Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24.04.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. powołując się na przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, przepisy ustawy z dnia 28.07.2023 o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 25.03.2024 r. odmówił P. K. prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że odwołujący nie spełniła wszystkich warunków przyznania emerytury pomostowej, określonych w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych oraz nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat.

Zakład uwzględnił do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okres zatrudnienia od 1.09.1995 do 8.03.2001 oraz od 11.02.2002 do 31.07.2006 (z wyłączeniem okresów nieskładkowych ) tj łącznie 9 lat 6 miesięcy i 15 dni.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie zostały zaliczone okresy:

- od 7.07.1980- 4.11.1985 ponieważ pracodawca w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z 10.01.2000 r. podał stanowisko niezgodne z zarządzeniem resortowym ministra,

- od 11.02.1986 -28.02.1995 ponieważ w dokumentach występują rozbieżności w zajmowanych przez wnioskodawcę stanowiskach. W zaświadczeniu do kapitału początkowego pracodawca wskazał stanowiska „kierowca, kierowca - dyspozytor” natomiast w świadectwie wykonywania pracy zaliczonej do pierwszej kategorii zatrudnienia „kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony . Ponadto dodatkowe dokumenty tj. angaże nie potwierdzają pracy na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony

Zakład wskazał, iż po 31.12.2008 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze

Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania zakład przyjął nadto za udowodnione okresy nieskładkowe , 5 miesięcy,19 dni, okresy składkowe 27 lat 10 miesięcy, 8 dni, staż sumaryczny 28 lat 3 miesiące i 27 dni.

/ decyzja k. 12 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 29.05.2024 r. wniósł P. K. profesjonalnie zastępowany przez adwokata wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, iż wbrew zapatrywaniu organu w okresach od 7.07.1980- 4.11.1985 od 11.02.1986 -28.02.1995 pominiętych przez organ rentowy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w konsekwencji na dzień wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych legitymował się wymaganym 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach.

/ odwołanie k. 3-5 akt VIII U 1598/24/

Wydaną na skutek wniesionego odwołania decyzją z dnia 1.07.2024 r. organ rentowy zmienił zaskarżoną decyzje z dnia 24.04.2024 r. w zakresie wymiaru stażu pracy w warunkach szczególnych i ponownie odmówił P. K. prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że odwołujący nie spełniła wszystkich warunków przyznania emerytury pomostowej, określonych w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych oraz nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat.

Zakład uwzględnił do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okres zatrudnienia od 7.07.1980- 4.11.1985, od 1.09.1995 do 8.03.2001 oraz od 11.02.2002 do 31.07.2006 (z wyłączeniem okresów nieskładkowych ) tj łącznie 14 lat 10 miesięcy i 14 dni.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nadal nie został zaliczony okres:

- od 11.02.1986 -28.02.1995 ponieważ w dokumentach występują rozbieżności w zajmowanych przez wnioskodawcę stanowiskach. W zaświadczeniu do kapitału początkowego pracodawca wskazał stanowiska „kierowca, kierowca - dystrybutor” natomiast w świadectwie wykonywania pracy zaliczonej do pierwszej kategorii zatrudnienia „kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony . Ponadto dodatkowe dokumenty tj. angaże nie potwierdzają pracy na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony

Zakład wskazał, iż po 31.12.2008 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze

Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania zakład przyjął nadto za udowodnione okresy nieskładkowe , 1 rok 10 miesięcy,29 dni, okresy składkowe 27 lat 10 miesięcy, 8 dni, staż sumaryczny 29 lat 9 miesięcy i 7 dni.

/ decyzja k. 18 akt ZUS/

Odwołanie także od ww decyzji wniósł P. K. reprezentowany prze profesjonalnego pełnomocnika .

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia w postaci:

- ustalenia, iż w dokumentacji pochodzącej od (...) Sp. z o. o. tj. świadectwie pracy z dnia 28 lutego 1995 r., a także świadectwie wykonywania pracy zaliczanej do pierwszej kategorii utrudnienia z dnia 20 grudnia 1999 r. oraz innych dokumentach zachodzą takie rozbieżności, iż nie jest możliwe ustalenie, na jakim stanowisku zatrudniony był P. K., podczas gdy prawidłowa analiza ww. dokumentacji, w zestawieniu z dotychczasowymi stanowiskami zatrudnienia oraz z doświadczeniem życiowym i zasadami logiki, pozwala bezspornie uznać, iż P. K. w okresie od 11 lutego 1986 r. do 28 lutego 1995 r. wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, tj. na stanowisku wymienionym w załączniku nr 1, wykazie A, dziale VIII, poz. 2 pkt 1 zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG z 1987 r. Nr 4, poz. 7).

2. naruszenie przepisu art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 164 z późn. zm.) w zw. z art. 3 ust. 7 ww. ustawy w zw. z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 z późn. zm.). poprzez ich niezastosowanie i odmówienie ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej, w sytuacji gdy P. K. w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych dysponował 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach.

W uzasadnieniu wskazanego stanowiska dodatkowo podniesiono, że ustawodawca wprowadzając przepisy art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych miał na celu doprowadzenie do sytuacji, w której osoby wykonujące pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o emeryturach pomostowych będą traktowane jako osoby wykonujące pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu tej ustawy - wskazuje na to użycie sformułowania „również” w treści art. 3 ust.7 ustawy, oraz jego umiejscowienie w art. 3, który zawiera także odesłanie do obecnie obowiązującego wykazu prac w szczególnych warunkach.

Odwołujący wskazał także, iż w świetle aktualnego brzmienia art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wystarczyłoby, gdyby ubezpieczony po wejściu w życie ustawy pracował chociażby miesiąc na stanowisku uwzględnionym w wykazie stanowiącym załącznik do ustawy - np. na stanowisku kierowcy autobusu w transporcie publicznym. Tymczasem P. K. co najmniej od 2006 roku dysponuje orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. W związku z powyższym, ubezpieczony od tego okresu ma znacznie utrudnione możliwości zarobkowe - od 2009 r. pracuje jako pracownik ochrony, gdyż jest to jedyna obecnie dostępna możliwość zatrudnienia dla osoby o takim stanie zdrowia. Nadto, ubezpieczony znajduje się w trudnej sytuacji rodzinnej - na utrzymaniu małżonków pozostaje niepełnosprawny umysłowo syn P. K.. Za przyznaniem ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej przemawiają także zasady słuszności.

Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej.

/ odwołanie k. 3-5 akt VIII U 1701/24/

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonych decyzjach.

/ odpowiedzi na odwołanie , k. 17- 18 akt VIII U 1598/24 k. 18-19 akt VIII U 1701/24/

Zarządzeniem z dnia 5.08.2024 r. sprawy z ww. odwołań połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

/ zarządzenie k. 21 akt VIII U 1701/24/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawca P. K. ur. (...) w dniu 25.03.2024 r. wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

/ bezsporne wniosek k. 1-3 akt ZUS/

W rozpoznaniu wskazanego wniosku wydano zaskarżone decyzje. Odmawiając wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostatecznie przyjął za udowodnione okresy: nieskładkowe 1 rok 10 miesięcy,29 dni, okresy składkowe 27 lat 10 miesięcy, 8 dni, staż sumaryczny 29 lat 9 miesięcy i 7 dni, nadto staż pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS od 7.07.1980- 4.11.1985, od 1.09.1995 do 8.03.2001 oraz od 11.02.2002 do 31.07.2006 (z wyłączeniem okresów nieskładkowych ) tj łącznie 14 lat 10 miesięcy i 14 dni.

/ bezsporne/

W okresie od 11.02.1986 -28.02.1995 wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Feniks sp zo.o. na stanowisku kierowca i kierowca dystrybutor.

/świadectwo pracy k. 6 akt ZUS, k. 44 dokumentacja pracownicza k. 7- 7v akt ZUS oraz dokumentacja osobowo - płacowa k. 44-64/

Wnioskodawca legitymuje się świadectwem wykonywania pracy zaliczanej do pierwszej kategorii zatrudnienia za wskazany okres zatrudnienia z dnia 20.12.1999 r. w którym wskazano iż w okresie od 11.02.1986 do 28.02.1995 ww. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w transporcie praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wymienioną w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 Dz.U nr 8 poz. 43 na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wymienionym w wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 1 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7.07.1987 w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

/ świadectwo wykonywania pracy zaliczanej do pierwszej kategorii zatrudnienia k. 8 akt ZUS /

We wskazanym okresie zatrudnienia wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, miał uprawnienia by przewozić substancje niebezpieczne. Jako dystrybutor musiał dodatkowo wyłącznie sam odebrać zamówienie z hurtowni na następne zlecenia, w pozostałym zakresie jego obowiązki nie uległy żadnej zmianie- cały czas jeździł jako kierowca samochodu ciężarowego o wadze pow. 3,5 tony .

/ zeznania świadka B. K. protokół z rozprawy z dnia 2.09.2024 r 00:03:35-00:09:28, zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 2.09.2024 r 00:09:28- 00:15:34/

Po 31.12.2008 r. wnioskodawca nie pracował w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

/bezsporne/

Wnioskodawca od 2006 r. jest osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jest w stanie podejmować zatrudnienie wyłącznie w warunkach pracy chronionej. Ma pod opieką niepełnosprawnego syna.

/ bezsporne orzeczenia o stopniu niepełnosprawności k. 11-16 akt VIII U 1701/24 oraz k. 10-15 dokumenty k. 7-10 akt VIII U 1701/24

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1696), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku.

Podkreślić należy, że ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny emerytura pomostowa ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem, w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (uzasadnienie wyroku z dnia 16 marca 2010 r., K 17/09, (...) 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 4 ustawy prawo do emerytury pomostowej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) (uchylony)

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

7) (uchylony)

Zgodnie z art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z art. 4 wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez ustawę stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawa o emeryturach pomostowych.

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 i art. 5-12;

3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

Należy podkreślić, iż jedynie łączne spełnienie wszystkich przesłanek uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt III AUa 252/12 wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, III AUa 1664/12). Innymi słowy nie spełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W niniejszym postępowaniu organ rentowy kwestionował fakt spełnienia poszczególnych wymogów wynikających z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wskazując na brak wykazania przez wnioskodawcę okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat w rozumieniu art. 3 ust. 1 ww. ustawy lub art. 32 i art. 33 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nadto podnosił, iż po dniu 31.12.2008 ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Natomiast odwołujący twierdził, iż prawo do emerytury pomostowej winno mu zostać przyznane, bowiem po uwzględnieniu dodatkowo wskazanego przez niego okresu zatrudnienia w zakładzie (...) sp zo.o. od 11.02.1986 -28.02.1995, w którym miał na niezmienionych zasadach pracować na stanowisku kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, tj wykonywać pracę wymienioną wykazie A dział VIII pkt 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 (Dz. U. nr 8 poz 43 ze zm) oraz na stanowisku wymienionym dziale VIII poz. 2 pkt 1 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7.07.1987 w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego - spełnia wymóg posiadania 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Jednocześnie podnieść należy, że w toku procesu nie było kwestionowane, że wnioskodawca po dniu wejścia w życie ustawy tj. po 31.12.2008 r. nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W ocenie Sądu - tylko wobec już bezspornego faktu, braku wykonywania przez wnioskodawcę po 31.12.2008 r. pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, ww. nie spełniał przesłanek do przyznania dochodzonego świadczenia z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych. Z tych też względów na gruncie niniejszego postepowania całkowicie zbędnym było ustalanie czy praca w spornym okresie od od 11.02.1986 -28.02.1995, w Feniks sp zo.o. na stanowisku kierowcy, kierowcy - dystrybutora była pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS . W tym stanie rzeczy na gruncie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do świadczenia wnioskodawcy i tak bowiem było wyłączone.

Wnioskodawca nie spełniał też przesłanek do nabycia prawa do emerytury pomostowej z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Wskazać należy, iż według tego przepisu wnioskodawca musiałby w dniu wejścia w życie ustawy wykazać wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Prawo do emerytury pomostowej może bowiem nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy pomostowej (vide m.in. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13).

Osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.). /Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 4 grudnia 2013 r. II UK 159/13/

Przepis art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy definiują prace w szczególnych warunkach, których wykaz określa załącznik nr 1 do ustawy oraz prace o szczególnym charakterze, których wykaz określa załącznik nr 2 do ustawy. Przy czym wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu, co oznacza, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" nie mogą posiadać inne prace, choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem. Nie ma podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze nie może być kwalifikowany jako okres pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu aktualnie obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych). Jedynie ubezpieczonym, którzy po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej (tj. spełniali wymóg z art. 4 pkt 6 ustawy pomostowej), ustawodawca w art. 4 pkt 2 i 5 ustawy pomostowej przewidział możliwość doliczenia do 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych i szczególnym charakterze także okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. /Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 lutego 2024 r., (...) 349/22 Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 lutego 2023 r., I (...) 193/22/

Jak wskazano wyżej ustawa o emeryturach pomostowych znacznie zawęziła rodzaje prac i stanowiska, na których wykonuje się prace w warunkach szczególnych w porównaniu do tych prac i stanowisk, jakie zawiera wykaz A, będący załącznikiem do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Ustawa o emeryturach pomostowych w załącznikach 1 i 2 zawiera własne określenia prac w warunkach szczególnych. Nie wszystkie prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 i 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawniają obecnie do emerytury pomostowej. Znaczenie mają tylko prace wymienione w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych. /III AUa 158/21 - wyrok SA Lublin z dnia 26-10-2021/

Na gruncie rozpoznawanego przypadku wnioskodawca wywodził, iż w całym okresie zatrudnienia w zakładzie (...) sp zo.o. od 11.02.1986 -28.02.1995, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował niezmiennie na stanowisku kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Abstrahując od faktu czy wskazany okres zatrudnienia w świetle dostępnej dokumentacji może być traktowany jako praca w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tj. na podstawie przepisów dotychczasowych, podnieść należy, iż praca ta nie jest pracą w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Praca kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, którą ubezpieczony miał wówczas wykonywać nie jest zaliczana do pracy w warunkach szczególnych na gruncie ustawy o emeryturach pomostowych, nie występuje w załączniku do tej ustawy. Wnioskodawca nie wykazał zatem, że na dzień wejścia w życie ustawy ma wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej tj. przesłanki warunkującej wypłatę świadczenia z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego ubezpieczony nie spełniał wszystkich wymagań warunkujących przyznanie prawa do dochodzonego świadczenia - po dniu 31.12.2008 nie świadczył pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, alternatywnie na dzień wejścia w życie ustawy nie legitymował się wymaganym 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zakreślonym brzmieniem tych przepisów. W konsekwencji słusznym jest stanowisko organu rentowego, iż odwołującemu się nie przysługuje prawo do emerytury pomostowej gdyż nie spełniania ona warunków określonych w art. 4, czy art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Bez wpływu na ta ocenę pozostaje okoliczność, iż wnioskodawca faktycznie z uwagi na stan zdrowia w sytuacji życiowej w jakiej się znalazł od 2006 r. nie mógł i obecnie nie może podejmować innego zatrudnienia niż w warunkach pracy chronionej. Powyższe w świetle powołanych przepisów nie ma bowiem żadnego przełożenia na wynik rozstrzygnięcia. Wskazane okoliczności, w świetle zasad współżycia społecznego nie mogą stanowić podstawy przyznania świadczenia z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Prawo to opiera się bowiem na normach bezwzględnie obowiązujących, to jest ściśle określających warunki otrzymania poszczególnych uprawnień i wykluczających odwołanie do zasad słuszności. Podstawą przyznania świadczeń z ubezpieczenia społecznego mogą być tylko przepisy prawa, a nie zasady współżycia społecznego. (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 grudnia 1998 r. II UKN 379/98 Legalis Numer 45844).

Na marginesie jedynie podnieść należy iż z tytułu pracy w szczególnych warunkach po osiągnięciu wieku emerytalnego wnioskodawca może co najwyżej dochodzić prawa do rekompensaty - art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc odwołania wnioskodawcy jako bezzasadne oddalił.