Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 lutego 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art.83 ust.1 oraz art.32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził , że B. K. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne , ubezpieczenie zdrowotne , Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych , a zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę na dzień wydania decyzji, wynosi łącznie 1 229 296,11 zł , w tym z tytułu składek na:

1) ubezpieczenia społeczne za okres od czerwca 2007 r. do maja 2012 r. w kwocie 744 905,69 zł , odsetek za zwłokę w kwocie 454 413,00 zł oraz kosztów egzekucyjnych w kwocie 3 602,60 zł.

2) ubezpieczenia zdrowotne za okres maja 2012 r. w kwocie 16 199,55 zł oraz odsetek za zwłokę w kwocie 4 703,00 zł.

3) Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres maja 2012 r. w kwocie 4 241,27 zł oraz odsetek za zwłokę w kwocie 1 231,00 zł.

Organ rentowy zaznaczył ,że odsetki będą naliczane do dnia zapłaty , włącznie z tym dniem.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał ,że płatnik składek B. K. nie dopełnił obowiązku określonego w art.46 ust.1 ww. ustawy i w związku z tym ,Zakład Ubezpieczeń Społecznych, działając na podstawie art.83 ust.1 ww. ustawy, określił wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne , ubezpieczenie zdrowotne , Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/decyzja w aktach ZUS/

W dniu 24 marca 2015 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie wnioskodawczyni , działającej za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika, adresowane do Sądu Okręgowego w Łodzi, od tej decyzji, w którym wniesiono o jej zmianę, poprzez stwierdzenie , że B. K. nie posiada zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne , Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne. Z ostrożności procesowej , pełnomocnik wnioskodawczyni podniósł zarzut przedawnienia obowiązku zapłaty składek za wszelkie okresy wymieniona w decyzji. Zdaniem skarżącej , ww. decyzja jest nieprawidłowa , gdyż przez szereg lat opłacała ona wszelkie należności w terminie. W treści odwołania podniesiono ,że B. K. jest ciężko chora , a obowiązek natychmiastowego zapłacenia składek wiązałby się dla niej z nadmierną szkodą.

/odpowiedź na odwołanie - k.2 – 5/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 20 kwietnia 2015 r. , pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego odrzucenie, z uwagi na przekroczenie terminu do jego złożenia lub o jego oddalenie w przypadku nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie. Pełnomocnik organu rentowego wskazał , że w lipcu 2011 r. wydano decyzje o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym jako pracowników u płatnika składek C. S. B. K. dla następujących osób: G. P. , A. G. , A. S. oraz D. S.. Od ww. decyzji płatnik składek złożył odwołanie , które wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 września 2013 r. ( sygn. akt III AUa 1887/12) zostało oddalone. Z uwagi na fakt , iż płatnik składek nie złożył wymaganych dokumentów , w dniu 4 kwietnia 2014 r. wydział (...) sporządził dokumenty rozliczeniowe z urzędu. Powstałe na koncie zadłużenie wynika z wypłaconych wcześniej świadczeń za pracowników ( wykazanych w ww. decyzjach) , które płatnik uwzględniał w składanych deklaracjach w ciężar składek. Płatnik mimo obowiązku skorygowania dokumentów ( zgodnie z prawomocnymi decyzjami Oddziału ) , nie sporządził korekt i Oddział był zmuszony do ich przygotowania we własnym zakresie , co skutkowało wydaniem decyzji o zadłużeniu.

/odpowiedź na odwołanie k.8 – 9/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W okresach, wskazanych w zaskarżonej decyzji , wnioskodawczyni B. K. prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą , pod firmą (...), i z tego tytułu była płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne , ubezpieczenie zdrowotne , Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/okoliczność bezsporna/

W wydanych przez Wydział (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – w lipcu 2011 roku - prawomocnych decyzjach stwierdzono , że - osoby aktywne w firmie płatnika –wnioskodawczyni czyli : G. P. , A. G. , A. S. oraz D. S. nie podlegały ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika składek C. S. B. K..

/okoliczności bezsporne - dokumentacja w aktach ZUS/

W związku z powyższym , Wydział (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sporządził korekty dokumentów rozliczeniowych za ww. osoby, poprzez wyzerowanie za nie składek na ubezpieczenia społeczne , ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy , w wyniku czego, kwota składek , wykazana w deklaracjach, uległa zmianie.

/okoliczności bezsporne - dokumentacja w aktach ZUS/

Z uwagi na fakt , iż płatnik składek nie złożył wymaganych dokumentów rozliczeniowych , w dniu 4 kwietnia 2014 r. wydział (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sporządził dokumenty rozliczeniowe z urzędu.

/okoliczności bezsporne - dokumentacja w aktach ZUS/

W dniu 15 października 2014 r., zostało wydane zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania w stosunku do płatnika, w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od czerwca 2007 r. do maja 2012 r. W dniu 6 lutego 2015 r. wydano zaskarżoną decyzję.

/zawiadomienie w aktach ZUS/

Na dzień wydania zaskarżonej decyzji, z adłużenie wnioskodawczyni z tytułu zaległych składek wyniosło:

- z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od czerwca 2007 r. do maja 2012 r. 744 905,69 zł , odsetek za zwłokę 454 413,00 zł oraz kosztów egzekucyjnych 3 602,60 zł.

- z tytułu składek na ubezpieczenia zdrowotne za okres maja 2012 r. 16 199,55 zł oraz odsetek za zwłokę 4 703,00 zł.

- z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres maja 2012 r. 4 241,27 zł oraz odsetek za zwłokę 1 231,00 zł.

/decyzja wraz z załącznikiem w aktach ZUS/

Powyższe wartości zadłużenia uwzględniają ( zostały o nie zmniejszone ) kwoty nadpłaconych przez wnioskodawczynię składek za G. P. , A. G. , A. S. oraz D. S..

/pismo k.59 – 65/

Z uwagi na problemy zdrowotne, wnioskodawczyni przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Z treści zwolnienia lekarskiego z dnia 9 grudnia 2016 r. ( obejmującego okres od 5 do 23 grudnia 2016 r.) wynika ,że wnioskodawczyni może chodzić. Z treści zaświadczenia z dnia 2 października 2017 r. wynika ,że wnioskodawczyni będzie zdolna do stawienia się przed Sądem w dniu 2 stycznia 2018 r.

/zwolnienia lekarskie w aktach sprawy/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji zawartej zarówno w aktach organu rentowego , jak i w aktach niniejszej sprawy. Podkreślić należy ,że oprócz twierdzeń wskazujących ,że zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa , skarżąca , reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika , pomimo wielokrotnych wezwań Sądu , nie przedstawiła jakichkolwiek dowodów ( w szczególności dokumentacji finansowej) , które mogłyby podważyć ustalenia dokonane przez organ rentowy a postępowanie w sprawie toczy się od 20 kwietnia 2015r. .

Na rozprawie w dniu 4.10.2017r. Sąd odstąpił od przeprowadzenia dowodu z przesłuchania wnioskodawczyni, dopuszczonego na rozprawie postanowieniem z dnia 25 lipca 2016r. ( e-protokół rozprawy k. 70) oraz oddalił wniosek o odroczenie rozprawy. Podkreślić także należy ,że dowód w postaci zeznania strony , w sytuacji braku jakichkolwiek dokumentów, wskazujących na fakt opłacenia składek , nie mógłby stanowić wiarygodnego źródła dowodowego. W odniesieniu, zaś, do oddalonego wniosku o odroczenie rozprawy, podkreślić należy ,że postępowanie w niniejszej sprawie trwało ponad 2 lata i w tym czasie rozprawa była kilkukrotnie , z uwagi na stan zdrowia wnioskodawczyni, odraczana. Podkreślić jednocześnie należy ,że wnioskodawczyni była zdolna do stawienia się na rozprawie w dniu 21 grudnia 2016 r. W ocenie Sądu , w związku ze zgromadzonym w niniejszej sprawie materiałem dowodowym , ww. wnioski zmierzały jedynie do wydłużenia niniejszego postępowania i, jako bezzasadne, podlegały oddaleniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art.4 pkt 2a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity - Dz.U. z 2017 roku, poz.1778) płatnikiem składek dla pracowników jest pracodawca. Ten sam podmiot realizuje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne (art.85 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.1793) oraz Fundusz Pracy (art.104 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy– tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.645) i w końcu składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art.9 ustawy z dnia 13 lipca 2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy – tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.1256).

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ww. ustawy , płatnik składek jest obowiązany, według zasad wynikających z przepisów ustawy, obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1) do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;

2) do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3) do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.

Stosownie do art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Z powyższego wynika, że wnioskodawczyni jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą była zobowiązana do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne ,ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Zgromadzony, w niniejszej sprawie, materiał dowodowy, nie pozwala na podważenie zasadności zaskarżonej decyzji. Podkreślić należy , że wnioskodawczyni, będąc reprezentowaną w Sądzie przez profesjonalnego pełnomocnika, nie przedstawiła jakiejkolwiek dokumentacji , która pozwoliłaby na przyjęcie , że dokonała zapłaty należności objętych zaskarżoną decyzją. Kwota, dochodzona zaskarżoną decyzją, obrazuje zatem wysokość składek jakich nie odprowadziła skarżąca , mimo istnienia ustawowego obowiązku w tym zakresie , na rzecz organu rentowego - jako płatnik składek. Podnieść ponadto należy , że nie jest obowiązkiem sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie , ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) /por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996r., sygn. akt I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76; wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 1998 r., sygn. II UKN 244/98, opubl. OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662/.

W odniesieniu do podnoszonego zarzutu przedawnienia należności należy ,że zarzut ten nie mógł zostać uwzględniony.

Wskazać należy ,że zgodnie z art.24 ust.2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za należności z tytułu składek rozumie się składki oraz odsetki za zwłokę , koszty egzekucyjne , koszty upomnienia oraz opłatę dodatkową. Stosownie zaś do treści ust. 4 należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6. Co jednak istotne, w okresie od 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. obowiązywał 10 letni termin przedawnienia( brzmienie art.24 ust.4 w okresie od 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2011 r.). Biorąc zatem pod uwagę zakres zaskarżonej decyzji , nie jest możliwym przyjęcie ,że skarżąca skutecznie postawiła zarzut przedawnienia.

Reasumując, nie można uznać, iż zaskarżona decyzja jest bezzasadna i Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. w punkcie 1 sentencji wyroku oddalił odwołanie.

W punkcie 2 sentencji wyroku, Sąd nie obciążył B. K. kosztami zastępstwa procesowego, o czym orzekł w oparciu o art. 102 k.p.c. Obciążenie strony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, może w okolicznościach konkretnej sprawy pozostawać trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Z tego względu ustawodawca przewidział w przytoczonym przepisie specjalne unormowanie pozwalające nie obciążać strony przegrywającej obowiązkiem zwrócenia przeciwnikowi całości lub części kosztów. Ideę tę urzeczywistnia wyrażona w komentowanym przepisie zasada słuszności. Należy zauważyć, iż art. 102 k.p.c. nie konkretyzuje w żaden sposób pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych. Ocena, czy taki wypadek rzeczywiście zachodzi, pozostawiona została uznaniu Sądu. Musi ona mieć na względzie całokształt okoliczności sprawy, a zatem te związane z przebiegiem procesu, ale również pozostające poza jego zakresem. Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z punktu widzenia zasad współżycia społecznego. Kryteria pomocne przy rozstrzyganiu o istnieniu, czy też nieistnieniu przesłanek zastosowania zasady słuszności wskazane zostały w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. W ocenie Sądu Okręgowego – w związku z zażaleniem, złożonym przez organ rentowy, Sąd przedstawia uzasadnienie odnośnie do punktu 2 wyroku, z uwzględnieniem następujących okoliczności : wnioskodawczyni przedstawiała zaświadczenia lekarskie: k. 134 bez daty wystawienia, k. 82 z dnia 15.12.2016r. – sygnalizujące schorzenie – numer statystyczny choroby M 35, nadto pismo z Instytutu (...) w W. z dnia 12.09.2016r. , z którego także wynika , że wnioskodawczyni cierpi na schorzenie – nr M 35 - k. 76. Nadto - Sąd przeanalizował także, złożone przez wnioskodawczynię, do akt przedmiotowej sprawy [ wnioskodawczyni nie stawiła się w niniejszym postepowaniu ] – opinię lekarza medycyny sądowej , wprawdzie z dnia 24.11.2015r. ! [ k. 36-38] , z której wynika , że wnioskodawczyni cierpi na chorobę zwyrodnienia stawów , chorobę S., , hiperlipemię mieszaną , stan po licznych laparoskopiach i usunięciu guza jajnika z powodu endometriozy w wywiadzie, kamicę pęcherzyka żółciowego. Także pełnomocnik wnioskodawczyni oświadczył , na rozprawie w dniu 4.10.2017r. , że nie miał kontaktu z wnioskodawczynią - swoja mocodawczynią , od dłuższego czasu ( e-protokół rozprawy z dnia 4.10.2017r. płyta CD k. 142 )

To, w ocenie Sądu Okręgowego , uprawnia do wysnucia tezy, że wnioskodawczyni , z uwagi na aktualny stan zdrowia, nie jest osobą aktywną zawodowo, w sposób , przynoszący jej dochód, umożliwiający pokrycie kosztów zastępstwa procesowego – profesjonalnego pełnomocnika ZUS, także mając na uwadze wartość przedmiotu sporu ! .

Dlatego Sąd, w przedmiotowo- podmiotowym stanie faktycznym , uznał , że okoliczności niniejszej sprawy uzasadniają zastosowanie powołanego przepisu art.102 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

S.B cz..