Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 08.04.2024 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16.02.2024 r. , odmówił M. P. prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia – renty z tytułu niezdolności, w związku z wypadkiem przy pracy.

W uzasadnieniu, ZUS wskazał, że po przeliczeniu podstawy wymiaru świadczenia z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych od 2004 do 2023 tj. poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości renty ustalono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru w wysokości : 33,69%.

Organ rentowy nie mógł ustalić podstawy wymiaru świadczenia z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty, ponieważ ubezpieczony nie udowodnił 20 lat kalendarzowych pracy.

Przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego przez ubezpieczonego w okresie od 01-04-2005 do 30-06- 2005 na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu pozostaje bez wpływu na podwyższenie podstawy wymiaru renty, a tym samym na korzystniejszy wymiar świadczenia. Nadal najkorzystniejszym wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru jak wskazywał ZUS pozostawał wskaźnik wynoszący 77,80% ustalony z okresu: od 11/1969 do 01/1970, od 01/1971 do 06/1971 i od (...) do 10- 1971.

Jednocześnie poinformowano ubezpieczonego, iż świadczenie będzie wypłacane w dotychczasowej wysokości.

(decyzja – k. 79 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł M. P. wnosząc o jej zmianę, wskazując iż jest ona dla niego krzywdząca. Według skarżącego, wypłacane mu przez ZUS świadczenie jest zbyt niskie, nie wystarcza mu ono na życie.

(odwołanie – k. 3-3 verte)

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy podtrzymał stanowisko, zawarte w uzasadnieniu decyzji i wniósł o oddalenie odwołania.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4-4 verte)

Na rozprawie w dniu 5.08.2024 r. wnioskodawca poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

(końcowe stanowiska stron – rozprawa z dnia 5.08.2024 r. e-protokół (...):11:54-00:11:59 – płyta CD – k. 15)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. P. urodził się w dniu (...)

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca od dnia 09.08.1972 r. był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy, w związku z wypadkiem przy pracy.

(decyzja – k. 17-18 verte plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 26.08.2015 r. , Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r.. nr 153, poz. 1227 ze zm.), ustalił wartość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego, organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 949,85 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego organ rentowy przyjął wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy ustalony w decyzji o jej przyznaniu –w wysokości 77,80 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 949,85 zł ZUS ustalił w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, wynoszącego 77,80% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną w w/w ustawie o emeryturach i rentach z FUS (77,80% x 1 220,89 zł = 949,85 zł).

Przyjęto łącznie 4 lata, 2 miesiące, 8 dni, tj. 50 miesięcy okresów składkowych.

Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 33,24%. Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat przyjęto w ilości 209 miesięcy. W związku z powyższym wysokość kapitału początkowego ustalona na dzień 1 stycznia 1999 roku wyniosła 31 115,92 złotych.

(decyzja – k. 8-9 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 28.08.2015 r. ZUS przeliczył rentę skarżącego, wskazując, że do ustalenia wysokości renty przyjęto: dotychczasową podstawę wymiaru świadczenia i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 77,80 %.

(decyzja – k. 18-19 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 28.08.2015 r. ZUS przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 01.07.2015 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi (...).54 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 101436,04 zł

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,10 m-cy

- wyliczona kwota emerytury wynosi 702,18 zł

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej:

( (...),54+ (...),04)/212,10 = 702,18 zł.

ZUS wskazał, że emerytura przyznana ubezpieczonemu od 01-07-2015 w kwocie 702,18 zł jest niższa od najniższej emerytury, która wynosi 880,45 zł. Emerytury nie podwyższono, gdyż ubezpieczony nie udowodnił łącznie okresów składkowych i nieskładkowych w wymiarze 25 lat.

Od 01-10-2015 obliczona emerytura brutto wynosi 1738,44 zł.

Wysokość świadczenia do wypłaty wynosiła miesięcznie 1449,98 zł.

Z decyzji tej wynika też, że wysokość wyliczonej i zwaloryzowanej renty z tytułu wypadku przy pracy, jest wyższa od emerytury tj. świadczenie będzie wypłacane w wysokości 100% renty z tytułu wypadku przy pracy tj.1387,35 zł i 50% emerytury tj. 351,09 zł.

Decyzją tą ZUS doliczył składki zapisane na koncie ubezpieczonego do 30.06.2015 r. i staż do 6.03.2015 r.

(decyzja – k. 20-21 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 05.08.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887), po rozpatrzenia wniosku z dnia 6.07.2020 r. ponownie ustalił wartość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r. Wysokość kapitału początkowego ustalona na dzień 1 stycznia 1999 roku wynosiła 31 115,92 złotych.

(decyzja – k. 24-25 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniach 8.11.2023 r., 13.12.2023 r., 16.02.2024 r. wnioskodawca przedkładał kolejno w ZUS wnioski o ponowne ustalenie wysokości przysługującego mu świadczenia załączając do nich dokumentację z poszczególnych okresów zatrudnienia.

(wnioski – k. 27, k. 52, k. 73, dokumentacja – k. 28-43, k.53-65, k. 24-25 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Zaskarżoną decyzją z dnia 08.04.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16.02.2024 r. odmówił M. P. prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia – renty z tytułu niezdolności w związku z wypadkiem przy pracy.

(decyzja – k. 79 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie należało ustalić zasadność wydania przez ZUS decyzji z dnia 08.04.2024 roku.

Sąd Ubezpieczeń Społecznych związany jest treścią zaskarżonej w/w decyzji, a decyzja ta dotyczyła właśnie odmowy wnioskodawcy ponownego przeliczenia wysokości renty odwołującego z tytułu niezdolności do pracy, w związku z wypadkiem przy pracy na podstawie artykułu 111 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2023.0.1251),.

Zgodnie z tym przepisem, wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15 jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176 ,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty
- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Po myśli ust. 2 przytoczonego przepisu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

Z kolei art. 114 ust 1 pkt 1 w/w ustawy stanowi, że w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności, istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Sąd, w całości, podziela stanowisko organu rentowego, przedstawione w zaskarżonej decyzji oraz odpowiedzi na odwołanie i stwierdził brak podstaw prawnych do zmiany zaskarżonej decyzji.

Słusznie wskazał organ, iż wysokość emerytury lub renty może w nastąpić na dwa sposoby: jeżeli do ponownego ustalenia podstawy wymiaru świadczenia zostaną wskazane zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o ponowne jej przeliczenie lub jeżeli wskazane zostaną zarobki z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty.

Wyżej wymienione sposoby przeliczania świadczenia, wynikają bezpośrednio z treści wyżej cytowanego art. 111 ustawy emerytalnej. Ustawodawca jednoznacznie określił obowiązujące metody przeliczania świadczeń, a zatem w ramach obowiązujących przepisów nie jest dopuszczalne, aby świadczeniobiorca w sposób dowolny mógł wybierać lata, z których zarobki mają być brane pod uwagę przy określaniu wysokości świadczenia.

Organ rentowy wskazał, że, w przypadku ubezpieczonego, najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy jest wskaźnik wynoszący 77,80% ustalony z 4 kwartałów, tj. 11.1969 - 01.1970, 01.1971 - 06.1971, 08.1971 - 10.1971. Jednocześnie brak jest podstaw do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie renty, tj. 2024 r. (wniosek z dnia 16.02.2024 r.), gdyż wnioskodawca nie udowodnił 20 lat kalendarzowych pracy - udowodniono zarobki z 17 lat kalendarzowych. Ponadto, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych, wybranych z 20- lecia , poprzedzającego bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o ponowne ustalenia wysokości świadczenia, tj. 2024 r. zawiera się w przedziale lat 2004-2023 i wyniósł 33,69% z lat 2004-2013. Wszystkie zarobki wykazane przez wnioskodawcę na podstawie przedłożonych dokumentów do wniosków z dnia 16.02.2024r., z dnia 13.12.2023 r. oraz z dnia 08.11.2023 r. zostały ostatecznie przyjęte przez organ rentowy, lecz nie dają podstaw do korzystniejszego ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru niż przyjęty dotychczas przez organ rentowy do obliczenia wysokości świadczenia. Przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego przez wnioskodawcę w okresie od 01.04.2005 r. do 30.06.2005 r., na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu pozostawało bez wpływu na podwyższenie podstawy wymiaru renty, a tym samym na korzystniejszy wymiar świadczenia.

Sąd Okręgowy rozważył wszelkie okoliczności sprawy i ocenił, że organ rentowy zaskarżoną decyzją prawidłowo odmówił ubezpieczonemu prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia – renty z tytułu niezdolności w związku z wypadkiem przy pracy.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.