Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z 5 kwietnia 2024 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z 4 marca 2024 roku, odmówił A. B., prawa do rekompensaty.

W uzasadnieniu, organ rentowy podniósł, że na dzień 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca nie udokumentował 15 lat pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (na podstawie przedłożonych dokumentów wyliczono 13 lat 6 miesięcy i 19 dni).

Jednocześnie ZUS wskazał, że nie uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu od 1 lutego 1997 r. do 30 września 1998 r. z tytułu zatrudnienia w zakładzie pracy (...) S.A. na stanowisku mechanik wózków akumulatorowych – elektromechanik gdyż w świadectwa pracy z 5 lipca 1999 r. zakład pracy powołał się na (...) z dnia 7 lipca 1987 r. wykaz A, dział XIV, poz. 13,
w którym widnieje stanowiska „elektrotechnik akumulatorowy”, co jest niezgodne ze stanowiskiem wykazanym w świadectwie pracy wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. (decyzja k. bez. numeru pliku (...) akt o emeryturę)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył A. B., nie zgadzając się z nią
i wskazując, że, do pracy w szczególnych warunkach, powinien mu zostać zaliczony okres od
1 lutego 1997 r. do 30 września 1998 r., kiedy to stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony w akumulatorowni, a jego praca polegała na opróżnianiu, oczyszczaniu, wymianie stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wskazując, że zaliczył wnioskodawcy okres pracy od 1 kwietnia 1984 r. do 30 kwietnia 1992 r., od 1 maja 1992 r. do 30 września 1992 r., od 1 października 1992 r. do 31 stycznia 1997 r. oraz od
1 października 1998 r. do 5 lipca 1999 r. u płatnika Fabryka (...) S.A. w Ł. tj. 13 lat, 6 miesięcy i 19 dni pracy w warunkach szczególnych.

Do stażu pracy w warunkach szczególnych nie zostały natomiast uwzględnione okresy 1 lutego 1997 r. - 30 września 1998 r., zatrudnienia u płatnika Fabryka (...) S.A. w Ł., ponieważ przedłożone świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 5 lipca 1999 r. nie zawiera określonego charakteru wykonywanej pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. oraz wskazane w nim stanowisko pracy nie zostało określone zgodnie z zarządzeniem resortowym. (odpowiedź na odwołanie k. 4-4v.)

Na rozprawie w dniu 11 września 2024 r. wnioskodawca poparł odwołanie i wniósł
o przyznanie rekompensaty, a pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(końcowe stanowiska stron e-protokół rozprawy z 11 września 2024 r. 00:24:29-00:24:36 – płyta CD
k. 24)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. B. urodził się (...) Legitymuje się wykształceniem podstawowym.

(bezsporne, a nadto zeznania wnioskodawcy e-protokół rozprawy z 11 września 2024 r. 00:23:35 w zw. z 00:01:41-00:16:26 – płyta CD k. 24)

W okresie od 2 września 1975 r. do 16 grudnia 1982 r. wnioskodawca był zatrudniony w Fabryce (...) S.A. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku tokarza.

(bezsporne, a nadto świadectwo pracy k. 3 akt kapitałowych)

W okresie od 17 lutego 1981 r. do 16 grudnia 1982 r. A. B. odbywał zasadniczą służbę wojskową, po odbyciu której nie powrócił do dotychczasowego miejsca zatrudnienia.

(bezsporne, a nadto świadectwo pracy k. 3 akt kapitałowych, książeczka wojskowa k. 6 akt kapitałowych)

W okresie od 3 stycznia 1983 r. do 7 sierpnia 1997 r. oraz od 8 sierpnia 1997 r. do
5 lipca 1999 r. wnioskodawca był zatrudniony w Fabryce (...) S.A. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach kolejno: ślusarza, nastawiacza maszyn, konserwatora maszyn oraz mechanika wózków akumulatorowych.

(bezsporne, a nadto świadectwo pracy
k. 2-2v. akt kapitałowych)

Za okresy pracy: od 1 kwietnia 1984 r. do 30 kwietnia 1992 r. oraz od 1 października 1992 r. do 31 stycznia 1997 r. pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w którym wskazano, że wnioskodawca wykonywał pracę przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych na stanowisku nastawiacza maszyn wymienionym w wykazie A działu VII poz. 4 pkt 48 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w warunkach szczególnych lub
w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego. Okresy te zostały uznany przez ZUS jako praca w szczególnych warunkach.

(bezsporne, a nadto świadectwo pracy k. 4 pliku I akt o emeryturę)

Za okresy pracy: od 1 maja 1992 r. do 30 września 1992 r. oraz od 1 października 1998 r. do 5 lipca 1999 r. pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonania prac
w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w którym wskazano, że wnioskodawca wykonywał pracę przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych na stanowisku konserwatora maszyn wymienionym w wykazie A działu VII poz. 4 pkt 47 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w warunkach szczególnych lub
w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego. Okresy te zostały uznany przez ZUS jako praca w szczególnych warunkach.

(bezsporne,a nadto świadectwo pracy k. 5 pliku I akt o emeryturę)

Za okres pracy: od 1 lutego 1997 r. do 30 września 1998 r. pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w którym wskazano, że wnioskodawca wykonywał pracę w akumulatorowniach: opróżnianie, czyszczenie i wymian stężonego kwasu stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych na stanowisku mechanika wózków akumulatorowych wymienionym w wykazie
A działu XIV poz. 13 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego. Okres ten nie został uznany przez ZUS jako praca
w szczególnych warunkach.

(świadectwo pracy k. 6 pliku I akt o emeryturę)

W spornym okresie zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. na stanowisku mechanika wózków akumulatorowych A. B. wymieniał kwas w akumulatorach, ładował akumulatory, wymieniał baterie, a także uzupełniał elektrolity w akumulatorach, rozcieńczając kwas siarkowy z wodą. Wnioskodawca nabierał kwas z pojemników i przelewał do pojemników uzupełniając ich poziom. Pracując na tym stanowisku, w przypadku awarii któregoś z wózków, wnioskodawca dokonywał jego naprawy – wymieniając w razie potrzeby koła, dźwignie i inne elementy, które w wózku mogły się popsuć pod względem mechanicznym. Czynności związane z naprawą wózków wnioskodawca również wykonywał w akumulatorowni. Wnioskodawca nie dokonywał napraw elektroniki wózka, gdyż te czynności były wykonywane przez drugiego pracownika zatrudnionego w akumulatorowni wraz z wnioskodawcą. O objęcie stanowiska mechanika i elektromechanika zajmującego się akumulatorami i wózkami wnioskodawca został poproszony przez syndyka masy upadłościowej zakładu spółki (...). W akumulatorowni wnioskodawca pracował
w pełnym wymiarze czasu pracy – na zmianę nocną, albo poranną. Nie pracował on na zmiany popołudniowe.

Pracując w akumulatorowni wnioskodawca był narażony na opary kwasu siarkowego czy silny zapach siarki. Wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki w gumowym fartuchu ochronnym i ochronnych okularach.

(zeznania wnioskodawcy e-protokół rozprawy
z 11 września 2024 r. 00:23:35 w zw. z 00:01:41-00:16:26 – płyta CD k. 24, zeznania świadka Z. B. e-protokół rozprawy z 11 września 2024 r. 00:18:17-00:22:46 – płyta CD
k. 24)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach niniejszej sprawy,
w załączonych do akt sprawy aktach ZUS, jak również na podstawie osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz powołanych w sprawie świadka Z. B., która również pracowała w Fabryce (...). Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę. Zeznania świadka nie budzą wątpliwości przy ocenie ich wiarygodności – nie są sprzeczne ani z treścią załączonych do akt sprawy dokumentów, ani
z zeznaniami wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle, zebranego w sprawie materiału dowodowego, odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Kwestią sporną było przy tym to czy pracę wykonywaną przez wnioskodawcę w okresie od 1 lutego 1997 r. do 30 września 1998 r. na stanowisku mechanika wózków akumulatorowych w Fabryce (...) S.A. można uznać za pracę w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 164 ze zm.), ustawa określa warunki nabywania prawa do emerytur
i rekompensat przez niektórych pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zwanych „emeryturami pomostowymi”, o których mowa w art. 24 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 5 tej ustawy o emeryturach pomostowych, rekompensata stanowi odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Stosownie do art. 21 ust. 1 ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli przed dniem 1 stycznia 2009 roku ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszący co najmniej 15 lat.

Zgodnie z art. 21 ust. 2 powoływanej ustawy, rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach
z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. (tak: M. Zieleniecki - Komentarz do art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX, tak też: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31 marca 2016 roku, III AUa 1899/15, LEX: 2044406)

Art. 23 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych stanowi, że ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę.

Prawo do rekompensaty, zgodnie z powyższą ustawą, mają więc osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku, które przed 1 stycznia 2009 roku wykonywały przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Należy zauważyć, że art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty: 1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej, 2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub
o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat. Przesłanka negatywna została zawarta w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jest nią nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy
o emeryturach i rentach z FUS.

Bezspornym jest, w rozpoznawanej sprawie , że wnioskodawca nie nabył prawa do emerytury pomostowej ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Stosownie zaś do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z FUS, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz
o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej z 1998 r., stanowi, że wiek emerytalny,
o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.).

Z § 1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione
w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Przepis
§ 2 ust. 1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W świetle § 2 ust. 1 wskazanego rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić. (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r., (...) UKN 417/97, (...) i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r., (...) UKN 39/00 Prok. i Prawo (...))

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji.

Brak takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Okresy pracy w warunkach szczególnych wskazane w powołanym wyżej rozporządzeniu w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach mogą być wykazywane przez zainteresowanego, przed Sądem wszelkimi środkami dowodowymi, a przewidzianymi przez kodeks postępowania cywilnego, a w szczególności dokumentami z osobowych akt pracowniczych, zeznaniami świadków,
a także przesłuchaniem stron. (tak: uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r., III UZP 5/85, LEX: 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984 r., (...), LEX: 14630, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 roku, III UZP 6/84, LEX: 14625)

Reasumując powyższe rozważania, Sąd przyjął, że, w postępowaniu sądowym, nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych, którymi związany jest ZUS we własnym postępowaniu. Tym samym pomimo nie przedstawienia stosownych dokumentów lub też stosownych zaświadczeń, bądź zaświadczeń wskazujących dowodzone fakty w sposób niedostatecznie precyzyjny, Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego może uznać, że w określonym czasie wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy, w szczególności zeznania wnioskodawcy oraz przesłuchanych świadków, a także dokumentacja zawarta w uzyskanych w toku procesu aktach osobowych ubezpieczonego, w istocie potwierdził, że skarżący także w okresie od 1 lutego 1997 r. do 30 września 1998 r. (z wyłączeniem okresu nieskładkowego: od 23 lutego 1998 r. do 28 lutego 1998 r.) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

W powyższym okresie, bowiem, pracując na stanowisku mechanika wózków akumulatorowych, wnioskodawca wykonywał czynności mieszczące się w pojęciu „Prace
w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego
i płyt ołowianych” – które to jako prace w szczególnych warunkach zostały sklasyfikowane
w dziale XIV pkt 13 wykazu A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.

Należy mieć, przy tym, na uwadze, że, dla oceny czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa, zajmowanego, przez niego, stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach, to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden
z rodzajów pracy wymienionych w wykazie, stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2011 r., I UK 393/10, LEX: 950426)

Podkreślić do tego należy, że stanowiska, na których praca jest wykonywana
w szczególnych warunkach zostały jedynie sprecyzowane w wykazie stanowiącym załącznik do wymienionego powyżej zarządzenia resortowego, które ma charakter jedynie pomocniczy – informacyjny, techniczno-porządkujący, uściślający ogólne pojęcia istniejące
w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zaś jak wskazuje się w orzecznictwie, istotne znaczenie dla kwalifikacji danej pracy jako pracy
w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ma wynikające z wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży. (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 11 czerwca 2013 r. III AUa 1370/12, LEX: 1339369)

Dokonując więc oceny tego czy ubezpieczony rzeczywiście pracował w warunkach szczególnych i wobec tego przysługuje mu z tego tytułu rekompensata, Sąd ustalił, że
w okresie, gdy wnioskodawca był zatrudniony jako mechanik wózków akumulatorowych, zajmował się on wymieniał kwas w akumulatorach, ładował akumulatory, wymieniał baterie,
a także uzupełniał elektrolity w akumulatorach, rozcieńczając kwas siarkowy z wodą. Wnioskodawca nabierał kwas z pojemników i przelewał do pojemników uzupełniając ich poziom.

W odniesieniu do podnoszonych przez organ rentowy uwag, iż wnioskodawca wykonywał również czynności związane z naprawą wózków, zauważyć należy, że, wnioskodawca co prawda dokonywał także naprawy wózków, jednak czynności te należy uznać za uboczne, niewpływające na prawo ubezpieczonego do rekompensaty, tym bardziej, że czynności te były wykonywane przez ubezpieczonego w akumulatorowni, gdzie przez cały czas występowały czynniki szkodliwe. Wnioskodawca przez cały czas był więc narażony na szkodliwe opary kwasu siarkowego.

Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie, bez znaczenia dla oceny rzeczywistego
i efektywnego wykonywania podstawowego zatrudnienia przy pracy w szczególnych warunkach pozostaje uboczne i krótkotrwałe (w skali doby pracowniczej) wykonywanie czynności nienarażających na działanie czynników szkodliwych, jeżeli czynności te wykonywane były na tak niewielką skalę, że można je uznawać za marginalne i pomocnicze. (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 2 marca 2017 r., I UK 112/16, LEX nr 2294415)

Jeśli czynności, wykonywane w warunkach nienarażających na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia , mają charakter incydentalny, krótkotrwały, uboczny w stosunku do czynności podstawowych kwalifikowanych jako praca w szczególnych warunkach, to nie ma podstaw, aby tej pracy nie zaliczać do okresu uprawniającego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

I chociaż nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika. Od tej reguły istnieją odstępstwa. Pierwsze z nich dotyczy sytuacji, kiedy inne równocześnie wykonywane prace stanowią integralną część (immanentną cechę) większej całości dającej się zakwalifikować pod określoną pozycję załącznika do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Drugie odstępstwo dotyczy przypadków, kiedy czynności wykonywane w warunkach nienarażających na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia mają charakter incydentalny, krótkotrwały, uboczny. (tak: wyrok Sądu Najwyższego
z 12 kwietnia 2012 r., (...) UK 233/11, OSNP 2013, nr 7-8, poz. 86)

Wobec powyższego, pracę wykonywaną przez wnioskodawcę
w spornym okresie należy uznać za pracę wymienioną w dziale XIV w punkcie
13 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Podsumowując, na tle powyższego stwierdzić należało, że wnioskodawca spełnia wymóg posiadania co najmniej 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, gdyż
doliczając do uznanych przez ZUS okresów pracy w szczególnych warunkach: od 1 kwietnia 1984 r. do 30 kwietnia 1992 r., od 1 maja 1992 r. do 30 września 1992 r., od 1 października 1992 r. do 31 stycznia 1997 r. oraz od 1 października 1998 r. do 5 lipca 1999 r. (łącznie 13 lat, 6 miesięcy i 19 dni) okres od 1 lutego 1997 r. do 30 września 1998 r. (z wyłączeniem okresu nieskładkowego: od 23 lutego 1998 r. do 28 lutego 1998 r.), a więc okres 1 roku, 7 miesięcy
i 25 dni, legitymuje się on łącznym stażem pracy w warunkach szczególnych wynoszącym, co najmniej 15 lat.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał A. B. prawo do rekompensaty, o czym orzekł
w sentencji wyroku.