Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.12.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 2.10.2023 r. odmówił M. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1.12.2023 r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 11.12.2023 r. ustaliła, że M. S. nie jest niezdolny do pracy tym samym od 1.12.2023 r. nie spełnia warunków do przyznania świadczenia. Jednocześnie uchylono decyzję z dnia 23.11.2023 r.

/decyzja k. 53 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył M. S. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że był uprawniony do świadczenia a wbrew zaopatrywaniu organu rentowego stan jego zdrowia nie uległ poprawie.

/odwołanie k. 3-4/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wskazując argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 44/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. S. ur. (...) był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 30.11.2023 r.

/bezsporne/

WW jest osobą zaliczoną do lekkiego stopnia niepełnosprawności z przyczyn 04-O na stałe niepełnosprawność istnieje od 46 roku życia . ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 4.01.2018

/orzeczenie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o niepełnosprawności k. 146/

W dniu 02.10.2023 r. ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek k. 47 akt ZUS/

Po zapoznaniu się z dokumentacją lekarską oraz na podstawie przeprowadzonego badania Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 3.11.2023 r. uznał, że wnioskodawca z uwagi na rozpoznany stan po urazie tępym prawej gałki ocznej z wylewem krwi do ciała szklistego i po podwichnięciu soczewki oka prawego stan po operacjach z powodu odwarstwienia siatkówki OP, stan po zabiegach witrektomii -3x opasania gałki ocznej. Torbielowaty obrzęk plamki OP stan po 10 iniekcjach anty VEGF do ciała szklistego oka prawego. Rzekomosoczewkowatość OP. Nadwzroczność starczowzroczność oka lewego. Żylaki kk dolnych i zmiany po wygojeniu owrzodzeń, stan po operacji przepukliny pachwinowej lewostronnej, nie jest niezdolny do pracy. Lekarz Orzecznik uznał, iż stan narządu wzroku jest stabilny od 2021

/orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k.48 akt ZUS, opinia lekarska – k. 46-47 dokumentacji medycznej ZUS/

Wnioskodawca w dniu 23.11.2023 r. złożył sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, domagając się rozpatrzenia sprawy przez Komisję Lekarską ZUS podnosząc, że z uwagi na stan zdrowia jest niezdolny do pracy- co uzasadnia przyznanie prawa do renty.

/sprzeciw – k. 119 dokumentacji medycznej/

Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 11.12.2023 r. rozpoznając u wnioskodawcy niedowidzenie oka prawego stan po urazie tępym prawej gałki ocznej z wylewem krwi do ciała szklistego i po podwichnięciu soczewki oka prawego stan po operacjach z powodu odwarstwienia siatkówki OP, stan po zabiegach witrektomii -3x opasania gałki ocznej. Torbielowaty obrzęk plamki OP stan po 10 iniekcjach anty VEGF do ciała szklistego oka prawego. Rzekomosoczewkowatość OP. Nadwzroczność starczowzroczność oka lewego. Żylaki kk dolnych i zmiany po wygojeniu owrzodzeń, stan po operacji przepukliny pachwinowej lewostronnej, organiczne zaburzenia osobowości podtrzymała wnioski Lekarza Orzecznika nie stwierdzając u ubezpieczonego ograniczenia sprawności organizmu dającego podstawy do orzeczenia niezdolności do pracy na poziomie posiadanych kompetencji zawodowych.

/opinia lekarska k. 121-120 dokumentacji medycznej akt ZUS, orzeczenie k. 52 akt ZUS/

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 10.11.2023 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

/decyzja k. 53 akt ZUS/

Z punktu widzenia chirurga naczyniowego u wnioskodawcy rozpoznaje się żylaki prawej kończyny dolnej w stopniu zaawansowania C5 w sześciostopniowej skali CEAP. Stan po operacji sposobem Varady`ego + stripping (obdarcie) prawej żyły odpiszczelowej wielkiej . Przewlekłą niewydolność żylną obu kończyn dolnych w stopniu C5 nawrotowe żylaki prawej kończyny dolnej. Otyłość I stopnia.

Biegły chirurg, po zapoznaniu się z aktami sądowymi, dostarczoną przez badanego dokumentacją oraz osobistym zbadaniu wnioskodawcy dokonał oceny niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2023,poz. 1251) biorąc pod uwagę łącznie: stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowego sposobu zarobkowania lub podjęcia innej pracy zarobkowej z uwzględnieniem charakteru wykonywanych prac, posiadane kwalifikacje oraz możliwość nabycia nowych kwalifikacji, wiek i rokowanie. Biegły chirurg uważa, że u badanego nie stwierdza się naruszenia sprawności organizmu z przyczyn chirurgicznych skutkującego długotrwałą niezdolnością do pracy zarobkowej zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Badany jest zdolny do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia.

/ pisemna opinia biegłego chirurga naczyniowego M. G. k. 76/

Ze względów okulistycznych u wnioskodawcy rozpoznaje się stan po urazie oka prawego, Stan po przebytych odwarstwieniach siatkówki (po witrektomii), Stan po usunięciu zaćmy pourazowej ze wszczepem implantu tylnokomorowego z plastyka tęczówki. Obrzęk plamki oka prawego. Stan po wielokrotnych iniekcjach doszklistkowych preparatu anty-VEGF do oka prawego. U wnioskodawcy po przebytym urazie prawej gałki ocznej wystąpiło odwarstwienie siatkówki leczone operacyjnie: witrektomia z wszczepem sztucznej soczewki. Następnie doszło do obrzęku plamki żółtej spowodowanego surowiczym odwarstwieniem. Obecnie wnioskodawca jest leczony iniekcjami do ciała szklistego preparatu anty VEGF - średnio co 2 miesiące) Iniekcje :15.12.2023r, 30.01.2024,21.03.2024r, 17.05.2024r, 12.07.2024r, 16.09.2024r -kolejne wyznaczona na październik 2024r. Obrzęk plamki z obecnością płynu podsiatkówkowego stanowi przeciwwskazanie do pracy jaką wykonywał wnioskodawca oraz do każdej pracy fizycznej. Należy przypuszczać iż wnioskodawca po zakończeniu leczenia jako praktycznie jednooczny będzie mógł być uznany za zdolnego do pracy nie wymagającej dobrego widzenia obuocznego.

Co prawda samo podanie zastrzyku do wnętrza gałki ocznej może trwać 5 minut, ale pacjent w dniu podania iniekcji wymaga rejestracji i czekania w kolejce na badania dodatkowe w celu kwalifikacji do podania iniekcji: Badanie OCT. Badanie USG oraz pełne badanie okulistyczne. Nie podaje się zastrzyku do wnętrza gałki ocznej po otwarciu drzwi do gabinetu. Czasami podanie iniekcji jest przekładane z różnych powodów a pacjent ma się do tego dostosować. Po iniekcji pacjent wraca z opatrunkiem na oku i wymaga na drugi dzień po zabiegu badania przez okulistę.

Po każdej iniekcji jest zalecany oszczędzający tryb życia z powodu możliwości wystąpienia powikłań w postaci : bólu oka, pogorszenia widzenia, wylewu krwi do siatkówki, całkowitego odwarstwienia plamki ,czy ponownego odwarstwienia całej siatkówki a nawet zapalenia wnętrza gałki ocznej, zwłaszcza przy wykonywaniu ciężkiej pracy fizycznej jaką ostatnio wnioskodawca wykonywał . O zakończeniu leczenia zadecyduje leczący okulista. Dopiero z takim zaświadczeniem o zakończeniu leczenia lekarz medycyny pracy dopuścić wnioskodawcę do pracy. Biorąc pod uwagę że leczenie nie zostało zakończone wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy do 30.11.2025 r.

/ pisemna opinia biegłego okulisty Z. G. k. 190-191, pisemna opinia uzupełniająca k. 205, pisemna opinia uzupełniająca k. 241-242 /

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumentację lekarską w tym dokumentację przedłożoną przez wnioskodawcę w toku procesu oraz opinię biegłych chirurga naczyniowego oraz biegłego lekarza okulisty

Opinię wskazanych biegłych Sąd uznał za wiarygodne, zostały bowiem one sporządzone przez biegłego o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca a ich wnioski były skrupulatnie i logicznie uzasadnione. Przy czym kluczowa dla rozstrzygnięcia okazała się opinia biegłej z zakresu chorób oczu. Biegły chirurg nie widział bowiem podstaw do stwierdzenia nawet częściowej niezdolności do pracy odwołującego z przyczyn chirurgicznych.

Natomiast biegła z zakresu okulistyki uznała iż posiadane przez wnioskodawcę schorzenie - oka prawego uzasadnia orzeczenie częściowej niezdolności do pracy do 30.11.2025 r. Biegła w sposób wyczerpujący określiła schorzenia, uszczerbki, jakie występują u wnioskodawcy, wskazała na fakt braku zakończenia leczenia i kompleksowo oceniła znaczenie tych wszystkich dla oceny zdolności do pracy wnioskodawcy na dzień wydania zaskarżonej decyzji, z uwzględnieniem posiadanych rzez niego kwalifikacji zawodowych. Biegła oceniła też czasookres trwania stanu niezdolności do pracy. Wydana w sprawie opinia jest logiczna, spójna i rzetelnie opisuje stan zdrowia i funkcjonowania ubezpieczonego, stanowiąc tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Opinia ta została wydana w oparciu o dokumentację medyczną wnioskodawcy, po zbadaniu ubezpieczonego, stanowi więc wystarczającą podstawę orzekania w sprawie.

Czyniąc ustalenia Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. pominął wniosek pełnomocnika organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego lekarza okulisty celem ponownej oceny spornych okoliczności, w szczególności z uwzględnieniem w ocenie organu jedynie krótkiej potrzeby odsunięcia wnioskodawcy od pracy w związku ze stosowanym leczeniem i wykluczenia prewencyjnego jedynie orzekania o niezdolności do pracy. Podkreślić należy, iż wydany w sprawie materiał dowodowy był wystarczający dla rozstrzygnięcia. Biegła okulista opiniująca w sprawie także w opiniach uzupełniających szczegółowo wskazała okoliczności, które w jej ocenie powodują czasową częściową niezdolność ubezpieczonego do pracy na dzień wydania zaskarżonej decyzji i uzasadniła swoje stanowisko w tym przedmiocie. Podkreślić należy też, iż biegła skrupulatnie odniosła się do podnoszonych przez organ rentowy zastrzeżeń i zarzutów wykazując ich bezzasadność. Biegła wyraźnie wskazywała, iż obrzęk plamki z obecnością płynu podsiatkówkowego - będące asumptem do dalszego leczenia (kolejne iniekcje) stanowi przeciwwskazanie do pracy jaką wykonywał wnioskodawca oraz do każdej pracy fizycznej. Dalsza weryfikacja tej kwestii przy jednoznacznych i kategorycznych wnioskach biegłego okulisty w tej materii ostatecznie zdaniem Sądu nie była zatem celowa. Jeszcze raz wskazać należy, że opinia biegłego okulisty

w sposób wystarczający obrazuje stan zdrowia wnioskodawcy a wnioski końcowe w zakresie oceny częściowej niezdolności do pracy wnioskodawcy i przewidywanego okresu jej trwania w sposób logiczny wynikają z jej treści. Wyłącznie polemika z opinią biegłego nie stanowi zaś podstawy do powoływania kolejnego biegłego tej samej specjalności bądź powoływania innych biegłych który względnie mogliby zgodzić się ze stanowiskiem organu.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 i 2 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust.4 warunku powyższego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1). Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat. Niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu (art. 13 ust. 2 i 3).

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie organ rentowy ustalił że wnioskodawca w okresie od 1.12.2023 r. z uwagi na stan zdrowia nie jest nadal osobą częściowo niezdolną do pracy. Natomiast z zebranego w sprawie materiału dowodowego: dokumentacji zawartej w aktach sprawy w tym dokumentacji medycznej ocenionej przez biegłych w szczególności przez biegłego okulistę wynika, że stanowisko to jest nieprawidłowe a wnioskodawca z uwagi na rozpoznany stan po urazie oka prawego, stan po przebytych odwarstwieniach siatkówki (po witrektomii), stan po usunięciu zaćmy pourazowej ze wszczepem implantu tylnokomorowego z plastyka tęczówki. Obrzęk plamki oka prawego, stan po wielokrotnych iniekcjach doszklistkowych preparatu anty-VEGF do oka prawego - przy kontynuowaniu tego typu leczenia jest nadal na okres do 31.11.2025 częściowo niezdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, PiZS 1988/7/62 Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Dowód z opinii biegłego jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.. Dla obalenia twierdzeń biegłego specjalisty nie wystarcza przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna(wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 Legalis). Podkreślić należy również, iż dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 Legalis). ) Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 Legalis).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy organ rentowy kwestionując wnioski opinii biegłego okulisty co do faktu istnienia na dzień wydania zaskarżonej decyzji częściowej okresowej niezdolności do pracy wnioskodawcy nie przedstawił zastrzeżeń podważających merytoryczną wartość opinii biegłego w tym przedmiocie polemizując wyłącznie z końcową oceną biegłego. Jeszcze raz podnieść należy, że wywiedziona przez biegłego okulistę ocena co do faktu okresowej częściowej niezdolności do pracy była przekonująca jak i miała uzasadnienie zarówno w przedstawionej w procesie dokumentacji jak i podmiotowym badaniu wnioskodawcy. W przypadku wnioskodawcy obrzęk plamki z obecnością płynu podsiatkówkowego - będące podstawa do dalszego leczenia (kolejne iniekcje) stanowi przeciwwskazanie do pracy jaką wykonywał wnioskodawca oraz do każdej pracy fizycznej. Podkreślić należy , iż biegli opiniujący na zlecenie sądu mają jako jedyni kompetencję do wystawiania ekspertyz dotyczących stanu zdrowia ubezpieczonego, w kontekście zdolności do świadczenia pracy zgodnej z kwalifikacjami – w ramach zakreślonej tezy dowodowej. Oznacza to, że kiedy ww. rzetelnie i logicznie ocenią, że biologiczny stan kalectwa lub choroba powodują naruszenie sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ choćby na częściową utratę zdolności do pracy dotychczas wykonywanej lub innej, mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, uzasadnionym jest przyznanie renty z tego tytułu - a tak było w rozpoznawanej sprawie. Przy czym uprawnienie to ma charakter okresowy uzasadniony w ocenie biegłego okresem i charakterem leczenia który narzuca oszczędzający tryb życia z powodu możliwości wystąpienia powikłań w postaci : bólu oka, pogorszenia widzenia, wylewu krwi do siatkówki, całkowitego odwarstwienia plamki ,czy ponownego odwarstwienia całej siatkówki a nawet zapalenia wnętrza gałki ocznej, zwłaszcza przy wykonywaniu ciężkiej pracy fizycznej jaką ostatnio wnioskodawca wykonywał .Opinia biegłego sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej nie budziły zastrzeżeń. W konsekwencji stanowisko organu rentowego nie mogło się ostać.

Na mocy art. 129 ust. 1 i 2 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na dalszy okres tj. od 1.12.2023 do 31.11.2025 r.

/Jacek Chrostek/