Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 czerwca 2019 r. Sąd Rejonowy w Pabianicach w sprawie o sygn. akt I C 300/21 z powództwa (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. przeciwko R. S., o zapłatę, zasądził od pozwanego R. S. na rzecz powoda (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 270,38 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty, oraz kwotę 137 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając wydane rozstrzygnięcie w całości. Skarżący zarzucił wydanemu orzeczeniu naruszenie prawa materialnego w postaci art. 5 w z w. z art. 805 § 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że pomimo całkowitego zaprzestania przez pozwanego używania samochodu marki H. nr rej. (...) z dniem 13.06.2019 r., zobowiązany był do zapłacenia składki wynikającej z polisy ubezpieczeniowej powoda, podczas gdy żądanie zapłaty przez pozwanego tej kwoty pieniężnej w ustalonym przez Sąd I instancji stanie faktycznym stanowi nadużycie prawa podmiotowego, z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego;

W związku z tak postawionym zarzutem skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów nieodpłatnej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając jednocześnie, że koszty te nie zostały uiszczone w całości ani w części.

Powód, w odpowiedzi na wniesioną przez pozwanego apelację, wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenia na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja pozwanego okazała się niezasadna i jako taka skutkowała oddaleniem.

Nie można zgodzić się ze skarżącym, że Sąd Rejonowy przy orzekaniu naruszył dyspozycję art. 805 k.c.. Zgodnie z treścią przepisu art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia (art. 809 § 1 k.c.).

Stosownie zaś do treści art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1 i 2 ustawy, posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. Umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawiera się na okres 12 miesięcy, przy czym okres ten kończy się z upływem dnia poprzedzającego początkowy dzień okresu ubezpieczenia.

Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy, w przypadku opłacania składki ubezpieczeniowej w ratach, niezapłacenie przez ubezpieczonego lub ubezpieczającego raty składki w terminie oznaczonym przez zakład ubezpieczeń nie powoduje ustania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

W niniejszej sprawie pozwany argumentował, wobec wystąpienia awarii pojazdu pozwanego, zdecydował się porzucić zamiar dalszego używania samochodu w maju 2019 r.. Jednakże należy zauważyć, że rozłożenie płatności składki na kilka rat to wyłącznie ustalona forma płatności, polisa jest zawierana na okres 12 miesięcy i z chwila zawarcia umowy ubezpieczenia ubezpieczycielowi przysługuje roszczenie o zapłatę składki ubezpieczeniowej w pełnej wysokości.

Okoliczność, że w trakcie trwania ochrony ubezpieczonej pojazd ulega awarii oraz właściciel pojazdu rezygnuje z jego dalszego użytkowania pozostaje całkowicie bez znaczenia, zwłaszcza, że pozwany dopiero w sprzeciwie od nakazu zapłaty podniósł okoliczność, że w maju 2019 r. przestał w ogóle użytkować pojazd.

Nie można mówić również o tym, że roszczenie powoda stoi w opozycji do zasad współżycia społecznego. Stosownie do art. 5 k.c., nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Uregulowanie zawarte w ww. przepisie przełamuje zasadę, że wszystkie prawa podmiotowe korzystają z ochrony prawnej (tak: SN w wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r., IV CSK 290/09), a w związku z tym, jako wyjątek od ogólnie przyjętej reguły może mieć zastosowanie wyłącznie w szczególnych przypadkach. W okolicznościach przedmiotowej sprawy uwzględnienie powództwo nie narusza zasad współżycia społecznego, skoro przez część okresu, w jakim powód udzielał skarżącemu ochrony ubezpieczeniowej pojazd był użytkowany oraz poruszał się po drogach publicznych, co za tym idzie wbrew argumentacji pozwanego, do maja 2019 r. występowało ryzyka zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego. Ponadto jak to zostało podkreślone w dotychczasowej części uzasadnienia umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest zawsze zawierana na okres 12 miesięcy, bez względu na ustalony sposób płatności składki ubezpieczeniowej, tj. czy płatność jest jednorazowa, czy też ratalna.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, że podniesione przez skarżącego zarzuty są całkowicie bezpodstawne, co za tym idzie na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację w punkcie 1. wyroku, jako nieuzasadnioną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w punkcie 2. Wyroku w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 1) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu przez r.pr. P. M., z urzędu w postępowaniu apelacyjnym Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 3. zgodnie § 2 pkt 1) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) przyznając kwotę 120 zł i nakazując wypłacić tę kwotę ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi.