Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 9 września 2024 r.

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS numer (...) z dnia (...) r., J. Z. został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy oraz samodzielnej egzystencji do 30 listopada 2025 r. Jako datę powstania całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji wskazano datę 30 czerwca 2022 r.

(orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 17 stycznia 2024 r. k. 115-115 odwrót akt ZUS o rentę)

Decyzją z dnia (...) r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 13 listopada 2023 r. przyznał J. Z. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 24 grudnia 2023 r., tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Organ ustalił, iż renta przysługuje ubezpieczonemu do 30 listopada 2025 r.

(decyzja k. 121-122 akt ZUS o rentę)

Również w dniu 29 stycznia 2024 r., decyzją o znaku (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. od 1 grudnia 2023 roku przyznał J. Z. dodatek pielęgnacyjny w kwocie 294,39 zł miesięcznie, ustalając, że dodatek ten przysługuje do 30 listopada 2025 r., ponieważ do tej daty została orzeczona niezdolność do samodzielnej egzystencji.

(decyzja k. 123-124 akt ZUS o rentę)

W dniu 5 marca 2024 r. J. Z. wniósł odwołanie od orzeczenia komisji lekarskiej ZUS nr (...) z dnia 17 stycznia 2024 roku, wskazując, że w orzeczeniu tym podano – w jego ocenie błędną datę powstania niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji. Zdaniem wnioskodawcy, prawidłową datą powstania niezdolności, jest data 1 lipca 2022 r., a nie 30 czerwca 2022 r.

W konsekwencji, ubezpieczony wniósł o zmianę orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS (...) z dnia 17 stycznia 2024 r.:

- w zakresie błędnej daty powstania całkowitej niezdolności do pracy z daty 30 czerwca 2022 r. na datę poprawną, tj. 1 lipca 2022 r.

- w zakresie błędnej daty powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji z daty 30 czerwca 2022 r. na datę prawidłową, tj. 1 lipca 2022 r. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od decyzji przyznającej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz od decyzji przyznającej prawo do dodatku pielęgnacyjnego. (odpowiedź na odwołanie k. 5-6)

Zarządzeniem z 15 marca 2024 r. przewodnicząca zarządziła połączenie spraw VIII U 726/24 i VIII U 725/24 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz prowadzenie niniejszego postępowania pod sygnaturą akt VIII U 725/24. (zarządzenie k. 8 załączonych akt VIII U 726/24)

W piśmie procesowym z dnia 2 sierpnia 2024 r. organ rentowy wskazał, że faktem bezspornym jest, że zaskarżone decyzje przyznają wnioskodawcy świadczenia od grudnia 2023 r., tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Organ podniósł, iż wniosek
o rentę został złożony 13 listopada 2023 r. (pismo procesowe k. 41)

Na rozprawie w dniu 9 września 2024 r. wnioskodawca poparł odwołania w zakresie zmiany daty niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji ustalonej mocą orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS. Jednocześnie nie kwestionował obu decyzji z dnia
29 stycznia 2024 r. o przyznaniu mu prawa do renty i dodatku pielęgnacyjnego. Wskazał jednocześnie, że jego celem jest uzyskanie orzeczenia sądowego, które może być mu przydatne w innym postępowaniu sądowym.

Pełnomocnik ZUS wniósł zaś o odrzucenie odwołania, oświadczając, że wnioskodawca podnosząc element daty powstania niezdolności do pracy, kwestionuje orzeczenie komisji lekarskiej. Pełnomocnik organu rentowego zauważył, że wnioskodawca nie podnosi zastrzeżeń co do decyzji, tylko co do orzeczenia lekarza orzecznika i komisji lekarskiej, które były podstawą wydania tej decyzji. (stanowiska procesowe stron e-protokół rozprawy z 9 września 2024 r. 00:08:26-00:15:46 – płyta CD k. 49)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności lub decyzji wydanych przez ten zespół, wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia.

Po pierwsze, w niniejszej sprawie należy zauważyć, że ubezpieczony nie kwestionuje ani decyzji o przyznaniu mu prawa do renty, ani decyzji o przyznaniu mu prawa do dodatku pielęgnacyjnego.

Wskazać, również, należy, że data powstania niezdolności wnioskodawcy do pracy, nie ma żadnego wpływu, na datę przyznania wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, jak i datę przyznania prawa do prawa do dodatku pielęgnacyjnego, gdyż świadczenia te nie zostały wnioskodawcy przyznane od dnia 30 czerwca 2022 r., czyli spornej daty powstania po jego stronie niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji, a dopiero od 24 grudnia 2023 roku, gdy wnioskodawca zaprzestał pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Uznanie, więc, za dzień powstania całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji dnia 1 lipca 2022 r., zamiast dnia 30 czerwca 2022 r. , nie będzie mieć żadnego wpływu na przyznane skarżącemu świadczenia.

Jak podkreśla się w orzecznictwie sądowym, przedmiot sporu w sprawach ubezpieczeniowych determinuje w pierwszej kolejności zakres decyzji organu rentowego zaskarżonej do sądu ubezpieczeń społecznych, a w drugim rzędzie zakres odwołania od tej decyzji, ponieważ rozpoznając odwołanie od decyzji organu rentowego, sąd ubezpieczeń społecznych rozstrzyga o zasadności odwołania w granicach wyznaczonych, z jednej strony, zakresem samego odwołania, a z drugiej przez przedmiot decyzji. (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z 14 września 2022 r., (...) 132/22, LEX nr 3485650)

Skoro więc skarżący nie kwestionuje, ani samego w sobie przyznania mu renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy czy dodatku pielęgnacyjnego, ani wysokości tych świadczeń, ani okresu, na jaki świadczenia te zostały mu przyznane, to jego odwołanie nie może zostać uznane za dopuszczalne. Postępowanie w sprawie ubezpieczeń społecznych nie dopuszcza bowiem możliwości zaskarżania do sądu orzeczeń Komisji Lekarskich ZUS samych w sobie. Sąd (opierając się na dowodach z opinii biegłych lekarzy specjalistów) jest oczywiście uprawniony do weryfikacji prawidłowości ustaleń Komisji Lekarskich ZUS co do oceny stanu niezdolności do pracy czy samodzielnej egzystencji ubezpieczonego, w tym również momentu powstania stanu danej niezdolności, ale tylko wtedy, gdy ten ubezpieczony nie zgadza się
z decyzją organu ZUS w przedmiocie przyznania albo odmowy przyznania mu świadczenia. Celem postępowań z zakresu ubezpieczeń społecznych jest więc kontrola merytorycznej poprawności decyzji organu rentowego, a nie uzyskania przez ubezpieczonego orzeczenia, które ubezpieczony mógłby wykorzystać w innym postępowaniu jako tzw. prejudykat.

W realiach niniejszej sprawy nie mamy zaś do czynienia z sytuacją, w której wnioskodawca nie zgadzałby się z decyzją o przyznaniu mu świadczeń – wnioskodawca kilkukrotnie, w sposób nienasuwający żadnych wątpliwości, wskazał, że, w żadnym zakresie, nie kwestionuje ani decyzji w przedmiocie przyznania mu renty, ani decyzji w przedmiocie przyznania mu dodatku pielęgnacyjnego.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji postanowienia – odrzucając odwołania jako niedopuszczalne na podstawie art. 477 ⁹ § 1 k.p.c.