VIII U 111/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2024-09-18

Sygn. akt VIII U 111/24

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9.11.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. Inspektorat w K. stwierdził, że płatnik E. Z. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, a jego zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę, naliczonymi na dzień wydania decyzji, wynosi łącznie 111 764,59 zł, w tym z tytułu:

- składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 11.2018 do 10.2022. w kwocie 43778,29 zł

odsetek za zwłokę w kwocie 15354,00 zł

- składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 11.2018 do 10.2022 r. w kwocie 38 553,08 zł

odsetek za zwłokę w kwocie 13 108,00 zł

- składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres 11.2018 do 12.2019. w kwocie 971,22 zł

odsetek za zwłokę w kwocie 00 zł

Załącznik do decyzji określał wysokość zaległości za poszczególne okresy.

Organ rentowy wskazał, że odsetki będą naliczane nadal do dnia zapłaty, włącznie z tym dniem. W treści uzasadnienia Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył, że na płatniku składek ciąży obowiązek obliczania, potrącania z dochodów ubezpieczonych, rozliczania oraz opłacania należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy i tych właśnie obowiązków nie dopełnił E. Z. w ww. okresach.

/decyzja z załącznikiem k. 23-27 akt ZUS/

W dniu 28.09.2023 r. odwołanie od powyższej decyzji w całości wniósł E. Z. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - adwokata zarzucając jej:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. przepisu art. 8 ust. 6 pkt 4 w związku z art. 13 pkt 4 i art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędne uznanie, iż J. Ż. od 11.2018 do 10.2022 podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, pomimo tego, że jego pobyt na terenie Polski, jako obywatela państwa obcego, w w/w okresie nigdy nie miał charakteru stałego w rozumieniu tych przepisów, a z samego faktu posiadania przez skarżącego statusu 100% wspólnika sp. z o.o., organ rentowy błędnie wywiódł, że J. Ż. posiadał stałe miejsce pobytu w Polsce (w zakresie tej zmiennej), w sytuacji gdy realizacja przez skarżącego uprawnień korporacyjnych związanych z uczestnictwem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nigdy nie miała miejsca w okresie pobyt skarżącego na terenie Polski, który miałby charakter stały, lecz następowała w trybie zdalnym, poprzez osoby trzecie, względnie w okresie tymczasowego pobytu skarżącego na tym terytorium na podstawie wiz biznesowych.

Mając powyższe n uwadze skarżący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonej decyzji ZUS poprzez ustalenie, iż J. Ż. jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. nie podlegał w okresie 11.2018 r. -10.2022 r. obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej,

2. zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych.

/ odwołanie k. 3-10/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od płatnika na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł., kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, przyjmując za podstawę ich wyliczenia wartość przedmiotu zaskarżenia tj. kwotę 83 303 zł.

W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy podniósł, iż wydanie wskazanej decyzji określającej zadłużenie z tytułu składek odwołującego poprzedzało wydanie prawomocnej decyzji z dnia 30.07.2010 r., stwierdzającej podleganie obowiązkowo przez E. Z. ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 28.12.2004 r., jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, będącej wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Organ zaznaczył, iż ostatecznie odwołanie wnioskodawcy od wskazanej decyzji wyrokiem z dnia 22.03.2021 r. wydanym przez Sąd Okręgowy w Łodzi zostało oddalone. Wyrokiem z dnia 15.11.2021 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację od ww. wyroku Sądu Okręgowego. Następnie, postanowieniem z dnia 25.01.2023 SN odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej wnioskodawcy do rozpoznania. W konsekwencji z urzędu sporządzono dokumenty rozliczeniowe za okres od 1.11.2018 do 15.10.2022 r. i określono zadłużenie z tytułu składek. Zadłużenie wykazane w zaskarżonej decyzji zostało ustalone na podstawie dostępnych dokumentów, a płatnik nie przedstawił żadnych dowodów uzasadniających zmianę decyzji w zakresie ubezpieczenia. Sprawa w tym zakresie została rozstrzygnięta i ma powagę rzeczy osądzonej.

/ odpowiedź na odwołanie k. 12 -13/

W replice na powyższe, pismem z dnia 10.05.2024 r., pełnomocnik wnioskodawcy podniósł, iż brak jest zadłużenia po stronie odwołującego z tytułu składek na ZUS objętych zaskarżoną decyzją wobec: rozłożenia na raty należności z tytułu składek, częściowego zwolnienia przez ZUS z obowiązku opłacania składek w związku ze skutkami (...) 19, a także uregulowania przez Ż. sp zo.o. zaległości w składkach stanowiących przedmiot decyzji.

/ pismo k. 19/

W pismach z dnia 17.06.2024 i 24.06.2024 organ rentowy wskazał, iż przedmiotowe postępowanie dotyczy odwołania od decyzji stwierdzającej zadłużenie E. Z. nie zaś płatnika składek Ż. sp zo.o., a zatem podniesiona przez stronę odwołującą argumentacja nie ma wpływu na wynik rozstrzygnięcia.

/ pisma k. 95 i 97./

Na rozprawie w dniu 20.08.2024 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe, dodatkowo pełnomocnik wnioskodawcy oświadczył, że strona nie posiada dokumentacji wskazującej na dokonywanie przelewów bądź wpłat z tytułu składek na konto wnioskodawcy, a o opłaceniu składek wnoszą z księgowań przedstawionych przez ZUS dotyczących spółki.

/ stanowiska procesowe stron i oświadczenie wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 20.08.2024 00:01:35-00:29:51 oraz 00:33:10-00:40:33/

W dalszym toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe.

/ bezsporne/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 30 lipca 2010 roku znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że E. Z. - dalej określany jako J. Ż. -podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od dnia 28 grudnia 2004 roku do nadal, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnik jednoosobowej spółki zo.o. W konsekwencji z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym samym okresie podlega również ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz Funduszowi Pracy.

/ bezsporne/

W dniu 10 sierpnia 2015 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych J. Ż. wniósł o wszczęcie przez ZUS postępowania z urzędu i stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 30 lipca 2010 roku znak: (...).

/ bezsporne/

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 roku nr (...) Zakład odmówił wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji z 30 lipca 2010 roku. Następnie decyzja nr (...) została zmieniona decyzją z dnia 29 września 2016 roku nr (...). Zmiana polegała na odmowie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 30 lipca 2010 r. znak: (...). Płatnik wniósł odwołanie Sądu. Wyrokiem z dnia 7 maja 2018 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi, w sprawie sygn. akt III AUa 922/17, oddalił apelację wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi, którym oddalono odwołanie płatnika. Decyzja z dnia 20 sierpnia 2015 roku stała się prawomocna.

/ bezsporne akta VIII U 2694/15/ III AUa 922/17 oraz VIII U 2277/ 15 załączone do akt sprawy/

Ponieważ decyzja z dnia 30 lipca 2010 roku znak: (...) kierowana była na spółkę (...) sp. z o.o., a nie na J. Ż., jej skuteczne doręczenie nastąpiło dopiero 1 marca 2019 roku na wniosek pełnomocnika ww. płatnika z dnia 11 lutego 2019 roku.

/ bezsporne/

W dniu 12 marca 2019 roku pełnomocnik J. Ż. wniósł odwołanie wymienionej decyzji. Wyrokiem z dnia 22 marca 2021 roku w sprawie VIII U 683/19 Sąd Okręgowy w Łodzi - VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie J. Ż., zaś wyrokiem z dnia 15 listopada 2021 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie III AUa 620/21 oddalił apelację wnioskodawcy od w/w wyroku Sądu Okręgowego. Postanowieniem z dnia 25.01.2023 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej J. Ż. od ww. orzeczenia do rozpoznania.

/ bezsporne akta VIII U 683/19 i III AUa 620/21 oraz VIII U 2277/ 15 załączone do akt sprawy/

W konsekwencji decyzja z dnia 30 lipca 2010 roku znak (...), stwierdzająca podleganie przez płatnika J. Ż. ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wobec posiadania statusu 100 % wspólnika w spółce zo.o., jest prawomocna.

/ bezsporne/

W spornym okresie od 11.2018 do 10.2022. inny płatnik tj. spółka (...) spółka zo.o. posiadający inny numer rachunku składkowego tzw. (...) w ZUS, a nie płatnik J. Ż., zawarł w dniu 17.07.2019 z ZUS umowę o rozłożenie na raty należności z tytułu składek, którą realizował. Nadto płatnik Ż. spółka zo.o. był częściowo zwolniony przez ZUS z obowiązku opłacania składek w związku ze skutkami pandemii (...) 19, był zawiadamiany o wszczęciu postępowania dot. zaległości z tytułu składek, upominany co do kwot poszczególnych należności, dokonywał płatności w ZUS z tytułu składek na posiadany przez siebie rachunek składkowy.

/ bezsporne umowa o rozłożenie należności z tytułu składek na raty z dnia 17.07.2019 k. 20-25, zawiadomienie k. 27-30, upomnienia k. 31-48, pismo ZUS z dnia 9.10.2020 o zwolnieniu z obowiązku opłacenia składek, k. 50, potwierdzenia transakcji k. 49, 51-75/

W świetle pisma ZUS z dnia 11.04.2024 oraz pisma ZUS z dnia 23.04.2024 płatnik składek Ż. sp. zo.o. na dzień 23.04.2024 nie miał żadnych zaległości na koncie, a nadto w związku z dokonanymi wpłatami posiadał nadpłatę w kwocie 14.394, 154 zł, którą zwrócono na konto spółki.

/ bezsporne pisma ZUS k. 88-89/

Spółka nie wnosiła o przeksięgowanie wpłat na inne konto. Tytuły dokonywanych przez spółkę przelewów, gdzie wskazywane były też nazwiska pracowników, nie wskazują by jakichkolwiek wpłat dokonywano za J. Ż..

/ bezsporne/

W tym stanie rzeczy organ rentowy określił wysokość zadłużenia wskazaną w zaskarżonej decyzji posługując się indywidualnym numerem rachunku składkowego tzw. (...) wnioskodawcy.

/ bezsporne decyzja z załącznikiem k. 23-27 akt ZUS /

Na wskazane konto J. Ż. jako płatnika nie były opłacone jakiekolwiek składki. Brak jest dokumentacji wskazującej na dokonywanie przelewów bądź wpłat na indywidualne konto wnioskodawcy. Nie były płacone od niego składki jako osoby.

/ bezsporne okoliczności przyznane - oświadczenie wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 20.08.2024 00:23:47- 00:29:51/

Wnioskodawca uważa, że nie był zobligowany do ich opłacenia skoro nie pracował i nie otrzymywał żadnych pieniędzy. Twierdzi, iż podlegał ubezpieczeniom jako właściciel firmy, która płaciła należne składki. Wobec tego w jego ocenie w ten sposób składki za niego płaciła firma.

/oświadczenie wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 20.08.2024 00:23:47- 00:29:51/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty, w tym zawarte w załączonych do akt sprawy aktach ZUS i w załączonych aktach VIII U 2694/15, III AUa 922/17, VIII U 683/19, III AUa 620/21 oraz VIII U 2277/15, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony. Zebrane dokumenty nie nasuwają zaś wątpliwości i pozwalają tym samym na wydanie rozstrzygnięcia.

Czyniąc ustalenia Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 3 i 5 kpc pominął wnioski pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego w zakresie księgowości celem ustalenia salda rozliczenia J. Ż. co do składek za sporny okres w kontekście dostępnych dokumentów tj. m.in. umowy ratalnej zwartej ze spółką (...) sp. z o.o. zawiadomień, upomnień kierowanych do tej spółki, dowodów wpłaty czynionych przez tą spółkę.

Podnieść należy, iż w kontekście powyższego przeprowadzenie wskazanego dowodu było całkowicie zbędne i zmierzało wyłącznie do nieuprawnionego przedłużania postepowania, bowiem przedłożona dokumentacja nie dotyczyła bezpośrednio płatnika J. Ż. lecz spółki (...) sp. z o.o. Podnieść nadto należy, iż w toku postępowania sam wnioskodawca przyznał, iż nie płacił z tytułu prowadzenia działalności za siebie jakichkolwiek składek, brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających fakt opłacenia składek za niego indywidualnie na jego konto. Nie wykazano też, iż jakiekolwiek należności, wobec bycia przez wnioskodawcę 100 % udziałowcem spółki z o.o.. uiszczała za niego spółka. Tym samym okoliczność, że spółka opłacała składki nie ma w sprawie jakiegokolwiek znaczenia. Należności uiszczane za spółkę były jej własnym zobowiązaniem, które nie ma nic wspólnego z indywidualnym zobowiązaniem składkowym wnioskodawcy jako wspólnika tej spółki. Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego nie mogło więc przynieść spodziewanych przez stronę skutków procesowych skoro należności regulowane przez spółkę były odrębne i nie wpływały w żaden sposób na rozliczenie samego wnioskodawcy jako płatnika. Inna subiektywna ocena odwołującego w tej materii nie ma wpływu na wynik rozstrzygnięcia.

Na uwzględnienie nie zasługiwały, też pozostałe wnioski dowodowe tj. o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka i wnioskodawcy na okoliczności związane z posiadaniem statusu wspólnika spółki z o.o. przez wnioskodawcę, jego aktywności w tym zakresie, pobytów wnioskodawcy na terenie RP i charakteru tych pobytów w spornym okresie, stopnia i zakresu zaangażowania wnioskodawcy w działalność prowadzona przez spółkę na terenie RP, gdyż te w świetle twierdzeń zawartych już w odwołaniu, de facto zmierzały do wykazania, iż J. Ż. nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. (...) zaś zostało prawomocnie przesądzone w ramach postępowania VIII U 683/19 i nie może być przedmiotem ustaleń w niniejszym postępowaniu dotyczącym wyłącznie wysokości zadłużenia.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13.10.1998 o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 497) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. WW osoby podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu zgodnie z art. 12 ust. 1 tej ustawy.

W myśl art.8 ust.6 ww. ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in. wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zgodnie z art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność z wyłączeniem osób o których mowa z pkt. 4 a i 4 b podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.

Według ust 4a powołanego artykułu wspólnicy jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia wpisania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego albo od dnia nabycia udziałów w spółce do dnia wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego albo zbycia wszystkich udziałów w spółce, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności przez spółkę zostało zawieszone na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi zadeklarowana kwota nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodnie z art. 18 ust. 9 wskazanej ustawy za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu.

W myśl obowiązującej ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 475) art. 104 i 107 obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, opłacają osoby prowadzące pozarolniczą działalność przez okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczania społeczne.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 296) od 1 stycznia 2019 r. do obowiązkowych składek na ten Fundusz stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy. Składka na Fundusz Solidarnościowy jest obliczana od tej samej podstawy wymiaru co składka na Fundusz Pracy.

Płatnik zobowiązany do opłacenia składek na Fundusz Pracy (2,30%), począwszy od rozliczeń za styczeń 2019 r., opłaca je razem ze składkami na Fundusz Solidarnościowy w łącznej wysokości 2,45% podstawy ich wymiaru .

Na podstawie art. 36 ust. 1 wspomnianej ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia. O wszelkich zmianach w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu dotyczących tytułu ubezpieczenia oraz rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania, płatnik składek zawiadamia Zakład poprzez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych zawierającego prawidłowe dane.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń oraz zgłoszenia zmian należy do tych osób.

Na podstawie art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 146.) podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność gospodarczą w spornym okresie stanowiła kwota zadeklarowana, nie niższa niż 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. Oznacza to, że również w sytuacji, gdy działalność gospodarcza prowadzona jest przez część miesiąca to składkę na to ubezpieczenie rozlicza się od pełnej podstawy wymiaru.

Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. brzmieniem art. 81 ust.2za. ww. ustawy podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostałych osób prowadzących działalność pozarolniczą wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, innych niż wskazane w ust. 2, 2e i 2z, osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą oraz osobami, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

Płatnik składek na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym do 1.01.2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1621 zm.) płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

- do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;

- do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

- do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.

Zaś w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1621; Dz.U. z 2021 r. poz. 2105 zm.)

- do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

- do 15 dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość prawną;

- do 20 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników składek.

Stosownie do art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

W tym miejscu wskazać należy, iż w świetle art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

Związanie stron, o którym mowa w powołanym przepisie, polega na związaniu tych podmiotów dyspozycją zawartej w sentencji wyroku skonkretyzowanej, zindywidualizowanej i trwałej normy prawnej wywiedzionej przez sąd z norm generalnych i abstrakcyjnych zawartych w przepisach prawnych. Inne sądy, organy państwowe oraz organy administracji publicznej, rozstrzygające w sprawach innych niż karne, są związane prejudycjalnie, czyli nie mogą dokonać odmiennej oceny prawnej roszczenia niż zawarta w prejudykacie, ale także nie mogą dokonać odmiennych ustaleń faktycznych. Związanie orzeczeniem oznacza zatem zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego. /Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 września 2023 r., I (...) 64/23/ Tym samym określone w art. 365 KPC związanie stron, sądów i innych podmiotów i osób treścią prawomocnego orzeczenia wyraża nakaz przyjmowania przez nie, że w objętej nim sytuacji stan prawny przedstawiał się tak, jak to wynika z sentencji wyroku (wyr. SN z 23.6.2009 r., II PK 302/08, L.; wyr. SN z 15.11.2007 r., II CSK 347/07, L.).

Wobec powyższego wskazać należy, iż w kontekście prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 marca 2021 roku w sprawie VIII U 683/19 żadne ustalenia co do tego czy wnioskodawca spełnia warunki podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu bycia jedynym wspólnikiem spółki z o.o., co stanowiło podstawę części zarzutów odwołującego w przedmiotowym postępowaniu w zakresie określenia wysokości zadłużenia, obecnie czynione być nie mogą. Sąd Okręgowy w ww. prawomocnym wyroku przesądził tę okoliczność. Tym samym w chwili obecnej argumentacja odwołującego, który nadal nie zgadza się z taką oceną kwestii podlegania przez niego obowiązkowym ubezpieczeniom jako jednoosobowego wspólnika spółki z o.o., w kontekście art 5 ust. 2 ustawy systemowej, nie mogą w żaden sposób wpływać na kształt rozstrzygnięcia. Nietrafnym jest więc stwierdzenie odwołującego, iż zadłużenie z tytułu składek w jego przypadku zostało określone nieprawidłowo, gdyż z uwagi na to z jego pobyt na terenie RP jako obywatela państwa obcego w spornym okresie nigdy nie miał charakteru stałego, a więc mimo posiadania statusu 100 wspólnika spółki z o.o. nie podlegał on z tego tytułu ubezpieczeniom.

Z uwagi na to uznać należy, że wnioskodawca jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, będąca jednoosobowym (...) sp. z o.o., w spornym okresie zobowiązany był indywidualnie do bieżącego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy. W przypadku istnienia jakichkolwiek zaległości organ rentowy był natomiast uprawniony do ich stosownego rozliczenia.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca nie wykazał też jakichkolwiek nieprawidłowości dotyczących wymiaru zadłużenia. Wnioskodawca w toku postępowania przyznał, iż żadnych składek indywidualnie za siebie, z tytułu posiadania statusu jedynego wspólnika spółki z o.o. nie opłacał, a tym samym nie żadnych dokumentów potwierdzających jakiekolwiek wpłaty na jego konto. Co prawda utrzymywał, iż należne składki były za niego opłacone przez spółkę, jednakże nie przedstawił na to żadnych dowodów. Dokumenty zaoferowane w procesie potwierdzały bowiem wyłącznie fakt opłacenia należności składkowych za spółkę - czyli innego płatnika, na inny numer rachunku składkowego, nie zaś za wnioskodawcę na jego konto bądź też za wnioskodawcę, ale na konto spółki. Podstawą takiego stanowiska skarżącego zdaje się być jego przekonanie, że skoro spółka płaciła za siebie należności na rzecz organu rentowego, a on jest jedynym udziałowcem spółki, to spełnił również w ten sposób swoje osobiste zobowiązania z tytułu składek. Jednakże takie stanowisko nie znajduje żadnego umocowania w obowiązujących przepisach prawa.

Nie ulega wątpliwości, że stosownie do treści art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Twierdzenia co do określonych okoliczności faktycznych muszą być udowodnione. Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie o sygn. akt (...) CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997 r., z.6-7, poz. 76). Podobnie, w wyroku z dnia 7 października 1998 r. w sprawie o sygn. akt II UKN 244/98 (OSNAPiUS 1999, Nr 20, poz. 662), Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od dnia 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca braku zadłużenia nie wykazał, co więcej przyznał w toku postępowania, że żadne składki na jego osobiste konto nie były nigdy odprowadzane. Wobec powyższego Sąd uznał, że brak podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w całości odpowiada prawu i na podstawie art.477 1§1 k.p.c. oddalił odwołanie , o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1- 3 k.p.c., zgodnie z treścią którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, w tym koszty wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika.

Organ rentowy wygrał sprawę w całości, stąd Sąd obciążył wnioskodawcę obowiązkiem zwrotu poniesionych przez organ rentowy kosztów zastępstwa radcowskiego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie (art. 98 § 1 1 k.p.c.), ustalając wysokość należności w oparciu o przepis § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz. U. z 2023 r., poz. 1935) mając na uwadze wartość przedmiotu sporu.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Kurczewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Monika Pawłowska-Radzimierska
Data wytworzenia informacji: