Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 marca 2019 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego uchylił prawomocną decyzję z dnia 21 czerwca 2018 r. i odmówił B. D. (1) prawa do emerytury rolniczej, bowiem nie udokumentowała ona wymaganego okresu ubezpieczenia, tj. 25 lat.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że z akt ZUS wynika, że w okresie od 24 września 1974 roku do 30 kwietnia 1978 roku ubezpieczona byłą zatrudniona w (...) z tego tytułu podlegała ubezpieczeniu, dlatego nie można zaliczyć tego okresu jako pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

/decyzja – k. 69-70 plik I akt KRUS/

Odwołanie od w/w decyzji złożyła wnioskodawczyni B. D. (1) reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Wskazała, że w okresie od 13 czerwca 1974 roku do 1 marca 1981 roku pracowała w gospodarstwie rodziców. Wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie jej prawa do emerytury rolniczej począwszy od 13 czerwca 1974 roku.

/odwołanie – k. 3-5/

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7-8/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca się B. D. (1) (z domu (...)) urodziła się (...) w dniu (...) ukończyła 16 lat.

/bezsporne/

Wnioskodawczyni w okresie od 17 marca 2015 roku do 30 kwietnia 2017 roku była uprawniona do pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

/decyzja k. 49-51 plik V akt KRUS/

Kolejną decyzją z dnia 5 maja 2015 roku organ rentowy dokonując ponownego ustalenia wysokości renty z tytułu niezdolności w pracy w gospodarstwie zaliczył ubezpieczonej okres pracy w gospodarstwie rolnym od 13 czerwca 1974 roku do 1 marca 1981 roku, od 6 lipca 1988 roku do 31 grudnia 1988 roku, od 16 stycznia 1994 roku do 31 marca 1994 roku, od 1 stycznia 1997 roku do 5 maja 2015 roku, okres zatrudnienia od 2 marca 1981 roku do 13 października 1989 roku, od 1 czerwca 1990 roku do 19 sierpnia 1990 roku, od 1 stycznia 1991 roku 15 stycznia 1994 roku, okres prowadzenia działalności gospodarczej od 1 lutego 1994 roku do 31 grudnia 1996 roku, oraz okresy urlopu wychowawczego od 14 października 1989 roku do 31 maja 1990 roku i od 20 sierpnia 1990 roku do 31 grudnia 1990 roku.

/wyliczenia KRUS k. 52, decyzja k. 53-55 plik V akt KRUS/

Następnie decyzją z dnia 19 maja 2017 roku wnioskodawczyni przyznano rentę z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym na dalsze okresy tj. od 1 maja 2017 roku do 31 maja 2019 roku.

/decyzja k. 112-114 plik V akt KRUS/

W dniu 21 czerwca 2018 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wydał decyzję mocą której działając z urzędu w związku z ukończeniem 60 roku życia, przyznał wnioskodawczyni emeryturę rolniczą poczynając od 13 czerwca 2018 roku. Wypłata świadczenia została wstrzymana jako mniej korzystnego w stosunku do renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

/decyzja k. 144-146,150 plik V akt KRUS/

W dniu 17 lipca 2018 roku ubezpieczona złożyła wniosek o wypłatę emerytury rolniczej przyznanej decyzją z dnia 21 czerwca 2018 roku w związku z rezygnacją z pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i złożeniem wniosku o emeryturę w ZUS.

/wniosek k. 153 plik V akt KRUS/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. pismem z dnia 13 września 2018 roku poinformował Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, iż B. D. (2) przyznano emeryturę decyzją zaliczkową z dnia 31 lipca 2017 roku natomiast podjęto jej wypłatę od dnia 1 lipca 2017 roku decyzją ostateczną z dnia 6 września 2018 roku.

/pismo k. 1 plik I akt KRUS/

Decyzją z dnia 16 listopada 2018 roku wstrzymano wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym jako świadczenia mniej korzystniejszego.

/decyzja k. 35 plik I akt KRUS/

W dniu 19 marca 2019 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego uchylił prawomocną decyzję z dnia 21 czerwca 2018 r. i odmówił B. D. (1) prawa do emerytury rolniczej, bowiem nie udokumentowała ona wymaganego okresu ubezpieczenia, tj. 25 lat.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że z akt ZUS wynika, że w okresie od 24 września 1974 roku do 30 kwietnia 1978 roku ubezpieczona była zatrudniona w (...) z tego tytułu podlegała ubezpieczeniu, dlatego nie można zaliczyć tego okresu jako pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

/decyzja – k. 69-70 plik I akt KRUS/

Wnioskodawczyni po ukończeniu szkoły podstawowej uczęszczała do 3-letniej Przyzakładowej Szkoły Zawodowej (...). Szkoła kolejowa oddalona była kilka kilometrów od miejsca jej zamieszkania. Zajęcia teoretyczne odbywały się 3 dni w tygodniu, zaś 3 dni w tygodniu odbywały się zajęcia praktyczne, zajęcia trwały 8 godzin dziennie do godziny 14 lub 15. Wnioskodawczyni otrzymywała ze szkoły wynagrodzenie.

/zeznania świadka B. C. e-protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2019 roku 00:06:23-00:14:55 płyta CD k. 23, zeznania świadka M. Z. e-protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2019 roku 00:14:55-00:19:21 płyta CD k. 23, zeznania wnioskodawczyni B. D. (1) e-protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2019 roku 00:20:16-00:32:04 płyta CD k. 23/

W dniu 24 września 1973 roku H. J. ojciec wnioskodawczyni zawarł w jej imieniu umowę o naukę zawodu kolejarza operatora ruchowo-przewozowego. W okresie nauki uczeń pobierać miał wynagrodzenie w 1 roku nauki 300 zł, w 2 roku nauki 420 zł, w 3 roku nauki 640 zł. Zgodnie z § 4 umowy czas nauki określono od września 1973 roku do 30 czerwca 1976 roku. Zgodnie § 15 umowy uczeń w chwili rozpoczęcia nauki zostaje zgłoszony do ZUS.

/umowa w aktach osobowych k. 27/

Wnioskodawczyni w (...) pracowała od 24 września 1973 roku do 30 kwietnia 1978 roku. W przedstawionym okresie korzystała z urlopu bezpłatnego w okresach od 12 kwietnia 1974 roku do 17 kwietnia 1974 roku, od 1 sierpnia 1974 roku do 31 sierpnia 1974 roku, od 23 grudnia 1974 roku do 28 grudnia 1974 roku, od 5 lutego 1975 roku do 18 lutego 1975 roku, od 27 marca 1975 roku do 1 kwietnia 1975 roku, od 1 sierpnia 1975 roku do 31 sierpnia 1975 roku , od 22 grudnia 1975 roku do 27 grudnia 1975 roku, od 19 stycznia 1976 roku do 31 stycznia 1976 roku.

/zaświadczenie k. 15 plik I akta KRUS/

Po zajęciach w szkole wnioskodawczyni pomagała rodzicom którzy prowadzili gospodarstwo rolne.

/ zeznania świadka B. C. e-protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2019 roku 00:06:23-00:14:55 płyta CD k. 23, zeznania świadka M. Z. e-protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2019 roku 00:14:55-00:19:21 płyta CD k. 23, zeznania wnioskodawczyni B. D. (1) e-protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2019 roku 00:20:16-00:32:04 płyta CD k. 23/

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego oraz zgromadzonych w aktach sprawy, a także na podstawie zeznań świadków jak i samej wnioskodawczyni. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka B. C. i wnioskodawczyni w zakresie jakim twierdziły, że w ramach nauki w szkole odbywały praktyki zawodowe. W umowy przedstawionej przez Archiwum Zakładowe (...) wynika, że wnioskodawczyni pobierała naukę zawodu i w ramach tej nauki była zgłoszona do ZUS jako osoba pracująca.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 i 1 b pkt 5 ustawy z dnienia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 704), który stanowi, że emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny, wynoszący w przypadku wnioskodawczyni co najmniej 60 lat,

2)  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem art. 20.

W myśl art. 20 ust. 1 i 2 w/w, do okresów ubezpieczenia wymaganych” zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 zalicza się okresy:

1)  podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;

2)  prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.

3)  od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.

Okresów, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów (art. 20 ust. 2).

Należy dodać, że definicję domownika wprowadzono od dnia 1 stycznia 1983 r. ustawą z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków Ich rodzin (Dz. U. z 1982 Nr 40, poz. 268 ze zm.), ale analogicznie w okresie poprzedzającym tę datę za domownika uznaje się członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, ukończyły 16 lat, nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów, a ponadto praca w gospodarstwie rolnym stanowi ich główne źródło utrzymania.

Na wstępie należy wskazać, że ubezpieczona ukończyła wymagany wiek do nabycia prawa do emerytury tzn. ukończył 60 lat. Nie spełnił jednak przesłanki posiadania odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego wynoszącego 25 lat.

Aby uporządkować stan faktyczny sprawy należy wskazać, że początkowo wnioskodawczyni miała przyznane decyzją z dnia 21 czerwca 2018 roku emeryturę rolniczą jednak wypłata została wstrzymana wskutek pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym jako świadczenia korzystniejszego. Następnie wystąpiła z wnioskiem do ZUS o emeryturę, wskutek tego Prezes (...) Rolniczego (...) wszczął postępowanie wyjaśniające. Następnie wskutek podjętych czynności wyjaśniających ujawniono, że wnioskodawczyni w okresie od 24 września 1973 roku do 30 kwietnia 1978 roku była zatrudniona w (...), co podważa wiarygodność złożonych oświadczeń o pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Wskutek ujawnienia nowych okoliczności KRUS wydał decyzję na podstawie której uchylił decyzję z dnia 21 czerwca 2018 roku oraz odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury wskutek niespełnienia przesłanki odpowiedniego okresu ubezpieczenia.

W świetle zgromadzonego materiału należy uznać odwołanie wnioskodawczyni za nieuzasadnione. W czasie pobierania nauki zawodu w Przyzakładowej Szkole Zawodowej (...) wnioskodawczyni była zgłoszona do ZUS, podlegała ubezpieczeniu pracowniczemu od dnia rozpoczęcia nauki. W (...) wnioskodawczyni pracowała do 30 kwietnia 1978 roku. Dlatego też przy obliczaniu okresu podlegania ubezpieczeniom dla rolników okres ten należy wyłączyć. Podane przez ubezpieczoną okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców nie mogą być zaliczone do uprawnień emerytury rolniczej, gdyż w tych okresach podlegała ona innemu ubezpieczeniu społecznemu. Wskutek wyłączenia okresu od 24 września 1973 roku do 30 kwietnia 1978 roku ubezpieczona legitymuje się stażem 22 lat 2 miesięcy i 14 dni pracy w gospodarstwie rolnym, wobec czego nie spełnia przesłanki 25 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.

Uznać zatem należało, iż organ rentowy wydał prawidłową decyzję w której najpierw uchylił poprzednią wadliwą decyzję a następnie odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury rolniczej.

Mając powyższe na względzie Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w związku z powołanymi wyżej przepisami, orzekł jak wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć KRUS oraz pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

M.P.