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Ubezpieczonej z tytułu posiadania przez nią statusu wspólnika w spółce (...) sp. z o.o. i pomimo, że zaskarżona decyzja została wydana celem wyłącznie stwierdzenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Ubezpieczonej z tytułu posiadania przez nią statusu wspólnika w spółce (...) sp. z o.o., w rzeczywistości stwierdzenie podstawy wymiaru tych składek także z innych tytułów z których Ubezpieczona deklaruje i opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne;

- art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13.10.1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i stwierdzenie zaskarżoną decyzją, że w okresie od 02-2014 do 02.2016 miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne Ubezpieczonej są w kwotach określonych tą decyzją w sytuacji gdy należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ten okres uległo z mocy tego przepisu przedawnieniu;

- art. 365 § 1 w zw. z art. 13 § 2 KPC poprzez naruszenie mocy wiążącej prawomocnego postanowienia w przedmiocie wpisu spółki (...) sp. z o.o. do Rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego i uznanie za podstawę zaskarżonej decyzji, w tym na potrzeby zastosowania treści art. 82 ust. 5 pkt 2) w/w ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, że Ubezpieczona prowadzi działalność gospodarczą w formie jednoosobowej spółki z o.o., w sytuacji gdy w świetle wpisów dokonanych na podstawie tego postanowienia oraz ujawnionych w odpisie z Rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego spółki (...) sp. z o.o. wprost wynika, że Ubezpieczona nie posiada całości udziałów w tej spółce, a przez to że (...) sp. z o.o. nie jest spółką jednoosobową.

Wobec powyższego wniesiono o zmianę zaskarżonej decyzji i stwierdzenie, że z tytułu posiadania przez Ubezpieczoną statusu wspólnika w spółce (...) sp. z o.o. nie podlega ona ubezpieczeniu zdrowotnemu.

(odwołanie – k. 3-12)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 176-176 verte)

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2022 r. w sprawie VIII U 1424/21 Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że H. A. nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu jako wspólnik w spółce (...) sp z o.o. od lutego 2014 r.

(wyrok k.197)

W wyniku rozpoznania apelacji od ww. orzeczenia wyrokiem z dnia 6 września 2022 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie sygn. akt III AUa 344/22 uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu ww. orzeczenia wskazano , że zachodzi oczywisty dysonans pomiędzy treścią zaskarżonej decyzji organu rentowego nr 40/21 z dnia 26 marca 2021 r., przedmiotem której jest ustalenie podstawy wymiaru składek odwołującej się na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu posiadania przez nią statusu wspólnika w (...) spółce z o.o. z siedzibą w Ł., a treścią zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 10 stycznia 2022 r. którym to Sąd meriti rozstrzygnął kwestię nie zastrzeżoną do kontroli przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych a pozostającą w wyłącznej właściwości w myśl art. 109 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398) Dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, jako podmiotu właściwego do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego, do których zaliczono sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń. Przypomnieć i podkreślić należy, iż od wydanych w drugiej instancji administracyjnej decyzji Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w indywidualnych sprawach z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego przewidziano skargę do sądu administracyjnego. Sąd odwoławczy wskazał, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nierozpoznaniem istoty jest nierozpoznanie przez sąd pierwszej instancji sprawy w zakresie objętym decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 30 czerwca 2017 r. III AUa 984/16, Legalis nr 1714368). Przedmiotem zaskarżonej decyzji z dnia 26 marca 2021 r. było ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne odwołującej się z tytułu posiadania statusu wspólnika w (...) spółce z o.o. z siedzibą w Ł., a tymczasem Sąd Okręgowy w Łodzi rozstrzygnął kwestię podlegania przez skarżącą ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu posiadania statusu wspólnika w (...) spółce z o.o. z siedzibą w Ł., która to zresztą podlega wyłącznej kognicji Narodowego Funduszu Zdrowia i sądów administracyjnych, w myśl powołanego art. 109 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398). Dlatego na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu, pozostawiając temu Sądowi na podstawie art. 108 § 2 k.p.c. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

(wyrok k.255 , uzasadnienie k.256 – 262)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 4 lutego 2014 roku. Przeważającym przedmiotem działalności spółki jest sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach. Na podstawie danych z w/w rejestru (stan na dzień: 29.04.2021 r.), H. A. jako jej wspólnik posiadała 19 udziałów o łącznej wartości 19.000 złotych, z kolei wysokość kapitału zakładowego wynosiła 20.000 złotych. W rubryce 7 – dane wspólników, podrubryka 6 w/w rejestru, na pytanie czy wspólnik H. A. posiada całość udziałów spółki wskazano odpowiedź - ,,nie”. Początkowo funkcję prezesa zarządu owej spółki sprawowała H. A., od dnia 12 lipca 2017 roku funkcję tą sprawuje M. K. (1), która podejmuje także wszelkie decyzje związane z funkcjonowaniem spółki.

(wypis z KRS – k. 168-175, k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego, zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku e-protokół (...):05:14- 00:12:32 – płyta CD – k. 195)

Wnioskodawczyni jest siostrą M. K. (1).

(okoliczność bezsporna)

Z zawartej w dniu 3 stycznia 2014 roku umowy spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wynika, że wspólnik H. A. objęła 19 udziałów o łącznej wartości 19.000 złotych, z kolei wspólnik M. K. (1) objęła 1 udział o wartości 1000 złotych.

(akt notarialny – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 25 lutego 2014 roku pomiędzy M. K. (1), wspólnikiem spółki pod firmą: (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (pożyczkodawca), a spółką pod firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. reprezentowaną przez: H. A. (pożyczkobiorca) została zawarta umowa pożyczki, której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę jako wspólnika pożyczkobiorcy pożyczki w łącznej kwocie 20 000 złotych.

(deklaracje (...) Sp. z o.o. – k. 15-18, k. 20-23, k. 25-28, k. 30-33, k. 35-43, k. 45-54, sprawozdania spółki (...) Sp. z o.o. – k. 56-77, umowa pożyczki – k. 78-81, aneks nr (...) z dnia 19.12.2015 r. – k. 82-83, aneks nr (...) z dnia 16.12.2016 r. – k. 84-85, aneks nr (...) z dnia 29.12.2017 r. – k. 86-87, aneks nr (...) z dnia 20.12.2018 r. – k. 88-89, aneks nr (...) z dnia 17.12.2019 r. – k. 90-91, aneks nr (...) z dnia 30.12.2020 r. – k. 92-93, raport kasowy – k. 126)

W dniu 25 lutego 2014 roku pomiędzy M. K. (1), wspólnikiem spółki pod firmą: (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (pożyczkodawca), a spółką pod firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. reprezentowaną przez: H. A. (pożyczkobiorca) została zawarta umowa pożyczki, której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę jako wspólnika pożyczkobiorcy pożyczki w łącznej kwocie 71 000 złotych.

(deklaracje (...) Sp. z o.o. – k. 15-18, k. 20-23, k. 25-28, k. 30-33, k. 35-43, k. 45-54, sprawozdania spółki (...) Sp. z o.o. – k. 56-77, umowa pożyczki – k. 110-113, aneks nr (...) z dnia 19.12.2015 r. – k. 114-115, aneks nr (...) z dnia 16.12.2016 r. – k. 116-117, aneks nr (...) z dnia 29.12.2017 r. – k. 118-119, aneks nr (...) z dnia 20.12.2018 r. – k. 120-121, aneks nr (...) z dnia 17.12.2019 r. – k. 122-123, aneks nr (...) z dnia 30.12.2020 r. – k. 124-125)

W dniu 27 czerwca 2014 roku pomiędzy M. K. (1), wspólnikiem spółki pod firmą: (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (pożyczkodawca), a spółką pod firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. reprezentowaną przez: H. A. (pożyczkobiorca) została zawarta umowa pożyczki, której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę jako wspólnika pożyczkobiorcy pożyczki w łącznej kwocie 30 000 złotych.

(deklaracje (...) Sp. z o.o. – k. 15-18, k. 20-23, k. 25-28, k. 30-33, k. 35-43, k. 45-54, sprawozdania spółki (...) Sp. z o.o. – k. 56-77, umowa pożyczki – k. 96-99, aneks nr (...) z dnia 19.12.2015 r. – 94-95, aneks nr (...) z dnia 16.12.2016 r. – k. 100-101, aneks nr (...) z dnia 29.12.2017 r. – k. 102-103, aneks nr (...) z dnia 20.12.2018 r. – k. 104-105, aneks nr (...) z dnia 17.12.2019 r. – k. 106-107, aneks nr (...) z dnia 30.12.2020 r. – k. 108-109)

M. K. (1) udzieliła spółce (...) Sp. z o.o. pożyczek na łączną kwotę 101 000,00 złotych.

(dowody przelewów pożyczek – k. 127-129)

Wnioskodawczyni musiała się liczyć ze zdaniem M. K. (1) ze względu na udzielone kwoty pożyczek. Gdyby M. K. (1) zażądała spłaty udzielonych przedmiotowej spółce pożyczek, wówczas koniecznym stałoby się zakończenie prowadzenia przedmiotowej działalności.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku e-protokół (...):05:14- 00:12:32 – płyta CD – k. 195)

Na zeznaniu podatkowym:

1.  PIT-11 za 2019 roku dotyczącym przychodów pracownika przedmiotowej spółki – (...) widnieje podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) jako osoby upoważnionej do sporządzenia informacji;

2.  PIT -11 za 2017 rok dotyczącym przychodów pracownika przedmiotowej spółki – (...) widnieje podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) w miejscu podpisu płatnika lub osoby wyznaczonej do obliczenia i pobrania podatku/ pełnomocnika płatnika;

3.  PIT -11 za 2017 rok dotyczącym przychodów pracownika przedmiotowej spółki – (...) widnieje podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) w miejscu podpisu płatnika lub osoby wyznaczonej do obliczenia i pobrania podatku/ pełnomocnika płatnika

(PIT -11 – k. 130-132, k. 134-135, k. 137-138)

Podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) widnieje:

1.  na oświadczeniu spółki (...) Sp. z.o.o. z dnia 18.04.2018 r. obejmującym rozwiązanie umowy o pracę zawartej z pracownikiem wskazanej spółki (...).

(oświadczenie – k. 136)

Podpis M. K. (1) występującej w imieniu (...) Sp. z.o.o. widnieje na:

1.  na umowie o pracę zawartej w dniu 30.11.2018 r. przez przedmiotową spółkę z M. K. (2);

2.  na świadectwie pracy z dnia 01.06.2018 r. dla W. K.;

3.  na aneksie do umowy o pracę z dnia 01.12.2017 r. numer UP (...) zawartym pomiędzy przedmiotową spółką, a M. L.;

4.  na aneksie do umowy o pracę z dnia 01.12.2017 r. numer UP (...) zawartym pomiędzy przedmiotową spółką, a W. K.;

5.  na świadectwie pracy z dnia 22.05.2019 r. dla M. L.;

6.  na aneksie z dnia 31.07.2017 r. do umowy najmu z dnia 09.06.2017 r. zawartej pomiędzy spółką (...) Sp. z.o.o. Sp.k., a przedmiotową spółką.

7.  na aneksie z dnia 31.12.2019 r. do umowy najmu z dnia 31.10.2019 r. zawartej pomiędzy spółką (...) Sp. z.o.o. Sp.k., a przedmiotową spółką

(umowa o pracę – k. 139, świadectwo pracy – k. 140-141, k. 143-144, aneks – k. 133, 142, k. 147, k. 151-152)

Oświadczenie przedmiotowej spółki z dnia 22.10.2017 r. złożone Administracji (...) A. M. I. B. Swatko obejmujące wypowiedzenie umowy najmu dotyczącej lokalu użytkowego przy ul. (...) w Ł. zostało podpisane przez M. K. (1).

(oświadczenie – k. 145)

Oświadczenie przedmiotowej spółki z dnia 21.12.2017 r. złożone Administracji (...) A. M. I. B. Swatko obejmujące wypowiedzenie umowy najmu dotyczącej lokalu użytkowego przy ul. (...) w Ł. zostało podpisane przez M. K. (1).

(oświadczenie – k. 148-149)

Pismo z dnia 21.05.2018 r. obejmujące prośbę o anulowanie złożonego przez przedmiotową spółkę w dniu 21.12.2017 r. wypowiedzenia umowy najmu dotyczącej lokalu sklepowego przy ul. (...) w Ł. zostało podpisane przez M. K. (1).

(pismo – k. 150)

Oświadczenie przedmiotowej spółki z dnia 13.02.2019 r. złożone J. Ł. obejmujące wypowiedzenie umowy ochrony mienia (...) zostało podpisane przez M. K. (1).

(wypowiedzenie umowy – k. 146)

Na umowie najmu z dnia 31.10.2019 r. zawartej pomiędzy spółką (...) Sp. z.o.o. Sp.k., a przedmiotową spółką widnieje podpis Prezesa Zarządu M. K. (1) występującej w imieniu (...) Sp. z.o.o.

(umowa najmu – k. 153-162)

Na dowodach wypłat z dnia: 31.03.2014 r. , 06.05.2014 r., 07.05.2014 r. widnieje podpis M. K. (1).

(dowody wypłat – k. 165-166)

W maju 2021 roku wnioskodawczyni sprzedała część udziałów M. K. (1). Proporcja udziałów pomiędzy wspólnikami wynosi po 50 %.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku e-protokół (...):05:14- 00:12:32 – płyta CD – k. 195)

Decyzją z dnia 10 lutego 2023 r. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia , w imieniu którego działa Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził, że H. A. nie podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od 4 lutego 2014 r. do 28 lutego 2021 r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnik (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł..

(decyzja k.276 – 282 odwrót)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach organu rentowego i załączone do akt sprawy, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, oraz w oparciu o zeznania wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie, co skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Na wstępie wskazać należy ,że rozpatrywana sprawa dotyczy wysokości miesięcznych podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne odwołującej jako jedynego wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (tj. Dz.U. z 2021 r. , poz.1285) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

W konsekwencji wspólnicy spółki jawnej a także komandytowej, partnerskiej i wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stosownie do treści art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego jako osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które prowadzą działalność pozarolniczą.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna, oraz zgodnie z art.69 ust.1 ustawy obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych.

W tym miejscu wskazać jednak należy, że o podleganiu takiemu ubezpieczeniu z mocy art. 109 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych orzeka Dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Funduszu. Przepis ten stanowi wprost, iż do indywidualnych spraw z zakres ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczenia.

Natomiast z mocy art. 109 ust. 2 w/w ustawy, do kompetencji Dyrektora Funduszu nie należą sprawy z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenia zdrowotne należące do właściwości organów ubezpieczeń społecznych. To zatem Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do kontroli wykonywania obowiązków płatników w zakresie zgłoszenia ubezpieczonych do Funduszu i opłacania składek. Do zakresu kontroli należy kontrola rzetelności zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych tym ubezpieczeniem, a także deklarowania podstaw obliczania składki na ubezpieczeni zdrowotne, prawidłowości obliczania, opłacania i odprowadzania składki (art. 90 ustawy).

W świetle przedstawionego stanu prawnego nie może budzić wątpliwości kompetencja pozwanego Oddziału ZUS co do ustalenia podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Oceniając decyzję pozwanego organu rentowego pamiętać należy, iż pełni on rolę służebną w stosunku do NFZ. Okresy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnego ustalane są bowiem przez NFZ, a ZUS zajmuje się jedynie naliczaniem i pobieraniem składek. W przypadku zaś nieprzekazania w terminie składek Zakład Ubezpieczeń Społecznych ponosi odpowiedzialność odsetkową w stosunku do NFZ.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że organ rentowy jakkolwiek jest uprawniony do pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne, to jednak nie jest władny do rozstrzygania kwestii podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez poszczególnych ubezpieczonych. Sąd miał na uwadze, że wszelkie wątpliwości dotyczące podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu rozstrzyga NFZ. Biorąc pod uwagę fakt, że sąd ocenia prawidłowość wydanej decyzji uwzględniając zakres kompetencji organu rentowego, wskazać należy, iż również sąd nie ma możliwości oceny prawidłowości działania NFZ, gdyż organ rentowy zajmuje się tylko naliczeniem składek i sprawdzeniem czy zostały one opłacone w terminie. Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym w indywidualnych sprawach z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego należy zaś do właściwości dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Jak wynika z w/w cytowanych przepisów obowiązujące uregulowania prawne przewidują podział kompetencji w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego pomiędzy dwa organy: Narodowy Fundusz Zdrowia i Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustalanie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega wyłącznie orzecznictwu NFZ. ZUS pełni niejako wtórną rolę - ustala i pobiera składki od tego ubezpieczenia. Do jego kompetencji nie należy jednak ustalanie podstawy prawnej podlegania temu ubezpieczeniu. Od decyzji każdego z tych podmiotów przewidziane jest odwołanie w innym trybie i do innego organu. W przypadku decyzji o podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu zgodnie z art. 109 ust. 5 ustawy „o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych” odwołanie wnosi się do Prezesa Funduszu w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania. Natomiast odwołanie od decyzji ZUS wnosi się na ogólnych zasadach do sądu okręgowego.

W tym zakresie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 29 stycznia 2014 r., III AUa 823/13, gdzie stwierdził, iż „należy odróżnić kwestię objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, i kwestię obowiązku płacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Narodowy Fundusz Zdrowia nie jest instytucją władną do orzekania o obowiązku odprowadzania składek na jakiekolwiek ubezpieczenie ani też do pobierania tych składek, gdyż należy to do kompetencji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.” ( LEX nr 1428031).

Podobnie Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 17 października 2013 r., III AUa 1821/12, orzekł, że „o ile do kompetencji ZUS nie należą sprawy dotyczące samego objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, o tyle Zakład może wydawać decyzje dotyczące wymierzania, pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne i prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek. Decyzje te mogą być zaskarżane zgodnie z art. 83 ust. 2 u.s.u.s.”( LEX nr 1400342)

Przytoczyć także warto wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 lipca 2012 r., (...) 761/11, w którym wyrażono pogląd, iż „decyzje, o których stanowi art. 38 ust. 1 u.s.u.s., wydawane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i jak wynika z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. c tej ustawy dotyczą one wymierzania, pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne i prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek. Decyzje te mogą być zaskarżane zgodnie z art. 83 ust. 2 tej ustawy tylko w zakresie wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Do kompetencji ZUS nie należą natomiast sprawy dotyczące samego objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym. W tym zakresie właściwym jest Dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Funduszu.”( LEX nr 1244826)

Mając na uwadze powyższe regulacje prawne, Sąd zważył, że skoro decyzją z dnia 10 lutego 2023 r. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia , w imieniu którego działa Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził ,że H. A. nie podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od 4 lutego 2014 r. do 28 lutego 2021 r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnik (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł. , to tym samym nie było podstaw do określenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wysokości podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresie objętym zaskarżoną decyzją i podstawy te od lutego 2014 r. wynoszą 0,00 zł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik postępowania. Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz H. A. kwotę 600 ( sześćset ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje. Sąd ustalił powyższą kwotę, stosownie do treści rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).

/Jacek Chrostek/

S.B.