Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z 5.03.2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. powołując się na przepis art. 4 pkt 6 oraz przepis art. 4 w zw. z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych odmówił K. P. prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż po 31 grudnia 2008 r. K. P. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. l i ust. 3 cytowanej ustawy o emeryturach pomostowych (art. 4 pkt 6). Po dniu 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych. Nadto na dzień 1 stycznia 2009 r. wnioskodawca nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. l i ust. 3 cyt. ustawy (art. 49 pkt 3 w zw. z art. 4). Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 17.09.1983 r. do 30.06.2001 r. ponieważ zakład pracy nie potwierdza, że wnioskodawca wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 36 lat, 6 miesięcy i 22 dni, w tym 33 lata, 5 miesięcy i 29 dni okresów składkowych oraz 3 lata i 23 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy uznał także za udokumentowany staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 16 lat, 9 miesięcy i 12 dni.

/decyzja k. 39-39v akt ZUS plik IV/

W dniu 7.04.2021 r. K. P., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę. W uzasadnieniu odwołujący wskazał, iż spełnił wszystkie wymagane prawem przesłanki warunkujące przyznanie emerytury pomostowej. Podał, że po 31 grudnia 2008 r. pracował w warunkach szczególnych w okresie 05.-09.2009 r. w firmie (...).H.U. (...) na stanowisku murarza co odpowiada pracom wymienionym w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych (pkt 32), oraz, że przed 1 stycznia 2009 r. pracował w warunkach szczególnych od 17.09.1983 r. do 30.06.2001 r. w (...) S.A. co odpowiada pracom wymienionym w załącznikach nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych (pkt 29 i pkt 33) i nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych (pkt 16).

Nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych

/odwołanie k. 4-10/

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 13-14/

Na rozprawie z 19.05.2022 r. pełnomocnicy stron podtrzymali stanowiska.

/stanowiska 00:03:47, 00:06:27 – płyta CD k. 110/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawca K. P. urodził się w dniu (...)

/okoliczność bezsporna/

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę pomostową w dniu 10.02.2021 r.

/wniosek k. 1-4 akt ZUS plik IV/

W toku postępowania przed organem rentowym wnioskodawca udokumentował
w sposób bezsporny ogólny staż pracy w wymiarze 36 lat, 6 miesięcy i 22 dni, w tym 33 lata, 5 miesięcy i 29 dni okresów składkowych oraz 3 lata i 23 dni okresów nieskładkowych.

/okoliczność bezsporna, karta przebiegu zatrudnienia k. 32-32v akt ZUS plik IV, decyzja k. 39-39v akt ZUS plik IV/

Organ rentowy uznał także za udokumentowany staż pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emeryturach i rentach z FUS wykonywanej przed 1 stycznia 1999 r. w wymiarze 16 lat, 9 miesięcy i 12 dni.

/okoliczność bezsporna, karta przebiegu zatrudnienia k. 32-32v akt ZUS plik IV, decyzja k. 39-39v akt ZUS plik IV/

W okresie od 4.10.1978 r. do 30.06.2001 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) S.A. w P. w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na okres próbny, od 17.10.1978 r. na czas określony a od 1.10.1979 r. na czas nieokreślony. Zgodnie ze świadectwem pracy z 29.06.2001 r. wnioskodawca był zatrudniony jako goniec, robotnik magazynu, monter maszyn i urządzeń, mechanik urządzeń cieplnomechanicznych. Od 17.08.1981 r. do 17.08.1983 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. W pkt 8 świadectwa pracy zaświadczono, że wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresie od 17.09.1983 r. do 30.06.2001 r. (Dz. U. 8/83, Dz. II, poz. 1, wyk. A).

/świadectwo pracy – akta osobowe – koperta k. 96, akta osobowe - koperta k. 92, k. 6 akt ZUS plik I, k. 7 akt ZUS plik III, k. 7, k. 29 akt ZUS plik IV, umowy o pracę – akta osobowe - koperta k. 96, k. 21-25, k. 27-27v akt ZUS plik IV, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 3-3v akt ZUS plik I, k. 8-8v akt ZUS plik II, książeczka wojskowa k. 4 akt ZUS, wyciąg z książeczki wojskowej k. 9 akt ZUS plik II/

W ww. zakładach ubezpieczony zajmował kolejno następujące stanowiska:

- od 4.10.1978 r. goniec ( (...)),

- od 24.10.1979 r. robotnik magazynu ( Magazyn (...)) (powołany do zasadniczej służby wojskowej od 17.08.1981 r.),

- od 17.09.1983 r. (po powrocie z wojska) monter maszyn i urządzeń (Wydział Energetyczny), w warsztacie rymarskim,

- od 1.07.1996 r. monter maszyn i urządzeń (Wydział Utrzymania (...)), w warsztacie rymarskim,

- od 1.04.1998 r. mechanik urządzeń cieplnomechanicznych (Wydział Utrzymania (...)),

- od 1.01.1999 r. mechanik urządzeń cieplnomechanicznych (elektrociepłownia, kotłownia),

- od 1.09.1999 r. mechanik urządzeń cieplnomechanicznych (elektrociepłownia).

/kwestionariusz osobowy, angaże, zaświadczenia lekarskie, pismo rozwiązujące umowę o pracę - akta osobowe – koperta k. 96, umowy o pracę - akta osobowe – koperta k. 96, k. 21-25, k. 27-27v akt ZUS plik IV, karty obiegowe zmiany - akta osobowe – koperta k. 96, k. 26-26v akt ZUS plik IV, karta przebiegu zatrudnienia - akta osobowe – koperta k. 96, k. 28 akt ZUS plik IV, dokumentacja płacowa – koperta k. 96 oraz k. 10-20 akt ZUS plik IV/

Wnioskodawca posiada uprawnienia do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku eksploatacji od 29.07.1999 r., w zakresie obsługi, konserwacji, napraw, montażowym co do urządzeń zużywających ciepło, paliwa stałe i płynne oraz przetwarzające i przesyłające ciepło – urządzenia do składowania, magazynowania i rozładunku paliw o pojemności ponad 100 mg.

/świadectwo kwalifikacyjne - akta osobowe – koperta k. 96/

Po dniu 14 listopada 1991 r. niezdolny do pracy z powodu choroby wnioskodawca był w okresach od 7.08.1995 r. do 17.08.1995 r., od 16.02.1996 r. do 27.02.1996 r., od 26.08.1997 r. do 3.09.1997 r., od 23.11.1998 r. do 18.12.1998 r., od 17.02.1999 r. do 13.03.1999 r., od 1.02.2000 r. do 19.02.2000 r., od 10.08.2000 r. do 16.09.2000 r., od 2.11.2000 r. do 31.12.2000 r., od 1.01.2001 r. do 23.03.2001 r., od 10.04.2001 r. do 30.06.2001 r.

/wykaz – akta osobowe – koperta k. 96, k. 7 akt ZUS plik I/

Podczas zatrudnienia w (...) S.A. w P. ubezpieczony na stanowisku montera maszyn i urządzeń pracował w warsztacie rymarskim. Zajmował się pracami przy skórach, klejach, zakładaniem tapicerki, wykładzin, wykonywaniem pasów transmisyjnych (do maszyn). Nadto zajmował się na wykańczalni klejeniem i owijaniem taśmą wałków, żeby dało się naciągnąć materiał. Maszyny były wówczas wyłączone. Przy zakładaniu tapicerki podklejał gąbki. Tapicerkę zakładał przy łóżkach jednoosobowych, krzesłach, fotelach, tj. w ramach mebli zakładowych i mebli z hoteli robotniczych. Przy wykonywaniu pasów transmisyjnych ciął skóry, które były uprzednio wyprawione/przygotowane/gotowe, następnie je zszywał. Skóry po posmarowaniu ich klejem, były wkładane w prasę, po wyschnięciu były zszywane trokiem skórzanym. Pas transmisyjny ze skóry był robiony raz w miesiącu, przez 2-3 godziny. Kładł także wykładziny w pomieszczeniach, przy użyciu kleju.

/zeznania świadka I. N. 00:50:44, 01:00:12 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawcy 00:03:23 – płyta CD k. 110 w zw. z 00:04:20, 00:11:29, 00:14:02, 00:23:20, 00:27:43, 00:28:54, 00:33:11 – płyta CD k. 44/

Nie było warsztatu, w którym te skóry byłyby namaczane.

/zeznania świadka I. N. 00:50:44, 01:00:12 – płyta CD k. 44/

Na stanowisku mechanika urządzeń cieplnomechanicznych w ww. zakładach wnioskodawca pracował przy nawęglaniu w kotłowni. Do jego zadań należało dopilnowanie, żeby miał węglowy, który szedł taśmociągami, trafił do zasobników pieca o wielkości pokoju. Najpierw ustawiał (przesuwał) wózek nad zasobnikami, kręcąc korbą, a następnie opuszczał zgarniacz, który zgarniał miał z transportera do zasobnika, podnosząc lub opuszczając dźwignię. Wózki przesuwały się po szynach umocowanych na konstrukcji metalowej, pod którą była krata, pod którą przesuwał się transporter. Do jego zadań należało także pozamiatanie, utrzymanie w porządku stanowiska pracy. Ubezpieczony zajmował się także drobnymi naprawami transporterów, większych napraw dokonywali rymarze. Naprawy polegały na klejeniu pasu gumowego, włożenia go w prasę i po upływie doby obrobieniu go, czyli dziurkowaniu i zakładaniu nitów. W trakcie napraw ciąg był wyłączony. Pas gumowy był naprawiany raz w roku.

/zeznania świadka I. N. 00:50:44, 01:00:12 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawcy 00:03:23 – płyta CD k. 110 w zw. z 00:04:20, 00:11:29, 00:14:02, 00:23:20, 00:27:43, 00:28:54, 00:33:11 – płyta CD k. 44/

Ubezpieczony był zarejestrowany jako osoba bezrobotna w urzędzie w pracy w okresach od 03.07.2001 r. do 30.06.2002 r. i od 01.06.2006 r. do 23.01.2007 r.

/zaświadczenia k. 8, k. 24 akt ZUS plik III/

Od 24.01.2007 r. do 24.05.2010 r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) .H.U. (...) w P. w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca był początkowo zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony a od 25.01.2008 r. na czas nieokreślony na stanowisku murarza. Zgodnie ze świadectwem pracy z 24.05.2010 r. wnioskodawca był zatrudniony jako murarz. Z zaświadczenia lekarskiego z 1.03.2010 r. wynika, że był zatrudniony na stanowisku murarz (praca na wysokości).

/świadectwo pracy bhp – akta osobowe - koperta k. 92, k. 9-10 akt ZUS plik III, k. 30 -31 akt ZUS plik IV, zaświadczenia lekarskie, pismo rozwiązujące umowę o pracę, umowy o pracę, aneksy do umów o pracę, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bhp – akta osobowe - koperta k. 92, dokumentacja płacowa k. 51-91/

Podczas zatrudnienia w (...) .H.U. (...) w P. na stanowisku murarza ubezpieczony zajmował się wykonywaniem różnych robót na budowie. Pracował m.in. przy dociepleniach budynków wielorodzinnych. Wnioskodawca zajmował się mieszaniem kleju, cięciem styropianów, tynkowaniem, naprawą elewacji, podawaniem materiałów na górę. Do wnioskodawcy należało także m.in. demontowanie płyt azbestowo – cementowych ze szczytów budynków oraz z dachów, układanie ich na paletach i owijanie folią. W trakcie roku było około 10 budynków, w których dokonywano demontażu tych płyt. Jednocześnie nie zawsze płyty te demontowano, czasem zakrywano je styropianem. Natomiast w okresie zimowym wnioskodawca zajmował się wykonywaniem prac na klatkach schodowych, tj. malowaniem, wypełnianiem tynków, kładzeniem gładzi gipsowych. W trakcie roku było około 10 budynków, w których nie było prac związanych z azbestem. Docieplano wówczas bloki na zewnątrz, a wewnątrz ewentualnie poddasze.

/zeznania świadka A. N. 00:40:42, 00:48:20, 00:49:44 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawcy 00:03:23 – płyta CD k. 110 w zw. z 00:04:20, 00:11:29, 00:14:02, 00:23:20, 00:27:43, 00:28:54, 00:33:11 – płyta CD k. 44/

Demontażem płyt azbestowo – cementowych wnioskodawca zajmował się około 2-3 razy w miesiącu. Czas wykonania takiego zlecenia był zróżnicowany, w przypadku niskiego budynku (ok. 16 m kw.) około jednego dnia, w przypadku bloku dłużej.

/ zeznania świadka A. N. 00:40:42, 00:48:20, 00:49:44 – płyta CD k. 44/

W ramach ww. zatrudnienia wnioskodawca zajmował się także wykończeniami wnętrz, np. kładzeniem kartongipsów.

/zeznania świadka A. N. 00:40:42, 00:48:20, 00:49:44 – płyta CD k. 44/

W/w zakład pracy wystawił wnioskodawcy w dniu 23.03.2021 r., tj. po dacie wydania zaskarżonej decyzji, zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony od 24.01.2007 r. do 24.05.2010 r. i w ramach tego zatrudnienia w okresie 05.-09.2009 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy dociepleniach budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Do jego obowiązków przy ww. pracach należał m.in. demontaż i przygotowanie do transportu płyt azbestowo – cementowych zdemontowanych z elewacji budynków.

/zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 12/

(...) .H.U. (...) w P. w okresie do 05.2010 r. nie wykazywał i nie zgłosił żadnego pracownika, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Nie odprowadzał składek na (...).

/pismo ZUS k. 46/

Od 25.05.2010 r. do 2.12.2015 r. ubezpieczony był zatrudniony w PPHU (...) w P. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku przedstawiciela handlowego a od 1.01.2015 r. sprzedawcy.

/świadectwo pracy k. 32-32v akt ZUS plik IV/

Wnioskodawca był zarejestrowany jako osoba bezrobotna w urzędzie w pracy w okresie od 8.03.2017 r. do 20.06.2018 r.

/zaświadczenie k. 34 akt ZUS plik IV/

W okresie od 21.06.2018 r. do 31.12.2019 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) s.c. w P. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kosztorysanta budowlanego.

/świadectwo pracy k. 33-33v akt ZUS plik IV/

Aktualnie wnioskodawca jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna w urzędzie w pracy od 23.07.2020 r.

/zaświadczenie k. 34 akt ZUS plik IV/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana, a także w oparciu o zeznania świadków oraz wnioskodawcy.

Z ostrożnością należało jednakże podejść do zeznań świadka A. N. twierdzącego, że był on zgłoszony jako osoba pracująca w warunkach szkodliwych i że z tego tytułu były odprowadzane składki. Z pisma ZUS wynika bowiem, że (...) .H.U. (...) w P. w okresie do maja 2010 nie wykazywał i nie zgłosił żadnego pracownika, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zatem nie odprowadzał składek na (...). Świadek ten zresztą nie był w stanie powiedzieć kiedy pracownicy zajmowali się azbestem.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 roku (Dz. U. z 2022 r., poz. 1340) , prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Prace w szczególnych warunkach to w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei prace o szczególnym charakterze to w myśl art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Z kolei art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych zawarty w rozdziale 9 zatytułowanym „Przepisy przejściowe, dostosowawcze i końcowe” przewiduje, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1)po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy (to jest w dniu 1 stycznia 2009 r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Zatem stosownie do powołanego ostatnio przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy
w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy
w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów tej ustawy tj. art. 3 ust. 1 i 3 a nie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. min. wyrok Sądu Najwyższego z 4.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 9.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 7.11.2013 r., III AUa 343/13).

W myśl art. 51 w/w ustawy o emeryturach pomostowych, płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 r. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.

W rozpoznawanej sprawie podstawą odmowy przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej było ustalenie, że wnioskodawca nie udokumentował wykonywanej po dniu 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, to jest warunku, o którym mowa w art. 4 pkt. 6 ustawy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe, co do daty urodzenia (po dniu 31 grudnia 1948 roku), lat okresów składkowych i nieskładkowych wynoszących co najmniej 25 lat, jak i wieku – ukończył 60 rok życia 1.03.2021 r.

Wnioskodawca w odwołaniu podał, że po 31 grudnia 2008 r. pracował w warunkach szczególnych w okresie 05.-09.2009 r. w firmie (...).H.U. (...) w P. na stanowisku murarza co odpowiada pracom wymienionym w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych (pkt 32).

Z kolei w załączniku nr 1 i załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych zostały wymienione jako prace w szczególnych warunkach prace bezpośrednio przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest lub prace rozbiórkowe związane z ich usuwaniem (pkt 32 – załącznik nr 1).

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami ustawy emeryturach pomostowych za pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 lub 3 ustawy można traktować tylko tego pracownika, który w pełnym wymiarze czasu pracy wykonuje prace na stanowisku wymienionym w załączniku Nr 1 lub 2 do ustawy. Prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w załącznikach Nr 1 i 2 do ustawy stanowią katalog zamknięty, co powoduje, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" nie mogą posiadać inne prace choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem / por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w L. z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. III SA/Lu653/11, opubl.: L.; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2011 r. sygn. I OSK 421/11, opubl.: LEX nr 996963/.

W ocenie Sądu z materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca w ww. zakładzie był zatrudniony w okresie od 24.01.2007 r. do 24.05.2010 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku murarza. Podczas tego zatrudnienia zajmował się jednakże wykonywaniem różnych robót na budowie, m.in. przy dociepleniach budynków wielorodzinnych. Należało do niego mieszanie kleju, cięcie styropianów, tynkowanie, naprawa elewacji, podawanie materiałów na górę. Jednym z jego wielu obowiązków było także m.in. demontowanie płyt azbestowo – cementowych ze szczytów budynków oraz z dachów, układanie ich na paletach i owijanie folią. W trakcie roku było około 10 budynków, w których dokonywano demontażu tych płyt. Jednocześnie nie zawsze płyty te demontowano, czasem zakrywano je styropianem. Natomiast w okresie zimowym wnioskodawca zajmował się wykonywaniem prac na klatkach schodowych, tj. malowaniem, wypełnianiem tynków, kładzeniem gładzi gipsowych. W trakcie roku było około 10 budynków, w których nie było prac związanych z azbestem. Docieplano wówczas bloki na zewnątrz, a wewnątrz ewentualnie poddasze. Z zeznań świadka wynika, że demontażem płyt azbestowo – cementowych wnioskodawca zajmował się około 2-3 razy w miesiącu. Czas wykonania takiego zlecenia był zróżnicowany, w przypadku niskiego budynku (ok. 16 m kw.) około jednego dnia, w przypadku bloku dłużej. W ramach ww. zatrudnienia wnioskodawca zajmował się także wykończeniami wnętrz, np. kładzeniem kartongipsów. Z powyższego wynika jednoznacznie, że wnioskodawca nie zajmował się demontażem płyt azbestowo – cementowych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd orzekający podziela także, w tym zakresie stanowisko wyraźne w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2013 r., w sprawie I UK 448/12, w którym stwierdzono, iż „Z wykładni art. 4 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych wynika obowiązek zaliczania do okresów pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze także zatrudnienia w takich warunkach w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. Artykuł ten zawiera dodatkowe warunki, aby praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz po dniu 31 grudnia 2008 r., jednak nie zakreśla ram czasowych odnośnie do stażu 15 lat pracy w tych warunkach. Ten okres 15 lat może więc dotyczyć całego okresu ubezpieczenia, jednak co najmniej jeden miesiąc musi przypadać przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz jeden miesiąc po dniu 31 grudnia 2008 r.”

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, iż wnioskodawca nie wykonywał prac związanych z demontażem płyt azbestowo – cementowych nieprzerwanie przez okres jednego miesiąca.

W ocenie Sądu wnioskodawca nie spełnia zatem warunków wskazanych w art. 4 w/w ustawy, gdyż po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Ponadto zgodnie z art. 38 ustawy emeryturach pomostowych płatnik składek począwszy od 1 stycznia 2009 r. ma obowiązek przekazywać do ZUS informację o pracowniku, za którego obowiązany jest opłacać składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych na deklaracjach (...). Pracodawca nie złożył za wnioskodawcę deklaracji (...).

Należy bowiem wskazać, że wprawdzie ww. zakład pracy zaświadczył w ww. zaświadczeniu o wykonywaniu pracy w warunkach szczególnych, że wnioskodawca był zatrudniony od 24.01.2007 r. do 24.05.2010 r. i w ramach tego zatrudnienia w okresie 05.-09.2009 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy dociepleniach budynków mieszkalnych wielorodzinnych a do jego obowiązków przy ww. pracach należał m.in. demontaż i przygotowanie do transportu płyt azbestowo – cementowych zdemontowanych z elewacji budynków. Jednakże powyższe zaświadczenie zostało wydane w dniu 23.03.2021 r., tj. po dacie wydania zaskarżonej decyzji. Jednocześnie z pisma ZUS wynika, że ten zakład w okresie do 05.2010 r. nie wykazywał i nie zgłosił żadnego pracownika, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a także nie odprowadzał składek na (...).

Wobec niespełnienia obligatoryjnej przesłanki niewykonywania po dniu 31 grudnia 2008 r. prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy, bez znaczenia pozostaje zatem okoliczność spełnienia pozostałych przesłanek w rozumieniu art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

Należy dodać, że wnioskodawca nie spełnia również warunków do przyznania emerytury pomostowej na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Wskazać należy, że praca, którą wnioskodawca wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) S.A. w P. w okresie od 4.10.1978 r. do 30.06.2001 r., tj. od 4.10.1978 r. na stanowisku gońca ( (...)), od 24.10.1979 r. - robotnika magazynu ( Magazyn (...)) (powołany do zasadniczej służby wojskowej od 17.08.1981 r.), od 17.09.1983 r. (po powrocie z wojska) - montera maszyn i urządzeń (Wydział Energetyczny), w warsztacie rymarskim, od 1.07.1996 r. - montera maszyn i urządzeń (Wydział Utrzymania (...)), w warsztacie rymarskim, od 1.04.1998 r. - mechanika urządzeń cieplnomechanicznych (Wydział Utrzymania (...)), od 1.01.1999 r. - mechanika urządzeń cieplnomechanicznych (elektrociepłownia, kotłownia), od 1.09.1999 r. - mechanika urządzeń cieplnomechanicznych (elektrociepłownia) nie jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Z materiału dowodowego w sprawie wynika, że podczas zatrudnienia w ww. zakładach na stanowisku montera maszyn i urządzeń pracował w warsztacie rymarskim, zajmując się pracami przy skórach, klejach, zakładaniem tapicerki, wykładzin, wykonywaniem pasów transmisyjnych (do maszyn), a także klejeniem i owijaniem taśmą wałków, żeby dało się naciągnąć materiał. Maszyny były wówczas wyłączone. Przy zakładaniu tapicerki podklejał gąbki. Tapicerkę zakładał przy łóżkach jednoosobowych, krzesłach, fotelach, tj. w ramach mebli zakładowych i mebli z hoteli robotniczych. Przy wykonywaniu pasów transmisyjnych ciął skóry, które były uprzednio gotowe (wyprawione/przygotowane), następnie je zszywał. Skóry po posmarowaniu ich klejem, były wkładane w prasę, po wyschnięciu były zszywane trokiem skórzanym. Pas transmisyjny ze skóry był robiony raz w miesiącu, przez 2-3 godziny. Kładł także wykładziny w pomieszczeniach, przy użyciu kleju. Z zeznań jednego ze świadków wprost wynika, że nie było warsztatu, w którym te skóry byłyby namaczane. Z kolei na stanowisku mechanika urządzeń cieplnomechanicznych w ww. zakładach wnioskodawca pracował przy nawęglaniu w kotłowni. Do jego zadań należało dopilnowanie, żeby miał węglowy, który szedł taśmociągami, trafił do zasobników pieca o wielkości pokoju. Najpierw ustawiał (przesuwał) wózek nad zasobnikami, kręcąc korbą, a następnie opuszczał zgarniacz, który zgarniał miał z transportera do zasobnika, podnosząc lub opuszczając dźwignię. Wózki przesuwały się po szynach umocowanych na konstrukcji metalowej, pod którą była krata, pod którą przesuwał się transporter. Do jego zadań należało także pozamiatanie, utrzymanie w porządku stanowiska pracy. Ubezpieczony zajmował się także drobnymi naprawami transporterów, większych napraw dokonywali rymarze. Naprawy polegały na klejeniu pasu gumowego, włożenia go w prasę i po upływie doby obrobieniu go, czyli dziurkowaniu i zakładaniu nitów. W trakcie napraw ciąg był wyłączony. Pas gumowy był naprawiany raz w roku.

Z kolei w załączniku nr 1 i załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych zostały wymienione jako prace w szczególnych warunkach prace garbarskie bezpośrednio przy obróbce mokrych skór (pkt 29 – załącznik nr 1), prace bezpośrednio przy malowaniu , nitowaniu lub montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.) (pkt 33 – załącznik nr 1) oraz prace bezpośrednio przy sterowaniu blokami energetycznymi wytwarzającymi energię elektryczną lub cieplną (pkt 16- załącznik nr 2).

Z powyższego wynika jednoznacznie, że wnioskodawca nie zajmował się pracami garbarskimi bezpośrednio przy obróbce mokrych skór, pracami bezpośrednio przy malowaniu , nitowaniu lub montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.) ani pracami bezpośrednio przy sterowaniu blokami energetycznymi wytwarzającymi energię elektryczną lub cieplną.

Wobec niespełnienia obligatoryjnej przesłanki niewykonywania na dzień 1 stycznia 2009 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy, bez znaczenia pozostaje zatem okoliczność spełnienia pozostałych przesłanek w rozumieniu art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

A zatem mając na względzie powyższe wnioskodawca nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej na podstawie cytowanych wyżej przepisów.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy -PI.

11 VII 2022 roku.