Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z 17 kwietnia 2024 roku, (...) w Ł. przyznał R. F. emeryturę wojskową od 1 lutego 2024 roku w wysokości 6.500,47 zł, do wypłaty 5.435,43 zł. Organ uwzględnił 6,5% zwiększenie wysługi emerytalnej za pełnienia służby w warunkach szczególnych. (decyzja z zestawieniem wysługi emerytalnej – w aktach (...))

R. F. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o podwyższenie zwiększenia jego emerytury wojskowej o 0,5 % za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby w strefie działań wojennych, tj. z 6,5 % do 7,5 %. Odwołujący wskazał, że pełni służę w szczególnych warunkach łącznie rok i 26 dni w dwóch okresach:

a)  od 19 sierpnia 2007 roku do 9 lutego 2008 roku – 7 miesięcy;

b)  od 18 kwietnia 2013 roku do 22 listopada 2013 roku – 8 miesięcy;

(odwołanie k. 3-7)

W odpowiedzi na odwołanie, (...) w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 15-16)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

R. F. urodził się (...). (okoliczność niesporna)

W okresie pełnienia służby - od 19 sierpnia 2007 roku do 9 lutego 2008 roku pełnił ją w strefie działań wojennych w (...). (zaświadczenia k. 8)

W okresie od 18 kwietnia 2013 roku do 22 listopada 2013 roku pełnił służę w strefie działań wojennych w (...) (zaświadczenia k. 9)

W dniu 27 lutego 2024 roku wnioskodawca złożył wniosek o ustalenie uprawnień do zaopatrzenia emerytalnego. (wniosek w aktach (...))

Powyższy stan faktyczny był w całości niesporny, jak również wynika z niekwestionowanych przez strony dokumentów zalegających w aktach sprawy i załączonych aktach emerytalnych wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Pomiędzy stronami nie było sporu co do okresu pełnienia służby w strefie działań wojennych, a co do sposobu liczenia tego okresu. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była bowiem zasadność domagania się przez wnioskodawcę podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia emerytalnego (emerytury wojskowej) o 0,5% z tytułu pełnienia służby w strefie działań wojennych do 7,5% w miejsce 6,5%.

Zasady ustalenia podstawy wymiaru emerytury z tytułu służby wojskowej reguluje przepis art. 15 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 2528 ze zm.).

W myśl przepisu art. 15 ust. 3 powyższej ustawy, emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych.

Jak przyjmuje judykatura, w przypadku służby w strefie działań wojennych każdy rozpoczęty miesiąc służby powoduje podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia, niezależnie od tego, ile dni w tym miesiącu służba była pełniona, co nie stanowi naruszenia art.15 ust 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych z dnia 15 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 159, poz. 946) (tak: wyroki Sądu Apelacyjnego w Białymstoku: z 2 grudnia 2014 r., III AUa 898/14, oraz z 29 października 2014 r., III AUa 756/14, L.).

Z kolei § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych (Dz. U. z 2011 r. nr 159 poz.946) stanowi, że emeryturę wojskową podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby w strefie działań wojennych w polskich kontyngentach wojskowych wydzielonych z Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub przez kierowanych do pełnienia służby w tej strefie z polskich przedstawicielstw wojskowych oraz polskich zespołów łącznikowych przy organizacjach międzynarodowych i międzynarodowych strukturach wojskowych albo bezpośrednio z organizacji międzynarodowych, międzynarodowych struktur wojskowych i obcych jednostek wojskowych.

Zgodnie zaś z treścią § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (Dz.U. z 2019 r. poz. 2107) przy obliczaniu wysługi emerytalnej sumuje się poszczególne okresy o jednakowym procentowym wskaźniku, obejmujące lata, miesiące i dni. Sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc trzydzieści dni kalendarzowych. Sumę miesięcy zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za jeden rok. W końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane, z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.

Treść tych przepisów nie pozostawia w ocenie Sądu Okręgowego wątpliwości, że w przypadku służby w strefie działań wojennych każdy rozpoczęty miesiąc służby powoduje podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia niezależnie od tego, ile dni w tym miesiącu służba była pełniona (tak: wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 15 lutego 2023 r., III AUa 696/21, L. oraz z 17 lipca 2018 r., III AUa 554/17, L.).

Podstawą rozstrzygnięcia jest przepis § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 roku w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin, które to rozporządzenie obowiązuje od 7 marca 2012 roku. W przepisie tym, w sposób jasny wskazano, że okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane, z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, zaskarżona decyzja została wydana więc z naruszeniem przepisów art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych oraz § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 2 grudnia 2014 r, III AUa 898/14, LEX nr 1623819, jak również wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 16 kwietnia 2019 r., III AUa 1144/18).

Sąd Okręgowy zważył, że organ w tym zakresie kierował się brzmieniem § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, który co prawda stanowi, że „w końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane” – jednakże błędnie pomijając dalszą część tego zdania, tj. „z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy”. A zatem organ rentowy ustalił sumując wyłącznie konkretne okresy służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych ubezpieczonego, uznając, że wynoszą one 1 rok i 26 dni, po czym dopiero tak ustaloną już sumę w oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy zaokrąglił w górę do pełnego miesiąca - uzyskując wynik 13 miesięcy, co w konsekwencji oznacza obliczenie wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych na poziomie 6,5%.

W ocenie Sądu Okręgowego sposób liczenia rozpoczętych miesięcy przez organ emerytalny jest sprzeczny z powołanymi przepisami.

W oparciu bowiem o cytowane wyżej, przepisy art. 15 ust. 3 ustawy w związku z § 4 ust. 1 punkt 2 rozporządzenia w związku z § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, do ustalenia ubezpieczonemu wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych należało uwzględnić nie tylko konkretne okresy służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych ubezpieczonego - ale, co wynika z § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, pełne miesiące takiej służby.

Okres służby wnioskodawcy w strefie działań wojennych powinien wynosić więc 15 miesięcy z uwagi na pełnienie służby:

a) w (...) od 19 sierpnia 2007 roku do 9 lutego 2008 roku – 7 rozpoczętych miesięcy;

b) w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Islamskiej Republice Afganistanu od 18 kwietnia 2013 roku do 22 listopada 2013 roku – 8 miesięcy.

To zaś oznacza, że zwiększenie winno wynieść 7,5 % (15 miesięcy x 0,5%).

Powyższe obliczenie powoduje wzrost liczby miesięcy pełnienia służby o 2 miesiące, co w kontekście przelicznika 0,5% za każdy miesiąc (art. 15 ust. 3) oznacza, że podstawa wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych dla ubezpieczonego powinna zostać ustalona na poziomie 1 % wyżej niż to miało miejsce. Zasadnie więc wnioskodawca domagał się podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia o 1 % z tytułu pełnienia służby w strefie działań wojennych do 7,5 % w miejsce 6,5%.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przeliczył wymiar emerytury wojskowej R. F. podwyższając procentowe zwiększenie wysługi emerytalnej z tytułu pełnienia służby w warunkach szczególnych w okresach: od 19 sierpnia 2007 roku do 9 lutego 2008 roku i od 18 kwietnia 2013 roku do 22 listopada 2013 roku - do 7,5 % (siedmiu i pół procent).

SSO Paulina Kuźma