Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił K. R. prawa do emerytury pomostowej wskazując, że na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodniła on wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozmiarze co najmniej 15 lat, w tym zwłaszcza okresu pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy w pełnym wymiarze czasu pracy przed 1 stycznia 1999 roku i po 31 grudnia 2008 roku. Organ rentowy wskazał, że do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczył okresów od 7 listopada 1979 roku do 8 kwietnia 1983 roku oraz od 12 czerwca 1986 roku do 31 maja 1989 roku ze względu na rozbieżność nazw stanowisk wpisanych w świadectwie pracy i w świadectwie pracy w warunkach szczególnych. / decyzja k. 37 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29.10.2018/.

W dniu 4 stycznia 2019 r. K. R. odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej. Wniosła o uwzględnienie do stażu pracy w szczególnych warunkach zakwestionowanych okresów zatrudnienia od 7 listopada 1979 roku do 8 kwietnia 1983 roku oraz od 12 czerwca 1986 roku do 31 maja 1989 roku, a w konsekwencji przyjęcie, że udowodniła co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach. / odwołanie k. 2-5/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 4 lutego 2019 r. organ rentowy wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację powołaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. / odpowiedź na odwołanie k. 13-13 odw/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

K. R. urodziła się (...) / okoliczność bezsporna/.

W dniu 29 października 2018 r. ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę pomostową. /wniosek k. 1-8 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29.10.2018/.

W okresie od 7 listopada 1979 roku do 31 maja 1989 roku wnioskodawczyni była zatrudniona w (...) Zakładach (...), zatrudnionym początkowo na stanowisku konserwatora maszyn i urządzeń, od 14 listopada 1979 roku – na stanowisku przewijaczki, a od 15 grudnia 1979 roku – pomocy w wydziale produkcyjnym. /umowa o pracę, wnioski o przeszeregowanie – k 5,7-8 akt osobowych – koperta k 21/

Od 9 kwietnia 1983 roku do 11 czerwca 1986 roku K. R. korzystała z urlopu wychowawczego. /świadectwo pracy k 37 akt osobowych – koperta k 21/

Po powrocie z urlopu wychowawczego wnioskodawczyni wykonywała obowiązki wagowej. / wniosek o przeszeregowanie k 22 akt osobowych – koperta k 21/

Wymienione prace ubezpieczona wykonywała na hali produkcyjnej, gdzie pracowały przewijarki, skręcarki, tworząc hałas i zapylenie. /zeznania świadków B. P., C. B., przesłuchanie wnioskodawczynki w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami – e – protokół rozprawy – k 37/

Od 11 sierpnia 1986 roku wnioskodawczyni powierzono na ¼ etatu stanowisko sprzątacza pomieszczeń biurowych. /wnioski k 26-27 akt osobowych – koperta k 21/

Od 1 czerwca 1987 roku K. R. wykonywała pracę na stanowisku pomocnika w wydziale produkcyjnym. /wniosek k 28 akt osobowych – koperta k 21/

W dniu 29 czerwca 2001 roku (...) S.A. wystawiła świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach stwierdzające, że w okresie od 7 listopada 1979 roku do 8 kwietnia 1983 roku i od 12 czerwca 1986 roku do 31 maja 1989 roku K. R. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu na stanowisku pomocy w wydziale produkcyjnym – wagowej wymienionym w wykazie A dziale VII poz.1 pkt 10 wykazu stanowiącego załącznik nr 4 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu (...) Chemicznego i Lekkiego. /świadectwo pracy k 8 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29.10.2018/.

W okresie od 3 lutego 1999 roku do 31 sierpnia 2008 roku wnioskodawczyni była pracownikiem (...) S.A. w Ł., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace przy produkcji i przetwórstwie wyrobów gumowych, ebonitowych oraz półproduktów i środków pomocniczych do tych wyrobów na stanowisku konfekcjonera wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, określone w wykazie A dziale IV poz.11 pkt 26 wykazu stanowiącego załącznik nr 4 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu (...) Chemicznego i Lekkiego. . /świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze k 9 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29.10.2018/

W okresie tego zatrudnienia K. R. kleiła ręcznie buty gumowe. /przesłuchanie wnioskodawczynki w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami – e – protokół rozprawy – k 37/

Wnioskodawczyni udokumentowała łączny staż ubezpieczeniowy w wymiarze 37 lat 6 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych / okoliczność bezsporna – karta przebiegu zatrudnienia k. 36 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29.10.2018/.

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana oraz na podstawie zeznań świadków i przesłuchania wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t. j. -Dz. U. z 2015 r., poz. 965), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art.11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Prace w szczególnych warunkach to w myśl art.3 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei prace o szczególnym charakterze to w myśl art.3 ust.3 cytowanej ustawy prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W myśl zaś przepisu art.49 powoływanej ustawy zawarty w rozdziale 9 zatytułowanym „Przepisy przejściowe, dostosowawcze i końcowe” przewiduje, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1)po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy (to jest w dniu 1 stycznia 2009 r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

W rozpoznawanej sprawie podstawą odmowy przyznania wnioskodawczyni prawa do emerytury pomostowej było między innymi ustalenie, że nie spełniła ona warunków do jej przyznania w oparciu o przepis art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż nie spełniła określonej w pkt 3 tego przepisu przesłanki wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust. 1 i 3 ustawy przed dniem 1 stycznia 2009 roku.

Spór sprowadzał się w takim razie do zbadania czy prace wykonywane przez wnioskodawczynię w jakimkolwiek okresie jej zatrudnienia można zakwalifikować do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W ocenie Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę żadnego z okresów zatrudnienia odwołującej nie można uznać za pracę w omawianych warunkach.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami ustawy o emeryturach pomostowych za pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 lub 3 ustawy można traktować tylko tego pracownika, który w pełnym wymiarze czasu pracy wykonuje prace na stanowisku wymienionym w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy. Prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy stanowią katalog zamknięty, co powoduje, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" nie mogą posiadać inne prace choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem / por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w L. z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. III SA/Lu653/11, opubl.: L.; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2011 r. sygn. I OSK 421/11, opubl.: LEX nr 996963/.

Oceniając charakter pracy K. R. w oparciu o dokumenty, zeznania świadków oraz przesłuchanie wnioskodawczyni, stwierdzić jednoznacznie należy, że żadne z zajmowanych przez nią stanowisk nie odpowiada opisowi prac wyszczególnionych w załączniku nr 1 lub 2 do omawianego aktu prawnego.

Fakt wykonywania przez ubezpieczoną pracy w szczególnych warunkach określonej w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie ze względu na inną podstawę prawną zgłoszonego przez nią żądania.

W świetle tak poczynionych ustaleń Sąd Okręgowy podzielił ocenę organu rentowego, że ani przed dniem 1 stycznia 1999 roku ani po dniu 31 grudnia 2008 roku K. R. nie wykonywała prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W konsekwencji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 Sąd Okręgowy odwołanie oddalił.