Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 grudnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. J. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych z tego względu, że :

-po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienionego w art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy,

- nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozmiarze 15 lat

- przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienionego w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy lub art.32 i 33 ustawy emerytalnej

- nie rozwiązał stosunku pracy. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawcy nie zaliczono do zatrudnienia w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., gdyż świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie wymienia charakteru wykonywanej pracy ściśle wg wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz nie podaje stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem i pozycją zarządzenia resortowego Ministerstwa Hutnictwa i przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. / decyzja k. 167-168 akt ZUS plik II/.

Odwołanie od powyższej decyzji ubezpieczony złożył w dniu 14 stycznia 2015 r. wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej / odwołanie k. 2-3/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że przedmiotowa decyzja została uchylona, mimo zaliczenia wnioskodawcy zatrudnienia w warunkach szczególnych na stanowisku lakiernika poprzednio wyłączonych okresów / odpowiedź na odwołanie k. 5/.

Decyzją z dnia 27 stycznia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. J. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych z tego względu, że :

-po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienionego w art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy,

- nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozmiarze 15 lat. Organ rentowy wnioskodawcy zaliczył do zatrudnienia w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., co daje sumę 8 lat 1 miesiąca i 6 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych. Jednocześnie uchylono decyzję z dnia 14 grudnia 2014 r. / decyzja k. 187-188 akt ZUS plik II/.

Decyzją z dnia 22 maja 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. J. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych z tego względu, że :

-po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienionego w art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy,

- nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozmiarze 15 lat. Organ rentowy wnioskodawcy zaliczył do zatrudnienia w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., a dodatkowo okres w Fabryce (...) SA od 21 sierpnia 1972 r. do 24 października 1973 r., od 13 listopada 1975 r. do 7 sierpnia 1977 r., od 26 lutego 1980 r. do 4 sierpnia 1980 r. co daje sumę 11 lat 5 miesięcy i 12 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych / decyzja k. 1 akt ZUS plik III/.

Odwołanie od powyższej decyzji ubezpieczony złożył w dniu 17 czerwca 2015 r. wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej / odwołanie k. 2-3 akt VIIIU 1798/15/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji / odpowiedź na odwołanie k. 6/.

Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2015 r. obie sprawy połączono na podstawie art. 219 kpc. / postanowienie/.

Na ostatnim terminie rozprawy w dniu 21 kwietnia 2016 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania / protokół rozprawy k. 00:01:51/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. J. urodził się (...), zatem 60 lat ukończył w dniu 16 czerwca 2014 r. / okoliczność bezsporna/.

W dniu 9 września 2014 r. wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę pomostową /wniosek k. 1-3 akt ZUS plik II/.

Organ rentowy wnioskodawcy nie zaliczył do zatrudnienia w warunkach szczególnych żadnego okresu zatrudnienia, wskazując, że okres zatrudnienia w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., nie może zostać zaliczony, gdyż świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie wymienia charakteru wykonywanej pracy ściśle wg wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz nie podaje stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem i pozycją zarządzenia resortowego Ministerstwa Hutnictwa i przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. / niesporne/.

Pracodawca zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy lakierowaniu ręcznym i natryskowym na stanowisku lakiernika w dziale XIV poz.17 / lakierowanie ręczne lub natryskowe- nieshermetyzowane/ pkt.2 załącznik nr 1 wykazu A prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego wg rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz zarządzenie resortowe Ministerstwa Hutnictwa i przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. Pracodawca poinformował także, iż firma powstała z przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego, prostując wydane wcześniej świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach / zaświadczenie k.173v, pismo k.174 plik II akt ZUS, świadectwa pracy k.33,37 plik I akt ZUS/.

Decyzją z dnia 27 stycznia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. w dalszym ciągu odmówił W. J. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. Organ rentowy wnioskodawcy zaliczył do zatrudnienia w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., co daje sumę 8 lat 1 miesiąca i 6 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych. Jednocześnie uchylono decyzję z dnia 14 grudnia 2014 r. / decyzja k. 187-188 akt ZUS plik II/.

W dniu 16 kwietnia 2015 r. wnioskodawca skierował pismo do ZUS, wskazując, że był zatrudniony w warunkach szczególnych w zakładzie (...) na stanowisku lakiernika, a ponadto w tym samym okresie był zatrudniony u W. K. w Zakładzie (...) / pismo k.4 plik III akt ZUS/.

Pracodawca zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony w Fabryce (...) SA w Ł. od 21 sierpnia 1972 r. do 24 października 1973 r.- do wojska, od 13 listopada 1975 r. – po wojsku do 7 sierpnia 1977 r. , od 26 lutego 1980 r. do 4 sierpnia 1980 r. i w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace na stanowisku lakiernika przy lakierowaniu ręcznym lub natryskowym- nieshermetyzowanym, wymienionym w dziale XIV poz.17 pkt.1 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 3 Ministerstwa Hutnictwa i przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego / zaświadczenia k.6-7 plik III akt ZUS, świadectwa pracy k31, 35 plik I akt ZUS/.

Decyzją z dnia 22 maja 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. kolejny raz odmówił W. J. prawa do emerytury pomostowej. Organ rentowy wnioskodawcy zaliczył do zatrudnienia w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w (...) od 8 sierpnia 1977 r. do 30 listopada 1979 r., od 5 sierpnia 1980 r. do 12 kwietnia 1985 r., od 8 stycznia 2007 r. do 30 września 2007 r., od 7 stycznia 2008 r. do 13 lutego 2008 r., od 8 sierpnia 2008 r. do 7 listopada 2008 r., a dodatkowo okres zatrudnienia w Fabryce (...) SA od 21 sierpnia 1972 r. do 24 października 1973 r., od 13 listopada 1975 r. do 7 sierpnia 1977 r. , od 26 lutego 1980 r. do 4 sierpnia 1980 r. co daje sumę 11 lat 5 miesięcy i 12 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych / decyzja k. 1 akt ZUS plik III/.

Organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy okresu służby wojskowej podczas zatrudnienia w Fabryce (...) SA w okresie od 25 października 1973 r. do 14 października 1975 r., co stanowi 1 rok 11 miesięcy i 21 dni / niesporne, książeczka wojskowa plik I akt ZUS/.

Wnioskodawca był zatrudniony w zakładzie (...) w Ł. w okresie od 11 lipca 1985 r. do 16 września 1989 r. na stanowisku lakiernika pojazdowego / zaświadczenie k. 39 plik II akt ZUS, zeznania świadka W. K. e-protokół rozprawy z dnia 21 kwietnia 2016 r. od 00:11:04 do 00:19:00/.

Wnioskodawca nie był zatrudniony w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze po dniu 31 grudnia 2008 r. / niesporne/.

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana, oraz zeznania odwołującego się i zgłoszonego przez niego świadka.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2008, Nr 237, poz. 1656, ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości i nie było to kwestionowane przez żadną ze stron, że wnioskodawca nie wykonywał zatrudnienia w warunkach szczególnych po dniu 31 grudnia 2008 r. w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, zaś warunki z przepisu art.4 muszą być spełnione łącznie, aby uzyskać prawo do emerytury pomostowej. Wnioskodawca nie spełnia zatem wszystkich warunków, aby uzyskać to prawo z przedmiotowego przepisu.

Prace w szczególnych warunkach to w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei prace o szczególnym charakterze to w myśl art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Z kolei art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych zawarty w rozdziale 9 zatytułowanym „Przepisy przejściowe, dostosowawcze i końcowe” przewiduje, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy (to jest w dniu 1 stycznia 2009 r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Wnioskodawca zatem nie spełnia warunku określonego w pkt.3 w/w artykułu.

Organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy okresu służby wojskowej podczas zatrudnienia w Fabryce (...) SA w okresie od 25 października 1973 r. do 14 października 1975 r., co stanowi 1 rok 11 miesięcy i 21 dni. Jednakże zaliczenie tego okresu nie rozwiązuje sytuacji wnioskodawcy, gdyż do ustawowego minimum brakuje mu 3 lata 6 miesięcy i 18 dni .

Wnioskodawca był zatrudniony w zakładzie (...) w Ł. w okresie od 11 lipca 1985 r. do 16 września 1989 r. na stanowisku lakiernika pojazdowego. Jednakże stanowisko to nie jest wymienione w art.3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej, czego zdaje się nie rozumieć strona odwołująca, usiłująca wykazać 15 lat pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art.32 ustawy emerytalnej.

Podkreślenia wymaga fakt, że na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje wyłącznie osobom, które przed dniem 1 stycznia 2009 r. osiągnęły wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy. Przy ustalaniu okresu uprawniającego do emerytury pomostowej wg art. 49 pkt. 3 ustawy nie uwzględnia się bowiem okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej. Jest to wyraz realizacji ogólniejszej zasady, zgodnie z którą prawo do emerytury pomostowej przysługuje wyłącznie osobom, które w okresie swojej kariery zawodowej wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zdefiniowaną w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Okoliczności te skutkują uznaniem, że odwołujący nie spełnił wszystkich warunków, o których mowa w art. 4 i art.49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Wskazać w tym miejscu należy, że organ rentowy wydając decyzję rozstrzyga o prawie do konkretnego świadczenia, nie zaś o jego poszczególnych elementach składających się na to świadczenie. Taką samą rolę spełnia Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rozpoznający odwołanie od decyzji odmawiającej prawa do świadczenia. Przyznając prawo do świadczenia Sąd nie stwierdza w sentencji wyroku okoliczności faktycznych, a do takich należy ustalenie okresów pracy w szczególnym charakterze. Dlatego też Sąd Okręgowy odmawiając ubezpieczonemu prawa do emerytury nie tylko nie był obligowany do wskazania, które okresy pracy w warunkach szczególnych uznaje za udowodnione, ale również nie miał do tego podstaw prawnych / por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 12 grudnia 2008 r. sygn. II AUa 867/08, opubl: Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku rok 2009, Nr 1, poz. 1, str. 72; LEX 524896/.

Wnioskodawca złożył odwołanie od negatywnej decyzji organu rentowego z dnia 19 grudnia 2014 r., która następnie została uchylona decyzją z dnia 27 stycznia 2015 r., od czego wnioskodawca nie złożył odwołania. W tej sytuacji Sąd na podstawie art. 355 kpc umorzył postępowanie w tym zakresie.

Jednakże decyzja z dnia 27 stycznia 2015 r. została przez ZUS zmieniona poprzez wydanie decyzji z dnia 22 maja 2015 r., którą to już wnioskodawca zaskarżył, wnosząc od niej odwołanie, a zatem w konsekwencji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 Sąd Okręgowy odwołanie W. J. oddalił, uznając że zaskarżona decyzja odpowiada prawu.