Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2024 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 9 listopada 2023 r. przyznał S. Z. emeryturę od 1 listopada 2023 r, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto emeryturę w kwocie najniższej
z uwagi na brak podstaw wymiaru.

Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił okresy:

- składkowe: 9 lat, 1 miesiąc i 26 dni, tj. 109 miesięcy;

- składkowe zagraniczne: 17 lat, 11 miesięcy, 0 dni, tj. 215 miesięcy;

- nieskładkowe ograniczone do 1/3 składkowych: 3 lata, 0 miesięcy i 19 dni, tj. 36 miesięcy;

- staż sumaryczny: 30 lat, 1 miesiąc, 15 dni, tj. 361 miesięcy.

Wysokość emerytury została obliczona w następujący sposób:

24% x 5540,25 = 1329,66 zł

Emeryturę podwyższono do kwoty najniższej emerytury:

Od 1 listopada 2023 r. 1588,44 zł.

Emeryturę ustalono wg. proporcji 145 miesięcy pracy w Polsce do 360 miesięcy łącznej pracy z uwagi na ubezpieczenie za granicą. Wysokość emerytury proporcjonalnej została obliczona w następujący sposób: (...),44 x 145/360 = 639,79 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał jednocześnie, że w toku postępowania wyjaśniającego z Zakładem Pracy (...) sp. z o.o. zostało wykazane, że na terenie Z. (...) wnioskodawca pracował w okresie od 13 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r., natomiast
w wyniku zakończenia postępowania z Wydziałem (...) i Składek do stażu pracy zaliczono:

- od 1 lipca 1975 r. do 31 lipca 1975 r.,

- od 1 grudnia 1976 r. do 31 października 1979 r. z tytułu zatrudnienia w (...) Zespół (...).

Zakład poinformował także, iż nie otrzymał z Wydziału (...) i Składek potwierdzenia okresu ubezpieczenia wnioskodawcy w datach od 1 grudnia 1974 r. do 1 grudnia 1975 r. w zakładzie pracy Biuro (...) mgr G. U., ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego przez pracodawcę. Organ wskazał również, że nauka w szkole średniej nie jest podstawą do jej uwzględnienia w stażu pracy.

(decyzja k. 63-65 akt ZUS)

W dniu 16 maja 2024 r. od powyższej decyzji odwołanie wniósł S. Z. nie zgadzając się z powyższą decyzją i wskazując, że w jego ocenie decyzja jest dyskryminująca ze względu na datę urodzenia i powinien on mieć obliczoną emeryturę na zasadach obowiązujących osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. oraz, że w rozliczeniu okresów składkowych nie uwzględniono faktu, że wnioskodawcę przed 21 sierpnia 1980 r. obowiązywał 6-dniowy tydzień pracy, a także wskazując, że w jego ocenie emerytura powinna być wyższa, gdyż wystąpił o nią 12 lat po osiągnieciu wieku emerytalnego.

(odwołanie k. 3-3 odwrót)

W odpowiedzi na odwołanie organ ZUS wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, iż ubezpieczonemu urodzonemu przed 1 stycznia 1949 r., który osiągnął co najmniej 65 lat życia dla mężczyzn i posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn, może być obliczona emerytura w oparciu o zgromadzone na koncie składki na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji, o ile wystąpił z wnioskiem
o przyznanie emerytury po 31 grudnia 2008 r. i kontynuował ubezpieczenie emerytalne
i rentowe po osiągnięciu wieku emertytalnego.

Zakład wskazał przy tym, że zgodnie z art. 18 powyższej ustawy, podstawę wymiaru emerytury lub renty dla osób posiadających okresy ubezpieczenia za granicą, o których mowa w art. 8 ustala się zasadach określonych w art. 15-17 z tym że przy ustalaniu kolejnych lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2, nie uwzględnia się lat kalendarzowych, w których ubezpieczony przez cały rok pozostawał w ubezpieczeniu za granicą. Natomiast jeżeli w ciągu 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek
o emeryturę lub rentę, zainteresowany nie był ubezpieczony w Polsce, podstawę wymiaru emerytury lub renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zainteresowany przystąpił po raz pierwszy do ubezpieczenia za granicą.

Zakład zwrócił również uwagę, że w przypadku wnioskodawcy, do podstawy wymiaru mogłyby zostać uwzględnione kwoty wynagrodzeń z 10 kolejnych lat kalendarzowych z okres 1984-1993. Z uwagi na brak przedłożenia dokumentu potwierdzającego w tym czasie okres zatrudnienia w Polsce, nie została ustalona podstawa wymiaru emerytury.

Ponadto organ rentowy podkreślił, że wszystkie okresy, które zostały wskazane
w dołączonych dokumentach, zostały uwzględnione do obliczania stażu pracy.

W ocenie ZUS, brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do tego, aby rok zatrudnienia w latach 70-tych zaliczać do stażu pracy w wymiarze wyższym niż 12 miesięcy (poza wyjątkami przewidzianymi dla górników i pracowników kolei), tj. powiększonym o okres prawi 2-miesięcy pracy w soboty.

(odpowiedź na odwołanie k. 4-5)

Pismem procesowym z 28 czerwca 2024 roku ZUS wskazał, że wnioskodawca nie posiada żadnych okresów ubezpieczenia emerytalno-rentowego po 1 stycznia 1999 r., więc nie spełnia wymaganych warunków do ustalenia wysokości emerytury na podstawie zreformowanych zasad.

(pismo procesowe k. 8)

Pismem procesowym z dnia 3 października 2024 r., wnioskodawca wskazał, że nie zgadza się z tym, że ZUS nie dolicza do okresów pracy w latach 70-tych dodatkowych
2 miesięcy do danego roku z uwagi na obowiązkową pracę wykonywaną w soboty. Wskazał również, że przyjęcie przez ZUS, że wnioskodawca nie spełnia żadnych okresów ubezpieczenia emerytalno-rentowego po 1 stycznia 1999 r., więc nie spełnia wymaganych warunków do ustalenia wysokości emerytury na podstawie zreformowanych zasad jest sprzeczne z faktem, że kanadyjska instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła w ciągłości okresy ubezpieczenia oraz zamieszkania na terenie Kanady od marca 1994 r. do stycznia 2012 r.

(pismo procesowe k. 42-43)

Na rozprawie w dniu 26 listopada 2024 roku, bezpośrednio poprzedzejącej wydanie wyroku, wnioskodawca pomimo przesłania mu linku do połączenia zdalnego, nie stawił się, a pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania, wskazując, że wnioskodawca nie złożył odwołania od decyzji z 4 czerwca 2024 r. oraz, że organ nie otrzymał od wnioskodawcy żadnej dokumentacji, która potwierdzałaby jego zatrudnienie w (...) w latach 1985-1993, a zatem nie można przyjąć roku 1985 jako pierwszego ubezpieczenia czy też zamieszkania za granicą, poza tym musiałaby być w tym zakresie zawarta stosowna umowa międzynarodowa. Organ podniósł także, iż wnioskodawca we wniosku wpisał jako państwo (...), a zatem jest to domniemanie, że chodzi o (...) niemniej jednak nie złożył żadnego dokumentu potwierdzającego ten okres zatrudnienia.

(stanowisko procesowe e-protokół rozprawy z 26 listopada 2024 r. 00:00:20-00:10:28 – płyta CD k. 49)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. Z. urodził się (...)

(bezsporne)

W 1970 r. wnioskodawca ukończył studia na W. (...) (...) w G. uzyskując tytuł zawodowy: magister inżynier górnik.

(zaświadczenie k. 16)

W okresie od 2 lipca 1970 r. do 30 września 1971 r. wnioskodawca był zatrudniony w Kopalni (...), gdzie realizował wstępny staż pracy.

(zaświadczenie k. 10 akt ZUS)

W okresie od 11 października 1971 r. do 16 listopada 1974 r. ubezpieczony był zatrudniony w Zarządzie (...) na stanowisku samodzielnego technologa.

(świadectwo pracy k. 12 akt ZUS)

Następnie, w okresie od 1 grudnia 1974 r. do 1 grudnia 1975 r. wnioskodawca był zatrudniony w Biurze (...) mgr G. U. w O. na stanowisku kierownika biura jednak nie został wówczas zgłoszony do ubezpieczenia społecznego.

(świadectwo pracy k. 13, informacja k. 47)

W okresie od 1 lipca 1975 r. do 31 lipca 1975 r. oraz od 1 grudnia 1976 r. do
31 października 1979 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy
w (...) Zespole (...). W okresie od 1 czerwca 1978 r. do 31 lipca 1978 r. wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego. Kwoty podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za lata zatrudnienia u tego pracodawcy wyniosły: w 1975 r. – 3000,00 zł, w 1976 r. – 4500,00 zł, w 1977 r. – 58 500,00 zł, w 1978 i 1979 r. – po 50 000,00 zł

(dane dotyczące ubezpieczenia, k. 35-35 odwrót akt ZUS)

W okresie od 13 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r., zgodnie z umową zawartą
z Przedsiębiorstwem Handlu Zagranicznego P., S. Z. był zatrudniony
w Z. (...) u pracodawcy zagranicznego jako inżynier górnik w pełnym wymiarze czasu pracy.

(zaświadczenie k. 33)

W okresie od marca 1994 r. do grudnia 1999 r. i od stycznia 2022 r. do stycznia 2012 roku (łącznie przez 191 dni) wnioskodawca zamieszkiwał w Kanadzie. Za lata 2000-2001 za wnioskodawcę zostały odprowadzone składki zgodnie z systemem rentowym Kanady.

(formularz łącznikowy k. 58-60 odwrót)

Ostatni stosunek pracy został z wnioskodawcą rozwiązany 6 sierpnia 2001 r. Wnioskodawca pobiera kanadyjską rentę dla osób niepełnosprawnych.

(pisma k. 51, 53)

Na skutek powyższego wniosku skarżącego z dnia 9 listopada 2023 r., organ rentowy w dniu 24 kwietnia 2024 roku wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja k. 63-65 akt ZUS)

Sąd Okręgowy powyższy stan faktyczny odtworzył na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego. W ocenie Sądu powołane powyżej dokumenty są wiarygodne i wskazują okresy w jakich wnioskodawca niewątpliwie pozostawał w zatrudnieniu i podlegał z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r. poz. 1631, ustawa o emeryturach i rentach z FUS) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Jak zaś stanowi art. 28 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

Zgodnie natomiast z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, emerytura osoby urodzonej przed dniem 1 stycznia 1949 roku wynosi:

1) 24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz

2) po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3) po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych

- z uwzględnieniem art. 55.

2. Przy obliczaniu emerytury okresy, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, ustala się
z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

Stosownie do art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008 r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53.

Art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wskazuje zaś, że:

1. emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Natomiast art. 25 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, iż podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Mając na uwadze powyższe przepisy, trafnie więc zauważył organ rentowy, że emerytura w oparciu o przepis art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie przysługuje S. Z., gdyż ten sposób wyliczenia emerytury dotyczy ubezpieczonych, którzy kontynuowali ubezpieczenie emerytalne i rentowe w dniu osiągniecia powszechnego wieku emerytalnego – a więc w przypadku S. Z. – w dniu 26 stycznia 2012 roku. Tymczasem wnioskodawca w tym dniu (ani w ogóle po 31 grudnia 1998 r.) nie podlegał polskiemu ubezpieczeniu społecznemu – zamieszkiwał wówczas w Kanadzie.

Odnośnie zaś wysokości wyliczonej wnioskodawcy podstawy wymiaru emerytury, to należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 15 ust. 1, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek
o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Zgodnie natomiast z ustępem 2a ww. artykułu, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Z kolei art. 15 ust. 6 stanowi, że na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Natomiast zgodnie z art. 18 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, podstawę wymiaru emerytury lub renty dla osób posiadających okresy ubezpieczenia za granicą,
o których mowa w art. 8, ustala się na zasadach określonych w art. 15-17 – a więc zgodnie
z wyżej wskazanymi zasadami.

Przy czym zgodnie z ust 2, przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2, nie uwzględnia się lat kalendarzowych, w których ubezpieczony przez cały rok pozostawał w ubezpieczeniu za granicą.

Natomiast zgodnie z aut. 3, jeżeli w ciągu 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok,
w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, zainteresowany nie był ubezpieczony
w Polsce, podstawę wymiaru emerytury lub renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zainteresowany przystąpił po raz pierwszy do ubezpieczenia za granicą.

Sąd Okręgowy przyjął, że wnioskodawca wykonywał pracę na terenie Z. (...) w okresie od 13 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r., który to okres został potwierdzony w zaświadczeniu wystawionym przez (...) sp. z o.o. w dniu 18 grudnia 2023 r. Sąd nie uznał zatem całego okresu wskazanego w zaświadczeniu wystawionym przez pracodawcę zambijskiego (...) Ltd z 30 marca 1985 r. Zaświadczenie z 30 marca 1985 r. nie potwierdza bowiem, że za cały okres od 12 listopada 1979 r. do 30 marca 1985 r. były odprowadzane składki na polskie ubezpieczenie społeczne. Co do ustalenia okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Z. (...), Sąd uznał więc za wiarygodne daty graniczne zawarte
w zaświadczeniu z (...) sp. z o.o.

O dane na temat okresów podlegania ubezpieczeniom uzyskane, Centrum (...), Sąd oparł się również ustalając okresy zatrudnienia, wysokości wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne oraz fakt korzystania przez wnioskodawcę z urlopu bezpłatnego u pracodawcy (...) Zespole (...).

Co zaś do deklarowanego przez wnioskodawcę okresu zatrudnienia u pracodawcy D. B. od 5 sierpnia 1985 r, do grudnia 1993 r., to należy wskazać, że ubezpieczony w żaden sposób nie udowodnił, że w tym okresie rzeczywiście był tam zatrudniony. Ani w postępowaniu toczącym się przed organem rentowym, ani przed tutejszym Sądem, S. Z. nie przedstawił bowiem żadnego dokumentu potwierdzającego zatrudnienie w D. B. w latach 1985-1993. Brak jest nawet informacji co to była za firma i gdzie miała siedzibę.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. obowiązuje od 23 listopada 2011 r. i ma zastosowanie do wniosków w sprawach świadczeń złożonych od daty jego wejścia w życie. Zastąpiło ono rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r. Nr 10, poz. 49 z późn. zm.), które dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości określało w sposób podobny. I tak zgodnie z § 20 pkt 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty dla pracowników były zaświadczenia zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków.

Orzeczenia Sądu Najwyższego jakie zapadły jeszcze na gruncie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. są zgodne co do tego, że ograniczenie co do środków dowodowych wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. obowiązujące w postępowaniu przed organem rentowym nie ma zastosowania w postępowaniu sądowym przed Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za celowe i pożądane. Wysokość uzyskiwanego uposażenia może być zatem ustalana także przy pomocy innych pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia zainteresowanego (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 25 lipca 1997 r., II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342; wyrok Sądu Najwyższego z 14 czerwca 2006 r., I UK 115/06, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2007, Nr 17-18, poz. 257, str. 753).

Należy też podkreślić, że Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Sąd nie jest jednak obowiązany w postępowaniach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych do poszukiwania dokumentów zatrudnieniowo - płacowych, o które nie zadbała osoba dochodząca świadczenia ubezpieczeniowego. W związku z tym to na ubezpieczonym spoczywał ciężar dowodzenia i udokumentowania podnoszonych twierdzeń. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki wnioskodawca powinien udowodnić, że w spornym okresie uzyskiwał wynagrodzenie w konkretnie określonej wysokości oraz to, że od wynagrodzenia tego była odprowadzana składka.(tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31 sierpnia 2016 r. III AUa 1723/15 LEX nr 2149641).

Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można przy tym ustalać w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego (ostatecznie w oparciu o wiarygodne i precyzyjne zeznania świadków). W takim wypadku uwzględnić można składniki wynagrodzenia, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 18 stycznia 2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

Słusznie zatem organ wskazał, że do podstawy wymiaru emerytury skarżącego mogłyby zostać uwzględnione kwoty wynagrodzeń z 10 kolejnych lat kalendarzowych z okresu 1984-1993 (gdyż okres ten poprzedza bezpośrednio rok, w którym przystąpił on po raz pierwszy do ubezpieczenia w Kanadzie). Wnioskodawca nie wykazał jednak zatrudnienia w dziesięcioleciu 1984-1993. Trzeba tu wskazać, że zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził,
że w latach 1984-1985 wnioskodawca był zatrudniony w P. (...) P. (z zaświadczania od tego pracodawcy wynika, że skarżący pracował tam tylko do 31 grudnia 1983 r.), ani też, że w latach 1985-1993 pracował on w D. B..

W sytuacji S. Z. nie jest również możliwe zastosowanie regulacji zawartej w art. 15 ust. 6, gdyż nie udowodnił on wynagrodzeń z 20 lat kalendarzowych.

Zaś co do zarzutu podnoszonego przez skarżącego, że skoro do 1980 roku pracował
w ramach sześciodniowego tygodnia pracy, to jego okresy: składkowe i nieskładkowe powinny być odpowiednio zwiększone, to należy zauważyć, że zwiększenia takie ustawa o FUS przewiduje jedynie dla dwóch grup społecznych i nie ma to związku z sześciodniowym tygodniem pracy przed 1980 rokiem. O pierwszym z tych przypadków mowa w art. 43 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym każdy pełny rok zatrudnienia na kolei na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy liczy się jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei. Natomiast art. 50d ustawy o emeryturach i rentach z FUS wskazuje, iż przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz
w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu, ładowaniu i zwałowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących, transportujących i zwałujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2) w drużynach ratowniczych.

Zaś z ust. 2 powyższego artykułu wynika, że okresy pracy wymienione w ust. 1 pkt 2 zalicza się w wymiarze półtorakrotnym również tym pracownikom dozoru ruchu
i kierownictwa ruchu kopalń, którzy pracują przez co najmniej połowę dniówek roboczych
w miesiącu pod ziemią, w kopalniach siarki lub w kopalniach węgla brunatnego.

W sprawie bezsporne jest natomiast, że wnioskodawca przed wprowadzeniem wolnych sobót nie wykonywał ani pracy na kolei, ani nie wykonywał pracy górniczej, o której mowa powyżej. Brak jest więc podstaw prawnych do uznania, aby jeden rok zatrudnienia wnioskodawcy przed wprowadzeniem pięciodniowego tygodnia pracy zaliczać do stażu pracy w wymiarze wyższym niż 12 miesięcy.

Uwzględniwszy powyższe, należy więc przyjąć, że decyzja organu rentowego była zasadna. W toku postępowania sądowego wnioskodawca w żaden sposób nie wykazał bowiem, że legitymuje się okresami podlegania ubezpieczeniu innymi, niż te które zostały w sposób prawidłowy uwzględnione przez ZUS w postępowaniu zakończonym wydaniem zaskarżonej decyzji z 24 kwietnia 2024 r.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie jako bezzasadne.