VIII U 475/14 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-04-20

Sygn. akt VIII U 475/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. stwierdził, że A. P. nie podlega od dnia 01.08.2013 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik zatrudniony u płatnika składek – firma Zakład (...) z siedzibą w Ł. podnosząc pozorność zawartej umowy o pracę, mającej na celu obejście przepisów prawa i uzyskanie dodatkowego pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego od wyższej podstawy ich wymiaru, a nie w celu rzeczywistego świadczenia pracy. (decyzja k. 44 verte – 46 akt ZUS)

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni A. P. złożyła odwołanie do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 16 stycznia 2015 r. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że jako pracownica podlegała ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 sierpnia 2013 r. Skarżąca podniosła, że faktycznie świadczyła pracę na rzecz płatnika. (odwołanie k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 3 – 4)

Zainteresowany J. N. (1) nie zajął stanowiska w sprawie. (oświadczenie zainteresowanego 00:08:35)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił co następuje:

Wnioskodawczyni A. P. urodziła się w dniu (...) (okoliczność bezsporna)

Ubezpieczona legitymuje się wykształceniem średnim, z zawodu jest technikiem finansistą. Po ukończeniu szkoły pracowała na umowę o pracę jako księgowa, natomiast nie prowadziła własnej działalności gospodarczej w tym zakresie. (zeznania wnioskodawczyni 00:01:59)

Od 1997 r. do chwili obecnej A. P. jest zatrudniona w zakładzie Administracji Zasobów Komunalnych Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku księgowej z wynagrodzeniem w kwocie 3.000 zł brutto miesięcznie. W tym zakładzie pracy wykonywała swoje obowiązki pracownicze w godzinach od 7-15. (zeznania wnioskodawczyni 00:01:59)

Zainteresowany J. N. (2) od 2000 r. do chwili obecnej prowadzi zakład elektro - budowlany. Rocznie zatrudnia od 3 do 5 pracowników na stanowisku elektryka i murarza oraz księgową i zaopatrzeniowca jako pracownika biurowego. Elektrycy otrzymują wynagrodzenie w kwocie 2800 brutto , zaopatrzeniowiec około 3.000 zł brutto przy zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy. (zeznania zainteresowanego 00:31:00)

W dniu 1 sierpnia 2013 r. została sporządzona umowa o pracę na czas określony do 1 lipca 2014 r. na ¾ etatu, zgodnie z którą A. P. miała zostać zatrudniona u J. N. (2), właściciela firmy - Zakład (...) w Ł. - na stanowisku kosztorysanta z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 2.500 zł brutto. (okoliczności bezsporne)

W dniu 1 sierpnia 2013 r. płatnik składek J. N. (2) dokonał zgłoszenia wnioskodawczyni do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego oraz zdrowotnego z tytułu zawartej umowy o pracę od dnia 1 sierpnia 2013 r. (okoliczność bezsporna, a nadto zeznania wnioskodawczyni 00:01:59)

W dacie zawarcia spornej umowy siedziba pierwszego pracodawcy ubezpieczonej, tj. Administracji Zasobów Komunalnych Ł. znajdowała się przy ulicy (...) obecnie jest przy al. (...). Wnioskodawczyni zamieszkuje zaś na ulicy (...) w śródmieściu Ł.. ( zeznania wnioskodawczyni 00:01:59)

Ubezpieczona mieszkała z mężem do września 2013 roku. Mąż ubezpieczonej jest spawaczem i pracował w różnych firmach po 8 godzin dziennie. Córka wnioskodawczyni uczęszczała na godzinę 8.00 do szkoły i kończyła zajęcia o 13:00-15:00.

Ojciec wnioskodawczyni – J. P. jest znajomym zainteresowanego, jednocześnie prowadził działalność gospodarczą w zakresie prac budowlanych, wykonywał kosztorysy dla zainteresowanego. Wnioskodawczyni spotkała się z zainteresowanym za pośrednictwem swojego ojca. Ojciec ubezpieczonej w dacie zawarcia spornej umowy o pracę wiedział, że jest ona w ciąży.

Strony nie określiły ile A. P. ma wypełniać kosztorysów miesięcznie. Wnioskodawczyni miała świadczyć pracę w domu na komputerze ojca. Ubezpieczona miała szukać oferowanych prac i robić kosztorys na dane roboty. Oferta posiadała zakres robót jakie trzeba było wykonać, wnioskodawczyni miała wyceniać poszczególne prace. Miała korzystać z gotowego programu do kosztorysów – (...), gdzie podane są ceny. Ubezpieczona z nikim nie negocjowała ofert do przetargu. Wnioskodawczyni nigdy nie była w siedzibie płatnika a umowę o pracę podpisała we własnym domu. (zeznania wnioskodawczyni 00:01:59)

Kosztorysy przed zatrudnieniem wnioskodawczyni wykonywały inne osoby, w tym ojciec wnioskodawczyni a także kosztorysy te sporządzał sam płatnik. Oferty wynajdował często z ogłoszeń w administracji. Potem brał książkę obmiarów i porównywał czy te same wymiary są na nieruchomości, a kiedy wszystko się zgadzało to przygotowywał kosztorys. Następnie kosztorys przesyłał do inwestora i czekał na wyniki przetargu. Kosztorys opierał o program (...). Zainteresowany nie zatrudniał na umowy o pracę osób, które pomagały mu przy sporządzaniu kosztorysów, tylko zamawiał w ramach umów cywilnych jak i wymieniał się kosztorysami z innymi kosztorysantami prowadzącymi prace budowlane np. zainteresowany wykonał kosztorys hydrauliczny innemu przedsiębiorcy i w zamian otrzymywał kosztorys np. elektryczny. Były to działania bez obrotu pieniężnego. Współpraca z ojcem wnioskodawczyni była w niewielkim zakresie. (zeznania zainteresowanego 00:31:00)

Od 9 września 2013 r. wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy z powodu ciąży grożącej poronieniem. W dacie zawarcia spornej umowy o pracę wnioskodawczyni była w drugim miesiącu ciąży. Wnioskodawczyni urodziła dziecko w dniu 28 stycznia 2014 r. i od tej daty przebywała na urlopie macierzyńskim . Była to druga ciąża wnioskodawczyni. W okresie pierwszej ciąży A. P. korzystała ze zwolnienia lekarskiego. (oświadczenie wnioskodawczyni 00:08:46, zeznania wnioskodawczyni 00:01:59, historia choroby k. 12 - 16)

W okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracodawca nie zatrudnił nowego pracownika na miejsce wnioskodawczyni. Jej obowiązki wykonywał sam płatnik, który raz w tygodniu jeździł do Administracji (...) i tam dowiadywał się jakie są wystawiane aktualne oferty. (zeznania zainteresowanego 00:31:00)

W dniu 1 lipca 2014 r. umowa o pracę z wnioskodawczynią została rozwiązana z uwagi na upływ czasu na jaki została zawarta. Obecnie zainteresowany na stanowisku kosztorysanta zatrudnia stażystkę, której wynagrodzenie opłaca Urząd Pracy. ( zeznania wnioskodawczyni 00:01:59, zeznania zainteresowanego 00:31:00)

Zakład (...) w Ł. w 2013 r. i 2014 r. uzyskiwał średni dochód w kwocie 4.000 zł miesięcznie. (zeznania zainteresowanego 00:31:00)

Zainteresowany m.in. za miesiące od 06.2012 r. do 11.2012 r. i od 01.2013 r. do 10.2013 r. nie opłacił składek z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej. (raport zestawienia deklaracji i wpłat k. 16 – 20)

Na skutek przeprowadzonej w siedzibie firmy płatnika kontroli, decyzją z dnia 10 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. P. nie podlega od dnia 01.08.2013 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik zatrudniony u płatnika składek – firma Zakład (...) z siedzibą w Ł. podnosząc pozorność zawartej umowy o pracę, mającej na celu obejście przepisów prawa i uzyskanie dodatkowego pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego od wyższej podstawy ich wymiaru, a nie w celu rzeczywistego świadczenia pracy. (decyzja k. 44 verte – 46 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach sprawy oraz w załączonych do akt sprawy aktach ZUS z przebiegu kontroli doraźnej u płatnika składek - firmie Zakład (...) z siedzibą w Ł..

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom wnioskodawczyni A. P. oraz płatnika J. N. (2) na okoliczność faktycznego świadczenia pracy przez ubezpieczoną od dnia 1 sierpnia 2013 r., nie znajdują one bowiem poparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

W niniejszym postępowaniu na okoliczność, że wnioskodawczyni faktycznie świadczyła pracę u płatnika w ramach stosunku pracy na ¾ etatu zgodnie z zawartą umową, nie została przedstawiona żadna dokumentacja, która byłaby osobiście sporządzona i podpisana przez ubezpieczoną. Ubezpieczona miała pracować jako kosztorysant i wykonywać swoje czynności pracownicze za pośrednictwem gotowego programu komputerowego do kosztorysów.

Brak jest jednak jakichkolwiek dowodów świadczących o wykonywaniu przez ubezpieczoną pracy przy komputerze, w szczególności wydruków dotyczących logowania na imię i nazwisko wnioskodawczyni. Ubezpieczona nie miała nawet utworzonego swojego elektronicznego komputerowego konta pracowniczego do wykonywania czynności. Ze spornego okresu brak jest chociażby jednego kosztorysu sporządzonego i podpisanego przez wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni w swoich zeznaniach przyznała, że nie ma takich szczegółów w kosztorysach, które pozwoliłby rozróżnić jej kosztorysy od kosztorysów autorstwa innych osób.

Nie zgłoszono jako świadków klientów płatnika, którzy mogliby obiektywnie potwierdzić, że faktycznie A. P. świadczyła pracę w spornym okresie. Wnioskodawczyni zeznała, że z nikim nie negocjowała ofert do przetargu a także nie była nigdy obecna w siedzibie płatnika.

Podkreślić także należy, że w przedmiotowym postępowaniu nie przedłożono nawet dokumentacji osobowej w tym min. umowy o pracę A. P. z firmy płatnika.

Wskazać też trzeba, że mimo dwukrotnego wezwania Sądu zainteresowany J. N. (2) nie przedstawił żądanej dokumentacji odnośnie dochodu i przychodu uzyskiwanego przez firmę i wykazu zatrudnionych pracowników.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika organu rentowego o otwarcie zamkniętej rozprawy i dopuszczenie dowodów w postaci karty ciąży i adresów podmiotów, w których wnioskodawczyni leczyła się w związku z ciążą oraz dokumentacji potwierdzającej wysokość przychodu i dochodu za poszczególne miesiące 2013 r., gdyż na okoliczność miesięcznych dochodów płatnika w 2013 r. i 2014 r. Sąd dysponuje zeznaniami zainteresowanego. Natomiast okoliczność, że wnioskodawczyni była w ciąży w dacie zawarcia spornej umowy nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Według Sądu dokumentacja ze szpitala dotycząca przebiegu ciąży nie jest niezbędna, w sytuacji braku jakichkolwiek dowodów na sporną okoliczność, tj. na świadczenie pracy przez A. P..

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

Odwołanie A. P. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 ze zmianami) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 j.t.) , przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem".

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika
w ramach stosunku pracy należą osobiste (nie może on wyręczyć się w pracy inną osobą) i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Dla stwierdzenia cechy podporządkowania typu pracowniczego z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i określone miejsce wykonywania czynności, podpisywania list obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca czasu i sposobu wykonywania pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych.

Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że umowa
o pracę z dnia 1 sierpnia 2013 r. zawarta między A. P. a J. N. (2) właścicielem firmy Zakład (...) z siedzibą w Ł., jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

W myśl art. 83 § 1. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi, a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (opubl. OSNAP 2002/21527, nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

Sąd Okręgowy w Łodzi podziela również pogląd Sądu Najwyższego (wyrok
z dnia 25 stycznia 2005 roku, II UK 141/04, OSNP 2005/15/235)
, w którym stwierdza się, że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy. Przy czym, istotna jest też motywacja zawarcia kolejnego stosunku pracy, a także wykonywanie pracy ze względu na pilne potrzeby pracodawcy a nie w celu pozorowania czynności zawodowych, szczególnie gdy potencjalny pracownik nie ma o nich wystarczającej wiedzy. Ponadto, wraz z rozwojem ciąży wnioskodawczyni zamiast oszczędzać zdrowie miałaby ponosić dodatkowe trudy związane z pracą (z drugim etatem miała pracować przez około 14 godzin).

Nadto nadmienić należy, że w niniejszej sprawie, w pierwszej kolejności, na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli, a więc, że nie miały zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych, gdyż pracownik nie podjął wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę, a pracodawca świadczenia tego nie przyjmował. Z tych bowiem faktów organ rentowy wywodzi skutki prawne. Jednak nie chodzi o fakt przyznania się stron potencjalnej umowy, że zamierzały sprzecznie z prawem stworzyć przeświadczenie o prawdziwości zawartej umowy o pracę ale najczęściej o okoliczności związane z motywami zawarcia umowy o pracę i potrzeby jej wykonywania przez nowego pracownika. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 roku, I UK 269/2006, LEX nr 328015).

Przekładając powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że organ rentowy wykazał, że A. P. od 1 sierpnia 2013 r. łączyła pozorna umowa o pracę z płatnikiem J. N. (2).

W ocenie Sądu o pozorności umowy o pracę świadczą już same okoliczności jej zawarcia.

W przedmiotowym postępowaniu ustalono, że ojciec wnioskodawczyni – J. P. jest znajomym zainteresowanego, dla którego wykonywał on kosztorysy. Wnioskodawczyni spotkała się z zainteresowanym za pośrednictwem swojego ojca a umowę o pracę, według jej zeznań, podpisała we własnym mieszkaniu. Podkreślić przy tym należy, że w dacie zawarcia spornej umowy o pracę, tj. w sierpniu 2013 r. wnioskodawczyni była już w drugim miesiącu ciąży i o ciąży tej wiedziała. Trudno uznać, że o powyższej okoliczności nie wiedział płatnik, który nie miał potrzeby zatrudnienia osoby bez wiedzy zawodowej do dodatkowej, dla niej, pracy, pomijając już zasady koleżeńskiej lojalności pomiędzy ojcem wnioskodawczyni a płatnikiem.

Zaznaczyć także trzeba, że w spornym okresie wnioskodawczyni posiadała także inny tytuł do ubezpieczeń społecznych jako pracownik tzn. była zatrudniona nieprzerwanie od 1997 r. u innego pracodawcy, tj. w Administracji Zasobów Komunalnych Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy.

W tej sytuacji w przypadku wzmożonego wysiłku fizycznego związanego z dodatkowym zatrudnieniem na 3/4 etatu poza pracą w pełnym wymiarze czasu pracy w Administracji Zasobów Komunalnych Ł., istniało wysokie prawdopodobieństwo, że mogą pojawić się komplikacje zdrowotne, które w przyszłości uniemożliwią ubezpieczonej świadczenie pracy. Szczególnie, że już w okresie pierwszej ciąży korzystała ona ze zwolnienia lekarskiego.

Zatem sam stan zdrowia wnioskodawczyni nie uzasadniał zawarcia kolejnej umowy o pracę dodatkowo jeszcze na ¾ etatu skoro mógł wiązać się z ryzykiem poronienia ciąży.

Oczywistym jest, że wnioskodawczyni w momencie zawarcia umowy wiedząc, że jest w ciąży, zdawała sobie sprawę z obciążania stanu zdrowia w sytuacji, gdy pozostawała już w zatrudnieniu na pełen etat w Administracji Zasobów Komunalnych Ł.. Zatem przyjęcie 14 – godzinnego dnia pracy w okresie trwania całej ciąży do porodu, nie odpowiada żadnym realiom związanym z wytrzymałością organizmu ludzkiego i samo w sobie świadczy o braku zamiaru wykonywania przez nią przedmiotowego zatrudnienia. (vide wyrok SA w Łodzi z dnia 8.10.2013 r., sygn. akt III AUa 46/13, opubl. LEX nr 1386119)

W ocenie Sądu, o pozorności spornych umów o pracę świadczy wyznaczenie ustnego zakresu obowiązków w sposób utrudniający weryfikację dokonywanych przez wnioskodawczynię w pracy czynności. Jak zeznali odwołujący się, do obowiązków A. P. w firmie płatnika miało należeć szukanie oferowanych prac i robienie kosztorysów na dane zakresy robót. Oferty posiadały zakres robót jakie trzeba było wykonać, wnioskodawczyni miała wyceniać poszczególne prace. Miała przy tym korzystać z gotowego programu do kosztorysów – (...), gdzie podane są ceny. Jednakże mimo faktu, że praca wnioskodawczyni sprowadzała się do czynności wykonywanych przy pomocy komputera to nie miała ona nawet utworzonego swojego elektronicznego konta pracowniczego do wykonywania czynności, co pozwoliłoby zweryfikować dokonywane przez nią prace poprzez sprawdzenie ilości logowań na jej konto pracownicze. Według zeznań wnioskodawczyni miała ona świadczyć pracę w domu na komputerze ojca. Strony spornej umowy nie określiły nawet ile A. P. ma wypełniać kosztorysów miesięcznie. Brak ze spornego okresu choćby jednego kosztorysu sporządzonego i opatrzonego podpisem A. P.. Ubezpieczona wprost przyznała, że nie ma możliwości zidentyfikowania, które kosztorysy płatnika mogła ona wykonań, a które są autorstwa innych osób w tym jej ojca. Brak także dowodu z zeznań kontrahentów firmy płatnika, którzy obiektywnie mogliby potwierdzić, że wnioskodawczyni faktycznie świadczyła pracę. Ubezpieczona z nikim nie negocjowała ofert do przetargu i nie była nawet w siedzibie płatnika. Ponadto, wnioskodawczyni nie była przygotowana zawodowo do wykonywania kosztorysów budowlanych. Pomijając już niewykazaną umiejętność posługiwania się programem komputerowym, należy zauważyć, że do sporządzania kosztorysów budowlanych potrzebna jest fachowa wiedza aby nie pomylić pozycji kosztorysowych. Program komputerowy jest tylko pomocnym narzędziem. Wnioskodawczyni nie mogła więc być zatrudniona jako kosztorysantka także dlatego, że nie miała wiedzy w tym zakresie. Trudno przyjąć, że każdy może być kosztorysantem prac budowlanych gdy nie miał styczności z tymi pracami.

W tej sytuacji wskazać należy, że fakt zatrudnienia wnioskodawczyni na specjalnie utworzonym stanowisku kosztorysanta na podstawie umowy o pracę na ¾ etatu nie był uzasadniony rzeczywistymi potrzebami pracodawcy.

W okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy ubezpieczonej pracodawca nie zatrudnił nikogo na jej miejsce a jej obowiązki wykonywał on sam mimo, że ilość obowiązków w firmie nie uległa zmniejszeniu. Zainteresowany raz w tygodniu jeździł do Administracji (...) i tam sam dowiadywał się jakie są aktualne oferty. Nie musiał zatem zatrudniać wnioskodawczyni, która pracowała tylko w Administracji Zasobów Komunalnych dla obszaru Ł..

Powyższe okoliczności jednoznacznie świadczą także o tym, że faktyczny zakres czynności pracowniczych powierzony ubezpieczonej na podstawie spornej umowy o pracę był iluzoryczny i nie wymagał z pewnością zatrudnienia nowego pracownika w ramach stosunku pracy na ¾ etatu.

W ocenie Sądu również wynagrodzenie ustalone w spornej umowie było wygórowane. Nie było bowiem adekwatne do zakresu powierzonych wnioskodawczyni obowiązków i jej kwalifikacji. Podkreślić należy, że wnioskodawczyni była nowo pozyskanym pracownikiem. Wnioskodawczyni miała jedynie doświadczenie w zawodzie księgowej natomiast nie miała żadnych kwalifikacji w zakresie dokonywania kosztorysów elektro - budowlanych. Zgodnie z umową ubezpieczona miała świadczyć pracę na ¾ etatu na stanowisku kosztorysanta. Faktyczny jednak zakres jej obowiązków był iluzoryczny, bo pokrywał się z pracami, które w rzeczywistości wykonywał sam płatnik oraz inne osoby, którym płatnik zlecał te prace oraz które to prace mogły być z łatwością wykonywane na podstawie umowy zlecenia. Wnioskodawca wymieniał się z innymi osobami kosztorysami i nie zawierał w tym zakresie umów o pracę.

Wskazać też trzeba, że firma Zakład (...) z siedzibą w Ł. w 2013 r. i 2014 r. osiągała średni miesięczny dochód w kwocie około 4.000 zł.

Zainteresowany m.in. za miesiące od 06.2012 r. do 11.2012 r. i od 01.2013 r. do 10.2013 r. nie opłacił składek z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej.

W świetle powyższych okoliczności, zatrudnienie nowego pracownika na umowę o pracę na ¾ etatu na stanowisku koordynatora (kosztorysanta) z wynagrodzeniem w kwocie 2.500 zł brutto jak w przypadku wnioskodawczyni stanowiło działania całkowicie nieracjonalne. Celem racjonalnego pracodawcy jest bowiem osiągnięcie zysku z działalności gospodarczej, dochodów finansowych, by mieć się z czego utrzymywać i żeby firma funkcjonowała i mogła się rozwijać.

Zatrudnienie takiego pracownika jak ubezpieczona nie przynosi przychodów dla firmy a wypłacane wynagrodzenie stanowiłoby jedynie dodatkowe koszty.

Pracodawca nie zatrudnia pracownika, aby dać mu pracę - źródło utrzymania - i stworzyć ochronę ubezpieczeniową, ale dlatego, że istnieje realna potrzeba gospodarcza pozyskania nowego pracownika.

Z uwagi na powyższe w ocenie Sądu istniała nierentowność zatrudniania A. P. na podstawie umowy o pracę na stanowisku koordynatora w okresie od 1 sierpnia 2013 r., gdyż ani posiadane przez pracodawcę zasoby finansowe, jak i również jego realne potrzeby tego absolutnie nie uzasadniały.

W dniu 1 lipca 2014 r. umowa o pracę z wnioskodawczynią została rozwiązana z uwagi na upływ czasu na jaki została zawarta. Obecnie zainteresowany na stanowisku kosztorysanta zatrudnia stażystkę, której wynagrodzenie opłaca Urząd Pracy.

W świetle wskazanych okoliczności przyjąć należy, zgodnie z twierdzeniem organu rentowego, że przedmiotowa umowa o pracę z dnia 1 sierpnia 2013 r. była pozorną umową o pracę. Pozorność jej polegała na tym, że strony sporządziły umowę wyłącznie w celu objęcia wnioskodawczyni kolejnym ubezpieczeniem pracowniczym, a w konsekwencji zapewnienia wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z ciążą. Nie zostało bowiem wykazane, by fakt zatrudnienia A. P. wynikał z rzeczywistej potrzeby pracodawcy oraz nie wykazano również, iż w spornym okresie faktycznie świadczyła ona pracę w ramach stosunku pracy.

Tym samym przedmiotowa umowa jako pozorna w okresie od 1 sierpnia 2013 r. jest nieważna w świetle art. 83 § 1 k.c. i nie wywołuje skutku w postaci objęcia A. P. obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi.

Mając powyższe na uwadze Sąd w oparciu o treść art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd obciążył odwołującą się obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez organ rentowy. Wysokość wynagrodzenia (w najniższej kwocie) pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 11 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 507 j.t).

.

Zarządzenie : odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agata Koszewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  I. Łaski
Data wytworzenia informacji: