Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31.01.2023 Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. rozpoznając wniosek z dnia 10.11.2022 r. w oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 16.01.2023 – stwierdzające, iż R. P. jest trwale całkowicie niezdolny do pracy, całkowita niezdolność do pracy powstała w dniu 1.09.1997 r., odmówił ww. prawa do renty rodzinnej po zmarłym w dniu 6.10.2022 r. ojcu E. P., bowiem wnioskodawca nie spełnił warunków wynikających z art. 65 67 i 68 ustawy emerytalnej tj niezdolność nie powstała przed 16 rokiem życia (23.08.1995 r.).

/ decyzja k. 10 akt ZUS dot. renty rodzinnej/

Odwołanie ww. decyzji złożył ubezpieczony R. P. reprezentowany przez J. P. domagając się jej zmiany w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez ustalenie prawa do renty rodzinnej. W uzasadnieniu powyższego stanowiska podniesiono, iż odwołujący z uwagi na stan zdrowia schizofrenię paranoidalną jest całkowicie niezdolny do pracy i samodzielnej egzystencji w praktyce od urodzenia.

/ odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy powołując się na okoliczności tożsame ze wskazanymi w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wniósł o oddalenie odwołania.

/odpowiedź na odwołanie – k. 50/

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe .

/ bezsporne/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, R. P. urodził się (...) - 16 lat ukończył 23.08.1995 r.

/ bezsporne/

Wnioskodawca był uczniem Szkoły Zasadniczej w B. w zawodzie piekarz od 1.09.1994 do 31.08.1997 r. R. P. ww. szkołę ukończył.

/ zaświadczenie k. 49/

Ww jest uprawniony do renty socjalnej od 1.09.1997 r.

/ bezsporne/

W okresie od 15.07.1999 r. do 15.01.2000 r. wnioskodawca pracował na stanowisku piekarza w Piekarni (...). S. oraz w C. (...) W. K. od 17.01.2000 r. do 23.01.2012 r.

/ zaświadczenia k. 4 i 5 akt ZUS dot renty/

W dniu 12.07.2001 r. ubezpieczony wystąpił do ZUS z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy

/ bezsporne wniosek k. 1 akt ZUS dot renty z tyt. niezdoln. do pracy/

Decyzją z dnia 16.08.2001 r. organ rentowy odmówił R. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z uwagi na fakt, iż orzeczeniem LO z 13.08.2001 r. uznano ubezpieczonego za zdolnego do pracy

/decyzja k. 10 akt ZUS dot renty/

Sąd Okręgowy w Łodzi rozpoznając odwołanie wnioskodawcy od ww decyzji w sprawie sygn. akt IX U (...)/01 dopuścił i przeprowadził dowód z opinii biegłych z zakresu neurologii ( 21.11.2001 opinia dr B. S.) w ramach której oceniono, iż wnioskodawca jest zdolny do pracy , psychologii (22.01.2002 - opinia psychologa klinicznego U. spych) i psychiatrii (22.01.2002 opinia dr. I. B.) w której również potwierdzono zdolność do pracy wnioskodawcy. Na podstawie ww. opinii Sąd Okręgowy w Łodzi IX Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 22.03.2002 r. w sprawie sygn. akt IX U (...)/01 oddalił odwołanie.

/ bezsporne dokumenty - opinie biegłych , wyrok w załączonych aktach sprawy IX U (...)/01/

W świetle orzeczenia (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z 29.09.2022 r. R. P. jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym do 30.09.2025 r. Daty powstania niepełnosprawności nie da się ustalić. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1.09.2015 r.

/ bezsporne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k.5/

W dniu 6.10.2022 r. zmarł ojciec wnioskodawcy E. P.

/ bezsporne/

Orzeczeniem z dnia 23.12.2022 r. Lekarz Orzecznik zaocznie rozpoznając ubezpieczonego po badaniu przez psychiatrę konsultanta ZUS schizofrenię paranoidalną, upośledzenie umysłowe lekkie - stwierdził, że wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy, podał iż w opinii konsultanta całkowita niezdolność do pracy nie pozostaje w zw. z naruszeniem sprawności przed 16 rokiem życia.

/orzeczenie k. 8 akt ZUS dot. renty rodzinnej opinia lekarska k. 53 dokumentacji lekarskiej ZUS/

W dniu 05.01.2023 r. wnioskodawca reprezentowany przez matkę złożył sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, domagając się rozpatrzenia sprawy przez Komisję Lekarską ZUS podnosząc, że z uwagi na stan zdrowia ww. był całkowicie niezdolny do pracy w okresie przed 16 rokiem życia, jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

/sprzeciw– k. 57 dokumentacji medycznej ZUS/

Orzeczeniem z dnia 23.12.2022 Komisja Lekarska ZUS rozpatrując zaocznie sprzeciw wnioskodawcy od wyżej powołanego orzeczenia Lekarza Orzecznika podtrzymała dokonane przez ww. wnioski orzecznicze wskazując jako datę powstania całkowitej niezdolności do pracy -1.09.1997 r. i wskazując na brak danych medycznych na powstanie całkowitej niezdolności przed 16 rokiem życia tj. 23.08.1995 r.

/ orzeczenie k. 9 akt ZUS dot renty rodzinnej, opinia lekarska k. 58 dokumentacji lekarskiej ZUS/

W badaniu neuropsychologicznym u R. P. stwierdza się:

- zaburzenia koncentracji uwagi;

- znacznie obniżone możliwości przyswajania nowych informacji;

- trudności z wykonaniem prostych obliczeń w pamięci;

- zaburzenia myślenia przyczynowo - skutkowego;

- nasilone zaburzenia krytycyzmu wobec własnych możliwości i zachowań;

- tendencje do konfabulacji;

- cechy bezradności w sytuacjach trudnych;

- objawy spowolnienia psychoruchowego;

- zaburzenia orientacji przestrzennej;

- cechy wzmożonej labilności emocjonalnej.

Powyższe objawy świadczą o postępujących zmianach organicznych w o.u.n.

W tym stanie rzeczy stwierdza się u badanego:

1. Ogólną sprawność intelektualną w granicach lekkiej niepełnosprawności umysłowej.

2. Zaburzenia procesów poznawczych i czynności wykonawczych na skutek postępujący zmian organicznych w o.u.n.

3. Tendencje do urojeniowej interpretacji zdarzeń z objawami reakcji lękowych i zachowań impulsywnych.

4. Stwierdzone zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym uniemożliwiają badanemu samodzielne funkcjonowanie, wymaga opieki innych osób.

5. Konieczność pomocy ze strony innych osób istnieje od dzieciństwa.

/ pisemna opinia biegłego neuropsychologa L. S. k. 85-86/

W ocenie biegłego psychiatry w świetle przeprowadzonego badania oraz po analizie dostępnej dokumentacji medycznej wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy, jest też osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Data powstania niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji jest trudna do określenia. Niemniej jednak zaburzenia rozwojowe i funkcjonowania mają miejsce od urodzenia. Zdolność do podjęcia pracy od zawsze była poza zasięgiem możliwości wnioskodawcy. Niezdolność do pracy ma charakter stały.

/ pisemna opinia biegłego psychiatry T. N. k. 110-115, pisemna opinia uzupełniająca k. 133/

W świetle oceny biegłego z zakresu medycyny pracy - neurologa w aktach znajdują się decyzje Komisji Lekarskiej do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia ZUS świadczące o całkowitej niezdolności do pracy Wnioskodawcy nie tylko o przyznaniu renty socjalnej od 1.09.1997 roku (ubezpieczony ukończył wtedy 19 lat - data ur. (...)) ale także orzeczenia Komisji Lekarskiej do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia ZUS z dnia 24.06.1995 roku oraz z dnia 22.07.1997 roku o przyznaniu drugiej grupy inwalidzkiej - inwalidztwo od dzieciństwa. Podczas tego pierwszego orzeczenia Wnioskodawca nie miał jeszcze 16 lat, a zatem już przed 16 rokiem życia wnioskodawca był uznany przez Komisję Lekarską ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia ZUS za całkowicie niezdolnego do pracy - druga grupa, z powodu tych samych schorzeń jak obecnie uznała Komisja Lekarska ZUS z dnia 16.01.2023 roku. Tym samym nie ma wątpliwości iż Skarżący już przed 16 rokiem życia był uznany przez ZUS za całkowicie niezdolnego do pracy. Tak więc decyzje Lekarza Orzecznika ZUS na przełomie 2022/2023 roku są nietrafione i bezzasadne. Zatem biegły nie zgadza się z decyzją zarówno LO jak i KL ZUS z dnia 16 stycznia 2023 roku, uznając iż Wnioskodawca jest trwale całkowicie niezdolny pracy a niezdolność ta powstała przed 16 rokiem życia - tj. co najmniej od 24.06.1995 roku.

Biorąc pod uwagę wszystkie schorzenia a R. P., w tym opisane również przez wszystkich biegłych psychologa i psychiatry wydających swoje opinie wcześniej ( które w ocenie biegłego z zakresu medycyny pracy są decydujące i kluczowe w niniejszej sprawie) a ocenionych przez biegłego medyka pracy neurologa łącznie, wnioskodawca był w dacie wydania spornej decyzji ZUS trwale całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej od 24.06.1995 roku czyli przed 16 rokiem życia (biegły doprecyzował jedynie czasookres tej całkowitej niezdolności do pracy Wnioskodawcy).

Informacje na temat zatrudnienia ubezpieczonego od 15.07.1999 do 15.01.2000 na stanowisku piekarza w Piekarni (...) oraz 17.01.2000 do 23.01.2012 w Cukierni (...) przypadają na okres uznanej całkowitej niezdolności do pracy także przez organ rentowy - nie stanowiły bowiem przeszkody by uznać wnioskodawcę za całkowicie niezdolnego do pracy od 1.09.1997 r. Powyższe nie mają zatem wpływu na ocenę okresu powstania niezdolności do pracy. Ponadto brak jest informacji czy do tej pracy wnioskodawca był kwalifikowany przez (...) i otrzymał pozytywne orzeczenia. Brak też informacji co do zasad zatrudnienia wnioskodawcy w tych zakładach.

/ pisemna opinia biegłego w zakresie neurologii i medycyny pracy P. R. k. 153-156 pisemna opinia uzupełniająca k. 180 -181/

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy w tym dostępną dokumentację medyczną, dokumenty w załączonych aktach organu rentowego, nadto opinię biegłych: neuropsychologa - pomocniczo, biegłego w zakresie psychiatrii, oraz opinie biegłego w zakresie medycyny pracy.

W ocenie Sądu opinie biegłego psychiatry i biegłego z zakresu medycyny pracy - kluczowe dla rozstrzygnięcia są w pełni wiarygodne, zostały bowiem sporządzone przez biegłych o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy w oparciu o analizę, akt sprawy, przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz po bezpośrednim badaniu ubezpieczonego ze szczególnym uwzględnieniem okresu w jakim powstała u niego niezdolność do pracy

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinię tych biegłych, gdyż są one rzetelne, a wynikające z niej wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierały braków i wyjaśniała wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd ma przy tym na uwadze, że organ rentowy konsekwentnie kwestionował zarówno treść opinii biegłego psychiatry następnie biegłego z zakresu medycyny pracy. Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż w tej materii organ rentowy nie przedstawiał żadnych merytorycznie uzasadnionych zastrzeżeń do opinii ww biegłych, które podważałyby przedstawione przez biegłego psychiatrę wnioski szczegółowo doprecyzowane w zakresie konkretnej daty powstania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawcy w holistycznej opinii wydanej przez biegłego w zakresie medycyny pracy a jedynie prezentował subiektywne stanowisko w tym zakresie.

Organ rentowy negując poprawność opinii biegłych wskazywał kolejno na:

- okoliczność iż występowanie u opiniowanego od dzieciństwa obniżonego poziomu zaburzeń poznawczych przy pierwszym napadzie padaczkowym w 1996 r. nie oznacza , że skojarzona dysfunkcja neurologiczna i psychiatryczna istniała u wnioskodawcy przed datą która uprawniła go do przyznania renty socjalnej

- fakt zatrudnienia ubezpieczonego w okresach 15.07.1999 do 15.01.2000 i 17.01.2000 do 23.01.2012

- okoliczność odmowy przyznania mu prawa do rety z tytułu niezdolności do pracy w 2001 decyzją oceniona prawomocnym wyrokiem Sądu w postępowaniu IX U (...)/01.

- fakt iż orzeczenia Komisji Lekarskiej ds. Zatrudnienia i Inwalidztwa wystawione wg poprzednio obowiązującej regulacji prawnej mogą być obecnie uznane jedynie za potwierdzenie istnienia od dzieciństwa stopnia niepełnosprawności a nie utraty zdolności do pracy

Niemniej jednak stanowisko biegłych w tym przedmiocie było jasne i kategoryczne. Biegły psychiatra po szczegółowym przeanalizowaniu całej dokumentacji zgromadzonej w procesie oraz dokumentów wskazanych przez ubezpieczonego a także po zbadaniu wnioskodawcy wyraźnie stwierdził, iż całkowita niezdolność do pracy wnioskodawcy z przyczyn psychiatrycznych istniała u odwołującego już od dzieciństwa. Potwierdził to biegły z zakresu medycyny pracy w swej opinii holistycznej wskazując, iż wnioskodawca był w dacie wydania spornej decyzji ZUS trwale całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej od 24.06.1995 roku czyli przed 16 rokiem życia. Biegły racjonalnie wytłumaczył też dlaczego wspomniane okresy zatrudnienia wnioskodawcy także w zakresie ocen, których dokonywał sam ZUS nie miały wpływu na inny sposób orzekania w zakresie przyjętej daty powstania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawcy. Wnioski wynikające z treści wskazanych opinii nie zostały zatem merytorycznie podważone. Tak więc, zdaniem Sądu, opinie wskazanych biegłych mogły stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie .

W myśl art. 65 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251 t.j.) renta rodzinna przysługuje członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Zgodnie z art. 67 ust. 1 i art. 68 ust. 1 w/w ustawy, dzieci (własne, drugiego małżonka i przysposobione) mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

Z treści wymienionego przepisu wynika, iż dzieci mają prawo do rodzinnej renty, bez względu na wiek, jeśli w okresie, "o którym mowa w pkt 1 lub 2" - czyli do ukończenia 16 lat albo do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, a nie osiągnęły 25 lat życia stały się całkowicie niezdolne do pracy albo są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Dziecko, które stało się niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji po osiągnięciu wieku określonego w art. 68 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.) nie nabywa prawa do renty rodzinnej na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 3 tej ustawy.

Prawo do renty rodzinnej bez względu na wiek przysługuje takiemu dziecku całkowicie niezdolnemu do pracy, jak również niezdolnemu do samodzielnej egzystencji, które nie miało możliwości uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a więc takiemu, które stało się niezdolne do pracy w czasie, gdy nie mogło podlegać ubezpieczeniu społecznemu z powodu wieku lub uczęszczania do szkoły. /Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 lipca 2018 r., III UK 103/17/

Dla wykazania uprawnień do renty rodzinnej na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 3 u.e.r.f.u.s. koniecznym jest stwierdzenie koniunkcji: istnienia całkowitej niezdolności do pracy oraz jej powstania w okresach wymienionych w punkcie 1 lub 2 ww. przepisu, czyli przed ukończeniem 16. roku życia lub do ukończenia nauki w szkole, jeżeli kontynuuje naukę po 16. roku życia, nie później niż do osiągnięcia 25 roku. /III AUa 372/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 stycznia 2016 r LEX nr 2020169/ Nie nabywa prawa do renty rodzinnej osoba która stała się całkowicie niezdolna do pracy po osiągnięciu wieku określonego w art. 68 ust. 1 pkt 1 lub 2 u.e.r.f.u.s. /III AUa 777/17, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 sierpnia 2018 r. LEX nr 3080355/.

Niezdolność do pracy definiuje przepis art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1 ustawy/.

Zgodnie z art. 13 ust. 5 w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Niezdolność do pracy jak i niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji przed upływem 5 lat, niezdolność do pracy lub niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres dłuższy niż lat 5 (art. 13 ust. 2 i 3, cytowanej powyżej, ustawy).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy organ rentowy wywodził, iż brak było podstaw dla uwzględnienia odwołania, gdyż w odniesieniu do odwołującego, który obecnie bezspornie jest całkowicie niezdolny do pracy nie został spełniony warunek całkowitej niezdolności do pracy powstałej w okresie, o którym mowa w art. 68 ust. 1 pkt 3. Niezdolność do pracy miała nie powstać ani do ukończenia 16 roku życia ani w okresie nauki.

Stanowisku temu przeczy przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe. Z opinii biegłych specjalistów psychiatry i biegłego z zakresu medycyny pracy jasno wynika, iż wnioskodawca był w dacie wydania spornej decyzji ZUS trwale całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej od 24.06.1995 roku czyli przed 16 rokiem życia.

Sąd ma przy tym na uwadze iż istnienie choroby psychicznej nie wiąże się automatycznie niezdolnością do pracy, a tym bardziej z całkowitą niezdolnością do podjęcia zatrudnienia. W wielu przypadkach osoby z zaburzeniami psychicznymi (zwłaszcza na początku ich występowania) podejmują leczenie i zatrudnienie na ogólnym rynku pracy. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 września 2022 r., III AUa 147/22. Niemniej jednak w świetle powołanych wyżej opinii w przypadku wnioskodawcy z uwagi na stan zdrowia - liczne nieprawidłowości w zakresie zdrowia psychicznego występujące już od dzieciństwa miała miejsce sytuacja przeciwna co potwierdzają opinie biegłych.

Sąd nadto dostrzega iż poczynając od 1 września 1997 r. na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy z 28.06.1996 r., renty inwalidzkie przyznane na podstawie przepisów obowiązujących do 31 sierpnia 1997 r., stały się, z mocy prawa, odpowiednio rentami z tytułu niezdolności do pracy. Natomiast aktualnie oceny niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS. Przy czym stwierdzenie u wnioskodawcy schorzenia powodującego szczególne naruszenie sprawności organizmu, uzasadniającego zaliczenie do II grupy inwalidztwa (rozporządzenia Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 5 sierpnia 1983 r. w sprawie składu komisji lekarskich do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, trybu postępowania, trybu kierowania na badania przez te komisje oraz szczegółowych zasad ustalania inwalidztwa, Dz. U. Nr 47, poz. 214 ze zm.) uzasadniało przeprowadzenie przez sąd dowodu z opinii biegłego lekarza, bowiem spór dotyczył stwierdzenia całkowitej niezdolności do pracy i daty jej powstania. / por odpowiednio II UKN 299/99 - Wyrok Sądu Najwyższego OSNP 2001/9/325 - wyrok z dnia 12 stycznia 2000 r./ Jednak w tym zakresie wnioski biegłych specjalistów nie zostały skutecznie podważone. Zwłaszcza biegły zakresu medycyny pracy podkreślał iż wnioskodawca orzeczeniami Komisji Lekarskiej do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia ZUS z dnia 24.06.1995 roku oraz z dnia 22.07.1997 roku o przyznaniu drugiej grupy inwalidzkiej - inwalidztwo od dzieciństwa, był uznany przez Komisję Lekarską ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia ZUS za całkowicie niezdolnego do pracy, z powodu tych samych schorzeń jak obecnie co uznała Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 16.01.2023 roku. Tym samym nie ma wątpliwości iż skarżący już przed 16 rokiem życia był uznany przez ZUS za całkowicie niezdolnego do pracy. Żaden dowód wskazujący na istnienie wówczas jedynie częściowej niezdolności do pracy nie został przedstawiony. Biegły skrupulatnie wskazał też dlaczego okresy zatrudnienia wnioskodawcy ani też wyrok w sprawie IX U (...)/01 nie miał wpływu na określenie daty powstania niezdolności do pracy wnioskodawcy skoro sam ZUS zaskarżoną decyzją orzekał w oderwaniu od tych okoliczności. Ponadto wcześniejszy negatywny prawomocny osąd sprawy o rentę z tytułu niezdolności do pracy nie zawsze wyklucza ustalenie prawa do renty rodzinnej, gdyby kolejne postępowanie dowodowe ujawniło przesłanki do ustalenia spornego prawa w nowej sprawie o rentę rodzinną. Wcześniejszy prawomocny wyrok negatywnie osądzający sprawę o rentę z tytułu niezdolności do pracy nie zawsze stanowi niepodważalną przeszkodę w ustaleniu prawa do innego świadczenia rentowego - renty rodzinnej, uzależnionej od stanu całkowitej niezdolności do pracy, jeżeli skarżący pobiera rentę socjalną, która przysługuje po ustaleniu całkowitej niezdolnej do pracy w dzieciństwie z powodu naruszenia sprawności organizmu przed ukończeniem 18- tego roku życia (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982 ze zm.)./Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 7 października 2014 r., I UK 52/14/

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...) Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Dowód z opinii biegłego jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.. Dla obalenia twierdzeń biegłego specjalisty nie wystarcza przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna(wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 L.). Podkreślić należy również, iż dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.). ) Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy organ rentowy kwestionując wnioski opinii biegłych co do ocenianej daty powstania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawcy nie przedstawił zastrzeżeń podważających merytoryczną wartość opinii wydanych w sprawie.. Wywiedziona zaś przez biegłych psychiatrę i biegłego z zakresu medycyny pracy ocena co do okresu powstania daty całkowitej niezdolności do pracy była przekonująca jak i miała uzasadnienie w przedstawionej w procesie dokumentacji. W konsekwencji stanowisko organu rentowego nie mogło się ostać.

Na mocy art. 129 ust. 1 i 2 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W razie zgłoszenia wniosku o rentę rodzinną w miesiącu przypadającym bezpośrednio po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć ubezpieczonego, emeryta lub rencisty, rentę rodzinną wypłaca się od dnia śmierci, nie wcześniej jednak niż od dnia spełnienia warunków do renty przez uprawnionych członków rodziny.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do renty rodzinnej po zmarłym ojcu od dnia 6.10.2022 r. – tj. dnia śmierci ww.