Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 sierpnia 2023 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

1. zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz S. P. :

a/ odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 704,20 /siedemset cztery/ złote /dwadzieścia/ groszy tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za styczeń 2021r liczone od 05 października 2021r do dnia zapłaty;

b/ odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 518,89 /pięćset osiemnaście/ złotych /osiemdziesiąt dziewięć/ groszy tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za luty 2021r liczone od 11 marca 2021r do dnia zapłaty;

c/ odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 541,18 /pięćset czterdzieści jeden/ złotych /osiemnaście/ groszy liczone od 11 kwietnia 2021r do dnia zapłaty oraz kwotę 12,00 /dwanaście/ złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 kwietnia 2021r do dnia zapłaty - tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za marzec 2021r;

d/ kwotę 553,18 /pięćset pięćdziesiąt trzy/ złote /osiemnaście/ groszy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 maja 2021r do dnia zapłaty tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za kwiecień 2021r;

e/ kwotę 553,18 /pięćset pięćdziesiąt trzy/ złote /osiemnaście/ groszy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 czerwca 2021r do dnia zapłaty tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za maj 2021r;

f/ kwotę 828,60 /osiemset dwadzieścia osiem/ złotych /sześćdziesiąt/ groszy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 lipca 2021r do dnia zapłaty tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za czerwiec 2021r;

g/ kwotę 709,69 /siedemset dziewięć/ złotych /sześćdziesiąt dziewięć/ groszy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 sierpnia 2021r do dnia zapłaty tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za lipiec 2021r;

h/ kwotę 368,00 /trzysta sześćdziesiąt osiem/ złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 21 września 2021r do dnia zapłaty tytułem wyrównania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy za rok 2021r;

2. umorzył postępowanie w sprawie ponad kwotę (...),60 /pięć tysięcy trzysta osiemdziesiąt trzy/ złote/sześćdziesiąt/ groszy;

3. oddalił powództwo w pozostałej części;

4. zniósł wzajemnie koszty zastępstwa procesowego stron;

5. obciążył i nakazał pobrać od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwoty:

a/ 336,00 /trzysta trzydzieści sześć/ złotych tytułem połowy opłaty sądowej, której powódka nie miała obowiązku uiszczać;

b/ 1360,00 /jeden tysiąc trzysta sześćdziesiąt/ złotych tytułem połowy wydatków sądowych związanych z opinią biegłego sądowego;

6. nie obciążył powódki S. P. kosztami sądowymi;

7. nadał wyrokowi w punkcie 1 /pierwszym/ rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty (...),65 /cztery tysiące sto osiemdziesiąt pięć/ złotych /sześćdziesiąt pięć/ groszy.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

S. P. w dniu 03 lipca 2020 roku ukończyła studia drugiego stopnia na (...) w Ł., na kierunku fizjoterapia, uzyskując tytuł zawodowy magistra i prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty.

Powódkę zatrudniono w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na podstawie umowy o pracę na czas określony od 10 sierpnia 2020 roku do 31 października 2021 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku: fizjoterapeutka/rejestratorka, z wynagrodzeniem 2 600 zł brutto miesięcznie.

Na mocy aneksu do umowy o pracę z 21 grudnia 2020 roku, z dniem 31 stycznia 2021 roku wynagrodzenie powódki określono na kwotę 2 800 zł brutto miesięcznie.

Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wynosiło: 4 918,17 zł -w 2019 roku, 5 167,47 zł -w 2020 roku.

Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosiła: 2 600 zł w 2020 roku, 2 800 zł od 01 stycznia 2021 roku.

Powódka była niezdolna do pracy z powodu choroby w okresach od 1 do 5 lutego 2021 roku oraz od 12 do 31 lipca 2021 roku.

Poza powódką, w pozwanej na takim samym stanowisku i z takim samym zakresem obowiązków była zatrudniona M. Z.. Poza nimi, z pozwaną była związana, m. in. A. K., która wykonywała czynności administracyjne na podstawie umowy zlecenia.

W spornym okresie, przychodnia działała w godzinach od 8:00 do 18:00/18:30. Z uwagi na czas pracy fizjoterapeuty /7 godzin 35 minut dziennie, 38 godzin tygodniowo/ codziennie co najmniej dwóch fizjoterapeutów i pracownik administracyjny wykonywali obowiązki zw. z obsługą pacjentów korzystających z zabiegów fizjoterapeutycznych lub wizyt u lekarza fizjoterapeuty.

Powódka i M. Z. pracowały 5 dni w tygodniu po 7 godzin i 35 minut, w systemie zmianowym, w godzinach od 8:00 do 14:00, od 8:00 do 15:00 albo od 8:00 do 17:00. A. K. i inne osoby zajmujące tożsame stanowisko pracowały po południu do zamknięcia przychodni /od 13:00-14:00 do 18:00/ i m.in. zajmowały się czynnościami administracyjnymi, telefonowały do pacjentów.

Na jednej zmianie w przychodni zawsze pracowało dwóch pracowników, którzy na takich samych zasadach wykonywali obowiązki fizjoterapeuty i czynności związane z obsługą rejestracji.

Nie określano precyzyjnie ram czasowych na wykonywania obowiązków fizjoterapeutycznych i w rejestracji. W praktyce obowiązki te przenikały się, były wykonywane w miarę potrzeby. Przy czym u fizjoterapeutów, przeważały obowiązki zw. z fizjoterapią.

W ramach czynności rejestratorki do obowiązków powódki należało przyjmowanie skierowań od pacjentów, wpisywanie do systemu terminów zabiegów, ich planowanie, odbieranie telefonów służbowych i ich wykonywanie. Wykonanie tych obowiązków zajmowało w skali tygodnia niewielką część czasu pracy.

Codziennie przed rozpoczęciem dnia pracy należało pobrać z systemu eWUŚ dane dot. ubezpieczenia. W zw. z tym, nieraz fizjoterapeutki przychodziły do pracy 10 minut wcześniej, żeby to wykonać. Przed rozpoczęciem zabiegu fizjoterapeutycznego, pacjentowi mierzono temperaturę, a po zakończeniu zabiegu-podpisywał wymagane dokumenty. Zapisanie i pobranie skierowania na zabiegi odbywało się przed przyjściem pacjenta i przed wyznaczeniem terminu turnusu. Sprawdzenie jednego skierowania zajmowało kilkadziesiąt sekund (weryfikacja pieczątki, daty skierowania, danych). Następnie należało wpisać dane pacjenta do systemu; wyznaczyć terminy zabiegów, co zajmowało kolejne sekundy. Każdy turnus rehabilitacyjny był rozpisywany w taki sam sposób, po czym przygotowywano listę z planem godzinowym zabiegów, co także odnotowywano w systemie. Zajmowało to niewiele czasu. Bezpośrednio przed zabiegami rejestratorka telefonicznie kontaktowała się z pacjentami, aby potwierdzili aktualność wizyt.

Zdecydowana większość dziennego czasu pracy fizjoterapeuty wiązała się z pracą z pacjentem.

Powódka w taki sposób wykonywała zabiegi fizjoterapeutyczne, ale i czynności związane z rejestracją. Do zadań fizjoterapeutek należało także bieżące dezynfekowanie leżanek wykorzystywanych przy zabiegach. Większość czynności związanych z obsługą „rejestracji” przychodni wykonywała M. Z., np. czasochłonne czynności, jak: telefoniczne potwierdzanie wizyt klientów w ramach określonych turnusów.

Powódka wykonywała mniej czasochłonnych zajęć zw. z czynnościami rejestratorskimi. Zazwyczaj, podejmowała je w wolnych chwilach między zabiegami lub między czynnościami zw. z fizykoterapią. Zbyt mała ilość pracowników w stosunku do ilości pacjentów /na turnusie ok. 30 pacjentów lub więcej i od 5 do 10 pacjentów komercyjnych/ wymuszała na fizjoterapeutach konieczność wykonywania obowiązków rejestratorskich niemal jednocześnie z czynnościami na rzecz pacjentów.

Zdarzało się, że pacjenci wykupywali pojedyncze zabiegi, które trzeba było wykonać pomiędzy planowymi seriami zabiegów w ramach zorganizowanych „turnusów”. Średni czas zabiegu fizjoterapeutycznego wynosił ok. 1 godz. 15 min. na pacjenta. Pacjenci mieli też przypisywane indywidualne ćwiczenia z terapeutą, które zajmowały pół godziny. Zdarzały się też krótsze zabiegi, np. ultradźwięki, które zajmowały od 3 do 6-7 minut. Każdy zabieg wymagał też czynności zw. z przygotowaniem pacjenta do zabiegu /pochłaniające 1-2 minuty na pacjenta/, np. podpięcie elektrod, ustawienie lampy sollux, podłączenie urządzenia itp.; czynności zw. z zakończeniem zabiegu, jak zdejmowanie elektrod, wyłączanie urządzeń, itp. Po zabiegach, fizjoterapeuta był zobowiązany do zdezynfekowania wszystkich używanych sprzętów, umycia leżanek, głowic, itd. Również w trakcie większości zabiegów, fizjoterapeuta był zmuszony skupiać się na czynnościach dot. osoby pacjenta, dbać o jego bezpieczeństwo, komfort, reagować na bieżące potrzeby. W tym czasie nie było możliwe jednoczesne wykonywanie czynności rejestracyjnych. Zabiegi fizykoterapii obejmowały bowiem zabiegi oparte na wykorzystaniu energii elektrycznej /wykonywano, np. elektroterapię, pole magnetyczne, terapuls, ultradźwięki, masaż wirowy/, co wymagało szczególnej uwagi i ostrożności. Jedynie, masaż klasyczny, ćwiczenia indywidualne, ćwiczenia w odciążeniu, ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia oddechowe czynne, wolne nie wiązały się używaniem energii elektrycznej, ale z kolei angażowały terapeutę fizycznie /masaż, ćwiczenia indywidualne/. Praca osobami w podeszłym wieku zajmowała więcej czasu (samo ułożenie na leżance wymagało ok. 2 minut; pomocy pacjentowi, mającemu ograniczenia ruchowe).

Przy wykonywaniu zabiegu terapuls, konieczne jest nadzorowanie pacjenta, ponieważ zabieg wywołuje odczucia termiczne i należy weryfikować stopień nagrzewania. Podczas zabiegu solux, kąpieli wirowej i ćwiczeń z odciążeniem również należało nadzorować przebieg zabiegu.

Jeżeli w trakcie zabiegu u jednego pacjenta, fizjoterapeuta miał chwilę czasu, gdy nadzór nad pacjentem i zabiegiem nie był niezbędny, a zaszła pilna potrzeba poświęcenia czasu innemu pacjentowi, wówczas odchodził na chwilę. Zabiegi planowano w 15-minutowych odstępach,. Pomiędzy „planowymi” pacjentami należało jednak zajmować się pacjentami „komercyjnymi”, pojawiającymi się doraźnie, których z wyprzedzeniem nie umieszczano w planie zabiegów. Większość pacjentów pozwanej spółki stanowiły osoby w podeszłym wieku, mające nie tylko problemy ruchowe, ale i intelektualne. Osoby te nie raz spóźniały się, bądź przychodziły przed czasem, niepotrzebnie tworząc kolejki i wpływając na atmosferę i tempo pracy fizjoterapeutów. Dochodziło to sytuacji „spiętrzenia” ilości pacjentów i tym samym czynności do wykonania. Wymuszało to potrzebę jednoczesnego wykonywania różnych czynności, w tym dotyczących kilku pacjentów.

Dużo czasu zabierały fizjoterapeutom zabiegi masażu wirowego, ponieważ po ich zakończeniu należało jeszcze umyć wannę, usunąć osad, zdezynfekować powierzchnie przed przyjęciem kolejnego pacjenta. Inne zabiegi, np. wymagały czyszczenia głowicy lasera, głowicy ultradźwięków oraz leżanki.

Organizacja pracy wiązała się z doraźną wymianą obowiązków między osobami obecnymi na zmianie /np., gdy powódka wykonywała masaż za M. Z., ta przejmowała obowiązki powódki, np. wykonywała czynności rejestracyjne/.

Poza czynnościami fizjoterapeutycznymi i rejestracyjnymi powódka, jak i inni pracownicy, sprzątali pomieszczenia przychodni. Bardziej złożone prace wykonywano po zamknięciu przychodni lub przed jej otwarciem. W czasie, gdy placówka była otwarta, zazwyczaj nie było na to czasu.

Stosunek pracy powódki ustał z dniem 31 lipca 2021 roku w wyniku rozwiązania umowy o pracę przez pracownika z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Wynagrodzenie powódki ustalone zgodnie z normami obowiązującymi w spornym okresie wobec placówek medycznych / uwzględniając mnożnik 70%/powinno wynosić za okres:

­ od 10 do 31 sierpnia 2020 roku - 2 509,09 zł brutto (1 970,23 zł netto);

od 01 września 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku – 3 293,18 zł brutto (2 585,94 zł netto),

­ za styczeń 2021 roku– 3 353,18 zł brutto (2 633,05 zł netto);

­ za luty 2021 roku – 3 174,37 zł brutto (2 368,06 zł netto);

­ od 01 marca do 31 maja 2021 roku - (2 452,05 zł netto);

­ za czerwiec 2021 roku – 3 628,60 zł brutto (2 639,16 zł netto),

­ za lipiec 2021 roku – 2 931,62 zł brutto (2 326,71 zł netto).

Powódka w spornym okresie otrzymała od pozwanego pracodawcy wynagrodzenie w kwotach netto:

­ za okres od 10 sierpnia 2020 roku do 31 sierpnia 2020 roku – 1 555,53 zł,

­ za okres od 01 września 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku – 2 014,62 zł,

­ za styczeń 2021 roku – 2 198,67 zł,

­ za luty 2021 roku 1 995,38 zł,

­ w okresie od 01 marca do 30 czerwca 2021 roku – 2 061,67 zł,

­ za lipiec 2021 roku- 1 798,51 zł.

Kwota należna powódce z tytułu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wymiarze 11 dni ustalona wg. w/w zasad /mnożnik 70%/ wynosił 2 192,52 zł brutto (1 547,66 zł netto).

Jednomiesięczne wynagrodzenie powódki obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 4 185,65 zł brutto.

Pozwany pracodawca wypłacił na rzecz powódki po ustaniu stosunku pracy kwoty:

­ 3 000 zł - w dniu 19 sierpnia 2021 roku,

­ 1 229,84 zł - tytułem ekwiwalentu za urlop-w dniu 20 września 2021 roku,

­ 536,12 zł - tytułem wyrównania wynagrodzenia - w dniu 04 października 2021 roku.

Powyższy stan faktyczny Sąd meriti ustalił w oparciu o powołane powyżej dowody z dokumentów, innych pisemnych źródeł dowodowych /wydruki/, a także z zeznań powódki, prezesa zarządu pozwanej i świadka M. Z., uznając że wypowiedzi wskazanych osób zasadniczo były spójne, konsekwentne, potwierdzone zapisami z dowodów nieosobowych, nie naruszały zasad logiki i doświadczenia życiowego.

Z uwagi na przedmiot sporu, który na gruncie niniejszej sprawy stanowiła wysokość wynagrodzenia, które powinna otrzymywać powódka – w ocenie Sądu a quo - istotne były opinie biegłego z zakresu rachunkowości; biegły uzupełnił wyliczenia w miarę potrzeby, odpowiadając na pytania stron i eliminując niejasności w podstawowych wyliczeniach; ostatecznie obliczenia nie budziły już wątpliwości, były zrozumiałe, przydatne i pozwalały na ustalenie ostatecznej wysokości roszczeń /obliczenia dokonane przez biegłego w opinii uzupełniającej z 13 marca 2023, w zakresie wariantu III/, obliczenia i wnioski przedstawione przez biegłego we wskazanej opinii zasadniczo były poprawne, rzetelne, logiczne i zgodne z przepisami prawa obowiązującymi w okresie zatrudnienia powódki.

Wskazywane przez biegłego obliczenie wynagrodzenia w wariancie I, II i IV zostały przez Sąd I instancji pominięte, ponieważ nie znajdowały zastosowania w okolicznościach sprawy - w wariancie I biegły obliczył wynagrodzenie uwzględniając współczynnik pracy dla fizjoterapeuty z wymaganym wyższym wykształceniem i specjalizacją; powódka nie należała do takiej grupy specjalistów; obliczenia w wariancie II nie były przydatne, ponieważ nie odpowiadały ustawowym regułom określającym sposób ustalania wynagrodzenia objętego sporem; podobnie należało ocenić obliczenia dokonane w wariancie IV przedstawionym przez biegłego; strony nie wnosiły zastrzeżeń do ostatniej opinii uzupełniającej biegłego, nie wnosiły już o jej uzupełnienie, nie formułowały też dalszych wniosków dowodowych, poprzestając na odmiennej interpretacji przepisów prawa obowiązujących w spornym okresie.

Sąd Rejonowy uznał, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych; do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów; w konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony; w świetle art.286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 11 CR 817/73niepubl.); jak podkreśla się także w orzecznictwie o ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające w wątpliwość; w przeciwnym wypadku wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu, co winno skutkować jego pominięciem (art. 217 § 2 k.p.c.) - (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 czerwca 2002 r., 111 AUa 811/02, OSA 2003/9/35); przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego może zostać w okolicznościach sprawy ograniczone do złożenia jej w formie pisemnej, gdy opinia nie zawiera braków; sąd nie jest obowiązany dążyć do takiego stanu, żeby strony zgadzały się ze złożoną opinią, wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, z dnia 18 marca 2016 r., 1 ACa 1381/15); zadaniem biegłego jest udzielenie sądowi, na podstawie posiadanych wiadomości fachowych i doświadczenia zawodowego, informacji i wiadomości niezbędnych do ustalenia i oceny okoliczności sprawy; samo niezadowolenie strony z oceny przedstawionej przez biegłych nie uzasadnia potrzeby dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii innych biegłych (wyr. SN z 6.10.2009 r., 11UK 47/09, L.); wykazywanie okoliczności, uzasadniających powołanie kolejnego biegłego, pozostaje w gestii strony, to strona powinna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opiniach biegłych, które dyskwalifikują istniejące opinie, ewentualnie uzasadniają powołanie dodatkowych opinii (wyr. SN z 16.9.2009 r., (...), L.); w konsekwencji należy uznać, że sąd nie ma obowiązku dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych czy też z opinii instytutu w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. (wyr. SN z 1.9.2009 r., 1PK 83/09, L.). Dowód z opinii biegłego z uwagi na składnik w postaci wiadomości specjalnych jest dowodem tego rodzaju, iż nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową, np. przesłuchaniem świadka (tak wyr. SN z 24.11.1999 r., (...) 223/98, L.).

W ocenie Sądu meriti stan sprawy został tym samym dostatecznie wyjaśniony do rozstrzygnięcia.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie co do zasady i wskazał:

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły w tym przypadku przepisy ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2022 r., poz. 2139), która określa sposób ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne oraz pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawody medyczne, zatrudnionych w podmiotach leczniczych, uwzględniający rodzaj wykonywanej pracy oraz sposób osiągania najniższego wynagrodzenia zasadniczego (art. 1).

Wbrew wywodom strony pozwanej argumentacja powódki okazała się słuszna i znajdowała oparcie w obowiązujących przepisach prawa. Co istotne, były pracodawca przynajmniej w części, spełnił na rzecz powódki sporne roszczenia. Podzielił więc co do zasady poprawność rozumowania byłej pracownicy. Pod koniec postępowania potwierdził też, że w okresie objętym sporem nie wypłacał przedmiotowych świadczeń, ponieważ nie posiadał na to środków. Z czasem NFZ przekazał środki na tego rodzaju wypłaty. Wzrost wynagrodzeń obciążył pracodawców obowiązkiem wyrównania „najniższych” wynagrodzeń zgodnie z zasadami wprowadzanymi w powołanym powyżej akcie prawnym.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 przywołanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym na dzień zatrudnienia powódki w pozwanej spółce, do dnia 31 grudnia 2021 roku podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze, z uwzględnieniem następujących warunków: 1) sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustalają, w drodze porozumienia, strony uprawnione w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy, zwanego dalej "porozumieniem"; 2) podmiot leczniczy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, zawiera porozumienie z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów; 3) porozumienie zawiera się corocznie do dnia 31 maja; 4) jeżeli porozumienie nie zostanie zawarte w terminie określonym w pkt 3, sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustala corocznie do dnia 15 czerwca, w drodze zarządzenia w sprawie podwyższenia wynagrodzenia, zwanego dalej "zarządzeniem": a) kierownik podmiotu leczniczego, b) podmiot tworzący, o którym mowa w art. 4 pkt 1 - w przypadku podmiotów leczniczych działających w formie jednostek budżetowych i jednostek wojskowych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 i 7 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej; 5) ustalony w drodze porozumienia albo zarządzenia sposób podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego zapewnia proporcjonalny dla każdej z grup zawodowych średni wzrost tego wynagrodzenia, przy czym:

a) na dzień 1 lipca 2017 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny podwyższa się co najmniej o 10% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika,

b) na dzień 1 lipca 2018 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, podwyższa się co najmniej o 20% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika,

c) na dzień 1 lipca 2019 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, podwyższa się co najmniej o 20% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika,

d) na dzień 1 lipca 2020 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, podwyższa się co najmniej o 20% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika,

e) na dzień 1 lipca 2021 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, podwyższa się co najmniej o 20% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika.

2. Pracownikowi wykonującemu zawód medyczny oraz pracownikowi działalności podstawowej, innemu niż pracownik wykonujący zawód medyczny, zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy najniższe wynagrodzenie zasadnicze oblicza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy określonego w ramach stosunku pracy.

3. Ustalony w drodze porozumienia albo zarządzenia sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego osoby zajmującej stanowisko pielęgniarki lub położnej uwzględnia wzrost miesięcznego wynagrodzenia danej pielęgniarki albo położnej dokonany na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373, z późn. zm.).

4. Od dnia 1 stycznia 2022 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, nie może być niższe niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone w sposób określony w ust. 1 na dzień 31 grudnia 2021 r.

Jak wynika z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15.04.2011 r. o działalności leczniczej, osoba wykonująca zawód medyczny to osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. Zawód medyczny to zawód, którego wykonywanie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy świadczeniami zdrowotnymi są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania. Część zawodów medycznych została uregulowana wprost w przepisach odrębnych,np. fizjoterapeuty.

W załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 roku w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U.2011.151.896) wydanego na podstawie art. 50 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej wskazano, że do pracowników działalności podstawowej należą m. in. rejestratorki medyczne (pkt 142 i 143).

W załączniku do ustawy określono wysokość współczynników pracy dla poszczególnych grup zawodowych sklasyfikowanych według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku. W grupie 6 wskazano farmaceutę, fizjoterapeutę, diagnostę laboratoryjnego albo innego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony w lp. 1-5 albo pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, wymagający wyższego wykształcenia, bez specjalizacji.

Wysokość najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników medycznych uzależniona została od przynależności do jednej z ustawowo określonych grup, które podzielone zostały według kryterium wykonywanego zawodu oraz posiadanego wykształcenia i stopnia specjalizacji. Wskazywane kryteria, tj. wykonywany zawód, posiadane wykształcenie i specjalizacja, determinują zatem wartość współczynnika, jaki zostanie przydzielony pracownikowi w celu ustalenia wysokości należnego mu najniższego wynagrodzenia zasadniczego.

Dla tej grupy na dzień zatrudnienia powódki współczynnik pracy wynosił 0,73.

W drodze ustawy z dnia 28 maja 2021 roku o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw, skreślono punkt 5 ustępu 1 artykułu 3 ustawy z dniem 22 czerwca 2021 roku. Jednocześnie, zmianie uległ współczynnik pracy m.in. dla grupy 6, który został określony na 0,81.

Powódka, jak ustalono, w pozwanej spółce pracowała od 10 sierpnia 2020 roku na stanowisku fizjoterapeutki, a pomocniczo /w miarę potrzeb i swoich możliwości zależnych od czasu pracy z pacjentami/ -rejestratorki. Stanowisko objęła w zw. z uzyskaniem w dniu 03 lipca 2020 roku tytułu magistra fizjoterapii i nabyciem prawa do wykonywania zawodu fizjoterapeuty.

Do obliczenia należnego jej wynagrodzenia znalazły więc zastosowanie przepisy przywołanej ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia /…/ Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 pkt 5 tejże ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 czerwca 2021r, corocznie na dzień 01 lipca wynagrodzenie zasadnicze pracownika ulegało podwyższeniu o 10% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczy a wynagrodzeniem zasadniczym pracownika na 01 lipca 2017 i o 20% na 01 lipca w kolejnych latach do 01 lipca 2021 roku.

Wbrew wywodom strony pozwanej, obliczając sporne wynagrodzenie powódki należało uwzględnić nakazany przez ustawę procentowy wzrost wynagrodzenia w kolejnych latach 2017, 2018, 2019 i 2020.

Wynagrodzenie powódki w umowie o pracę z 10 sierpnia 2020 roku zostało określone na 2 600 zł, a najniższe wynagrodzenie fizjoterapeuty posiadającego wyższe wykształcenie wynosiło 3.590,26 zł. Mając na uwadze treść powyżej przytoczonych przepisów, wynagrodzenie powódki powinno więc zostać zwiększone o kwotę stanowiącą 70% różnicy pomiędzy najniższym wynagrodzeniem fizjoterapeuty, a wynagrodzeniem wskazanym w umowie o pracę powódki. Jak bowiem wynika z treści art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy, wynagrodzenie pracownika aktualizowało się na dzień 01 lipca w kolejnych latach. Do obliczenia zatem wynagrodzenia powódki zatrudnionej po 01 lipca 2020 roku uwzględnić należało procentowe podwyżki wynagrodzeń na 01 lipca 2017, 2018, 2019 i 2020 roku, które stanowią łącznie 70% kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym pracownika.

Tymczasem, wynagrodzenie należne powódce od lipca 2021 roku należało obliczyć jako iloczyn przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej za 2020 roku i współczynnika pracy, wobec skreślenia art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy z dniem 21 czerwca 2021r. Zarzuty pozwanej formułowane w oparcie o własne, odległe od literalnej i celowościowej wykładni prawa, okazały się chybione.

Po zmianie art. 3 ust.1 ustawy stanowił już, że podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, do dnia 1 lipca 2021 r. z uwzględnieniem następujących warunków: 1) sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustalają, w drodze porozumienia, strony uprawnione w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy, zwanego dalej "porozumieniem"; 2) podmiot leczniczy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, zawiera porozumienie z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów; 3) jeżeli porozumienie nie zostanie zawarte, sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustala w drodze zarządzenia w sprawie podwyższenia wynagrodzenia, zwanego dalej "zarządzeniem": a) kierownik podmiotu leczniczego, b) podmiot tworzący, /…/ w przypadku podmiotów leczniczych działających w formie jednostek budżetowych i jednostek wojskowych /…./; 4) ustalony w drodze porozumienia albo zarządzenia sposób podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego zapewnia proporcjonalny dla każdej z grup zawodowych średni wzrost tego wynagrodzenia.

Zgodnie z ust.4 art. 3 ustawy, od 02 lipca 2021r wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, nie może być niższe niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone w sposób określony w ust. 1 na dzień 01 lipca 2021r

Wbrew twierdzeniom pozwanej, powódka wykonywała w przeważającym zakresie obowiązki fizjoterapeuty. Czynności związane ze stanowiskiem rejestratorki były incydentalne i wykonywane w niewielkim zakresie, zazwyczaj w krótkich przerwach pomiędzy przeprowadzaniem niektórych zabiegów fizjoterapeutycznych /czasem w trakcie nich/. Tym samym wynagrodzenie powódki powinno zostać obliczone jak dla osób zajmujących wyłącznie stanowisko fizjoterapeuty.

Prawidłowa wysokość należnego powódce wynagrodzenia została przedstawiona w opinii uzupełniającej biegłego z zakresu rachunkowości z 13 marca 2023 roku - wariant III. Biegły dokonał szczegółowego wyliczenia kwot należnych powódce za poszczególne miesiące spornego okresu oraz różnice pomiędzy wynagrodzeniem wypłaconym a należnym. Sposób wyliczenia nie był skutecznie zakwestionowany przez strony, a oparto go na przepisach powoływanej powyżej ustawy.

Nietrafne okazały się zarzuty pozwanej, iż w sprawie należało stosować 20% wskaźnik wzrostu wynagrodzenia, zamiast stosowanego przez powódkę 70% /także przez biegłego/.

W zw. z powyższym, niezasadne byłoby dalsze zobowiązywanie biegłego do uzupełniania wyliczeń poprzez wskazanie wynagrodzeń za każdy rok osobno, odpowiednio z wykorzystaniem mnożnika 10 i 20%, w odniesieniu do roku 2017, 2018, 2019, 2020./k:210 i n./. Podobnie należało odnieść się do żądania spółki przeliczenia wg. jej założeń wariantu III opinii.

Powódka prawidło interpretowała art. 3 ust.1 ppkt5 ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia /…/. Do dnia 31 grudnia 2021r podmiot leczniczy, zgodnie z ustawowymi regulacjami, miał dokonać przeliczenia wynagrodzenia pracownika podmiotu leczniczego do wysokości nie niższej niż wynagrodzenie zasadnicze w rozumieniu wskazanych powyżej przepisów. Kolejne stawki w w/w latach /10, 20% itd./ corocznie były wyższe, co odpowiadało wzrostowi kwot bazowych. Celem ustawy było bowiem stopniowe zrównywanie najniższych wynagrodzeń pracowników podmiotów objętych ustawą, w taki sposób aby urealnić wartość wynagrodzeń. Nie miało to związku z tym, czy podmiot zainteresowany wynagrodzeniem /pracownik jednostki/ pracował w podmiocie już w latach 2017-2019r, czy dopiero od 2020r. Ustawa gwarantowała zatrudnionym później wynagrodzenie wyższe o określony procent w odniesieniu do wartości najniższego wynagrodzenia. Sugerowane przez pozwaną wyliczenia matematyczne /k: 215/ również były dotknięte błędem, co wynikało z wyliczeń biegłego.

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności sprawy, oczywiste jest, roszczenia powódki były zasadne w zakresie kwot objętych uzasadnianym wyrokiem i nie wykraczającym poza zakres oczekiwań wynikający z pisma procesowego powódki z 13 lipca 2023 roku skorygowany o wypłaty zrealizowane przez stronę pozwaną po wezwaniu do zapłaty /wytoczeniu powództwa/- z tytułu wyrównania wynagrodzenia za pracę – przelew na 3 000 zł z 19 sierpnia 2021 roku oraz na 536,12 zł z 4 października 2021 roku, a także ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy –1 229,84 zł wypłacony w dniu 20 września 2021 roku.

Wypłacone kwoty netto wynagrodzenia i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy należało zaliczyć na poczet najdalej wymagalnych roszczeń głównych /art. 451 par. 1 i 2 k.c.-brak oświadczenia przy spełnianiu świadczenia, skutkującego zaliczaniem wypłat na poczet innych należności niż głównych/ z tytułu wyrównania wynagrodzenia za okres od sierpnia do grudnia 2020 roku oraz na poczet kwoty stanowiącej wyrównanie wynagrodzenia za pracę za styczeń 2021 roku, luty 2021 roku oraz marzec 2021 /do kwoty 541,18 zł/.

W zakresie roszczeń dochodzonych z tytułu wyrównania wynagrodzenia za styczeń 2021 roku, luty 2021 roku – powództwo podlegało oddaleniu w całości, a za marzec’21 w zakresie kwoty 541,18 zł brutto /379,20 zł netto/-zasądzono należne wyrównanie za marzec w kwocie 12 zł brutto, tj. 11,18 zł netto /należne 3536,12 zł netto wyliczone w procesie przez biegłego -3156,92 zł netto wypłacone do 04 października 2021r/. Natomiast, za w/w miesiące od spełnionych kwot brutto: 704,20 zł i 518,89 zł /na poczet, których zaliczono wypłatę na kwotę 3536,12 zł netto-k:199-tabela-kolumna nr 7-świadczenie pokrywające należności za okres od sierpnia 2020r do marca 2021r w wysokości 3156,92 zł; z czego 379,20 zł netto wyliczone przez biegłego, tj. 541,18 zł brutto-pozostało do zaliczenia na wyrównanie należne za marzec 2021r/.

Od kwot należnych za styczeń do marca 2021r, a wypłaconych, przyznano odsetki ustawowe za opóźnienie od 11-go dnia każdego kolejnego miesiąca za miesiąc poprzedni naliczane do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie, objętym wyrokiem, tj,. za miesiące od kwietnia 2021r powództwo zasługiwało na uwzględnienie, co skutkowało przyznaniem na rzecz powódki wyrównania wynagrodzenia za pracę w kwotach brutto:

* 553,18 zł za kwiecień 2021 roku,

* 553,18 zł za maj 2021 roku,

* 828,60 zł za czerwiec 2021 roku,

* 709,69 zł za lipiec 2021 roku, oraz *368 zł tytułem wyrównania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy- za rok 2021 /wg. wartości wyliczonych przez biegłego sądowego w opinii-kolumna 7 tabeli-k: 199 ; 265v; 268 akt/.

W zw. z ograniczeniem powództwa do kwoty 5383,60 zł za okres zatrudnienia w 2021r, powyżej wskazanej kwoty postepowanie umorzono /wydanie wyroku stało się zbędne/.

Analiza argumentacji stron oraz przepisów obowiązujących w okresie objętym sporem wymagała odniesienia się do zakresu i celu zmian przedmiotowej ustawy.

Dnia 29.06.2022 r. weszła w życie ustawa z 26.05.2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw – dalej nowelizacja z 29.06.2022 r. Ustawa wcielała w życie zawarte 5.11.2021 r. przez Trójstronny Zespół ds. Ochrony (...) i Ministra Zdrowia porozumienie.

Nowelizacja ustawy na nowo określiła grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku oraz przyporządkowała im nowe współczynniki pracy. Zgodnie z nowym brzmieniem w tabeli wskazano, że fizjoterapeuta i inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w pkt 1, 3 i 4 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją, powinien mieć ustalone wynagrodzenie zasadnicze z zastosowaniem współczynnikiem pracy -1,29; a dla fizjoterapeuty i innego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony w pkt 1–4 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim- 1,02; fizjoterapeuta, i inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w pkt 1–5 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie studiów I stopnia; fizjoterapeuta z wymaganym średnim wykształceniem - 0,94.

Najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalane na podstawie współczynników pracy określonych w załączniku do ustawy oraz kwoty bazowej za rok 2021, /warunkujące wysokość płac w roku 2022/, wynosiła 5662,53 zł, a za rok 2022- 6346,15 zł.

Pracodawcom ostatecznie zapewniono środki finansowe na coroczny wzrost wynagrodzeń pracowników wykonujących zawód medyczny oraz działalności podstawowej innych niż pracownicy wykonujący zawód medyczny.

Oceniając zasadność roszczeń w zakresie wysokości należnych kwot /przeliczaniu kwot należnych netto i brutto/ nie należało zapominać o treści art. 322 k.p.c., który stanowi, że jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Dalsze uzupełnianie opinii przez biegłego nie byłoby już wskazane, zważywszy na czas trwania postępowania i fakt, że ewentualne nieścisłości, np. wynikające ze sposobu zaokrąglania wypłat nie mogły dotyczyć znaczących kwot.

Do dnia 30 czerwca 2019 r. najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalało się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 3900 zł brutto. Od dnia 1 lipca 2019 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalało się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 4200 zł brutto./art.7 ustawy/.

Podstawą orzeczenia w zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie od uwzględnionych roszczeń był art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p. (jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi).

Zgodnie z art. 85 § 2 k.p. wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.

Powódka dochodziła wyrównania wynagrodzenia za styczeń 2021 roku, luty 2021 roku, marzec 2021 roku, kwiecień 2021 roku, maj 2021 roku, czerwiec 2021 roku oraz lipiec 2021 roku. W świetle przytoczonych przepisów, odsetki należało więc zasądzić odpowiednio od : * 5 października 2021 roku (zgodnie z żądaniem pozwu w zw. z datą częściowej wypłaty po wezwaniu pozwanej do wypłaty), * 11 marca 2021 roku, * 11 kwietnia 2021 roku, *11 maja 2021 roku, *11 czerwca 2021 roku, *11 lipca 2021 roku oraz *11 sierpnia 2021 roku. W zakresie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy odsetki zasądzono zgodnie z żądaniem pozwu – od * 21 września 2021 roku. – punkt 1 i 3 wyroku.

Wobec ograniczenia dochodzonych roszczeń do kwoty 5 383,60 zł postępowanie w pozostałym, precyzowanym pierwotnie zakresie, podlegało umorzeniu – punkt 2 wyroku. Odpadła bowiem potrzeba wyrokowania w części pominiętej przez stronę, a pozwana nie twierdziła, że czynność przeciwnika jest niedopuszczalna, nieskuteczna.

Rozstrzygając o kosztach procesu, uwzględniono spełnienie przez pozwaną blisko połowy spornych roszczeń jeszcze przed wytoczeniem powództwa. Wobec tego, na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. zniesiono wzajemnie koszty zastępstwa procesowego stron – punkt 4 wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 kpc.

Na koszty sądowe nałożone na pozwaną, której wadliwe stanowisko doprowadziło do konieczności wywiedzenia powództwa, słusznego co do zasady, złożyły się: połowa nieuiszczonej opłaty od pozwu (336 zł-5% od wartości uwzględnionej) oraz połowa wydatków na kwotę 2719,92 zł związanych z kosztami sporządzenia opinii przez biegłego z zakresu rachunkowości- łącznie w kwocie 1 360 zł – punkt 5 wyroku.

Sąd uznał, że powódka słusznie i celowo wystąpiła z powództwem w niniejszej sprawie, nawet w zw. ze spełnieniem części roszczenia przez pozwaną. Wobec tego odstąpiono od obciążania S. P. jakimikolwiek kosztami sądowymi – punkt 6 wyroku. Pozwana nie naliczyła poprawnych kwot wyrównania, co przełożyło się na potrzebę wykorzystania wyliczeń biegłego. Mimo oczywistości żądań powódki, strona do końca procesu odmawiała realizacji żądań, choć w zasadzie uznawała podstawy ku temu, skoro pewnych wypłat dokonała.

Na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c. nadano wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Powódka reprezentowana przez pełnomocnika - adwokata złożyła apelację od powyższego orzeczenia, zaskarżając je w części, tj. w zakresie pkt 3 oddalającego częściowo powództwo oraz pkt 4 dotyczącego rozstrzygnięcia w przedmiocie wzajemnego zniesienia kosztów procesu.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miały wpływ na wynik sprawy, tj.

a)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie jego analizy w sposób sprzeczny z ustawowymi kryteriami jego oceny, co znalazło wyraz w nieuwzględnieniu opinii biegłego do spraw rachunkowości z dnia 13 marca 2023 roku w przedmiocie obliczeń różnicy między wynagrodzeniem wypłaconym a należnym powódce z tytułu wpłat dokonanych przez pozwaną po ustaniu stosunku pracy z powódką;

b)  art.233 § 1 k.p.c. polegający na oczywiście błędnym, niezgodnym ze wskazaniami matematyki uznaniu, iż pozwana jeszcze przed wytoczeniem powództwa spełniła blisko połowę spornych roszczeń na rzecz pozwanej w sytuacji gdy bez uwzględnienia odsetek ustawowych za opóźnienie proporcje wysokości spełnionego przed procesem świadczenia głównego do uznanego przez sąd za zasadne wynoszą 3000 do 9 963,28 zł czyli około 30,1% ;

c)  art.98 k.p.c. w związku z art.100 k.p.c. poprzez wzajemne zniesienie kosztów procesu w sytuacji gdy strona powodowa uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania, określenie należnej jej sumy wymagało współdziałania pozwanej i zasięgnięcia wiadomości specjalnych w postępowaniu sądowym, a droga procesu była konieczna w świetle postawy strony pozwanej, która przed wytoczeniem powództwa wypłaciła jedynie około 1/3 należnej różnicy wynagrodzenia za pracę , nie wypłaciła w ogóle powódce ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, a także odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie wynagrodzenia,

2.  naruszenie prawa materialnego w postaci:

a)  art. 22 k.p. w związku z art.78 § 1 k.p. poprzez jego błędną wykładnię zakładającą, iż wynagrodzenie pracownika za pracę po ustaniu stosunku pracy ogranicza się do kwoty nie obejmującej należności publicznoprawnych, a kwoty wypłacone przez pracodawcę po ustaniu stosunku pracy należy zaliczać na poczet wynagrodzenia netto;

b)  art.451 § 3 k.c. poprzez jego błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że zarachowanie świadczenia przez wierzyciela na poczet najdawniej wymagalnych należności ubocznych wymaga złożenia przez niego oświadczenia, co doprowadziło do uznania za wadliwy sposobu zarachowania wpłat pozwanej na poczet roszczeń przez stronę powodową;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia mający istotny wpływ na jego treść, a polegający na braku ustalenia, iż przelew pozwanej z dnia 19 sierpnia 2021 roku na kwotę 3000 zł został uwzględniony przez powódkę w treści pozwu, pomniejszając kwotę żądania, a więc nie może stanowić przedmiotu potrącenia od kwoty żądania procesowego objętej pozwem.

Mając powyższe na uwadze skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości trzykrotności stawki podstawowej przewidzianej w przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz o zasądzenie na rzecz powódki od strony pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed sądem II instancji według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości jako niezasadnej oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W piśmie złożonym na rozprawie apelacyjnej w dniu 4 lipca 2024 roku pełnomocnik powódki cofnął powództwo w zakresie kwot zasądzonych zaskarżonym wyrokiem – określonych w punkcie 1 d) – 1 g), popierając powództwo w pozostałym zakresie. Poparł też w całości wywiedzioną apelację.

Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił:

Doręczenie pozwanej odpisu pozwu w niniejszej sprawie nastąpiło w dniu 8 października 2021 roku – po wpłacie na rzecz powódki łącznej kwoty 4.765,96 złotych netto.

Po zaliczeniu na poczet wpłaty dokonanej przez pozwaną na rzecz powódki w dniu 19 sierpnia 2021 roku w kwocie 3.000 złotych netto następujących kwot netto:

- 436,52 złote – stanowiącej różnicę należnego wynagrodzenia netto za miesiąc sierpień 2020 roku wraz z odsetkami (414,70 złotych należności głównej netto i 21,82 złotych odsetek),

- 570,29 złotych - stanowiącej różnicę należnego wynagrodzenia netto za miesiąc wrzesień 2020 roku wraz z odsetkami (544,32 złotych należności głównej netto i 25,97 złotych odsetek),

- 567,87 złotych - stanowiącej różnicę należnego wynagrodzenia netto za miesiąc październik 2020 roku wraz z odsetkami (544,32 złotych należności głównej netto i 23,55 złotych odsetek),

- 565,37 złotych - stanowiącej różnicę należnego wynagrodzenia netto za miesiąc listopad 2020 roku wraz z odsetkami (544,32 złotych należności głównej netto i 21,05 złotych odsetek),

- 562,69 złotych - stanowiącej różnicę należnego wynagrodzenia netto za miesiąc grudzień 2020 roku wraz z odsetkami (544,32 złotych należności głównej netto i 18,37 złotych odsetek)

do rozliczenia z tej wpłaty pozostała kwota 297,26 złotych netto.

(3000 zł – 436,52 zł – 570,29 zł – 567,87 zł – 565,37 zł – 562,69 zł = 297,26 zł).

Kwota 297,26 złotych netto podlega zaliczeniu na poczet zaległej należności głównej - części różnicy wynagrodzenia za miesiąc styczeń 2021 roku.

Pozostała za ten miesiąc różnica wynagrodzenia – 137,12 złotych powiększona o odsetki (4,96 złotych), odsetki od zaliczonej kwoty 297,26 złotych (8,62 złotych) oraz należna różnica wynagrodzenia za miesiąc luty wraz z odsetkami – 384,52 złotych netto dały łącznie kwotę 535,22 złote netto, która to winna być zaliczona na poczet wpłaty dokonanej przez pozwaną na rzecz powódki w kwocie 536,12 złotych netto w dniu 4 października 2021 roku.

Pozostała do rozliczenia różnica wynosząca 0,90 złotych netto (536,12 – 535,22 = 0,90), podlega zaliczeniu na poczet różnicy wynagrodzenia należnego za miesiąc marzec 2021 roku.

Ponieważ za ten miesiąc powódce należne jest wyrównanie w kwocie 390,38 złotych netto, po odjęciu od tej kwoty 0,90 złotych netto pozostaje do wyrównania kwota 389,48 złotych netto, co odpowiada kwocie 554,89 złotych brutto.

Po zaliczeniu kwoty 1.229,84 złotych netto wpłaconej przez pozwaną na rzecz powódki w dniu 20 września 2021 roku ze wskazaniem, że wpłata ta następuje na poczet ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, wobec tego że należne wyrównanie tego świadczenia winno wynieść 1.547,66 złotych netto, do zapłaty pozostała kwota 317,82 złote netto, co daje brutto 451 złotych.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie pisemnej uzupełniające opinii biegłego sądowego księgowego L. S., uwzględniającej także zarachowanie kwot wypłaconych powódce w dniach 19 sierpnia 2021 roku i 4 października 2021 roku na poczet najdalej wymagalnych należności z tytułu wyrównania wynagrodzenia za pracę, w tym odsetek oraz wpłaty dokonanej w dniu 20 września 2021 roku – zgodnie z oświadczeniem pozwanej zawartym w tytule przelewu - na poczet ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie jedynie w części.

Zasadny okazał się zarzut naruszenia przez Sąd meriti przepisu art.451 § 3 k.c. poprzez jego błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że zarachowanie świadczenia przez wierzyciela na poczet najdawniej wymagalnych należności ubocznych wymaga złożenia przez niego oświadczenia, co doprowadziło do uznania za wadliwy sposobu zarachowania wpłat pozwanej na poczet roszczeń przez stronę powodową.

Rozwijając wątek spłaty przez dłużnika długu pieniężnego wskazać należy, że w myśl art. 451 § 1 k.c. dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne.

Zatem zapłata dokonana ze wskazaniem przez dłużnika jaki dług spłaca wiąże wierzyciela, który może zaliczyć to świadczenie w pierwszej kolejności na poczet należności ubocznych od oznaczonego przez dłużnika długu. Nie może natomiast dokonać zaliczenia na poczet innego długu.

Jeżeli zaś wierzyciel nie złożył dłużnikowi skutecznie oświadczenia o tym, na jaki dług zalicza wpłaty dokonane przez dłużnika, a dłużnik nie wskazał skutecznie, na jaki dług zalicza wpłaty dokonane na rzecz wierzyciela, w tej sytuacji zgodnie z art. 451 § 3 k.c. , wpłaty należy zarachować na poczet długów najdalej wymagalnych.

W sprawie niesporne jest, że strona pozwana dokonując na rzecz powódki wpłaty w dniu 20 września 2021 roku na kwotę 1.229,84 złotych netto wskazała, że rozliczenie to dotyczy wyrównania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, a zatem kwoty tej nie można było zarachować na poczet innych, choćby wcześniej wymagalnych należności – wyrównania wynagrodzenia za pracę.

Pozostałe wpłaty – dokonane w dniu 19 sierpnia 2021 roku w kwocie 3.000 złotych netto oraz w dniu 4 października 2021 roku w kwocie 536,12 złotych netto nie były opatrzone żadnym tytułem, a zatem podlegały zarachowaniu na najdalej wymagalne należności – a zatem wraz z odsetkami.

Dlatego też Sąd Okręgowy na etapie postępowania apelacyjnego uzupełnił postępowanie poprzez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego księgowego, który dokonał wyliczenia należności będących przedmiotem sporu zgodnie z powyższymi regułami.

W rezultacie – uwzględniając fakt, że jedynie powódka złożyła środek odwoławczy –Sąd na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok tylko w zakresie kwot wyrównania wynagrodzenia za miesiąc marzec 2021 roku oraz wyrównania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, zgodnie z wyliczeniami opinii uzupełniającej wydanej przez biegłego w postępowaniu apelacyjnym.

W pozostałej części apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

W świetle poczynionych rozważań - za całkowicie niezrozumiały, a przez to niezasadny uznać należy zaś zarzut apelacji, który ma dotyczyć naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie jego analizy w sposób sprzeczny z ustawowymi kryteriami jego oceny, co – zdaniem apelanta - znalazło wyraz w nieuwzględnieniu opinii biegłego do spraw rachunkowości z dnia 13 marca 2023 roku w przedmiocie obliczeń różnicy między wynagrodzeniem wypłaconym a należnym powódce z tytułu wpłat dokonanych przez pozwaną po ustaniu stosunku pracy z powódką.

Chybiony jest także zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 22 k.p. w związku z art.78 § 1 k.p. poprzez jego błędną wykładnię zakładającą, iż wynagrodzenie pracownika za pracę po ustaniu stosunku pracy ogranicza się do kwoty nie obejmującej należności publicznoprawnych, a kwoty wypłacone przez pracodawcę po ustaniu stosunku pracy należy zaliczać na poczet wynagrodzenia netto.

Wskazane wyżej przepisy nie dotyczą w żaden sposób trybu rozliczania należności ze stosunku pracy, a nadto Sąd meriti nie dokonał opisanego uznania.

Jakkolwiek Sąd Okręgowy zmienił nieznacznie ustalenia poczynione w niniejszej sprawie, skutkujące zmianą zaskarżonego wyroku w części, uznać należy, że zarachowanie wypłaconej powódce kwoty netto na należności ze stosunku pracy – obliczonych również w kwotach netto co do zasady było właściwe i logiczne. Nie ma bowiem możliwości wyliczenie różnicy w inny sposób.

Nadto, jak wynika z pisma złożonego na rozprawie w dniu 4 lipca 2024 roku – opisywany zarzut apelacyjny stracił na znaczeniu wobec przyznania przez pełnomocnika powódki, że pozwana odprowadziła należne daniny publicznoprawne od kwot zasądzonych zaskarżonym wyrokiem w punktach 1 d) – 1g).

Wskazać wreszcie trzeba, że w zakresie należności, które nie zostały pokryte wypłatami, słuszne jest uznanie, że należą się one w kwotach brutto.

Nie jest również zasadny zarzut dokonania przez Sąd a quo błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia mający istotny wpływ na jego treść, a polegający na braku ustalenia, iż przelew pozwanej z dnia 19 sierpnia 2021 roku na kwotę 3000 zł został uwzględniony przez powódkę w treści pozwu, pomniejszając kwotę żądania, przez co nie może stanowić przedmiotu potrącenia od kwoty żądania procesowego objętej pozwem.

Dokonując rozliczenia biegły – na polecenie Sądu I jak i II instancji wziął po uwagę należności ze stosunku pracy, porównując je z kwotami wypłaconymi powódce przez pozwaną, zasądzając różnicę, niezależnie od sposobu zarachowania należności przyjętego przez powódkę w pozwie.

Wbrew twierdzeniom apelanta – Sąd Rejonowy, co do zasady, w sposób prawidłowy ustalił wartość przedmiotu sporu, nie zmieniając treści kwotowego żądania, właściwie odnosząc ją procentowo do kwot zasądzonych. Fakt wypłaty kwoty 3.000 złotych został zaś uwzględniony w wyliczeniach dokonanych przez biegłego, bo dotyczyły ona roszczeń objętych przedmiotowym sporem. Wola pominięcia tego faktu poprzez stwierdzenie, że powódka uwzględniła tę wypłatę w treści pozwu, jest daleko niezrozumiały.

Nie jest zatem zasadny zarzut dotyczący naruszenia przepisu art.233 § 1 k.p.c. polegający – zdaniem skarżącej - na oczywiście błędnym, niezgodnym ze wskazaniami matematyki uznaniu, iż pozwana jeszcze przed wytoczeniem powództwa spełniła blisko połowę spornych roszczeń na rzecz pozwanej w sytuacji gdy bez uwzględnienia odsetek ustawowych za opóźnienie proporcje wysokości spełnionego przed procesem świadczenia głównego do uznanego przez sąd za zasadne wynoszą 3000 do 9 963,28 zł czyli około 30,1%.

Wskazać bowiem należy, że powódka wystąpiła z pozwem w dniu 14 września 2021 roku wnosząc o zapłatę kwoty 6.718,11 złotych tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę oraz ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Wytoczenie powództwa nastąpiło zatem po wpłacie na jej rzecz w dniu 19 sierpnia 2021 roku kwoty 3000 złotych netto, a zatem kwota ta pozostaje poza przedmiotem rozstrzygnięcia i nie pomniejsza wartości przedmiotu sporu.

Kwoty wpłacone przez pozwaną w dniach: 20 września 2021 roku (1.229,84 złotych netto) i 4 października 2021 roku (536,12 złotych netto) – zasiliły konto powódki przed doręczeniem pracodawcy odpisu pozwu (8 października 2021 roku), a nadto w tym zakresie powódka cofnęła powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, a zatem uznać należy, że ich wypłata nie nastąpiła na skutek pozwania.

Kwoty zasądzone wyrokiem będącym przedmiotem niniejszego uzasadnienia łącznie w zakresie należności głównych brutto wyniosły 3.647,54 zł (551,89 zł + 553,18 zł + 553,18 zł + 828,60 zł + 709,69 zł + 451 zł = 3.647,54 zł)

Zestawiając kwotę żądania z kwotą ostatecznie zasądzoną przez Sąd II instancji uznać należy, że powódka wygrała proces w 54%, a zatem rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w zakresie kosztów zastępstwa procesowego jest prawidłowe.

Nie doszło zatem – wbrew twierdzeniu apelanta – do naruszenia art.98 k.p.c. w związku z art.100 k.p.c. poprzez wzajemne zniesienie kosztów procesu. Droga procesu w zakresie żądania zaspokojonego wpłatą dokonaną przez stronę pozwaną, zwłaszcza przed wytoczeniem powództwa, nie była konieczna.

Orzeczenie o zwrocie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym zapadło na podstawie art.98 k.p.c.

Wartość przedmiotu zaskarżenia została określona na kwotę 2.359 złotych, zmiana zaskarżonego wyroku spowodowała zwiększenie kwot zasądzonych o 634,89 złotych (551,89 złotych wynagrodzenia za marzec 2021 roku i 83 złote ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy), a zatem powódka wygrała w tym postępowaniu tylko w 26%, a zatem obowiązana jest do zapłaty na rzecz pozwanej kwoty 216 złotych. Wynagrodzenie pełnomocników na tym etapie procesu ustalono w oparciu o przepis § 10 ust.1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz.1964) – po 450 złotych po każdej ze stron, łącznie 900 złotych. Powódka winna pokryć koszty w kwocie 666 zł (900 zł x 74% + 666 zł), poniosła je w wysokości 450 zł, a zatem winna jest pozwanej różnicę (666zł - 450 zł = 216 zł)

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. Na koszty sądowe w postępowaniu apelacyjnym nałożone na pozwaną złożyła się proporcjonalna (26%) część wydatków na kwotę 971,40 zł związanych z kosztami sporządzenia opinii przez biegłego z zakresu rachunkowości (971,40 zł x 26% = 252,56 zł).

SSO Paulina Kuźma