VIII U 1518/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2025-02-10
Sygnatura akt VIII U 1518/24
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 22 maja 2024 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Z. na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497) stwierdził, że D. G. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 1 773,54 zł, w tym z tytułu:
-
-
składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numer deklaracji 01-39 za okres 2023-12 do 2024-04 w kwocie 1 773,54 zł;
-
-
odsetek za zwłokę 0,00 zł.
Jednocześnie ZUS wskazał, że na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, odsetki naliczane będą nadal do dnia zapłaty włącznie z tym dniem. Odsetki za zwłokę naliczane są na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).
(decyzja – k. bez numeru pliku I akt ZUS)
Odwołanie od przedmiotowej decyzji złożył D. G., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżając ją w całości. Decyzji zarzucono:
1. obrazę art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, a to wobec określeniu zaległości D. G. w składkach na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r., podczas gdy składki te zostały przez płatnika w całości zapłacone;
2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcie polegający na nietrafnym oraz całkowicie dowolnym ustaleniu, że D. G. posiada zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r., podczas gdy składki te zostały w całości opłacone.
Podnosząc powyższe zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania w sprawie określenia zadłużenia D. G. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r. oraz zasądzenie od organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Inspektoratu w Z. na rzecz D. G. zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wykonywanego przez adwokata.
(odwołanie – k. 3-5)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację wskazaną w zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie od płatnika składek kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie organ wyjaśnił, że nie kwestionuje faktu otrzymania kwot widniejących na wydrukach i kopiach dokumentów załączonych do odwołania. Natomiast ubezpieczony posiada wieloletnie zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne z racji wcześniej prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Dlatego też wpłaty dokonane przez płatnika w 2024 r. z tytułu jego zobowiązań składkowych na ubezpieczenie zdrowotne zostały zaliczone na poczet jego zaległości na FUZ powstałe w latach ubiegłych, skutkiem czego skarżący ma wskazane w zaskarżonej decyzji zadłużenie z tytułu składek FUZ należnych za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r.
(odpowiedź na odwołanie – k. 17-17 verte)
Pismem procesowym z dnia 23 sierpnia 2024 r. pełnomocnik ubezpieczonego wskazał, że kwestionuje prawidłowość rozliczenia wskazaną przez organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie.
(pismo procesowe z dnia 23 sierpnia 2024 r. – k. 26-27)
Na rozprawie z dnia 15 listopada 2024 r. ubezpieczony wskazał, że w jego ocenie należności z 2008 r. się przedawniły. W latach 2009-2015 przebywał w C.. W związku z powyższym nie wie, czy było prowadzone wobec niego jakieś postępowanie. Nie wiedział również o obowiązku informowania organu rentowego o zmianie adresu. Jednocześnie ubezpieczony negował, że był właścicielem jakiejkolwiek nieruchomości.
(stanowisko ubezpieczonego na rozprawie z dnia 15 listopada 2024 r. e-protokół (...):01:03-00:08:00 – koperta k. 33)
Na ostatniej rozprawie z dnia 14 stycznia 2025 r. pełnomocnik ubezpieczonego poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
(stanowiska końcowe stron na rozprawie z dnia 14 stycznia 2025 r. e-protokół (...):07:50 - 00:08:02 – koperta k. 56)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
W grudniu 2023 r. D. G. podjął prowadzenie działalności gospodarczej pod firmą (...), która była zawieszona od dnia 31 października 2019 r.
(bezsporne)
Ubezpieczony przelał na numer rachunek bankowego organu rentowego:
-
-
w dniu 15 stycznia 2024 r. kwotę 314,10 zł tytułem „ZUS za (...) KARO D. G.”,
-
-
w dniu 15 lutego 2024 r. kwotę 314,10 zł tytułem „ZUS za (...)”,
-
-
w dniu 8 marca 2024 r. kwotę 381,78 zł tytułem „ZUS za (...)”,
-
-
w dniu 9 kwietnia 2024 r. kwotę 381,78 zł tytułem „ZUS za (...)”,
-
-
w dniu 17 maja 2024 r. kwotę 381,78 zł tytułem „ZUS za (...)”
(bezsporne, a nadto potwierdzenia przelewów – k. 11-12, przekazy – k. 13-15)
Decyzją z dnia 22 maja 2024 r. znak (...) organ rentowy stwierdził, że D. G. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 1 773,54 zł, w tym z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numer deklaracji 01-39 za okres 2023 - 12 do 2024-04 w kwocie 1 773,54 zł;
(decyzja – k. bez numeru pliku I akt ZUS)
Na dzień 22 maja 2024 r. (tj. dzień wydania zaskarżonej decyzji) ubezpieczony posiadał zaległości w ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 30 747,85 zł (w tym odsetki za zwłokę, koszty upomnień i koszty egzekucyjne), na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 15 030,74 zł (w tym odsetki za zwłokę, koszty upomnień i koszty egzekucyjne) oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 2 873,76 zł (w tym odsetki za zwłokę, koszty upomnień i koszty egzekucyjne).
(zestawienia zaległości – k. 38-43)
Wpłaty dokonane przez ubezpieczonego w 2024 r. z tytułu jego zobowiązań składkowych na ubezpieczenie zdrowotne zostały zaliczone przez organ rentowy na poczet jego zaległości powstałych w latach ubiegłych, skutkiem czego skarżący ma wskazane w zaskarżonej decyzji zadłużenie z tytułu składek FUZ należnych za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r.
Wpłaty zostały rozliczone w następujący sposób:
1) wpłata 314,10 zł z dnia 15 stycznia 2024 r.:
-
-
57,68 zł zaliczone na okres (...) (FUS składki);
-
-
63,00 zł zaliczone na okres (...) (FUS odsetki za zwłokę);
-
-
126,42 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki);
-
-
67,00 zł zaliczone na okres (...) (FUZ odsetki za zwłokę);
2) wpłata 314,10 zł z dnia 15 lutego 2024 r.:
-
-
164,51 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki);
-
-
90,00 zł zaliczone na okres (...) (FUZ odsetki za zwłokę);
-
-
38,39 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki)
-
-
21,20 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
3) wpłata 381,78 zł z dnia 8 marca 2024 r.:
-
-
246,78 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki);
-
-
135,00 zł zaliczone na okres (...) (FUZ odsetki za zwłokę);
4) wpłata 381,78 zł z dnia 9 kwietnia 2024 r.:
-
-
57,15 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki);
-
-
153,73 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki);
-
-
85,00 zł zaliczone na okres (...) (FUZ odsetki za zwłokę);
-
-
85,90 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
5) wpłata 285,90 zł z dnia 19 kwietnia 2024 r.:
-
-
42,50 zł zaliczone na okres (...) (FUS koszty egzekucyjne);
-
-
41,20 zł zaliczone na okres (...) (FUS koszty egzekucyjne);
-
-
55,00 zł zaliczone na okres (...) (FUS koszty egzekucyjne);
-
-
55,00 zł zaliczone na okres (...) (FUS koszty egzekucyjne);
-
-
54,40 zł zaliczone na okres (...) (FUS koszty egzekucyjne);
-
-
37,80 zł zaliczone na okres (...) (FUS koszty egzekucyjne);
6) wpłata 381,78 zł dnia 17 maja 2024 r.:
-
-
22,30 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
11,40 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
17,90 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
23,70 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
23,60 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
24,00 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
24,60 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne);
-
-
134,98 zł zaliczone na okres (...) (FUZ składki);
-
-
77,00 zł zaliczone na okres (...) (FUZ odsetki za zwłokę);
-
-
22,30 zł zaliczone na okres (...) (FUZ koszty egzekucyjne).
Suma składek – FUS (ubezpieczenia społeczne) – 57,68 zł, FUZ (ubezpieczenie zdrowotne) – 921,96 zł. Suma odsetek – 517,00 zł. Suma kosztów egzekucyjnych – 562,80 zł.
(sposób rozliczenia wpłat – k. 37-37 verte)
W 2010 r. do ubezpieczonego zostały wysłane upomnienia w związku z niezapłaceniem przez niego składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres listopad 2009 r. – marzec 2010 r. Ubezpieczony odebrał osobiście w/w upomnienia.
(upomnienia – k. bez numeru pliku II akt ZUS, potwierdzenie odbioru - k. bez numeru pliku II akt ZUS)
W zakresie zaległości na składki na ubezpieczenia społeczne:
1. odnośnie miesięcy lipiec 2008 r. – luty 2009 r. – 4 września 2009 r. uprawomocniła się decyzja o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie, egzekucja trwa do nadal;
2. odnośnie miesięcy marzec 2009 r. – sierpień 2010 r. – 20 sierpnia 2013 r. doręczone zostało upomnienie, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie, egzekucja trwa do nadal;
3. odnośnie września 2010 r. – 3 listopada 2010 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
4. odnośnie miesięcy październik 2010 r. – kwiecień 2011 r. – 15 czerwca 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
5. odnośnie miesięcy maj 2011 r. – lipiec 2011 r. – 22 sierpnia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
6. odnośnie sierpnia 2011 r. – 21 października 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
7. odnośnie września 2011 r. – 22 listopada 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
8. odnośnie października 2011 r. – 21 grudnia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
9. odnośnie listopada 2011 r. – 12 stycznia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
10. odnośnie grudnia 2011 r. – 21 lutego 2012 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
11. odnośnie stycznia 2012 r. – 13 marca 2012 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
12. odnośnie miesięcy wrzesień 2012 r. – październik 2012 r. – 27 grudnia 2012 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
13. odnośnie miesięcy listopad 2012 r. – grudzień 2012 r. – 7 maja 2013 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
14. odnośnie stycznia 2013 r. – 15 września 2016 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
15. odnośnie miesięcy czerwiec 2018 r. – luty 2019 r. – 2 kwietnia 2019 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, egzekucja trwa do nadal;
16. odnośnie miesięcy marzec 2019 r. – lipiec 2019 r. – 28 sierpnia 2019 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, egzekucja trwa do nadal;
17. odnośnie miesięcy sierpień 2019 r. – październik 2019 r. – 30 stycznia 2020 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, egzekucja trwa do nadal;
(tytuły wykonawcze - k. 1-96, k. 99-134, k. 137-184, k. 187-198, k. 239-250,k. 265-288, k. 307-318, k. 362-474, k. 477-504, k. 653-668, k. 693-704, k. 717-724 pliku III akt ZUS, potwierdzenie odbioru tytułów wykonawczych i zajęć przez płatnika - k. 97-98, k. 135-136, k. 185-186, k. 199-200, k. 213-214, k. 233-234, k. 257-258, k. 295-296, k. 505-506, k. 519-520, k. 549-550, k. 645-646, k. 734-735, k. 894-895 pliku III akt ZUS, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z 7 marca 2012 r. - k 201-2012 pliku III akt ZUS, zawiadomienia o zajęciu rachunku - k. 219-230, k. 251-256, k. 289-294, k. 507-518, k. 543-546, k. 633-644, k. 669-688, k. 705-712, k. 725-732, k. 742-893 pliku III akt ZUS, zwrot niepodjętej korespondencji - k. 319 - 320, k. 475-476, k. 689-690, k. 709-714 pliku III akt ZUS, ewidencja tyt. wykonawczych - k. 329-334, k. 351-354, k. 529-532, k. 537-542 pliku III akt ZUS, zawiadomienie komornika o wszczęciu egzekucji z nieruchomości - k. 527-528 pliku III akt ZUS, postanowienia komornika - k. 561-632 pliku III akt ZUS)
W zakresie zaległości na składki na ubezpieczenie zdrowotne:
1. odnośnie miesięcy sierpień 2008 r. – luty 2009 r. – 4 września 2009 r. uprawomocniła się decyzja o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie, egzekucja trwa do nadal;
2. odnośnie miesięcy marzec 2009 r. – sierpień 2010 r. – 20 sierpnia 2013 r. doręczone zostało upomnienie, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie, egzekucja trwa do nadal;
3. odnośnie września 2009 r. – 3 listopada 2010 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
4. odnośnie miesięcy październik 2010 r. – kwiecień 2011 r. – 15 czerwca 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
5. odnośnie miesięcy maj 2011 r. – lipiec 2011 r. – 22 sierpnia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
6. odnośnie sierpnia 2011 r. – 21 października 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
7. odnośnie września 2011 r. – 22 listopada 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
8. odnośnie października 2011 r. – 21 grudnia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
9. odnośnie listopada 2011 r. – 12 stycznia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
10. odnośnie grudnia 2011 r. – 21 lutego 2012 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
11. odnośnie stycznia 2012 r. – 13 marca 2012 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
12. odnośnie października 2019 r. – 30 stycznia 2020 r. wszczęte zostało postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, egzekucja trwa do nadal.
(tytuły wykonawcze - k. 1-96, k. 99-134, k. 137-184, k. 187-198, k. 239-250,k. 265-288, k. 307-318, k. 362-474, k. 477-504, k. 653-668, k. 693-704, k. 717-724 pliku III akt ZUS, potwierdzenie odbioru tytułów wykonawczych i zajęć przez płatnika - k. 97-98, k. 135-136, k. 185-186, k. 199-200, k. 213-214, k. 233-234, k. 257-258, k. 295-296, k. 505-506, k. 519-520, k. 549-550, k. 645-646, k. 734-735, k. 894-895 pliku III akt ZUS, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z 7 marca 2012 r. - k 201-2012 pliku III akt ZUS, zawiadomienia o zajęciu rachunku - k. 219-230, k. 251-256, k. 289-294, k. 507-518, k. 543-546, k. 633-644, k. 669-688, k. 705-712, k. 725-732, k. 742-893 pliku III akt ZUS, zwrot niepodjętej korespondencji - k. 319 - 320, k. 475-476, k. 689-690, k. 709-714 pliku III akt ZUS, ewidencja tyt. wykonawczych - k. 329-334, k. 351-354, k. 529-532, k. 537-542 pliku III akt ZUS, zawiadomienie komornika o wszczęciu egzekucji z nieruchomości - k. 527-528 pliku III akt ZUS, postanowienia komornika - k. 561-632 pliku III akt ZUS)
W zakresie zaległości na składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:
1. odnośnie miesięcy sierpień 2008 r. – luty 2009 r. – 4 września 2009 r. uprawomocniła się decyzja o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie, egzekucja trwa do nadal;
2. odnośnie miesięcy marzec 2009 r. – sierpień 2010 r. – 20 sierpnia 2013 r. doręczone zostało upomnienie, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie, egzekucja trwa do nadal;
3. odnośnie września 2009 r. – 3 listopada 2010 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
4. odnośnie miesięcy październik 2010 r. – kwiecień 2011 r. – 15 czerwca 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
5. odnośnie miesięcy maj 2011 r. – lipiec 2011 r. – 22 sierpnia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
6. odnośnie sierpnia 2011 r. – 21 października 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
7. odnośnie września 2011 r. – 22 listopada 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
8. odnośnie października 2011 r. – 21 grudnia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
9. odnośnie listopada 2011 r. – 12 stycznia 2011 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
10. odnośnie grudnia 2011 r. – 21 lutego 2012 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
11. odnośnie stycznia 2012 r. – 13 marca 2012 r. doręczone zostało upomnienie, 27 czerwca 2013 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
13. odnośnie lipca 2012 r. – 18 września 2012 r. wszczęte zostało postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
14. odnośnie miesięcy sierpień 2012 r. – październik 2012 r. – 27 grudnia 2012 r. wszczęte zostało postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
15. odnośnie miesięcy listopad 2012 r. – grudzień 2012 r. – 7 maja 2013 r. wszczęte zostało postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal;
16. odnośnie stycznia 2013 r. – 15 września 2016 r. wszczęte zostało postępowanie w sprawie wydania decyzji o wys. zadłużenia, 21 października 2014 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, 11 lutego 2019 r. doręczone zostało zajęcie rachunku bankowego, egzekucja trwa do nadal.
(tytuły wykonawcze - k. 1-96, k. 99-134, k. 137-184, k. 187-198, k. 239-250,k. 265-288, k. 307-318, k. 362-474, k. 477-504, k. 653-668, k. 693-704, k. 717-724 pliku III akt ZUS, potwierdzenie odbioru tytułów wykonawczych i zajęć przez płatnika - k. 97-98, k. 135-136, k. 185-186, k. 199-200, k. 213-214, k. 233-234, k. 257-258, k. 335-336, k. 373-374, k. 399-400, k. 505-506, k. 519-520, k. 549-550, k. 645-646, k. 733-734, k. 894-895 pliku III akt ZUS, zawiadomienia o zajęciu wierzytelności z 7 marca 2012 r. - k 201-212 pliku III akt ZUS, zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego - k. 219-230, k. 251-256, k. 289-294, k. 507 - 518, k. 543-546, k. 633-644, k. 669-688, k. 705-712, k. 725-732, k. 742-893 pliku III akt ZUS, zwrot niepodjętej korespondencji - k. 319 - 320, k. 475-476, k. 689-690, k. 713-714 pliku III akt ZUS, ewidencja tyt. wykonawczych - k. 329-334, k. 343-350, k. 529-532, k. 537-540 pliku III akt ZUS, zawiadomienie komornika o wszczęciu egzekucji z nieruchomości - k. 523-524 pliku III akt ZUS, postanowienia komornika o umorzeniu egzekucji - k. 565-632 pliku III akt ZUS)
Na nieruchomości oznaczonej nr KW (...) będącej własnością ubezpieczonego dokonane zostało zabezpieczenie hipoteczne ze względu na zaległości skarżącego z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 13 194,00 zł za okres od czerwca 2008 r. do października 2009 r. na podstawie tytułów wykonawczych nr H- (...) do H- (...), w kwocie 4 085,90 zł za okres od listopada 2009 r. do marca 2010 r. na podstawie tytułów wykonawczych nr H- (...) do H- (...), w kwocie 31 941,30 za okres od kwietnia 2010 r. do stycznia 2012 r. na podstawie tytułów wykonawczych nr H- (...) do H - (...).
(wydruk z KW (...) – k. 50-52)
Prawomocnymi decyzjami z dnia 29 lipca 2009 r., 28 października 2016 r., 2 października 2019 r., 31 maja 2019 r., 9 marca 2020 r. organ rentowy ustalił wysokości zadłużenia płatnika składek za okresy wskazane w w/w decyzjach. Decyzje zostały osobiście odebrane przez ubezpieczonego poza decyzją z dnia 28 października 2016 r. – doręczoną w trybie art. 44 k.p.a.
(decyzje z dnia 29 lipca 2009 r., 28 października 2016 r., 2 października 2019 r., 31 maja 2019 r., 9 marca 2020 r. – k. bez numeru pliku II akt ZUS)
Prawomocną decyzją z dnia 5 czerwca 2023 r., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 1 czerwca 2023 r., organ rentowy odmówił odwołującemu wydania zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek na ubezpieczenia ze względu na fakt zalegania przez płatnika składek na FUS w łącznej kwocie 28 241,64 zł za okres od lipca 2008 r. do października 2019 r., na FUZ w łącznej kwocie 13 070,46 zł za okres od sierpnia 2008 r. do października 2019 r. i na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie 2 329,36 zł za okres od sierpnia 2008 r. do października 2019 r. Decyzja została odebrana osobiście przez ubezpieczonego.
(wniosek płatnika składek o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek - k. bez numeru pliku II akt ZUS, decyzja z dnia 5 czerwca 2023 r. – k. bez numeru pliku II akt ZUS)
W dniu 27 lipca 2023 r. organ rentowy, na skutek wniosku ubezpieczonego z dnia 10 lipca 2023 r. o rozliczenie konta, sporządził zestawienie należności nieopłaconych przez płatnika składek na poszczególne fundusze ubezpieczeniowe.
(pismo organu rentowego z dnia 27 lipca 2023 r. wraz z zestawieniem – k. bez numeru pliku II akt ZUS)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych uznając, że treść dokumentów i ich forma nie budziły zastrzeżeń i wątpliwości, jak również nie ujawniły się takie okoliczności, które należałoby brać pod uwagę z urzędu, a które podważałyby wiarygodność tej kategorii dowodów i godziły w ich moc dowodową.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 497 z późn. zm., dalej: ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawa systemowa) obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu – podlegają m. in. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.
Na podstawie art. 13 ust. 4 powołanej ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
Artykuł 11 ust. 2 ustawy stanowi zaś, że dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym
i rentowymi prowadzące pozarolniczą działalność (w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5).
Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt. 1c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 146) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
Jak stanowi zaś art. 32 powołanej wcześniej ustawy systemowej do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.
Płatnik składek na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych jest obowiązany według zasad wynikających
z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.
Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy systemowej płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:
1) do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;
2) do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
3) do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.
Stosownie do art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.
W przedmiotowej sprawie decyzją z dnia 22 maja 2024 r. organ rentowy stwierdził, że D. G. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Z w/w decyzją nie zgodził się ubezpieczony wskazując, że w/w składki zostały przez niego w całości opłacone.
W toku trwania przedmiotowego postępowania organ rentowy wyjaśnił, że nie kwestionuje dokonania przez ubezpieczonego przelewów na w/w składki, jednak wpłaty dokonane przez ubezpieczonego w 2024 r. z tytułu jego zobowiązań składkowych na ubezpieczenie zdrowotne zostały zaliczone przez organ rentowy na poczet jego zaległości powstałych w latach ubiegłych, skutkiem czego skarżący ma wskazane w zaskarżonej decyzji zadłużenie z tytułu składek FUZ należnych za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r. Powyższe rozliczenie zostało zakwestionowane przez ubezpieczonego, który podnosił, że w jego ocenie należności z 2008 r. się przedawniły. W latach 2009-2015 przebywał w C.. W związku z powyższym nie wie, czy było prowadzone wobec niego jakieś postępowanie. Nie wiedział również o obowiązku informowania organu rentowego o zmianie adresu. Jednocześnie ubezpieczony negował, że był właścicielem jakiejkolwiek nieruchomości.
Zdaniem Sądu, w świetle całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, działanie organu rentowego znajduje oparcie w obowiązujących przepisach, a zaskarżona decyzja jest prawidłowa.
Na wstępie odnosząc się do zarzutu przedawnienia należności z tytułu zaległych składek przypomnienia wymaga, że przedawnienie należności z tytułu składek reguluje art. 24 ustawy systemowej.
Przepis ten znajduje zastosowanie wprost do składek na ubezpieczenia społeczne, zaś odpowiednio do składek na ubezpieczenie zdrowotne (art. 93 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki z zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Fundusz Pracy, a także Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art. 32 ustawy systemowej).
Obecne brzmienie art. 24 ust. 4 zostało nadane przez ustawę z 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2011 r. nr 138, poz. 808) zmieniającą ustawy systemowej z dniem 20 lipca 2011 r., a następnie przez ustawę z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. z 2011 r., nr 232, poz. 1378, dalej: u.r.n.o.) z dniem 1 stycznia 2012 r.
Od 1 stycznia 2012 r. należności te ulegają więc przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne.
Co do należności wcześniejszych zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 roku – należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-5d.
Z dniem 1 stycznia 2012 r., na podstawie art. 11 pkt 1 ustawy o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U Nr 232, poz.1378 z późn.zm.) zmieniającego treść art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, skrócony został więc okres przedawnienia składek na ubezpieczenia społeczne z 10 do 5 lat.
Ponieważ bieg przedawnienia części spornych należności składkowych z tytułu ubezpieczenia rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy kluczowe znaczenie ma też art. 27 powyższej ustawy regulujący zagadnienia intertemporalne. Zgodnie z jego ust.1, do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 24 ust.4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r.
Wedle zatem zasady wynikającej z tego przepisu do należności składkowych nieprzedawnionych do 1 stycznia 2012 r. (wedle starych zasad z zastosowaniem 10-letniego okresu przedawnienia) ma zastosowanie 5-letni termin przedawnienia, z tym jednakże bardzo istotnym zastrzeżeniem, że liczy się go nie od daty ich wymagalności, tak jak o tym stanowi art.24 ust.4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ale od dnia 1 stycznia 2012 r.
Wyjątek od tej zasady ustanawia ust. 2 przywołanego przepisu, stosownie do którego jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Powołana regulacja oznacza, że wybór odpowiedniego terminu przedawnienia 5-letniego (liczonego od dnia 1 stycznia 2012 r.) lub 10-letniego (liczonego od daty wymagalności składki) - zależy od tego, który z nich upłynie wcześniej (por. wyrok SN z dnia 29 maja 2013 roku I UK 613/12, opubl. LEX nr 1438529, wyrok S.A. w Poznaniu z dnia 24 czerwca 2014 roku III Aua 1800/13, opubl. LEX nr 1567055)
Niezależnie od tego wskazać należy, że termin przedawnienia należności w przypadkach określonych w art. 24 ust. 5a-6 ustawy systemowej ulega przerwaniu lub zawieszeniu. Przerwanie biegu przedawnienia ma ten skutek, że po ustaniu okoliczności powodującej przerwanie biegu przedawnienia, termin przedawnienia biegnie od nowa. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia sprawia zaś, że w terminie przedawnienia nie uwzględnia się co prawda okresu, w którym bieg przedawnienia był zawieszony, ale uwzględnia się okres przedawnienia, który poprzedzał okres zawieszenia (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 17 lipca 2014 r., III AUa 175/14, LEX nr 1496038).
Zmiana stanu prawnego wprowadzona od 1 stycznia 2003 r. przez dodanie art. 24 ust. 5b ustawy systemowej dotyczyła zawieszenia terminu przedawnienia. Przepis ten przewidywał zawieszenie biegu terminu przedawnienia, od dnia wszczęcia do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego oraz sądowego, z wyłączeniem wcześniejszych faz postępowania. Na skutek kolejnej nowelizacji przepisów od 1 lipca 2004 r. ustawodawca rozszerzył zakres zawieszenia biegu terminu przedawnienia na okres od podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego.
Należy zauważyć, że stosownie do treści art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej termin wymagalności składek to odpowiednio każdy następny dzień po terminie płatności.
Stosownie do obowiązującego art. 24 ust. 5b ustawy systemowej bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego.
Zawieszenie biegu terminu przedawnienia może być dłuższe niż okres przedawnienia należności z tytułu składek, określony w art. 24 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Mając na względzie powyższe przede wszystkim należy wskazać, iż pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności składkowych nie musi być czynność stricte egzekucyjna, czyli aż zajęcie rachunku bankowego dłużnika. Konsekwentnie, warunkiem stwierdzenia istnienia takiej czynności w rozumienia art. 24 ust. 5b u.s.u.s. nie jest też skuteczność egzekucji. Słowo "zmierzać" oznacza dążenie do czegoś. Tym samym, w sprawie mogą to być czynności poprzedzające czynności ściśle egzekucyjne, zatem wcześniejsze niż podjęte oraz prowadzone przez organ egzekucyjny i skierowane bezpośrednio na wykonanie tytułu wykonawczego (egzekucyjnego) (por. wyrok SN z 7.02.2024 r., I (...) 52/23, LEX nr 3701114).
Przedawnienie należności składkowych należy oceniać według stanu prawnego, który obowiązywał w dniu upływu terminu przedawnienia, uwzględniając zdarzenia powodujące nierozpoczęcie, zawieszenie lub przerwanie biegu tego terminu, a także podjęte działania mające wpływ na wydłużenie terminu wymagalności należności. Na gruncie zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ustawodawca przyjął, że do zawieszenia biegu terminu przedawnienia wystarczające jest podjęcie czynności zmierzającej do wyegzekwowania zaległości. Czynnością zmierzającą do ściągnięcia należności jest niewątpliwie wystawienie tytułu wykonawczego przez właściwy organ, ale za czynności zmierzające do ściągnięcia należności mogą być uznane również inne czynności, tj. orzeczenia, pisma kierowane do strony itp., z których treści czy uzasadnienia wynika bezpośrednio, że zmierzają one do ściągnięcia należności. Taką czynnością jest doręczenie upomnienia z zagrożeniem wszczęcia postępowania egzekucyjnego w rozumieniu art. 15 § 1 u.p.e.a. (por. wyrok NSA z 5.04.2024 r., I (...) 561/20, LEX nr 3718785).
Upomnienie zatem należy uznać za obligatoryjny element postępowania egzekucyjnego, bez którego egzekucja skutecznie nie może być wszczęta i prowadzona. Jest więc ono pierwszą i bezwzględnie konieczną czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności z tytułu składek. Bowiem bez doręczenia upomnienia wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie byłoby możliwe. Czynność ta mieści się zatem w dyspozycji art. 24 ust. 5b u.s.u.s. Doręczenie takiego upomnienia zawiesza bieg terminu przedawnienia do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego (por. wyrok NSA z 5.04.2024 r., I (...) 561/20, LEX nr 3718785).
W tym miejscu należy podkreślić, iż organ rentowy niewątpliwie podjął czynności zmierzające do wyegzekwowania zaległości, wysyłając do ubezpieczonego upomnienia, decyzje dotyczące zadłużenia oraz tytuły wykonawcze. Przede wszystkim należy jednak zauważyć, że z dokumentów znajdujących się w aktach rentowych jednoznacznie wynika, że z tytułu zaległości na składki przeciwko ubezpieczonemu zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne poprzez potrącanie należności z rachunku bankowego na rzecz wierzyciela Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł..
Zaznaczenia przy tym wymaga, iż Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko wyrażone przez Wojewódzki Sądu Administracyjnego w S. w wyroku z dnia 2 lutego 2023 r. (I SA/Sz 764/22, LEX nr 3503003), zgodnie z którym sąd choć zauważa, że okres prowadzonego przez organ postępowania egzekucyjnego jest bardzo długi, a aktywność organu nieznaczna, to jednak zgodnie z art. 24 ust. 5b u.s.u.s. pozostaje to bez wpływu na skuteczność zawieszenia terminu przedawnienia w rozpoznawanej sprawie.
Nie można również tracić z pola widzenia, że na nieruchomości oznaczonej nr KW (...) będącej własnością ubezpieczonego dokonane zostało zabezpieczenie hipoteczne ze względu na zaległości skarżącego z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 13 194,00 zł za okres od czerwca 2008 r. do października 2009 r. na podstawie tytułów wykonawczych nr H- (...) do H- (...), w kwocie 4 085,90 zł za okres od listopada 2009 r. do marca 2010 r. na podstawie tytułów wykonawczych nr H- (...) do H- (...), w kwocie 31 941,30 za okres od kwietnia 2010 r. do stycznia 2012 r. na podstawie tytułów wykonawczych nr H- (...) do H - (...).
Zgodnie zaś z art. 24 ust. 5 ustawy systemowej nie ulegają przedawnieniu należności z tytułu składek zabezpieczone hipoteką lub zastawem, jednakże po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia.
Tym samym zarzut przedawnienia podnoszony przez odwołującego należy uznać za chybiony.
W dalszej kolejności zauważenia wymaga, że o tym, na poczet jakiej należności zaliczona zostaje wpłata decyduje nie wola płatnika, ale przepisy prawa, które organy administracji publicznej są obowiązane stosować. Stosownie do § 12 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1771 z późn. zm.) Zakład dokonuje rozliczenia dokonanej przez płatnika składek wpłaty na koncie płatnika i zewidencjonowania danych na koncie ubezpieczonego za dany miesiąc kalendarzowy na podstawie deklaracji oraz raportów lub deklaracji korygującej i raportów korygujących, w części przypadającej na dany fundusz według podziału ustalonego zgodnie z § 7 ust. 1. Natomiast w myśl do § 12 ust. 2 rozporządzenia, kwota wpłaty w części przypadającej na ubezpieczenia społeczne podlega zaliczeniu na fundusz emerytalny i otwarte fundusze emerytalne, fundusz rentowy, fundusz chorobowy oraz fundusz wypadkowy, począwszy od należności o najwcześniejszym terminie płatności, z uwzględnieniem § 13 ust. 1. Zgodnie z powyższymi przepisami Zakład ma zatem obowiązek zaliczyć wpłacane kwoty w pierwszej kolejności na należności o najwcześniejszym terminie płatności (por. wyrok WSA w Krakowie z 12.02.2019 r., I SA/Kr 30/19, LEX nr 2656913).
Analogicznie zgodnie z § 12 pkt 4 w/w rozporządzenia kwota wpłaty w części przypadającej na ubezpieczenie zdrowotne podlega zaliczeniu na należności z tego tytułu, począwszy od należności o najwcześniejszym terminie płatności.
Rozliczenia wpłat odbywają się zatem zgodnie ze wskazanymi powyżej zasadami. W sytuacji modelowej, jeśli więc wpłaty bieżące dokonywane przez stronę nie obejmują wszystkich zaległości, konieczne jest dokonanie odpowiedniego ich rozliczenia. Z tego powodu po rozliczeniu dokonanych wpłat, począwszy od najstarszej zaległości zaewidencjonowanej na koncie płatnika składek, na dzień kolejnych wpłat ciągle istnieć będzie zaległość. To z kolei spowoduje, że koniecznym będzie podjęcie kroków zmierzających do wyegzekwowania wykonania przez zobowiązanego wskazanych obowiązków - wystawieniem i doręczeniem upomnienia, dalej egzekucją obowiązku.
W toku trwania przedmiotowego postępowania Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony posiada wieloletnie zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne z racji wcześniej prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.
Po dokonaniu przez odwołującego w dniu 15 stycznia 2024 r., 15 lutego 2024 r., 8 marca 2024 r., 9 kwietnia 2024 r. oraz 17 maja 2024 r. wpłat na składki na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2023 r. do kwietnia 2024 r. organ rentowy rozliczył konto odwołującego zgodnie z cytowanymi wyżej przepisami rozporządzenia, dokonując ich zaliczenia na poczet zaległych najstarszych należności składkowych.
W konsekwencji raz jeszcze podkreślenia wymaga, że organ rentowy prawidłowo zaliczył dokonane wpłaty na niezapłacone wcześniej składki zdrowotne, słusznie uznając, iż zaliczenie wpłaconej kwoty byłoby możliwe wówczas, gdyby skarżący nie miał wcześniejszych zaległości - a takowe, jak ustalił organ i co zostało potwierdzone w toku trwania przedmiotowego postępowania, ubezpieczony posiadał. Dodatkowo zaznaczenia wymaga, że działania podjęte przez organ rentowy - wbrew twierdzeniom strony skarżącej - spowodowały skuteczne zawieszenie biegu terminu przedawnienia, zatem należności nie uległy przedawnieniu.
Wnioskodawca reprezentowany przez pełnomocnika nie podważył skutecznie złożonych zestawień zadłużenia.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżona decyzja ZUS odpowiada prawu, wobec czego odwołanie należało oddalić, o czym na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzeczono, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.
Konsekwencją rozstrzygnięcia o oddaleniu odwołania jest orzeczenie o kosztach postępowania. Sąd ustalił wartość przedmiotu sporu stosownie do stanu zaległości. Organ rentowy w związku z odwołaniem wnioskodawcy był reprezentowany w niniejszym postępowaniu przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, którego stawka minimalna zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935 z późn. zm.) wynosi 900 zł. Skarżący, jako strona przegrywająca, powinien zatem zgodnie z art. 98 §1 i 3 k.p.c. zwrócić organowi rentowemu koszty zastępstwa procesowego w sprawie, o czym orzeczono, jak w punkcie 2 sentencji wyroku. Zgodnie zaś z art. 98 § 1 1 k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Przybylska
Data wytworzenia informacji: